Международный туризм

Туристік  қызметті жүзеге асыратын тұлға туристің төтенше жағдайға тап болғаны  туралы туристің отбасын өз есебінен жазбаша түрде хабардар етуге  міндетті.

Өлшеуге берiлмеген жүктi тасымалдау, оның сақталу жауапкершiлiгi туристке жүктеледi. Егер туристік қызметті жүзеге асыратын тұлға билет, жүк  квитанциясын немесе тасымалдауға қабылданған  жүктiң жөнелтпе құжатын берсе, бiрақ  олар дұрыс ресiмделмеген болса  немесе жоғалса, немесе оларды қандай да бiр басқа себептермен ұсыну мүмкiн болмаса, тасымалдау шарты күшiнде қалады.

Туристік  қызметті жүзеге асыратын тұлға шартпен  көзделген мән-жайлар өзгерген жағдайда және шарттың талаптарын елеулi түрде  өзгерту қажет болған жағдайда туристке жазбаша нысанда осындай өзгерiстердiң  сипаты және ықтимал салдарлары туралы дереу хабарлауға мiндеттi.

Турист туристік қызметті жүзеге асыратын тұлғаға  шартты орындаудан бас тарту туралы хабардар етiлгенге дейiн көрсетiлген қызметтерi үшiн олардың iс жүзiнде  шығарған шығындарын төлеген жағдайда, саяхат басталғанға дейiн шартты орындаудан бас тартуға құқылы.

Турдың құрамына кiретiн туристiк қызметтер көрсетiлуiн  сатып алған жағдайда туристiк  ваучер туристiң тиiстi қызмет көрсетудi пайдалану құқығын растайтын  құжат болып табылады.

Туристiң  кiнәсiнен туристiк қызмет көрсету  шартын орындау мүмкiн болмайтын  жағдай туындаған ретте, егер заң  актiлерiнде немесе өтелмелi қызметтер  көрсету шартында өзгеше көзделмесе, көрсетiлген қызметтерге толық көлемде  ақы төленуi тиiс.

Туристiк  қызмет көрсету шартын орындаудың мүмкiн  болмауы тараптардың бiр де бiрi жауап бермейтiн мән-жайлар бойынша  туындаған жағдайда, егер заң актiлерiнде  немесе шартта өзгеше көзделмесе, турист туристік қызметті жүзеге асыратын тұлғаға iс жүзiнде шығарған шығындарын өтейдi.

Туристiң  кiнәсiнен болған жағдайды қоспағанда, туристік қызметті жүзеге асыратын тұлға  тапсырыс берушiге шартты бұзудан келтiрiлген залалдарды толық өтеген жағдайда ғана шартты орындаудан бас тартуға құқылы.

Басқа елге келген жерi бойынша не жүру барысындағы  маршруты бойынша шарт талаптарына  сәйкес келмеген жағдайда туристік қызметті жүзеге асыратын тұлға шарт талаптарының тиiсiнше орындалмағаны үшiн жауапты  болады.

Туристерге  келтiрiлетiн залалдар мен моральдық  зиянды өтеу Қазақстан Республикасының  заңдарына сәйкес жүргiзiледi.

Туристік  қызметті жүзеге асыратын тұлға саяхат жасау кезiнде дүлей күштiң  ықпалы салдарынан туристке келтiрiлген залал үшiн жауап бермейдi.

Жолаушыларды  көлiктiң кез келген түрiмен тасымалдаған кезде туристік қызметті жүзеге асыратын тұлға туристке жөнелтiлетiн және баратын пункттер атаулары, жолаушылардың  негiзгi құқықтары мен мiндеттерi көрсетiлген жеке немесе топтық (туристер тобына қызмет көрсету кезiнде) тасымалдау құжатын (билетiн) беруге мiндеттi.

Туристік  қызметті жүзеге асыратын тұлға туристің төтенше жағдайға тап болғаны  туралы туристің отбасын өз есебінен жазбаша түрде хабардар етуге  міндетті.

Өлшеуге берiлмеген жүктi тасымалдау, оның сақталу жауапкершiлiгi туристке жүктеледi. Егер туристік қызметті жүзеге асыратын тұлға билет, жүк  квитанциясын немесе тасымалдауға қабылданған  жүктiң жөнелтпе құжатын берсе, бiрақ  олар дұрыс ресiмделмеген болса  немесе жоғалса, немесе оларды қандай да бiр басқа себептермен ұсыну мүмкiн болмаса, тасымалдау шарты күшiнде қалады.

Туристік  қызметті жүзеге асыратын тұлға шартпен  көзделген мән-жайлар өзгерген жағдайда және шарттың талаптарын елеулi түрде  өзгерту қажет болған жағдайда туристке жазбаша нысанда осындай өзгерiстердiң  сипаты және ықтимал салдарлары туралы дереу хабарлауға мiндеттi.

Посткеңестік  кеңістіктегі саяси ахуалға, заманауи талаптарға сай әскери жағдайға байланысты Ұжымдық Қауіпсіздік Ұйымы Келісімінің  құрылуы айтулы оқиға болып табылды. ҰҚҰК мақсаттары ұйымның жарғысына  сәйкес бейбітшіліктің нығаюы, халықаралық  және аймақтық қауіпсіздік пен тұрақтылық, ұжымдық негізде тәуелсіздікті  қорғау, территорияның тұтастығы  мен мүше мемлекеттердің егемендігі және мемлекеттердің саяси амалдар  негізінде жеткен жетістіктерінің  басымдықтарынан тұрды.

Шанхай ынтымақтастық  ұйымы (ШЫҰ) Орталық Азия, Ресей, Қытай, Тәжікстан, Қырғызстан, Өзбекстан сияқты мемлекеттердің территориялық тұтастығын қамтамасыз ету сияқты ауқымды мақсаттарды  шешуге бағытталған перспективалы  халықаралық аймақтық ұйым болып  табылады.

Мемлекеттердің  сыртқы шекарасы қауіпсіздігінің бейтараптандырылуы мәселелері аталған ұйымның бірқатар құжаттарында қарастырылады, бұлардың ішінде ерекше орынға 2002 жылы қабылданған  Шанхай ынтымақтастық ұйымы Хартиясы ие. Бұл ретте ШЫҰ шеңберіндегі басты бағыттардың бірі болып: аймақтағы  бейбітшілікті қолдау және қауіпсіздік  пен сенімді нығайту; халықаралық  ұйымдарда және халықаралық форумдарда жалпы қызығушылыққа сай сырқы  саяси мәселелерді шешудегі ортақ  көзқарасты табу; терроризмге, сепаратизм мен экстремизмге қарсы бағытталған  біріккен шараларды, ұйымдастыру және жүзеге асыру; қарусыздандыру және қарулануды бақылауға алу мәселелері бойынша  келісімдерді күшейту.

ШЫҰ  өз кеңістігінде ғана емес тұтас әлемдегі қауіпсіздікті  және тұрақты дамуды қамтамасыз ете  алады және оған өзіндік үлесін қосуы  қажет. Бұл халықаралық ұйым аймақтық қауіпсіздік жүйесінің құрылуына  белсенді түрде ат салыса отырып, барлық мемлекеттердің қызығушылықтары мен  ықпалын тең дәрежеде ескеруі, сондай-ақ мұндай маңызды шараға қатысушы барлық мемлекеттер мен бірлестіктермен  сындарлы ынтымақтықта болуы шарт.

Ресей Федерациясының ОБСЕ мүшесі екендігі белгілі. ОБСЕ қызметінің негізін құрайтын қорытынды актіде халықаралық құқықтың маңызды принциптері  бекітілген, мемлекеттік қатынастар осы принциптерге негізделуі қажет. Актіде сонымен қатар еуропалық  қауіпсіздікті қамтамасыз ететін ортақ  әдістер де белгіленген. Аталған  ұйым Таулы Қарабах, Абхазия және Днестр маңындағы әскери қақтығыстардың қалыпқа келтірілу үрдістерінде белсенді қызмет атқарды. Еуропадағы ұжымдық  қауіпсіздік жүйесінің басым  бағыттары принциптерді сақтауды бақылау, мемлекеттердің ынтымақтастық стандарттары мен нормаларын қадағалау, қақтығыстарды  қалыпқа келтіруде мәмлеге келу, қарулануды шектеу және тыйым салу, сенімді нығайтудан тұрды.

Ресей әскерлерінің Оңтүстік Осетияға жасаған Грузия агрессиясын  тойтарғаннан кейін Оңтүстік Осетиямен  бірге Солтүстік Кавказ аймақтарындағы шекара қауіпсіздігін қамтамасыз ететін механизм құру қажеттігі туындады. Бұл 2008 жылы 17-қыркүйекте Мәскеуде Ресей  Федерациясы мен Оңтүстік Осетия және Абхазия Республикасымен Достық, ынтымақтастық және өзара көмек  Келісіміне қол қоюға әсер етті. Келісім бойынша бұл  мемлекеттердің мәселелерінің шешілуінде алдымен  қауіпсіздіктің қамтамасыз етілуі бірінші  орында тұрды.

Халықаралық заңгерлердің пікірінше осылайша ТМД, ОДКБ, ШОС және ОБСЕ территорияларында  халықаралық-құқықтық негізде посткеңестік кеңістікте құрылған мемлекеттердің территориялық  тұтастығы бірегей халықаралық  қауіпсіздік жүйесі мен халықаралық  аймақтық қауіпсіздік жүйесі шеңберінде қамтамасыз етіледі.

2005 жылы Қазақстан  Республикасының Үкiметi мен Әзiрбайжан  Республикасының Yкiметi арасындағы  Туризм саласындағы ынтымақтастық  туралы келiсiмге қол қойылды. 

Қазақстан Республикасының  Үкiметi мен Әзірбайжан Республикасының  Үкiметi арасындағы Туризм саласындағы  ынтымақтастық туралы келiсiмнiң  жобасы мақұлданды. 

Қазақстан мен  Әзірбайжан халықтары арасында достық байланыстарды кеңейтуге және олардың  өмiрiмен, тарихымен және мәдени мұрасымен  жақсы танысуға ықпал етуге ниет бiлдiре отырып, туризм халықтар арасындағы өзара түсiнiстiктi нығайтудың, iзге  ниет бiлдiрудiң және қарым-қатынастарды нығайтудың маңызды құралы болып  табылатынын түсiне отырып, халықаралық  құқықтың жалпы қабылданған қағидаттары  мен нормаларын басшылыққа ала отырып,  төмендегiлер туралы келiстi:

мемлекеттерiнiң  ұлттық заңнамаларына және өздерi қатысушылары болып табылатын халықаралық  шарттарға сәйкес теңдiк пен өзара  тиiмдiлiк негiзiнде туризм саласындағы  ынтымақтастықты нығайтады және дамытады.

Қазақстанның  және Әзірбайжанның туризм саласына күрделi қаржы салуды, сондай-ақ туристерге қызмет көрсету мақсатында бiрлескен  кәсiпкерлiктi жүзеге асыратын туристiк  ұйымдары арасында ынтымақтастық орнату және оны дамыту саласындағы өздерiнiң  туризмдi басқаратын мемлекеттiк органдарының қызметiн қолдайды.

Өз мемлекеттерiнiң  ұлттық заңнамаларына сәйкес және өзара  негiзде екi мемлекет арасында туристiк  алмасумен байланысты шекаралық, кедендiк  және өзге де рәсiмдерiн оңайлатуға ұмтылады.

 туристiк  көрнектi орындар болып табылатын  табиғи және мәдени ресурстарды  қорғаумен әрi сақтаумен байланысты  ұлттық заңнама туралы;

 қонақ  үйлердi және туристердi орналастырудың  басқа да құралдарын басқару  тәжiрибесi туралы ақпаратты қоса  алғанда туризмдi басқарудың мемлекеттiк  органдарының арасында статистикалық,  анықтамалық-ақпараттық, жарнамалық  және туризм саласындағы басқа  да материалдармен алмасуға жәрдемдеседi.

Тағы айта кету мәселесі ол 2011 жылдың 15 сәуірінде  Қазақстан Республикасының Үкіметі  мен Румыния Үкіметі арасындағы туризм саласындағы ынтымақтастық  туралы келісім қабылданды.

 Қазақстан  Республикасы мен Румыния арасындағы  туризм саласындағы қатынастарды  дамытуға және Уағдаласушы Тараптар  мемлекеттерінің құзыретті органдары  арасындағы ынтымақтастықты нығайтуға  ықпал жасауды қалай отырып, туризм  саласындағы қатынастар Уағдаласушы  Тараптар мемлекеттерінің арасындағы  достық қатынастарды нығайтуда  маңызды және қажетті аспектіні  құрайтындығын мойындай отырып, Қазақстан Республикасы мен Румыния  арасындағы туризм саласындағы  қатынастарды кеңейту үшін негіз  қалауға ниеттене отырып, өмендегілер  туралы келісті:

мемлекеттерінің ұлттық заңнамаларына және өздері қатысушылары болып табылатын халықаралық  шарттарға сәйкес Уағдаласушы Тараптар мемлекеттері арасындағы туристік қатынастарды жылжыту мен дамыту үшін Уағдаласушы  Тараптар қажетті шараларды қабылдайды, туристік агенттіктердің және туристік қызметпен айналысатын басқа  да құрылымдар мен ұйымдардың қолдауымен туристік ағынға ықпал етеді.

 Уағдаласушы  Тараптар өз мемлекеттерінің  ұлттық заңнамаларына сәйкес  Уағдаласушы Тараптар мемлекеттерінің  туристік салаларына инвестициялар  тартады. Уағдаласушы Тараптар  халықаралық тәжірибеде қабылданған  туризмнің барлық түрлерін (мәдени  туризм, ауыл туризмі, экологиялық  туризм, ұйымдасқан және жеке  туризм) дамытуға ықпал етеді.

Уағдаласушы Тараптар өз мемлекеттеріндегі туризмге қатысты мәселелер бойынша ақпарат, оның ішінде статистикалық ақпарат  алмасуды жүзеге асырады, сондай-ақ Уағдаласушы  Тараптардың өзара келісіміне негізделген  туристік көрмелерге өзара қатысуды көтермелейді.

Қазақстандықтар үшін визасыз кіруге рұқсат етілген  елдердің қатары артты. Бүгін Астанада Қазақстан мен Сербия арасында визалық  режимді жою туралы құжатқа қол  қойылды. Сербия президенті Борис Тадич  қазақ жеріне алғашқы ресми сапарын  жасады. Мәртебелі мейманды Ақордада мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев  қабылдап, тараптар екі ел арасындағы ынтымақтастықты өркендетуді көздейтін  өзге де құжаттарды бекітті.

Қазақстан мен  Сербия арасындағы ынтымақтастықтың жаңа бастауы десе де болады. Себебі екі  елдің дипломатиялық байланысы  қағаз жүзінде 1999 жылы орнағанымен, арадағы қарым-қатынас деңгейі  көңіл көншітпей келді. Осы уақытқа  дейінгі сауда айналымы небәрі 18 млн долларды құраған. Сондықтан  да Президенттер екіжақты кездесуде  ең алдымен экономикалық байланысты қарқындату жайын қарастырды.

Нұрсұлтан Назарбаев, Қазақстан Республикасының Президенті:   Екі жақты әрекеттің жемісті  бағыттары ретінде өңдеу, көлік  және транзит, құрылыс салаларын  да айтуға болады. Сондай-ақ фармацевтика, өнеркәсіп, туризм, шағын өнеркәсіп  салаларында Сербияның жинақтаған тәжірибесі мол болғандықтан, екі  ел арасындағы осы салаларда қарым-қатынас  жанданады деп сенеміз.

Қазақстан мен  Сербия қарым-қатынасының баяу дамуына  саяси себептер де түрткі болды. Өйткені  бұған дейін Сербияда ішкі саяси  тұрақтылық болмады. Оның құрамынан  Косово бөлініп шығып, өздерін 2008 жылы тәуелсіз мемлекет ретінде жариялаған. Алайда Косовоның бұл қадамы АҚШ, Англия секілді кейбір елдер тарапынан  қолдау тапқанымен, оны Ресей, Испания  сияқты мемлекеттер мойындамады. «Қазақстанның  бұл жағдайға қатысты ұстанымы Сербиямен  сәйкес келеді»,- деді Нұрсұлтан Назарбаев.

Нұрсұлтан Назарбаев, Қазақстан Республикасының Президенті:  Келіссөздердің маңызды бөлігі халықаралық  ауқымды мәселелер төңірегінде  болды. Біздің елдер Косово мәртебесі  және өзге де жаһандық, әрі өңірлік  саясаттың маңызды мәселелері бойынша  ұқсас ұстанымда. 

Қазақстан Сербияны Балқан түбегіндегі маңызды серіктесі  ретінде қарастырады. Сондықтан  да бұл елмен еркін сауда жасау, инвестиция тарту бойынша ынтымақтастық  құруға мүдделі. Дегенмен Сербияға бай  мұнай қоры бар Қазақстанмен байланысты жандандыру тиімдірек. Серіктестікке  ұмтылыстың күштілігі сондай, бүгін  Қазақстан мен Сербия арасындағы визалық режим де алынып тасталды. Таяуда бас қалада Сербия елінің елшілігі де ашылуы тиіс.