Тарихты оқыту әдістемесі

 

Бекіту сұрақтары:

1. Білімді тексеру мен бағалау жүйесінің мақсаты неде?

2.Баға үшін оқыма білім үшін  оқыны қалайтүсінесіз?

3. Тексеру мен бағалау тәсілдерітуралы  некайтасыз?

4. Білімді тексеру барысындағы  сұрақтар мен тапсырмаларға мінездеме.

5. Білімді бағалау формалары  қандай?

 

Әдебиет:

1. Шаймерденова К.Ш. Қазіргі сабақ  және өзекті мәселелері. А., 1990

2. Тұрлдығұлов Т. Тарих сабағын жетілдіру жолдары. А., 1984

3. Құсайынов Р. «Туған өлке – туған қазына», Қазақстан мектебі.// 1991 №6.

 

№15 Дәріс: Тарих пен қоғамдық ғалымдар пәндерін мұғалімінін жоспарлау моделі.

Негізгі түсініктер: дамыту функциясы, тәрбиелік функциясы, педагогикалық білім.

Мақсаты: Студенттерге тарих пен қоғамдық ғылымдар мұғалімінің жоспарланған моде-лін көрсету. Мұғалім қызметінің оқытылатын, дамытатын, тәрбиелік пен ұйымдастыру-шылық функцияларды ашып көрсету.

 

Жоспар:

  1. Педагогикалық қызметінде тарих мұғалімінің атқаратын функциясы.

  2. Қоғамтану мен тарих мұғалімінің  дамыту функциясы. 

  3. Қоғамтану  мен тарихты оқып үйренудің  тәрбиелік функциясы.

  4. Ұйымдастырушылық- педагогикалық білімдері мен іскерліктері.

 

Мазмұны

                  1. Педагогикалық қызметінде тарих мұғалімінің атқаратын функциясы менміндеттері. Педагогикалық қызметінде тарих мұғалімінің атқаратынкәсіби міндеттері. 2. Қоғамтану мен тарих мұғалімінің дамыту функциясы оны жүзеге асырудың жолдары.  3. Қоғамтану мен тарихты оқып үйренудің тәрбиелік және білімдік функциясы.  4. Пән мұғалімінің ұйымдастырушылық педагогикалық біліктілік шеберлігі мен іскерліктері.

 

Бекіту сұрақтары:

1. Педагогикалық қызметінде тарих мұғалімінің атқаратын функциясын атап берсеңіз?

2. Қоғамтану мен тарих мұғалімінің дамыту функциясын қалай түсінеміз?

3. Қоғамтану мен тарихты оқытып  үйретудің тәрбиелік функциясы  қандай?

4. Тарих пәні мұғалімінің ұйымдастырушылық- педагогикалық қабылеті қандай  болу керек деп ойлайсыңдар?

5.Тарих пәні мұғалімінің оқытудағы іскерліктері дегенді қалай түсінеміз?

 

Әдебиет:

1.С. Тайшығанова,Қазіргі сабақ  қандай болу керек? //№5.2008 Қазақстан  тарихы әдістемелік журнал.15-18 б.

2.С. Тайшығанова,Қазіргі сабақ  қандай болу керек? //№5.2008 Қазақстан  тарихы әдістемелік журнал.15-18 б.

3. Толеубаева К.Т. Тарих факультетінің  жоғарғы курс студентінің оқу  тәрбиелік практикасын өткізу  және ұйымдастыру. Әдістемелік  талқылама.// Алматы, 1997.

4.Р.Б.Бекмағамбетова., Ө.И.Исенов .Студенттерді отан сүйгіштікке тәрбиелеуде тарихи-географиялық танымдық ойын технологиясын қолдану жолдары //Академик Зұлқарнай   Алдамжардың туғанына 70 жыл толуына арналған Халықаралық ғылыми – тәжірбиелік конференциясының материялдары.//Қостанай әлеуметтік-техникалық университеті ғылыми хабаршысы. №4 желтоқсан. 2007. 20-26 бб.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Тарихты оқыту әдістемесі пәнінің  семинар сабақтарының тақырыптық жоспары.

/ Күндүзгі оқу бөлім /

 

№	Тақырыптар	Семинар сағаты	Апта
1	Жалпы тарих әдістеме курсынын пәні мен мақсаты	1	1 апта
2	Оқу процессінде тарихи білімді  қолдану.	1	2апта
3	Тарихи көріністі қалыптастыру.	1	3 апта
4	Тарихи термин; түсініктермен жұмыс  жасау.	1	4 апта
5	Әдіс және оқыту әдістемесі.	1	5 апта
6	Көрнектілерді қолдану әдістеріне қойылатын талаптар	1	6 апта
7	Тарих сабағында баспа мәтіндерін қолдану әдісі	1	7 апта
8	Мақсат қою технологиясы.	1	8 апта
9	Тарих сабағы және оған қойылатын  талаптар	1	9 апта
10	Білім тексеру жүйесі және оқушылардың білімін бағалау.	2	10-11 апта
11	Тарих сабағынан тыс жұмыстар.	1	12 апта
12	Тарих мұғалімі	1	13 апта
13	Қоғамдық пәндер сабақтарындағы патриоттық тәрбие.	1	14 апта
14	Сабақты талдау	1	15 апта
	Барлығы	15

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Тарихты оқыту әдістемесі пәнінің семинар сабақтарының тақырыптық жоспары.

 

Семинар №1 Жалпы тарих әдістеме курсынын пәні мен мақсаты  

Негізгі түсініктер:   әдістеме, оқыту құралдары, оқыту әдісі.

Мақсаты: Тарихты оқыту әдістемесін педагогикалық ғылым ретінде түсіндіру әдістеменің негізгі мақсаттары мен функцияларын көрсету.

 

Жоспары:

                  1.Тарихты оқыту әдісінің пайда  болуы мен қалыптасуы.

                  2. Тарихты оқыту әдісінің ғылым  ретінде мақсаты, пәні және  функциясы. 

 

Әдебиет:

1.Т. Тұрлығұл. Мектепте Қазақстан  тарихын оқыту теориясы мен  әдістемесі. Алматы, 2003.– 256 бет.

      2.Шаймерденова К.Ш.«Қазіргі  сабақ және өзекті мәселелер», Алматы,1990

 

Әдістемелік нұсқаулар: Бірінші мәселе бойынша,  Қазақстан тарихын оқыту процесінің ғылыми зерттеу әдістері. Тарихты оқыту әдістемесінің ғылыми негізінде теориялық және әдістемелік зерттеулерді енгізуде әдіскер - тарихшылардың қосқан үлесітеріне тоқталу керек. Тарихты оқыту әдісінің пайда болуы мен қалыптасуы оның кезеңдеріне тоқталу керек. Екінші мәселе бойынша, ТОӘ курсының пайда болуы мен осы пәннің міндеті мен мақсаты. Қазақстан  тарихын оқыту әдістемесі курсының құрылымын анықтап беру мен қатар пәнің білімдік атқаратын функциясына тоқталып өту қажет.

 

Жеке тапсырмалар:

1. Педагогикалық білімге сүйене отырып оқыту процесінің сатыларын анықтау.

2. «Революцияға дейінгі мектептерде оқыту әдісі» тақырыбы бойынша баяндама жазу.

3. Оқыту әдісінің қалыптасу сатыларын  анықтау.

 

Әдебиет:

1. Тұрлығулов Т. Тарих сабағын  жетілдіру жолдары А., 1984

2. Ковжасарова М.Р., Нурмухаметов  Н.Н. Аульбекова Г.Д.Технологизация  учебного процесса:  казахстанский опыт.- Алматы: Изд. «Зият-Пресс», 2005.-224с.

 

Семинар № 2 Оқу процессінде тарихи білімді қолдану.

Мақсаты : Тарихи білімді қолдану; жүйелі түрде оқушыларға түсіндіру.

 

Жоспар :

      1. Тарихи фактілер  арқылы тарихты оқыту

      2. Тарихи фактілердің  мазмұны бойынша сабақта қолдану 

      3. Тарихи материалды  құрастыру.

 

Әдістемелік нұсқаулар: Бірінші мәселе бойынша,тарихи фактілер арқылы тарихты оқытуәдістері мен тәсілдерінің жолдарына тоқталу керек. Екінші мәселе бойынша, тарихи фактілердің мазмұны бойынша сабақта қолданудың тәсілдерін қалай пайдалануға болатынына мысалдар келтіру қажет. Үшінші мәселе бойынша, тарихи материалды құрастыру жолдарының тәсілдері бойынша әдіскер – тарихшылардың тәжірибелеріне сүйену арқылы тиімді әдіс жолдарын қалай таңдауға болатындығы туралы нақты дәлелдер келтіре кеткен жөн.

 

 

 

Әдебиет:

1.Ө.И.Исенов .Орыс патшасының  қазақтарды "сауаттандыру қамқорлығы" саясатының тарихи мәні (XVIII ғ. II жартысы). //Материалы республиканской научно-практической конференции. "Творческое наследие Ахмета Байтурсынова и современность" посвященная 130 летию со дня рождения А.

2. Ө.И.Исенов .Оқыту жүйесіндегі тестілік бақылау және тест құрастыруға қойылатын талаптар «Білім беру жүйесінде мамандарды даярлау сапасын көтеру жолдары » //Ыбырай Алтынсариннің педагогикалық оқылымдары туралы материалдары. Қостанай ,2008 ж. 2 ақпан. 34-39 бб.

 

Семинар № 3 Тарихи көріністі қалыптастыру.

Мақсаты : Тарихи кезеңдер мен тарихи оқиғалар арқылы тарихи көріністерді қалыптастыруға жағдай туғызу.

Жоспар :

                 1. Тарихи көріністер анықтамасы.

                 2. Тарихи көріністерді қалыптастыру  түрлері.

 

Әдістемелік нұсқаулар: Бірінші мәселе бойынша, тарихи кезеңдер мен тарихи оқиғалар арқылы тарихи көріністерді қалыптастыруға жағдай туғызу мәселесі бойынша тарихи көріністер әдісіне анықтама беру қажет. Екінші мәселе бойынша, тарихи көріністерді қалыптастыру түрлері бойынша әдіскер – тарихшылардың тәжірибелеріне сүйене отырып, тарихи көріністерді қалыптастырудың нақты бір түріне тоқталу керек.

 

Әдебиет:

1.Т. Тұрлығұл. Мектепте Қазақстан  тарихын оқыту теориясы мен  әдістемесі. Алматы, 2003.– 256 бет.

      2.Шаймерденова К.Ш.«Қазіргі  сабақ және өзекті мәселелер», Алматы,1990

 

 Семинар № 4 Тарихи термин; түсініктермен жұмыс жасау.

 

Жоспар:

               1. Терминалогиялық сөздіктер түрлері.

               2. Тарихи түсініктер. Оқулықтағы  материалдан түсініктерін анықтау,  талдау.

 

Әдістемелік нұсқаулар: Бірінші мәселе бойынша, тарихи кезеңдер мен тарихи оқиғалар арқылы тарихи көріністерді қалыптастыруға жағдай туғызу мәселесі бойынша тарихи терминалогиялық сөздіктер түрлеріне анықтама беру қажет. Екінші мәселе бойынша, тарихи Тарихи түсініктер. Оқулықтағы материалдан түсініктерін бойынша әдіскер – тарихшылардың тәжірибелеріне сүйене отырып, тарихи түсініктерді анықтап талдаудың қалыптастырудың нақты бір түріне тоқталу керек.

 

Әдебиет:

1.Т. Тұрлығұл. Мектепте Қазақстан  тарихын оқыту теориясы мен  әдістемесі. Алматы, 2003.– 256 бет.

      2.Шаймерденова К.Ш.«Қазіргі  сабақ және өзекті мәселелер», Алматы,1990

3. Әмірханов С. Негізгі ұғымдар  қалыптастыру, //«Қазақстан мектебі», 1987. № 1

 

Семинар № 5 Әдіс және оқыту әдістемесі.

Негізгі түсініктер: Оқыту әдістері; Оқыту әдіс түрлері; көрнекілік әдістері; проблемалық әдістер; ізденіс әдістері.

Мақсаты : « Әдіс» деген түсінікпен танысу, әдіс түрлерін анықтау.

Жоспар :

             1. «Әдіс» түсінігі.

             2. Ауызша оқыту әдіс түрлері,  қысқа мінездемесі.

             3. Ауызша әдісті қолданып оқушылардың  жұмысын ұйымдастыру. 

             4. Тарих сабғында проблемалық оқыту әдісін қолдану.

                      а) Баспа мәтіндермен танысу (оқу, өзіндік оқу, жоспар құру, негізгіні белгілеу бойынша тарихи қателікті табу).

                      ә) Көрнекілікпен жұмыс жасау (карта, сурет, портрет т.б.).

 

            Әдістемелік нұсқаулар:  Бірінші мәселе бойынша, «әдіс» түсінігіне оның анықтамасына тоқталып өту керек. Әдіскер – тарихшылардың тарихты оқыту әдіснамасын дамытудағы қосып жатқан үлестеріне тоқталу керек. Екінші мәселе бойынша, ауызша оқыту әдіс түрлеріне және оның тәсілдеріне мінездеме беріп кету қажет. Үшінші мәселе бойынша, ауызша әдісті қолданып оқушылардың жұмысын ұйымдастырудың тәсілдерін қарастырып өту керек. Төртінші мәселе бойынша, тарих сабғында проблемалық оқыту әдісін қолданудың тәсілдері бойынша, әдіскер – тарихшылардың тәжірибелеріне сүйене отырып тиімді тәсілдердге таңдау жасау жолдары туралы қамту қажет.

 

Әдебиет:

1.Т. Тұрлығұл. Мектепте Қазақстан  тарихын оқыту теориясы мен  әдістемесі. Алматы, 2003.– 256 бет.

      2.Шаймерденова К.Ш.«Қазіргі  сабақ және өзекті мәселелер», Алматы,1990

 

Семинар  № 6 Көрнектілерді қолдану әдістеріне қойылатын талаптар

Мақсаты : Көрнектілерді қолдану жөніндегі әдістерге мінездеме беру.

                    Көрнекілік әдісінің тиімділігі.                   

 

Жоспар:

             1. Көрнекіліктерді қолдану әдістеріне  қойылатын талаптар.

             2. Қолдану түрлері:

                а) Сурет көрнекілігі

                б) График көрнекілігі 

                с) Жоғарғы сыныпта көрнекіліктердің түрлері.

 

Әдістемелік нұсқаулар: Бірінші мәселе бойынша, көрнекіліктерді қолдану әдістеріне қойылатын талаптар бойынша, әдіскер – тарихшылардың тәжірибелерінен мысалдар келтіру қажет. Көрнекіліктердің түрлеріне жеке – жеке талдау жасау керек:

                а) Сурет көрнекілігі

                б) График көрнекілігі 

                с) Жоғарғы сыныпта көрнекіліктердің  басқа да түрлерін пайдаланудың  тәсілдерімен көрінекіліктің тиімділігіне  тоқталу керек.

 

Жеке тапсырмалар : Тарих сабағында көрнекіліктердің түрлерін қолдану  әдісін көрсету.

                         а) Оқулық суреттерімен, репродукциялармен қолдану