Тарихты оқыту әдістемесі

- гуманитарлық пәндер жүйесіндегі Отандық тарихты оқыту әдістемесінің орнын, оның объектісі мен спецификасын, неғұрлым өзекті проблемаларды айқыңдау;

- интеллектіні дамыту және таным көкжиегін кеңейту,шығармашылық қызметке, үздіксіз білімін көтеру қажеттілігіне қызығушылық тудыру.

   

 

 

 

Тарихты оқыту әдістемесі пәнінің лекция сабағының тақырыптық жоспары.

/ Күндүзгі оқу бөлім /

 

№	Тақырыптар	Дәріс
1	Жалпы тарих әдістеме курсынын пәні мен мақсаты	2
2	Мектептегі тарихи білім білім  берудін қазіргі жүйесі.	2
3	Тарихты оқыту процесінде оқушылардың  іскерлігінің қалыптасуы	2
4	Мектептегі тарихи білімнін қалыптасуы.	2
5	Тарихи құбылыстарды тудыру	2
6	Тарихи түсініктердің қалыптасуы.	2
7	Тарихты оқыту процессінде оқушылар білімінің қалыптасуы.	2
8	Оқытудағы әдіс және әдістемелік тәсілдер.	2
9	Көрнекті құралдарды пайдалана отырып, оқыту жұмысынын тәсәлдері.	2
10	Тарих сабақтарында баспа текстермен оқыту жұмысынын тәсілдері.	2
11	Қазақстан тарихы мен қазақ әдебиетінің  байланыстыра оқытуды жетілдірудің ғылыми әдістемелік жолдары.	2
12	Тарих және қоғамдық пәндерді оқыту әдістемесі.	2
13	Қоғамдық пәндер сабақтарындағы патриоттық тәрбие.	2
14	Тарихты оқыту процессіндегі білімді  бағалау мен баға беру жүйесі.	2
15	Тарих мұғалімі	2
	Барлығы:	30

 

 

 

Тарихты оқыту әдістемесі пәнінің  дәріс 

сабақтарының тақырыптары мен жоспары

 

№1 Дәріс Тақырып: Жалпы тарих әдістеме курсынын пәні мен мақсаты

Негізгі түсініктер:   әдістеме, оқыту құралдары, оқыту әдісі.

Мақсаты: Тарихты оқыту әдістемесін педагогикалық ғылым ретінде түсіндіру әдістеме-нің негізгі мақсаттары мен функцияларын көрсету.

 

Жоспары:

                  1. Тарихты оқыту әдісінің пайда болуы мен қалыптасуы.

                  2. Тарихты оқыту әдісінің ғылым ретінде мақсаты, пәні және функциясы.

 

 Бекіту сұрақтары:

1. ТОӘ курсының пайда болуы мен осы пәннің міндеті мен мақсаты қандай?

2. «Революцияға дейінгі мектептерде  оқыту әдісі» қалай жүрді?

3. Оқыту әдісінің қалыптасу сатылары  қандай?

 

Әдебиет:

1. Тұрлығулов Т. Тарих сабағын  жетілдіру жолдары А., 1984

2. Ковжасарова М.Р., Нурмухаметов  Н.Н. Аульбекова Г.Д.Технологизация учебного процесса:  казахстанский опыт.– Алматы: Изд. «Зият-Пресс», 2005.-224 с.

 

№2 Дәріс Тақырып: Мектепте тарихи білім берудін қазіргі жүйесі.

Негізгі түсініктер:Тарихты оқыту әдістемесін педагогикалық ғылым ретінде түсіндіру әдістеменің негізгі мақсаттары мен функцияларын көрсету.

Мақсаты: Тарихи білім беру құрылымын құрастыра отырып, Қазақстанда мектептерде тарихи білім берудін қазіргі жүйесінің ерекшеліктерін көру.

 

Жоспары:

1. Мектептерде тарихи білім берудің қалыптасуы мен дамуы.

2. Қазақстан Республикасында тарихи білім берудің құрылысы мен қазіргі жүйесі.

3. Тарих бойынша мектеп бағдарламасына  сараптама жасау. 

а) бағдарламаларға қысқаша мінездеме,

б) тарих бөлімдерінің құрлысы мен  мазмұны, негізгі мақсаты 

 

Бекіту сұрақтары:

1. Мектептерде тарихи білім беру қалай қалыптасты?

2. Қазақстан Республикасында тарихи  білім берудің құрылысы мен  қазіргі 

жүйесі қандай?

 

Әдебиет:

         1.Шаймерденова  К.Ш. Қазіргі сабақ және өзекті  мәселелері. А., 1990

         2.Тарих  бағдарламасы 5-11 сынып А., 1993 А., 2000

         3. Отан  тану курсының бағдарламасы. Отан  тану курсын оқыту туралы әдістемелік  ұсыныстар). А., 1992

 

 

№3 Дәріс Тақырып: Тарихты оқыту процесінде оқушылардың іскерлігінің қалыптасуы. (2 сағат)

Негізгі түсініктер:  Оқу іскерліктері, біліктер, оқыту әдісі.,тарихты оқыту процесі.

Мақсаты: Оқушыларды оқыту процесінде дамитын іскерлігін бекіту.

 

Жоспар:

 1.Тарихты оқыту процесінде оқушылардың қабілеттері мен біліктерін дамыту.

2. Тарихты оқыту процесінде  ақыл-ойлық біліктерінің дамуы.

3. Оқу іскерліктері мен біліктерінің  сипаттамасы.

4. Оқушылар іскерліктерінің қалуыптасуының  методикасы мен кезеңдері.

 

 Бекіту сұрақтары:

1.Тарихты оқыту процесінде оқушылардың  қабілеттері дамыту әдістері  қандай?

2. Тарихты оқыту процесінде ақыл-ойлық біліктерінің дамуын қалай түсінесің?

3. Оқу іскерліктері мен біліктерінің  сипаттамасын айтыңыз?.

4. Оқушылар іскерліктерінің қалуыптасуының  методикасы мен кезеңдері 

туралы не айтасыз?

 

Әдебиет:

1. Шаймерденова К.Ш. Қазіргі сабақ  және өзекті мәселелері. А., 1990

2. Қазақстан тарихының оқулықтары 5-11 сынып таңдап алу.

3. Қазақстан тарихы курсы бойынша  қолданатын қосымша құралдар       (хрестоматия, әдебиет, техника  құралдары) дидактикалық материалдар.

4. Тарих бағдарламасы.

5. Ковжасарова М.Р., Нурмухаметов Н.Н. Аульбекова Г.Д. Технологизация учебного процесса: казахстанский опыт.- Алматы: Изд. «Зият-Пресс», 2005.-224с.

 

№4 Дәріс Тақырып: Мектептегі тарихи білімнін қалыптасуы.

Негізгі түсініктер: білім; факт; тарихи білім структурасы; тарихи түсініктер; тарихм заңдылықтар.

Мақсаты: Тарихи білімнің негізінің функцмясын анықтау, тарихты білімнің құрылымын көрсету, оқушылардың қабілетіне байланысты, тарихты оқыту барысында білімді меңгеру процесін бақылау.

 

Жоспар:

    1. Тарихи білімнің құрлымы  мен функциясы.

    2. Тарихты оқытуда фактілердің  ролі.

    3. Тарихты оқыту процессінде  білімнің қалыптасу сатылары.

 

Бекіту сұрақтары:

 1.Қазақстан тарихы курсының мазмұнына талдау бер?

2.Тарихи білім мен фактілердің  білімдік маңызы неде?

3.Қазақстан тарихын оқытудағы тарихи фактілердің  ролі қандай?

4.Тарихи заңдылықтарды қалай  түсінесің ?

 

Әдебиет:

1. Ковжасарова М.Р., Нурмухаметов  Н.Н. Аульбекова Г.Д. Технологизация  учебного процесса: казахстанский  опыт.- Алматы: Изд. «Зият-Пресс», 2005.-224с.    

2. Гора П.В. Повышение эффективности процесса обучения истории. М., 1989

3. Тұрлдығұлов Т. Тарих сабағын  жетілдіру жолдары. А., 1984

4. Шаймерденова К.Ш. Қазіргі сабақ  және өзекті мәселелері. А., 1990

 

№5 Дәріс Тақырып: Тарихи құбылыстарды тудыру

Негізгі түсініктер: көріністер; тарихта болған фактілер жөнінде көріністер; тарихи кезеңдерді бейнелеу.

Мақсаты: Білімді дамытуға жәрдем жасау, тарихи білім құрылымында қажетті элемент ретінде тарихи құбылыстарды тудыру.

Жоспар:

1. Тарихи құбылыстарды елестетудің түрлері және тарихи білімнің қалыптасу процесін-дегі ролі.

2. Оқушылаға тарихи құбылыстарды  тудырудағы әдістер. 

3.  Тарихи кеңістікпен уақыттағы,  өткен практикалар жөніндегі құбылыстарды тудыру жолдары.

 

Бекіту сұрақтары:

1.Тарихи құбылыстарды елестетудің  түрлерін айтыңыз?

2. Тарихи білімнің қалыптасуының  кезеңдері қалай жүзеге асады?                                                 

3. Оқушылаға тарихи құбылыстарды  тудырудағы әдістерді атаңыз?

4. Тарихи кеңістікпен уақыттағы құбылыстарды тудыру жолдары қандай?

 

Әдебиет:

      1. Шаймерденова К.Ш.  Қазіргі сабақ және өзекті  мәселелері. А., 1990

      2. Тұрлдығұлов Т.  Тарих сабағын жетілдіру жолдары.  А., 1984

      3. Ө.И.Исенов .Академик М.Қозыбаевтың ғылыми еңбектеріндегі тарих пен тағдыр, қоғам ұлт мәселелері /50-80 жылдары/.//"М. Қозыбаев және Қазақстанның тарихи ғылымы" атты сұқбат материалдарының жинағы. А. Байтұрсынов атындағы ҚМУ. Қостанай 2002. 29-33 бб.

 

№6 Дәріс Тақырып: Тарихи түсініктердің қалыптасуы.

Негізгі түсініктер: термин; тарихи түсініктер; жалпы тарихи түсініктер; дара тарихи түсініктер; әлеуметтану түсініктері.

Мақсаты:  Білім алу процессінде тарихи түсініктердің қалыптасуының мағынасын көрмету. Түсініктердің әр түрлері тобын қарастыру.

 

Жоспар:

     1. Тарихи түсініктердің   қалыптасуының әдістемелік аспектілері.

     2. Тарихи түсініктерді  топтау

     3. Тарихи түсініктерді  анықтаудағы тәсілдер мен жағдайлар.  

 

Бекіту сұрақтары:

 1. Тарихи түсініктердің қалыптасуының әдістемелік аспектілері қандай?

2. Тарихи түсініктерді қалай   топтауға болады.

3. Тарихи түсініктерді анықтаудағы  тәсілдер мен жағдайлартуралы  не білесіз?  

 

 Әдебиет:

1. Шаймерденова К.Ш. Қазіргі сабақ  және өзекті мәселелері. А., 1990

2. Тұрлығұлов Т. Тарих сабағын жетілдіру жолдары. А., 1984

3.Ө.И.Исенов. Мектепте  тарих сабағын оқытуда оқушылардың азаматтық позициясын қалыптастыру//"Педагогикалық жоғарғы оқу орындарында мұғалімдердің біліктілік құзіреттілігін қалыптастыру жолдары'Ғылыми-  әдістемслік конференция материалдары 3 ақпан Қостанай, 2005109-112 бб.

 

№7Дәріс Тақырып: Тарихты оқыту процессінде оқушылар білімінін қалыптасуы.

Негізгі түсініктер: тарихи құбылыстар, жұмыс тәсілдерінің қалыптасуы, Қабілеттін қалыптасу әдісі,тарихи материялдарды талдау және синтездеу.

Мақсаты:  Тарихты оқыту процесінде оқушыларда дамитын білімнің негізін меңгеру. Алған білімді іс жүзінде көрсете алу қабілетін дамыту.

 

 

Жоспар:

1. Әдісті үйретудегі оқушылардың  негізгі сатыдағы жұмыс тәсілдерінің қалыптасуы.

2. Мектепте тарихты оқыту процессінде  арнайы оқу қабілетіне мінездеме. 

3. Қабілеттін қалыптасу әдісі:

а/ тарихи материялдарды талдау және синтездеу.

б/ тарихи құбылыстарды салыстыру.

в/ қорытынды жасау.

г/ тарихи материалды түсіндіру.

 

 Бекіту сұрақтары:

1. Әдісті үйретудегі оқушылардың  негізгі сатыдағы жұмыс тәсілдері  қалай  қалыптасады?

2. Мектепте тарихты оқыту процессінде  арнайы оқу қабілетіне мінездеме. 

3. Қабілеттін қалыптасу әдісінеден  құралады?

4.Қорытындыны жасаудың маңызы  қандай?

 

Әдебиет:

1. Шаймерденова К.Ш. Қазіргі сабақ  және өзекті мәселелері. А., 1990

2. Тұрлдығұлов Т. Тарих сабағын жетілдіру жолдары. А., 1984

3. Ө.И.Исенов. Академик М.Қозыбаевтың ғылыми еңбектеріндегі тарих пен тағдыр, қоғам ұлт мәселелері /50-80 жылдары/.//"М. Қозыбаев және Қазақстанның тарихи ғылымы" атты сұқбат материалдарының жинағы. А. Байтұрсынов атындағы ҚМУ. Қостанай 2002. 29-33 бб.

 

№8Дәріс Тақырып: Оқытудағы әдіс және әдістемелік тәсілдер.

Негізгі түсініктер: Оқыту әдісі, оқыту әдіс классификациясы.

Мақсаты: Оқыту әдісі түсінігін анықтау, оқыту әдіс классификациясын қарстыру.

 

Жоспар:

1. Оқыту әдісі туралы түсінік.

2. Тарихи материялды ауызша оқытудағы негізгі тәсілдер, оларға қысқаша

мінездеме.

3. Оқу материалын түсіндіру жолындағы  оқушылардың үйретімділігі.

4. Тарих сабақтарында мәселелермен, үйретімділік жағдайлар мен жұмыс 

істеу әдісі.

 

Бекіту сұрақтары:

1.Оқыту әдісіне түсінік беріңіз?

                 2. тарихи материялды ауызша оқытудағы  негізгі тәсілдерін қандай?

                 3. Оқу материалын түсіндіру жолындағы оқушылардың үйретімділігін қалай түсінесіз?

                 4. Тарих сабақтарында мәселелермен, үйретімділік жағдайлар мен жұмыс  істеу әдісі туралы не түсіндіңіз?

 

Әдебиет:

1. Шаймерденова К.Ш. Қазіргі сабақ  және өзекті мәселелері. А., 1990

2. Тұрлдығұлов Т. Тарих сабағын  жетілдіру жолдары. А., 1984

3.Ө.И.Исенов .Оқыту жүйесіндегі тестілік бақылау және тест құрастыруға қойылатын талаптар «Білім беру жүйесінде мамандарды даярлау сапасын көтеру жолдары » // Ыбырай Алтынсариннің педагогикалық оқылымдары туралы материалдары. Қостанай ,2008 ж. 2 ақпан. 34-39 бб.

 

 

 

№9Дәріс Тақырып: Көрнекті құралдарды пайдалана отырып, оқыту жұмысынын тәсілдері.

Негізгі түсініктер: шартты-графикалық, бейнелеу көрнекілік, көрнекілікәдісі.

Мақсаты: Көрнекілік оқыту әдісіне мінездеме беру. Оқыту рпоцесіндегі бұл әдістің қажеттігіне көңіл аудару. Көрнекілік әдісті пайдаланудағы оқушылар қабілетінің өсуі.

 

Жоспар:

1. Көрнекілік оқыту әдісінің мағынасы. Көрнекі құралдарды таңдаудағы ғылыми-әдістемелік жол және тарих сабақтарында олармен жұмыс істеу тәсілі.