Негізгі құралдар есебі

 

 

  

 

 

  

 

 

  

 

 

  

 

 

  

 

 

  

 

3 «» Жауапкершілігі шектеулі  серіктестігінің аудиті 

 

 

     3.1 Аудитті жүргізу бағыты және қайнар көзі             

 

 

     Аудит бұл – экономикалық  әрекеттер мен оқиғалар, олардың  белгіленген деңгейінің нақты  өлшемдерге қаншалықты сәйкестігі  туралы ақпаратты алу мен бағалаудың және нәтижелерді мүдделік таңытқан пайдаланушыларға беретін жүйелі процесс.    

 Негізгі құралдар аудиті  – негізгі құралдар бойынша  бастапқы құжаттардың дұрыс рәсімделуін,  тиімділігін анықтаумен, реттеумен байланысты аудиторлық процедуралар.    

 «SADI ГРУПП» Жауапкершілігі  шектеулі серіктестікте ішкі  аудит жыл сайын жүргізіледі. Аудит жүргізуде ҚР 2006 жылғы 5 мамырдағы № 139 – ІІІ Аудиторлық қызмет туралы заңына, Халықаралық аудит стандартына және ҚЕХС 16 «Негізгі құралдар» стандартына негізделіп жүргізеді.    

 Негізгі құралдар бойынша  аудитті жүргізген кезде  аудитор мына дәлелделдерді қарастырады :

1)     бастапқы құжаттар (қабылдау – тапсыру актісі, жөндеуден қабылдау –

тапсыру актісі, инвентарлық карточкалар, есептен шығару актісі);

2)     синтетикалық есептің есеп регистерлері ( регистерлер, ведомсттер және т.б

құжаттар);

3)     инвентарлық ведомстер;

4)     алдынғы және есепті кезеңнің бухгалтерлік балансы;

5)     Бас кітап және т.б.

Негізгі құралдар аудитінің маңызды тексерілетін факторларының бірі

негізгі құралдардың дұрыс бағалануын тексеру болып табылады. Мына жағдайды аудитор әрқашанда ескеру керек, объект негізгі құрал болып табылады, егер ол болашақта экономикалық табыс әкелетін болса ғана. Негізгі құралдардың тозуының дұрыс есептелгенің тексеру, тозығы жеткен негізгі құралдардың есептен шығаруын тексеру.    

 Алдында айтылып кеткен  жағдайларды ескере отырып аудитор  мына жағдайларды ескеру керек :

1)     негізгі құралдардың дұрыс сақталуына қажетті жағдайлар жасалдыма, яғни

кәсіпорынның басшысының бұйрығымен материалдық жауапты тұлға тағайындалдыма және онымен жазбаша түрде материалдық жауапкершілік туралы келісім – шарт жасалды ма;    

2) негізгі құралдардың  сақталуын қамтамассыз ету үшін, материалды жауапты адамға жағдайлар жасалды ма, жабылатын қойма ғимараттары бар ма, олар күзет сигнализацияларымен жарақтандырылған ба;    

3) кәсіпорын аумағынан  тауарлы – материалдақ құндылықтарды  тасып – шығару тәртібі ұйымдастырылған  ба, басшының бұйрығымен негізгі құрал – жабдықтардың сақталуын тексеру үшін тұрақты комиссия тағайындалды ма;    

4) негізгі құралдарды  сақтауды түгендеу (инвентаризация) мен іріктемелі тексерістер жүргізілді ме, олардың қорытындылары рәсімделген бе, кем шыққан жағдайларда айыптыларға қандай шаралар қолданылады;    

 Кәсіпорында жүргізілетін  аудиторлық тексерістің жалпы жоспары кәсіпорынның басшысымен келісілген.    

 «Sadi групп» ЖШС –  гі жүргізілетін аудиторлық тексерістің жоспарына сәйкес негізгі құралдардың сақталуын тексеру болып табылады. Аудиторлар инвентаризация жүргізеді, яғни түгендеу. Бұл түгендеудің алдында инвентаризация кәсіпорында 01.01.07 ж жүргізілген. Бұл түгендеу бойынша кәсіпорында нақты бар негізгі құралдар мен бухгалтерлік есеп құжаттары бойынша тіркелген негізгі құралдар арасында ешқандай ауытқу байқалмаған.    

 Негізгі құралдардың  сақталуын тексерген кезінде  аудиторлар аналитикалық есеп  бойынша инвентарлық карточкалардың  бар болуын және жағдайын тексереді.     

 Аудиттің негізгі мақсаты  болып кәсіпорынның негізгі құралдары  бухгалтерлік есепте бухгалтерлік  есеп принціптері бойынша көрініс табатының тексеру болып табылады.    

 Аудиторлық тексеріс  мына сұрақтарды да қарастырды :

1)     негізгі құралдардың сақталуының және қолдануының аудитің;

2)     негізгі құралдардың қозғалысының аудитің;

3)     амортизациялық аударымдардың дұрыс есептелуінің аудитің;

4)     негізгі құралдарды қайта бағалау аудитің.

Тексеріс кәсіпорынның ұсынған құжаттарының негізінде жүргізілді.

Аудиторлық тексерісті бухгалтерлік құжаттарды ірктеу әрекеті арқылы

жүргізген, дәлелдерді қаржылық есеп беруден алған. Сонымен қатар кәсіпорында қолданылатын бухгалтерлік есептің принциптері мен әдістері тексеріске түскен.    

 Қазіргі нарықтық экономика  жағдайында кәсіпорынның активтерін дұрыс бағалаудың маңызы өте зор болып табылады. Сондықтан да жүргізілген аудиторлық тексерісте аудитор кәсіпорында негізгі құралдарға қайта бағалау жүргізілгенің және ол бағалаулардың дұрыс жүргізілгенің тексеруі керек.    

 Негізгі құралдардың  бастапқы құны уақыт өте келе  қазіргі жағдайларға сатып алған немесе құрылған негізгі құралдар құнынан ауытқиды. Бұл ауытқуды алып тастау үшін негізгі құралдарға қайта бағалау жүргізіледі және олардың ағымдағы құны анықталынады, яғни нарықтағы бағалар есебімен, қазіргі жағдайларда негізгі құралдардың құру құны.    

 Аудиторлық тексеріс  барысында кәсіпорында 1 қаңтар 2008 жылы  қайта бағалу жүргізу үшін  комиссия құрылған. Қайта бағалау  кәсіпорынның балансында тұрған барлық негізгі құралдарға жүргізілген. Жүргізілген қайта бағалуды текеру кезінде ешқандай ауытқу табылмаған, барлық кәсіпорынның балансындағы негізгі құралдарға тиісті уақытында қайта бағалау жүргізілген және қайта бағалау құны нарықтағы құнға сәйкес келеді.    

 Негізгі құралдарды  келіп түскен мерзімінде кіріске алмау тозуды есептеуде қиындықтарға әкеледі, яғни амортизация сомасы дұрыс есептелінбейді, өнімнің өзіндік құны дұрыс анықталынбайды және қаржылық нәтижені анықтауда қиындықтар туындатады.    

 Аудитор негізгі құралдардың  келіп түсуін тексеру кезінде көмекші кесте құрған. Ол 12 – кестеде келтірілген.  

 

Кесте 12 – Кәсіпорындағы негізгі құралдардың келіп түсуін уақытында тексеру  

 

Негізгі құралдар атауы	Инвентарлық нөмір	Келіп түсу уақыты	НҚ бойынша қабылдау – тапсыру актісінің жасалған уақыты	НҚ бух– лік есеп регистірлеріне тіркеу күні	Аут –у (+ –)
Принтер HP Lazer Jet 1018	00001850	10.06.2008	10.06.2008	10.06.2008	0
Радиотелефон Panasonic КХ – 2001	00001851	10.06.2008	10.06.2008	10.06.2008	0
Сваркалық апарат	00001852	11.06.2008	11.06.2008	11.06.2008	0
Сканер HP 2400	00001853	11.06.2008	11.06.2008	11.06.2008	0
Сейф D 750	00001854	11.06.2008	11.06.2008	11.06.2008	0
Телекамера SDC – 415	00001855	12.06.2008	18.06.2008	18.06.2008	6
Механикалық динамометр ДПУ – 50	00001856	12.06.2008	12.06.2008	12.06.2008	0
Сваркалық трансформатор ТДМ 503 У2/380	00001857	13.06.2008	20.06.2008	20.06.2008	7

 

     

 Кәсіпорында 01.01.08 – 01.02.08 жыл аралығынада жүргізілген аудиторлық тексеріс бойынша кәсіпорынның негізгі құралдары бойынша бухгалтерлік есебінде ешқандай айтарлықтай ауытқу болмаған. Кәсіпорында негізгі құралдар тәртіпке сәйкес дұрыс сақталуда, негізгі құралдардың әрбір объектісі бойынша амортизациялық аударымдар дұрыс есептелуде, қайта бағалау қазіргі нарықтағы бағаларға сәйкес уақытында дұрыс жүргізілген, тек қана негізгі құралдардың кейбір объектілерін кірістеген кезде, атап айтатын болсақ Телекамера SDC – 415 пен Сваркалық трансформатор ТДМ 503 У2/380 негізгі құралдарында келіп түскен уақыты мен бухгалтерлік есеп регистірлеріне тіркеу уақытында ауытқу байқалған. Телекамера SDC – 415 кәсіпорынға 2008 жылдың 12 маусымында келіп түссе, ал ол кәсіпорынның негізгі құралдар бойынша бухгалтерлік есеп регистірлеріне алты күнге кешіктіріліп 2008 жылдың 18 маусымында тіркелген, ал Сваркалық трансформатор ТДМ 503 У2/380 кәсіпорынға 2008 жылдың 13 маусымында келіп түссе ол кәсіпорынның негізгі құралдар бойынша бухгалтерлік есеп регистірлеріне 7 күнге кешіктіріліп 2008 жылдың 20 маусымында тіркелген. Бұл негізгі құрал объектілерінің тозуын есептеуде қиындықтарға әкелуі мүмкін.    

 Негізгі құралдар аудитінде  жүргізілетін негізгі процедуралардың  бірі негізгі құралдарды қолдану тиімділігін тексеру болып табылады. Ол үшін аудитор негізгі құралдар бойынша коэффиценттерге тиісті көлемде талдау жүргізуі керек.  

 

3.2 Негізгі құралдардың  жағдайын талдау 

 

 

     Өнеркәсіп кәсіпорындарында өндіріс көлемін артырудың негізгі факторларының бірі – олардың өндірістік негізгі қорлармен қажетті көлемде қамтамассыз етілуі және олардың неғұрлым тиімді пайдалану. Сол себепті талдау барысында  келесі міндеттер шешілуі керек :

–         кәсіпорынның негізгі қорлармен қамтамассыз етілуі мен олардың

пайдалану тиімділігін талдау;

–         негізгі қорлардың пайдалану деңгейіне факторлардың әсерін анықтау;

–         негізгі қорлардың пайдалану деңгейінің өндіріс көлемінің өзгерісіне

факторлардың әсерін анықтау:

–         негізгі қорлардың пайдалану тиімділігін артыру резервтерін анықтау.     

 Негізгі қорларды пайдалану  талдау негізгі қорлардың құрамы  мен құрлымын талдаудан басталады. Ол 13 – кестеде көрсетілген. 

 

Кесте 13 – Кәсіпорынның негізгі құралдарының құрамы мен құрылымы.             

 

Негізгі құралдар түрлері	2006 жыл		2007 жыл		2008 жыл		өзгеріс (+ –
	Мың тг	%	Мың тг	%	Мың тг	%	2007/ 2006	2008/ 2007
Ғимараттар мен құрлыстар	29898	20,0	128560	26,3	138569	30,4	+98662	+10009
Машиналар мен жабдықтар	38569	25,8	109625	22,4	98568	21,6	+71056	–11057
Көлік құралдары	27792	18,6	119856	24,5	108659	23,9	+92064	–11197
Өндіруші және шаруашылық инвентарь	19825	13,3	32968	6,7	30856	6,8	+13143	–2112
Басқа да негізгі құралдар	33311	22,3	98074	20,1	78450	17,3	+64763	–19624
Барлығы :	149395	100,0	489083	100,0	455102	100,0	+339688	–33981
Рефераты на Stud24.ru										Войти  Поиск  Новые рефераты  Задать вопрос  На сайте 209684 реферата

Список предметовФинансы

Негізгі құраолдар есебі

Дата добавления: 15 Марта 2012 в 13:38 
Автор: K*******@mail.ru 
Тип работы: курсовая работа

Скачать полностью (147.94 Кб)

Работа содержит 1 файл

Скачать  Открыть  

негізгі құралдар.doc  

—  635.50 Кб 

 

 

     Кесте мәліметтері  бойынша кәсіпорынның негізгі құралдарында құбылмалы фактор байқалады. Кәсіпорынның негізгі құралдары 2007 жылы 2006 жылмен салыстырғанда 339688 мың теңгеге өскен. Кәсіпорынның негізгі құралдарының барлық түрлерінде де өсім байқалады. Бұл әрине оң фактор болып табылады. Ал 2008 жылы 2007 жылмен салыстырғанда 33981 мың теңгеге төмендеген, біріқ кәсіпорынның негізгі құралдары 2008 жылы 2006 жылмен салыстырғанда жоғары көрсеткішке ие болып отыр. 2008 жылы 2007 жылмен салыстырғанда негізгі құралдардың барлық түрлерінде төмендеу факторы байқалады, тек ғимараттар мен құрлыстар 10009 мың теңгеге өскен. Бұл жағымды әсер болып табылмайды. Негзгі құралдар сомасының төмендеуін амортизациялық аударым арқылы түсіндіруге болады. Негізгі құралдардың ішінде басым үлеске өндірістік негізгі құралдар алып отыр. Бұл жағымды фактор болып табылады. Өндірістік негізгі құралдарға жарғылық қызметті іске асыруға байланысты, яғни өндірістік қызметті жүзеге асыруға қатысатын ішкі өнім шығаратын негізгі құралдарды жатқызамыз, ал өндірістік емес – жалпы ішкі өнімді шығармайтын, бірақ оны тұтынатынуға бағытталған негізгі құралдарды жатқызамыз.     

 Кәсіпорындағы негізгі құралдардың құнының үш жыл ішіндегі өзгерісін 1 – суреттен көруге болады. 

 

 

            Сурет 1 – «» ЖШС– гі негізгі құралдардың бағасының динамикасы    

 

 

     

1 – суреттен көріп тұрғандай кәсіпорынның негізгі құралдарында құбылмалы фактор байқалады. 2006 жылы 149395 мың теңгені құраса, ол 2007 жылы 339688 мың еңгеге жоғарлап 489083 мың теңгені құраған, ал 2008 жылы кәсіпорынның негізгі құралдарында төмендеу факторы байқалып ол 455102 мың теңгені құраған.    

 

 

     Кәсіпорынның негізгі құралдарының түрлері бойынша динаимкасы 2 – суретте көрсетілген. 

 

 

     Сурет 2 – Кәсіпорындағы негізгі құралдардың түрлері бойынша динамикасы 

 

 

    2 – суреттен көріп тұрғандай кәсіпорынның негізгі құралдарының барлығы да 2007 жылы 2006 жылмен салыстырғанда жоғарғы қарқынмен өскен, ал 2008 жылы 2007 жылмен салыстырғанда төмендеу факторы байқалады  

 

 

  

 

 

  

 

2006 жыл 

 

 

  

 

2008 жыл 

 

 

           Сурет 3 – «Sadi групп»  ЖШС – гіндегі негізгі құралдардың  құрлымы    

3 – суреттен көріп тұрғандай кәсіпорынның негізгі құралдарының құрамында айтарлықтай айырмашылық жоқ. Негізгі құралдардың ішінде ғимараттар мен құрлыстар және машиналар мен жабдықтардың үлесі жоғары. Кәсіпорынның негізгі құралдарын 2006 жыл мен 2008 жылдар аралығын салыстыратын болсақ, бұл жылдар аралығында көп өзгеріс бола қоймаған, тек ғимараттар мен құрлыстардың үлесі өсіп, басқа да негізгі құралдардың үлесі аздап төмендеген.