Түркі мемлекеттері

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Семинар сабақтарының тақырыптық жоспары.

(Сырттай бөлім, 5 жылдық)

№	Тақырыптың атауы	Сабақ жоспары	Сағат саны	әдебиет.	Аптасы
1.	Ұйғыр қағанаты.	1. Ұйғырлар үстемдігінің  орнауы. 2. Сыртқы саясаты.  3.Манихейлік- қағанаттың  мемлекеттік діні. 4.Шаруашылығы, тұрмысы  және мәдениеті.	2	Н.Ә-1, 22.	1 апта
2.	Орта Азия мен Қазақстанды  моңғолдардың жаулап алуы.	1.Орта Азия мен Қазақстан  моңғол шапқыншылығы қарсаңында. 2.Шыңғыс ханның моңғол  империясын құруы. 3.Оңтүстік-Шығыс Қазақстан  және Дешті-Қыпшақ жері Шыңғысхан  ұлдары ұлысының құрамында. 4.Жошы ұлысының нығаюы  және Алтын Орданың құрылуы  және  экономикасы және  мәдениеті.	2	Н.Ә-1, 2, 3, 10, 21, 25, 27, 28, 29,31, 32.	2-3 апта
3.	Алтын Орда мен Моғолстанның ыдырауы.	1. «Өзбек», «ноғайлы» және «моғол» суперэтностары. 2. Алтын Орда және Моғолстан территориясындағы этникалық процестер. 3. Алтын Орданың ыдырауы. 4. Моғолстанның ыдырауы	1	Н.Ә-1, 2, 4, 21, 25, 27, 29, 31.	3  апта
4.	Қырым, Қазан және Астрахань  хандықтары	1. Қырым хандығы және оның ішкі сыртқы саясаты. 2. Қазан хандығы және  оның ішкі сыртқы саясаты. 3. Астрахань хандығы  және оның ішкі сыртқы саясаты.	2	Н.Ә-1, 2, 4, 6, 25, 27, 29, 31.	4 апта
5.	XV-XVIIIғғ. Қазақ хандығы.	1. Қазақ хандығының  құрылуы. 2.Қазақ хандығы туралы  жазба деректер. 2.Қазақ жерлерінің  этникалық шекарасының бeкiтiлyi. 3.Қазақ хандығының  ішкі және сыртқы саясаты. 4. ХҮІІІ-ХІХ ғғ. Қазақ  хандығы. 5. Қазақстанның Ресейге  қосылуы.	2	Н.Ә-18, 24, 26, 77, 28, 31. Қ.Ә-77.	4 апта
	Барлығы		9сағ

 

 

 

 

Студенттердің өз бетімен игеретін жұмысы.

Студенттердің өз бетімен игеретін және оқытушының жетекшілігімен игерілетін жұмыстардың тапсырмаларын орындау және тапсыру тәртібі.

       Жоғарғы оқу  орнының оқу жоспарына сәйкес, әрбір студент пән бойынша  бірнеше өзіндік жұмыстарды жазып  өткізуі керек. Өзіндік жұмыстарға  арналған тақырыптар топтастырылған.Тақырыптар  саны жеткілікті мөлшерде құрастырылған.Тақырыптар тиісті деген әдебиеттердің тізімімен қамтамасыз етілген, дегенмен, соңғы уақыттарда баспадан шыққан жаңа кітаптар тақырыпты ашуға көмектессе, тізімде көрсетілмеген әдебиеттерді де пайдалануға болады.

      Студенттер өзіндік жұмысты орындамас бұрын, сабақ жүргізетін ұстаздарынан тиісті кеңестер алуы қажет.Ұстаз тарапынан жасалынған ескертулер мен түзетулерді толықтырып, жұмысты көрсетілген уақытта тапсыру.

 

№	Тақырып	Тапсырма мазмұны	Сағат саны Сырттай және күндізгі бөлім		Әдебиет	Есеп беру және бақылау үлгілері
			СӨЖ	СОӨЖ
1	Хунну тарихы	1.Ғұндар туралы алғашқы  тарихи мәліметтермен жұмыс. 2.Ғұн державасының  құрылуы, территориясын анықтау.	2	2	Н-5,8 Қ-20	Конспект жасау
2	Түpкі қағанаты.	1.Түркілер туралы алғашқы мәліметтер, мекендеген территориясы. 2.Tүpiк тайпалық одағының  нығаюы.	2	1	Н-3,4,6 Қ-12	Оқыған материал бойынша  әңгімелесу
3	Батыс түpiк қағанаты.	1.Батыс түрік қағанатының  қалыптасуы. 2.Мемлекеттік құрылысы	3	1	Н-3,4,6,8 Қ-9,10,12	Әңгімелесу. Пікірлерін талдау.
4	Eкiншi Шығыс түpiк қағанаты.	1. Саяси тарихы. 2.Жаулап алушылық жорықтары. 3. Шығыс түрік қағанатының  әлсіреуі. 4.Түркілердің тілі,жазуы,  жазба ерекшеліктері	2	1	Н-5,7,8 Қ-12,16,20	коллоквиум
5	Түргеш қағанаты.	1.Түргеш қағанатының құрылуы. 2.Түргеш қағанатының  ішкі және сыртқы саясаты. 3.«Қара» және «сары»  түргештердің күpeci.	3	1	Н-3,4,6,8 Қ-5,9,10	Ауызша талдау.
6	Ұйғыр қағанаты.	1.Ұйғырлар үстемдігінің  орнауы. 2.Сыртқы саясаты.	2	1	Н -3,5,8,11 Қ-10,11,12	Реферат дайындау.
7	Оғыз мемлекеті.	1.Оғыздар мемлекетінің  құрылуы. 2.Оғыздар мемлекетінің  күш-қуатының артуы. 3.Хорезм, Селжұқтармен  қақтығысы	2	1	Н-3,5,8,11 Қ-10,11,13,14	Конспект жасау
8	Қарахандар мемлекеті.	1.Қарахандар мемлекетiнің  қалыптасуы. 2.Қарахандар мемлекетi жаулап алушылық жорықтары. 3.Қарахандар мемлекеті  көшпелі және отырықшы-егіншілік  өркениеттері жүйесінде.	2	1	Н-3,5,8,9,11 Қ-1,4,6,8	Конспект жасау
9	Хазар қағанаты.	1.Хазарлардың шығуы  және этникалық тегі. 2.Хазар мемлекетінің  құрылуы. 3.Мемлекеттік құрылымы. 4.Шаруашылығы, мәдениеті.	2	1	Н-5,10 Қ-17,18	Конспект жасау
10	Қимақ қағанаты.	1.Қимақтардың шығу  тeгi мен opнaлaсy аймағы. 2.Деректер  бойынша ІХ-ХІ ғғ. қимақтар мемлекеті. 3. Шаруашылы ғы, әлеуметтік - саяси  жағдайы.	3	1	Н-3,5,8 Қ-5,6,7,8,	Реферат жазу
11	Қыпшақ тайпаларының конфедерациясы.	1.Қыпшақтардың шығу  тегі мен орналасу аймағы. 2.XI-ХІІғғ. шама сындағы қыпшақ  тайпалар конфед рациясының құрылуы. 3.Қыпшақ мемлекеттілігі. 4.Қыпшақтардың оңтүстікке экспансиясы.	2	1	Н-3,4,6,8 Қ-1,6,9,12,19	Конспект жасау
12	Орта Азиямен Қазақстанды  моңғолдардың жаулап алуы.	1. Орта Азия мен  Қазақстан моңғол шапқыншылығы  қарсаңында. 2.Шыңғыс ханның моңғол  империясын құруы. 3.Оңтүстік-Шығыс Қазақстан  және Дешті-Қыпшақ жері Шыңғысхан  ұлдары ұлысының құрамында.	3	1	Н-3,5,8   Қ-3,9,12,14,16	Конспект жасау
13	Алтын Ордамен Моғолстанның ыдырауы.	1.«Өзбек»,«ноғайлы» және  «моғол» суперэтностары. 2. Алтын Орда және  Моғолстан территориясындағы этникалық процестер. 3.Алтын Орданың ыдырауы. 4.Моғолстанның ыдырауы.	3	2	Н- 3,5,8,9   Қ-9,10,12,14,15	Коллоквиум тапсыру
	Барлығы:		45	15

 

Лекциялардың тақырыптық жоспары.

 

Тақырып № 1. Кіріспе. (1 сағ)

Пәннің мақсаттары мен міндеттері. Пәннің объектісі. Пәннің оқу-білімдік және ғылыми мақсаты мен міндеттері.Басқа пәндермен байланысы және негізгі әдебиеттерге сипаттама беру. Тарих, әдебиет, этнография т.б. пәндермен тығыз байланысты.

Оқулықтар және оқу әдебиеті. Арнайы ғылыми зерттеулер. Хрестоматия. Құжаттар жинағы. Деректер. «Түрік» этносы және этнонимі. Түркі этностары және түркі тілдес халықтар. Олардың территориялық орналасуы. Батыс түрік және шығыс түрік тілдері. Қазіргі түркі әлемі.

 

Тақырып № 2-3.Түркі халықтарының түп тамыры (1 сағ)

Жоспары: 1.Ари және сақ дәуірі.

2. Андронов мәдениеті.

 

Тақырып № 4-5. Азия мен Еуропадағы хундар империясы. (1 сағ).

Жоспары:

1.Хундар мекендеген аумақ

2.Азиядағы хундар күрған мемлекет

3.Хундардың экономикасы және мемлекетгі басқару дәстүрі

4.Шығыс Еуропадағы хундар империясы

 

Тақырып № 6-7. Түркі тайпалары мен халықтарының шығу тегі, мекендеген аймағы және этникалық құрамы. ( 2 сағ)

Жоспары:

1. Түркі дәуіріндегі этникалық  процестер. 

2. Түркі тілдес бауырлас халықтардың  географиясы. 

 

Тақырып № 8-9.Шыңғыс хан империясы және түркі халықтары. ( 2 сағ)

Жоспары

1. Түркілердің Қытайды жаулап алуы.

2.  Таяу Шығыс пен Иранды  жаулап алуы.

 

Тақырып № 10-11.Темір және Орта Азия түркілері (1сағ)

Жоспары:

 І.ӘмірТемір және оның жорықтары.

2.Орта Азия түркілері.

 

Тақырып № 12-13. ІХ-ХІІІ ғасырлардағы Русь және түркі халықтары ( 2 сағ)

Жоспары:

1.Русьтің Хазариямен, Печенектермен   және  Қыпшақтармен қарым –  қатынасы (Х – ХІІІ ғ.)

2. Алтын Орданың құрылуы және  нығаюы.

3.Алтын Орда хандарының ішкі  және сыртқы саясаттағы жеңістері. 

  

 Тақырып № 14-15.Кавказдағы түркі халықтары.  ( 2 сағ)

Жоспары

1. Алтын Орда құрамындағы Солтүстік  Кавказ халықтары. 

2. Әзірбайжан ұлтының қалыптасуы  және мемлекетінің құрылуы 

3.Әзербайжан халқының ХҮІІ-ХҮІІІ  ғғ мәдениеті. 

 

Тақырып № 16-17.Сібірдегі түркі халықтары ( 2 сағ)

 Жоспары

1. Сібірді мекенднген халықтардың қалыптасуы мен мемлекеттерінің құрылуы

2. Көшім тұсындағы Сібір хандығы

 

Тақырып № 18.Ноғайлы елі. (1сағ)

Жоспары:

1. Ноғай атауы, ұлты және жұрты.
2. Қазақ-ноғай қарым-қатынастары..

 

Тақырып № 19.Башқұрттар. (1сағ)

Жоспары:

1.Башқұрт атауы және ұлтының қалыптасуы.

 

Тақырып № 20.Татар халқының этнонимі және тарихы. (1сағ)

Жоспары:

1. Татар этнонимі.
2. Татар тарихы.

 

Тақырып № 21.Қырғыздар мен ұйғырлар. (1сағ)

Жоспары:

1. Қырғыз ұлтының қалыптасуы.

2. Ұйғыр мемлекетінің  құрылуы. 

 

 

Тақырып № 22.Өзбектер. (1сағ)

Жоспары:

1. Өзбек ұлтының қалыптасуы.

2. Өзбек мемлекетінің  құрылуы.

 

Тақырып № 23.Түрікмендер. (1сағ)

Жоспары:

1.Түрікмен үлтының қалыптасуы

2.   Түрікмен халқының мәдениеті

 

Тақырып № 24.Осман түріктері. (1сағ)

Жоспары:

1. Түркілердің Кіші Азияға келіп қоныстануы.
2. Осман империясының тарихы.

 

Тақырып № 25.Қырым татарлары. (1сағ)

Жоспары:

1. Қырым хандығы

2. Қырымның қилы тағдыры.

 

Тақырып № 26.Қарақалпақтар. (1сағ)

Жоспары

1.Қарақалпақ тарихы

2.Мәдениеті

 

Тақырып № 27-28.Алтай түріктері. (1сағ)

Жоспары:

1.Алтай түріктерінің шығу тарихы.

2.Алтайдағы қазақтар мен түріктер.

 

Тақырып № 29-30. Жаңа тәуелсіз түркі мемлекеттері. (2сағ)

Жоспары:

1. Түркия жаңа және қазіргі заманда

2. Қазіргі түркі әлемі.  

 

 Семинар сабақтарының жоспары

 

       1-2 тақырып. Хунну тарихы (сюнну, ғұндар).

1. Ғұндар туралы алғашқы  тарихи мәліметтер.

2. Ғұн державасының  құрылуы, территориясы..

3. Ғұндардың қоғамдық-саяси  құрылысы, шаруашылығы және мәдениеті,  діні, әскери iсі және өнepi.

4. Мемлекеттік құрылысы.

5. Ғұндар Қазақстан территориясында.

6. Қазақ халқының этногенезіндегі  ғұндардың ролі.

Бақылау сұрақтары:

1. Ғұндар туралы  қандай  алғашқы тарихи мәліметтерді  білесіңдер.

2. Ғұн державасы қалай   құрылды, территориясы. атау.

 

3-4 тақырып.  Түpкі қағанаты.

1. Түркілер туралы  алғашқы мәліметтер, мекендеген  территориясы.

2. Tүpiк тайпалық одағының  нығаюы.

3. Түркі қағанатының құрылуы.

4. Түркі қағанатының  ішкі және сыртқы саясаты.

5. Түркі қағанатының  Батыс және Шығыс түрік қағанатына  бөлену.

        Бақылау сұрақтары:

1.Түркілер туралы алғашқы  тарихи мәліметтер.

2. Мемлекеттің  құрылуы,  территориясын ата.

3. Бумын қаған. Муған-қағанның билігіне кезеңіне сипаттама беру.

 

5-6 тақырып.  Батыс түpiк қағанаты.

1. Батыс түрік қағанатының  қалыптасуы.

2. Мем лекеттік құрылысы.

3. Түріктердің шаруашылығы,  тұрмысы, діні.

4. Түрік жазба ескерткіштері. 

5. Күлтегін, Білге-қаған, Тоныкөк ескерткіштері.

Бақылау сұрақтары:

1. Көрсетілген әдебиеттер  бойынша тақ мұрагерлігі және  мемлекеттік биліктің тұжырымдарын  қарастырыңдар.

2. Деректердегі тақырыпқа  қатысты материалдың салыстыру.

 

7 тақырып. Eкiншi Шығыс түpiк қағанаты.

1. Саяси тарихы.

2. Жаулап алушылық  жорықтары.

3. Шығыс түрік қағанатының  әлсіреуі.

4. Түркілердің тілі, жазуы,  жазба ерекшеліктері.

5. Түріктердің қол  астындағы  басмылдар, ұйғырлар  және қарлұқтардың көтерілуі.

Бақылау сұрақтары:

1.Ұсынылған әдебиеттер  бойынша тақ мұрагерлігі және мемлекеттік биліктің тұжырымдарының негізгі тұстарын қарастырыңдар:

2. қарастырылған құжаттардың  ерекшеліктерін салыстырыңдар.

 

8 тақырып. Түргеш  қағанаты.

1. Түргеш қағанатының  құрылуы.

2. Түргеш қағанатының  ішкі және сыртқы саясаты.

3. «Қара» және «сары» түргештердің күpeci.

4. Қағанаттың әлсіреуі.

5. түргештер «тухси»  деген атаумен қарлұқ мемлекеттінің  құрамында

Бақылау сұрақтары:

1. Ұсынылған әдебиеттер  бойынша материалды конспектілеу.

2. Терминдерді түсіндіру, оның  пайда болған тарихын анықтау.

9 тақырып. Ұйғыр  қағанаты.

1. Ұйғырлар үстемдігінің орнауы.

2. Сыртқы саясаты. 

3. Манихейлік - қағанаттың мемлекеттік  діні.

4. Шаруашылығы, тұрмысы және  мәдениеті.