Қазақстан Республикасындағы шетелдік несиелендіру тәжірибесінің қолдануы

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 08 Сентября 2014 в 14:16, курсовая работа

Краткое описание

Нарықтың несиенің қандай да бір түріне деген қажеттілігіне банктік пайыз деңгейі мен ұсыну мерзімі бойынша несиелердің құрылымы тәуелді болады.Бұл жерде басты шарт болып қарыз алушы,оның несие қабілеттілігі ғана емес сонымен қатар оны қолданғаны үшін табыс әкелуі саналады.Жиынтық банктік табыстың өсу шарты ретінде несиелік тетік жүзеге асырудың осындай тәсілі тек Қазақстанның екінші деңгейлі банктері ғана емес,сонымен қатар шетел коммерциялық банктерінің қызмет ету тәжірибесінде несиелік тетікті ұймдастыру және жүзге асыруда бірінші орынға клиенттің несие қабілеттілігін бағалау мәселесін алға қояды.
Шынында да,банктің несиелік қоржынын қалыптасуынада несие қабілеттілікті бағалау несиені беруді ғана емес,ең бастысы оны қайтаруды қамтамасыз етеді.

Содержание

Кіріспе

I-Тарау Несиелік тетіктің теориялық негіздері.

1.1.Несиелік тетіктің мағынасы мен қызметтері.

1.2.Несиелік жуйенің қалыптасуы және оның қалаушы буындары.

1.3.Несиелік қатынастарды құруда пайыздың экономикалық мәні.

II-Тарау Несиелік саясат және несиелік тетіктің дамуы.

2.1.Банктердің несиелік саясаты және даму стратегиясы.

2.2.Отандық банктер тәжірибесіндегі несиелендіру операциялары.

III-Тарау Қазақстан Республикасындағы шетелдік несиелендіру тәжірибесінің қолдануы.

Қорытынды

Қолданған әдебиеттер

Прикрепленные файлы: 1 файл

Несие саясаты.doc

— 525.00 Кб (Скачать документ)

              Заңды және жеке тұлғалардың  аудармалы депозиттері ұлттық  валютадағы салымы 2001 жылмен 2002 жылғы  салымшылардың үлес салмағы 21%-ды  құрады,2003 жылы 3%-ға өсіп 24%-ға жетті.

              Ал шетел валютасында салымшылардың үлес салмағы 2001 жылы 11%-ды құрған 2002 жылы 5%-ға өсіп 16%-ға жетті,ал 2003 жылы керсінше 9,1%-ға кеміген.Басқа депозиттер бойынша ұлттық валютада салымдар 2001 жыл мен 2002 жылды салыстырсақ 15,1%-дан 19,2%-ға өсіп отыр.2003 жылы бұл көрсеткіш 10%-ға өсіп 29,2%-ды құрап отыр.

              Шетел валютасында салымдардың  деңгейі 2001 жылмен 2002 жылы 

54% дан 44,2%-ға кеміді 2003 жылы 2002 жылға  қарағанда 6,2%-ға төмендеп 36%құрап  отыр.Статистикалық көрсеткіштер  бойынша заңды және жеке тұлғалардың шетел валютасынан қарағанда ұлттық ұлттық валютаға салымы деңгейінің өсуі бақыланып отыр.[20,235 б]

 

      

 

 

 

                                         Депозиттермен жасалатын операциялар.

                                                                                                                  7-дияграмма

                      

                Банк ТұранӘлем тұрақты клиенттердің  депозиттер көлемінің өсуін мақтан  тұтады.2000ж 31 желтоқсаннан 2002 жылының 31 желтоқсанына дейін клиенттердің салымдары 46,933 млн теңгеден 105,757 млн теңгеге дейін өсті,яғни өсім 125%-ды құрады.1998 жылдан бастап Қазақстан бойынша есеп-кассалық бөлімдер желісін кеңейтуге назар аударып,енді қазір банктің 235 бөлімшелері бүкіл ел бойынша қызмет етеді.2002 жыл соңында банктің алғаш тарихында,жеке тұлғалардың салымдары заңды тұлғалар дипозиттерінен басым түсті.Осындай басымдылық ауыспалы болсада,бұл біздің қызметтерге деген халық сенімінің артқанын дәлелдейді.

                Біз Қазақстанның банктің жүйесіне деген азаматтар сенімін арттыра отырып,соңғы жылдарда атқарған жұмыс үшін Ұлттық Банкке жеткізіп отырады.Жеке тұлғалардың салымдарына кепілдік бнрудің Қазақстандық қорын құру депозиттер көлемінің өсуіне әкеледі. [32,98 б] 

 

 

Тұран Әлем банкі клиенттердің үнемі кеңейіп отырған корпоративті және бөлшек базасының қажеттіліктеріне сәйкес келетін қаржылық өнімдерді өңдеу саласында көшбасшы болып есептеледі.Тұран Әлем банктің табыстары мен жетістіктер креативті ойлау және Банк қызметкерлерінің ынтасының болуымен түсіндіріледі.Клиенттердің қаржылық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін олардың қажеттіліктеріне ерекше назар аударады.Соңғы 5 жылда депозиттердің деңгейі 300%-ға өсті.2002 жылдың соңында салымдар базасы 105,757 млн теңгеге дейін ұлғайып,бөлшек депозиттер корпоративтік депозиттерден біршама басым түсті.Тұран Әлем банкі клиенттік база қажеттіліктерін     

8-дияграмма                                    

                                                                               

  қанағаттандыру стратегиясын ұстанып қаржылық қауіпсіздікті қамтамасыз ететін несиелендіру,сақтандырудағы жеке қажеттіліктерден шыға отырып,қызметтер көрсету мүмкіндігіне ие болып отыр.

       Банктің депозиттік шоттардағы  пайыздар төлеу бойынша шығындарына  келетін болсақ.Клиенттердің заңды және жеке тұлғалардың депозиттік шоттарының орташа жылдық баланстары 2001 жылы 63,971 млн теңгеден 2002 жылы 93,382 млн теңгеге дейін өсіп,46,0%-ды құрады.Клиенттердің орташа жылдық депозиттік шоттары 2000 жылы 35,579 млн теңгеден 2001 жылға дейін 70,2%-ға дейін ұлғайды.Екі жыл көлемінде депозиттердің өсуі қызмет көрсету стратегиясында экономика мен салымшылардың банктік қызметтерге қатысты сенімдерін жақсартатын клиенттер қажеттіліктеріне қызмет көрсетуге шоғырланудың нәтижесі болып табылады.Клиенттердің мерзімдік депозиттері бойынша төленген орташа өлшенген жылдық пайыздық ставкасы 2002 жылы 8,0%,2001 жылы 8,3%,2000 жылы 8,5%-ды құрады.[32,100 б]

        

 

Төменгі кестеде көрсетілгендей 2002 жылдың 31 желтоқсанда ақша активі және міндеттемелері бойынша валюта мен теңге бойынша 2002 жылмен 2001 жылдардың көрсеткішін көріп отырмыз.

Келесідей қазақстандық ақша бойынша ақша және оның эквиваленттеріне тоқталатын болсақ 2001жылмен 2002 жылдардағы көрсеткіштерді салыстыратын болсақ 2001 жылы бұл көрсеткіш 475мың теңге болса 2002 жылы 5 053 мың теңгені құрап отыр.Ал міндетті қорлар бойынша 2001 жылы 4 684 мың теңге болып 2002 жылы 2 731 мың теңгеге кеміген.Басқа банктегі ақшалар 2001 жылы қаражат жұмсалмаған 2002 жылы 9 830 мың теңге ақша бөлінген.Бағалы қағаздар сатылымы бойынша 2001 жылы 13 519 мың теңге 2002 жылы бұл көрсеткіш кеміп 12 925 мың теңгені құрап отыр.Сол сияқты коммерциялық қарыз және аванстар,брутто бойынша 2001 жылы 25 189 мың теңгені құраса 2002 жылы бір екі есеге өсіп 35 936мың теңгеге жетіп отыр.

Валюта бойынша бөлінген қаражаттар бойынша қарастыратын болсақ 2001 жылы ақша және эквиваленті бойынша 16 745 мың теңге болып 2002 жылы  15 504 мың теңгеге кеміді.Міндетті қорлар бойынша 2001 жылы бөлінбеген 2002 жылыда айналым болмаған.Басқа банктегі ақшалар бойынша 2001 жылы 150 теңге болса 2002 жылы 990 мың теңге болып отыр.Бағалы қағаздар бойынша 2001 жылы 4 312 мың теңге ал 2002 жылы бұл деңгей 19 156 мың теңгені құрап отыр.Коммерциялық қарыз және аванстар,брутто бойынша 2001 жылы 92 004 мың теңге ал 2002 жылы қарыздар көлемі 101 978 мың теңгені құрап отыр.Ақша міндеттемелері бойынша ҚРҰБ  және Үкіметтегі ақшалары 2001 жылы 1 663 мың теңге болса 2002 жылы 1 706 мың теңгені құрап отыр.Қаржы мекемелерінде және банкідегі ақшалары 2001 жылы 40 909 мың теңге болса 2002 жылы 53 813 мың теңге болып отыр.Клиент алдындағы міндеттемелері 2001 жылы 52 978 мың теңге болса 2002 жылы 56 282 мың теңге болды.Қарызға шығарылған бағалы қағаздарға жіберілген қаражат мөлшері 2001 жылы 13 310 мың теңге 2002 жылы 31 286 мың теңгеге өсті.Төлемге қосылған пайыздар 2001 жылы 1 339 мың теңге болса 2002 жылы 1 186 теңгеге төмендеп отыр.

 

7-кесте

 

Валюта түрлері бойынша міндеттеме және активтердің анализі.

 

2002                                 Қазақстандық             Еркін             Қортынды

Ақша активі                         теңге               пайдаланатын

                                                                              ақша

Ақша және оның                    5 053                       15 504              20 557 

эквиваленті

Міндетті қорлар                     2  731                           ---                 2 531

 

Басқа банктегі                        9 830                        990                   10 820

ақшалар

Бағалы қағаздар                    12 925                       19 156              32 081

сатылымы

 

Жабылғанға дейінгі ұсталатын

Бағалы қағаздар                      ---                            19 634              19 634

 

  Коммерциялық қарыз және

Аванстар,брутто                    35 936                      101 978            137 914

 

Басқада активтер                   4 980                        527                   5 507    

                                                    

                                                71 455                      157 789             229 244

 

Ақша міндеттемелері          

 

ҚРҰБ және үкіметтегі

Ақшалар                                969                            1 706                2 675

Қаржы мекемелерінде

Және банктегі ақшалар        2 165                         53 813              55 978

 

Клиент алдындағы міндет

темелер                                  49 475                         56 282             105 757

Қарызға шығарылған

бағалы қағаздар                    ---                                31 286              31 286

Төлемге қосылған

пайыздар                               625                               1 186               1 811

Басқада міндеттемелер        4 797                            2 179              6 976

 

                                               58 031                          146 452           204 483

 

Таза позитция                      13 424                           11 337             24 761

 

 

 

2001

Ақша активтері              Қазақстандық     Еркін пайдаланатын    Қортынды

                                            Ақша                            ақша

 

Ақша және оның     

Эквиваленті                         475                                 16 745               17 220

Міндетті қорлар                  4 684                                  ---                   4 684

Басқа банктегі

ақшалар                                  ---                                  150                    150             

Бағалы қағаздар

сатылымы                            13 519                             4 312                17 831

Коммерциялық қарыз

және банкідегі ақшалар     

брутто                                   25 189                             92 004           117 193

Басқада активтер                 932                                  541                    1 473

 

                                              44 799                             113 752              1 473

Ақша міндеттемелері

ҚРҰБ және Үкіметтегі

ақшалар                               770                                  1 663                 2 433

Қаржы мекемелерінде

және банкідегі ақшалар     814                                   40 909             41 723

Клиент алдындағы

міндеттемелер                     28 030                             52 978              81 008

Қарызға шығарылған

бағалы қағаздар                     ---                                 13 310              13 310

Төлемге қосылған паыйз   

дар                                        116                                  1 339                  1 455

Басқада міндеттемелер       1 708                                  ---                   1 708

 

                                              31 438                            110 199           141 637

 

Таза позитция                     13 361                             3 553                16 914


 

 

 

 

 

 

 

 

 

8-кесте

Активтердің анализі және мерзімі бойынша міндеттемелер.

2002 ж.                        1-ші айға   1- 3-ші     3-6- айға   6-12            12айдан

Ақша активтері          дейін        айға дейін   дейін       дейін               жоғары

 

Ақша және оның

эквиваленті                20 557           ---               ---            ---                      ---

Міндетті қорлар          ---                ---                ---           ---                 2 731

Басқа банктегі

ақшалар                        ---                ---         10 714          91                      15

Бағалы қағаздар

сатылымы                   32081            ---               ---           ---                      ---

Жабылғанға дейінгі

Ұсталатын бағалы

қағаздар                       ---                 ---               ---            ---               19 634

Коммерциялық қар

ыз және аванстар,

брутто.                        26 496          13 416        20 388      23 785        53 829

Басқа активтер           1 964            169             13             156              3 205

                                    

                                    81 098           13 585       31 115      24 032           79 414

 

      Ақша

міндеттемелері     

ҚРҰБ және Үкіметтегі

ақшалар.                    165                21                374            725             1 390

Қаржы мекемелерін

де және банкідегі

ақшалар.                    15 208           1 904           8 885         6 757        23 224

Клиент алдындағы

міндеттемелері.        51 393            17 040        8 553          17 642     11 129

Қарызға шығарылған

бағалы қағаздар          ---                   ---               ---               ---          31 286

Төлемге қосылған

 пайыздар.                   1 811               ---               ---               ---                  ---

 
Басқада міндеттеме

лер.                              6 421              434              1                 20              100

 

                                     74 998           19 399         17 813         25 144       67 129

Таза пазитция             6 100             (5 814)         13 302        12 476       24 761

 Жинақтың айыр

машылығы.                 6 100             286              13 588         12 476       24 761

 

 

2001

Ақша активтері

Ақша және оның

эквиваленті              17 116              50                 13                 41             ---

Міндетті қорлар         ---                  ---                 ---                 ---             4 684

Басқа банктегі

ақшалар.                     ---                  ---                  150              ---              ---

Бағалы қағаздар

сатылымы.                17 831            ---                  ---                 ---              ---

Коммерциялық қарыз

Және аванстар            

брутто                        20 005          20 716            14 425          26 050       35 997

Басқа активтер          ---                   110                 106               150           1 107

 

                                   54 925           20 876            14 694          26 241      41 788

 

Ақша міндеттемелері

ҚРҰБ және Үкіметтегі

ақшалар.                   157                37                   57                 540       1 642

Қаржы мекемелерінде

Және банкідегі

ақшалар.                  16 643            1 018              2 776        13 472       7 814

Клиен алдындағы

міндеттемелер.       39 931            29 078            7 449         1 768        2 782

Қарызға шығарылған

Бағалы қағаздар      ---                      ---                 ---              ---         13 310

Төлемге қосылған

Пайыздар                 1 455                 ---                 ---                ---              ---

Басқа міндеттемелер  652                  98                249            404            305

                                  58 838           30 231             10 531     16 184     25 853

Таза позитция          (3 886)         (9 355)             4 163        10 057    15 935

Жинақтың

айырмашылығы      3 886              13 241            9 078           979        16914     

 


    [32,105 б]

 

 

 

 

 

 

III-Тарау Қазақстан Республикасында несиелендірудің шетелдік тәжірибесін қолданудың болашағы.

 

 

Несиелендіру процесі келісілген мерзімде ссуданың өтелмеуіне әкелетін тәуек

елдің көптеген факторларының әрекетімен байланысты.Тұтыну сұранысы неме

се өндіріс технологиясындағы өзгерістер фирма ісіне әсер етіп,жақсы дамып келе жатқан қарызгерді шығынды кәсіпорынға айналдыруы мүмкін.Ұзақ уақытқа созылған ереуіл,бәсекелестік нәтижесіндегі бағалардың күрт төмендеуі жұмыстан басқарушылардың кетуі-осының барлығы қарыз алушының қарызын

өтеуге елеулі түрде әсер етуі мүмкін.Ссуда бере отырып,коммерциялық банк олардың өтелмеуіне әсер етуі мүмкін факторларды қарастыруы керек.Мұны негізінен несиеқабілеттілікті талдау деп атайды.

   Бұндай талдаудың негізгі  мақсаты-несиелік шартқа сәйкес  ссуданы қайтаруға қарыз алушының  қабілеттілігі мен дайындығын  анықтау болып табылады.Қан-

дай жағдай болмасын банк өзіне алуға дайын тәуекел дәрежесін және бере алатын несие мөлшерін анықтауы қажет.

   Несиелік қарызды қарастыра  отырып,банк қызметкерлері көптеген  факторлар

ды есепке алады.Ұзақ жылдар бойы ссуданы беруге жауапты банк қызметкер-

лері келесі жағдайларды қарастырған:

-Қарыз алушының қабілеттілігі;

-оныңбеделі;

-табыс алуға қабілеттілігі;

-активтерді иеленуі;

-экономикалық конъюктура жағдайы.

    Нарықтық экономикасы  дамыған шетелдердің банктері  клиенттердің күрделі жүйесін қолданады.Бұл жүйе клиент есептілігінің қалдықты және айналым көрсеткіштеріне негізделуі мүмкін.[8,69 б]

   Көптеген американдық экономистер  есептіліктің қалдық көрсеткіштеріне  құрылған несиеқабілеттілікті бағалау  жүйесіне сипаттайды.Америкалық коммерциялық банктер негізгі көрсеткіштердің 4 тобын қолданады:

-фирма өтімділігі;

-капитал айналымдылығы;

-қаражаттарды тарату;

-пайдалылық көрсеткіштер.

    Несиеқабілеттіліктің сомалық  бағасы 2 бөлімнен тұрады-екі әріп  немесе сан-

дар мен әріп және сандар.Алғашқы екі белгі фирманың қаржылық тұрақтылы

ғының бағасын,ал соңғысы- оның несиеқабілеттілігінің бағасын сипаттайды.

Есептің екінші тауарында жыл бойында алынған несие мен шоттарды төлеудегі

Информация о работе Қазақстан Республикасындағы шетелдік несиелендіру тәжірибесінің қолдануы