Инструментальды ортаның жұмысын сипаттау

SDH стандартта  жылдамдықтардың барлық дәрежелерге (бұл дәрежеге кадрлар формат  сәйкес) жалпы атауы: STM-n-Synchronous Transport Module level n. SONET технологияда жылдамдықтардың  дәрежелері үшін екі анықтамалар  бар: STS-n- Synchronous Transport Signal level n, ол электрлі сигналмен мәліметтерді тасымалдау кезінде қолданылады, және OС-n-Optical Carrier level n, ол талшықты – оптикалық кабель арқылы жарық сәуле арқылы мәләметтерді тасымалдау кезінде қолданылады. STS және OС кадрлардың форматтары идентті.

SONET стандарты 51,84 Мбит/с жылдамдықпен басталады, ал SDH стандарты – 155,52 Мбит/с жылдамдықпен  басталады. SONET/SDH технологияның әрбір  жылдамдығы STS-1 жылдамдығына тең.

SONET/SDH технологияның  мәліметтер кадры цикл деп аталынады. Олар қызмет ақпаратты көп тасымалдайды, SONET/SDH технологияның желіне кіретін құрылғылар:

Терминалды құрылғылар (Terminal,T), олар тағы да сервистік адаптерлер (Service Adapter, SA) деп аталынады, PDH технологияның төмен жылдамдықты каналдардан пайдаланушы мәліметтерді қабылдайды (Т1/Е1 немесе Т3/Е3 типті) және оларды STS-п кадрларға түрлендіреді.

Мультиплексорлар (multiplеxers) – терминалды құрылғылардан мәліметтерді қабылдайды және STS-п әртүрлі жылдамдықтарлы кадрлар ағымдарын STS-п жоғары иерархиялы кадрларға мультиплекстейді.

«Енгізу-шығару» мультиплексорлар (Add-Drop multiplеxers) – STS-п белгілі бір жылдамдықтар ағымын транзитпен қабылдайды және тасымалдайды, оларды кіреді немесе шығарады, толық демультиплексирлеусіз, қолданушы мәліметтер төменгі жылдамдықты кірулер қабылдайды.

Гетерогендік - әртүрлі ірі есептеуіш желінің қасиеті болып табылады,     және әртүрлі компоненттерді байланыстыру үшін желілік интеграторлар және администраторлар өзінің уақыттың үлкен бөлігін жұмсайды. Асинхронды тасымалдау режимі (Asynchronous Transfer Mode, ATM) технологиясы бірлік универсалды транспорт ретінде жаңа интеграция қызметпен желілер үшін құрылған, оны кеңжолақты желілер ISDN (Broadband – ISDN, B - ISDN) деп атайды. Бір транспорттық технология келесі қамтий алады:

Бір транспорттық жүйеде компьютерлік және мультимедийлік (дауыс,видео) трафикті тасымалдайды, әрбір трафиктің түріне сәйкес қызмет етуі сапасы оның қажеттілігіне байланысты болады.

Мәліметтерді тасымалдау иерархия жылдамдығы, белгілі қосымша үшін ену мүмкіндігінің 10 мегабиттен бірнеше гигабит секундына.

Локальды және глобальды желілер үшін жалпы транспорттық протоколдар.

Физикалық каналдар немесе физикалық протоколдар: Т1/Е1, Т3/Е3, SDH, SТМ-п, FDDI үшін бар инфраструктурларды сақтау.

Локальды және глобальды желілер : ІР, SNА, Ethernet,  ISDN бар протоколдармен байланыс.

Асинхронды тасымалдау режимі технологияның басты ойы басында айтылған – бұл терминді 1968 жылы BellCabs лаборатория енгізді. Сол кезде асинхронды коммутация әдісте  ТDМ  технология өнделді, ол кадрда байланысқан байттың номеріне негізделген.

Екеуінде де BDE  клиент машинасында болады, және бағдарламамен бірігіп локалдік мәліметтер қорын басқару жүйесін құрады, мұнда қөшірме саны мен пайдаланушы саны тең болады.Бұл жүйеде қашықтағы орналасқан компьютерлермен INTERNET желісіне шығуға болады. BDE локалдік және клиент – серверлік мәліметтер қорын төмендегідей пайдалануды қамтамасыз ететін PLL- библиотека жиынын білдіреді. Ол Delphi – де жазылған мәліметтер қорымен жұмыс істеу үшін қолданылатын қосымшаларды пайдаланатын әрбір компьютерге қондырылады.

Клиент – сервер архитектурасында BDE мен мәліметтер қоры арасында мәліметтер қор сервері (арнайы бағдарлама, мәліметтер қоры басқарады) – деген маңызды аралық звено пайда болады.

Клиент – серверге реляциялық мәліметтер қоры (бір – бірімен байланысы бар кестелерден тұратын мәліметтер қоры) үшін өндірістін стандарт болатын SQL(Structured Query Language – құрылымдық сұраныс тілі) сұраныс тілінде сұраныс құрады. SQL сервер сұраныс интерпретациясын қамтамасыз етеді, оны орындайды, нәтижесін құрады және оны клиентке жібереді. Мұнда клиент компьютері сұранысты физикалық орындауға қатыспайды, ол тек қана сұранысты мәліметтер қоры серверіне жібереді және нәтижені алады, содан кейін оны керекті түрге келтіреді және пайдаланушыға береді. Клиенттің қосымшасына тек қана сұранысты орындау нәтижесі жіберіледі, ал желімен тек қана клиентке қажет мәліметтер беріледі. Қорытындысында желіге жүктеме азаяды. Сондай- ақ SQL-сервер алынған сұранысты тез арада орындау үшін тиімді жағдайларды қарастырады. Мұның бәрі жүйенің орындалу әрекетін күшейтеді және сұраныс нәтижесін күту уақытын азайтады.

SQL сервердің  қолдануымен транзакцияның қуатты  аппараты бір мезгілде бірнеше  пайдаланушының бір мәліметті  өзгертуіне мүмкіндік бермейді және өзгеріс енгізудұрыс аяқталмаса бастапқы мәніне қайтып келуге мүмкіндік жасайды.

Мәліметтер қоры серверінде мәліметтер физикалық тұрғыдан бір үлкен файл түрінде дискіде сақталады, жұмыс істеу үшін әрбір пайдаланушыға пароль беріледі, бұл әдейі бұзу мен ұрлаудан қорғауды күшейтеді.

Клиент – сервер архитектурасын дамыту идеясы (ойы) мәліметтер қорын ашық пайдаланудың үш звенолы архитектурасының пайда болуына әкелді.(N-tier немесе multi-tier архитектурасы)

Клиент – сервер архитектурасы екі звенолы: бірінші звено клиент бағдараламасы, ал мәліметтер қор сервері мен мәліметтер қоры екінші звено болады.

Үш звенолы архитектурада қосымша бағдарлама құрылады, онда бұрын клиент қосымшасының меншігі болып есептелетін барлық мәліметті теру компонеттері, сондай – ақ қосымша компонеттер TDatabase және TSession кіреді. Содан кейін бағдарлама COM немесе  CORBA сервері ретінде тіркеледі, ары қарай сервер қосымшасы болады. Клиент машинасында BDE болмауы мүмкін. Серверлік мәліметті пайдалану үшін олар сервер қосымшасына жүгінеді, ол қажетті мәлімет алмасуды өткізеді.

BDE – мен  жабдықталған кез келген желілік  машинада болуы мүмкін.Бұл кезде  ол орналасқан каталогке басқа  желілік машиналар онымен ашық  пайдалануға мүмкімдік  жасалуы  тиіс, ал машина сервер қосымшасы тұрған мәлімет серверімен жұмыс істеу периоды кезінде қосылуы тиіс.

Сондай – ақ мұнда мәліметті орналастырудың файл – сервер вариантын қолдануға болады (суретте оң жағында) Мұнда дұрыс емес мәліметтерді сервер қосымшасы кері қайтарады, мәліметтер қоры серверіне жіберілмейді.

Клиент бағдараламасында мәліметтер қорының мәліметтер бөлігінің көшірмесін білдіретін клиенттік мәліметтер теру орналасады. Барлық өзгерістер осы көшірмені өзгертеді, қажет уақытқа дейін мәліметтер қорына жіберілмейді. Сондай – ақ үлкен кестелермен жұмыс істегенде сервер қосымшасынан бір мезгілде клиент экранында орналаса алатындай порциямен локалді теруді алуға талап қоюға болады. Бұның бәрі желі жүктемесін азайтады, сұраныс нәтижесін күту уақытын азайтады.    Delphi-де мәліметтер қорымен жұмыс істеуінің негізі Borland Database Engine (BDE)-Borlandфирмасы мәліметтер қорының процессоры болып табылады.BDE мәліметтер қоры мен қосымша арасында делдал қызметін атқарады.Ол мәліметтер қорын реализациялауда қолданушыға мүмкіндік береді.Осыған байланысты мәліметтер қоры реализациясын ауыстырғанда қосымшаны өзгертуге болады.Delphi қосымшасы ешқашан да мәліметтер қорымен тікелей жұмыс істемей, BDE арқылы ғана жұмыс істейді.

Delphi қосымшасы  мәліметтер қорымен байланысар  кезде BDE-ге барады да, мәліметтер қорының псевдонимін және ондағы қажет кестені хабарлайды.BDE динамикалық тіркестірілген кітапханалар Dle түрінде ұйымдастырылған.Олар, басқа кітапханалар сияқты IDAPI  (Integerated  Database Application Program Interface) деп аталатын API-мен Application Program Interface-қолданбалы программалар интерфейсімен қамтамасыз етілген.Бұл қосымша пайдаланатын мәліметтер қорымен жұмыс істеу процедуралар мен функциялар тізімі.

BDE  псевдоним  арқылы көрсетілген мәліметтер  қорына сәйкес драйвер табады.Драйвер  – бұл қандай да бір анықталған типті мәліметтер қорымен қалай хабарласу керек екенін көрсететін көмекші программа.Егер BDE-ның мәліметтер қорын басқару жүйесіне сәйкес келетін өзінің драйвері бар болса, онда BDE мәліметтер қорымен және ондағы қажет кестемен байланысады, қолданушы сұранысын өңдейді және қосымшаға өңдеу нәтижесін хабарлайды.BDE Microsoft Access, Fox Pro, Paradox, dBase сияқты мәліметтер қорына өздігінен ене алады.

Егер BDE-нің өзінде қажет мәліметтер қорын басқару жүйесінің драйвері болмаса, онда ODBC драйвері қолданылады.ODBC (Open Database Connectivity)- бұл BDE функцияларына аналогты DLL, бірақ Microsoft өзінің офистік өнімдеріне ODBC қолдануын қосқан соң және ODBC үшін барлық мәліметтер қорын басқару жүйесі драйверлер қосылғандықтан, Borland фирмасы ODBC-ты қолдануға мүмкіндік беретін BDE қосты.Шындығында ODBC арқылы жұмыс жасау BDE-ге қосылған мәліметтер қорын басқару жүйесінің өз драйверіне қарағанда жәй жүргізіледі.Бірақ ODBC-пен қатынасқа байланысты Delphi масштабы үлкейіп, қазір Delphi кез-келген мәліметтер қорын басқару жүйесімен жұмыс жасай алады.

BDE  SQL- сұраныстардың  стандарт тілін қолдайды, ол Sybase, Microsoft SQL, Oracle, InterBase сияқты SQL- серверімен  мәліметтер алмасуға мүмкіндік  береді.Бұл мүмкіндік клиент/сервер  платформасында жұмыс кезінде кеңінен қолданылады.

Database Desctop  BDE Administrator сияқты Delphi қойылымына кіреді. Ол жаңа мәліметтер қорын құруға  және бар мәліметтер қоры кестелерін  редакциялауға, сонымен қатар визуальды  және SQL сұраныстарымен және мәліметтер қоры псевданимімен жұмыс жасауға арналған.

 

2.3  Өнімнің негізгі сипаттамалары.

Delphi – бұл  бірнеше маңызды технологиялардың  комбинациясы:

• машина кодына аударатын жоғары өнімді компилятор;
• объекті-бағытталған модель компонент;
• программалық прототиптерден визуальді ( сонымен қатар жылдам ) қосымшаларды құру;
• мәліметтер қорын құру үшін арналған масштабталатын құралдар;

Delphi ортасы  көп терезелі  жүйе тәрізді .Оны  жүктеу үшін:

Пуск/программы/Borland delphi/Delphi.

командасын қолданамыз .Жүктелгеннен кейін экранда 4 терезе пайда болады.

Бұл  Delphi ортасының негізгі терезесі болып бірінші жолда мәзір орналасқан болып және саймандар тақтасы бар: Стандарт, Вид, Откладка, Палитра пользователя, панель компонентов, рабочая область

 

1.Негізгі терезе(Project1)

2.Обьектілер  инспекторының терезесі . (Object inspector)

3.Форма конструкторының  терезесі(form1)

4.Кодтар редакторының  терезесі(Unit1.pas)

Бұл терезе объекттер ағаша. Бұл терезеде формадағы барлық компоненттердін дізімі тұрады. + немесе  - белгісі бул компоненттін ішкі класында екінші компоненттің бар екендігін білдіреді. Егерде компоненттін аты ерекшеленген болса онда бұл компонент формада екпінді болғанын анықтайды.

Терезесі форма конструкторының терезесі болып бұл терезеге негізгі конпоненттер орналасады.

Бұл терезе объекттер инспекторы болып, мұнда объекттің негізгі параметрлері енгізіледі. Уақиғалар тізімі жазылады. Мұны View/obgect inspector  немесе F1клавиші арқылы  экранға  шығамыз . Obgect inspector терезесі  екі  жапсырмада тұрады.

Propertits ( қасиет )

Events  (жағдай)

Терезесі кодтар редакторының терезесі болып табылады. Бұл терезеде формаға қойылған компоненттердің тізімі, компоненттердің уақиғалар тізімі және сол уақиға сәйкес командалар жазылады.

Бір проектімен жұмыс қажеттілігіне қарай экранда басқа да терезелер тұруы мүмкін. Жұмыс жасау барысында негізгі терезеден басқа терезелерді  алып тастауға, орын ауыстыруға болады. Көп терезелі болғанмен Delphi-де тек қана бір уақытта жасауға болады.

Delphi-де құрылғының  қосымша проекті түрінде жиналған бірнеше элементтерден  тұрады. Олар

1. Проект коды (DPR кеңейтілген мен берген формада сақталады)
2. Форма сипаттамасы (DFM)
3. Форма модулі (PAS)
4. Модулдер (PAS)
5. Объектілер параметрі (ОРТ)
6. Ресурстар сипаттамасы

Копилтильда таңбасымен өзгеріс енгізеді. Ең қарапайым проектінің өзі көп формадан  тұрады. Сондықтан кез-келген проект құру барысында оның барлық элементін сақтайтын каталог ашқан дұрыс.

Негізгі  программа төмендегідей құрылымда болады:

Program  project1;

   Uses   Forms,

    Unit1  in  ‘Unit1.  pas’{Form1},

    Unit2  in  ‘Unit2 . pas’{Form2};

{$R*.RES}

begin

     Application. Initialize;

     Application. Create Form(TForm1,Form1);

     Application.CreateForm(TForm2,Form2);

     Application.Run;

End.

Проекті аты проекті  файлының  атымен   сәйкес келеді  және  дискіге   сақталу   барысында да ресурстар файлымен проектілер параметрлері файлы да  осы атпен аталады. Проект файлының атын өзгерткенде автоматты түрде осы файл аттары өзгереді. Проектіні құру проект файлын компиляциялау барысында орындалады және қосымшаның ехе файл проект атымен аталады.

Проект файлын қарауға және өңдеуге болады. Ол ұшін Progect/view Sourec (проект) (просмотр источника) командасы арқылы ашылады. Формаларды қарау үшін view\Forms…shift+F12. формалар сипаты сақталған файлда форманың өзі мен оның сипаттамасы беріледі. Форма модулінің файлында форма класының сипаты беріледі. Ол форманы қолданғанда автоматты түрде ашады. Қажетті модульді ашу үшін view-Units… немесе ctrl+F12 модульдер файлында кез келген формамен байланыспаған модульдер сақталады. Олар объект pascal тілінде жазылады. Оларды қолдану үшін Uses бөлігінде атты көрсету қажет. Ресурстар файлының проект аты беріледі. Проектіні сақтағанда автоматты түрде құрылады. Delphi-тен ресурстар файлымен жұмыс жасауға арналған графиктік редактор қарастырылған. Бұл  Tools\image Editor3.0 командасы арқылы алынады. Ресурстарға

• Компаненттер пиктограммасы (.DCR)
• Расторлық бейнелер (.BMP)
• Қосымшалар пиктограммалары (.ICD)
• Курсорлар (.CUR)

Проект параметрлер файлында параметрлер мен олардың мәндері текстік редактордың әр түрлі жолында орналастырылады.

Проектіні компиляциялау және орындау.

Проектіні компиляциялау барысында орындалуға дайын файл немесе динамикалық кітапхана (Д44) құрылады. Компиляциялау процесі Progect\complie<проект аты> ctrlF9 командалары арқылы орындалады және мынандай жағдайлар атқарылады. Соңғы рет компиляцияланғаннан кейін мәні өзгерген модульдердің файлдары компиляцияланады. Нәтижесінде әрқайсысы үшін DCU  кеңеймесімен анықталған модулге өзгеріс енгізілген болса, онда осы модулге пайдаланылатын модулге қайта компеляцияланады. Барлық модульдер компиляцияланғаннан кейін проект файлы компиляцияанады да  қосымша орындалуға дайын файл құрылады. Проектіні Delphi немесе Windows жүйесінде жүктейді. Delphi ортасында проектіні  жүктеу үшін Run/ Run немесе F9 тетігі басылады. Егер қосымша  жұмыс жасамай қалса, Delphi  ортасында Run/ Program Reset немесе Crtl+F12 командалары арқылы  тоқтатылады.