"Audio" аудармада "оны
тыңдайды"немесе "Выслушивающии"
бiлдiретiн латынша сөз проиошел "тексеру"
термин 2000 жылдан астам бұдан бұрын. Тексеру
- бұл қаржы көрсеткiштерiнiң ақиқаттығының
тексеруi.
Аудиторлық қызмет - бұл тексеру
ғана емес, есепке алуды ұйым, iшкi бақылаудың
қалпына келтiруге, жүргiзуге және жақсартуы,
тәуекелдердiң әр түрлi тегiнiң төмендетуi,
маркетингтiң менеджментiнiң әбден жетiлдiруi,
басқа юридеческихтар, техникалық және
әлеуметтiк-экономикалық мәселелердiң
шешiмi бойынша консультациялық және кәсiби
қызметтердiң әр түрлi тегiнiң көрсетуi.
Ұйымдастыру және әдiстемелiгi тексерудi қамтамасыз
етулер тұрады 4 және бiртiндеп жиiрек өзара
байланысты аудиторлық қызметтiң белгiлi
стандарттарына тұрақтанады
Негізгі постулаттар деп
аудиторлық стандарттардың ортақ мүддесін
көрсететін заңнамаларды, логикалық қағидаларды, керекти шарттарды айтады.
Оларды аудиторлар отчеттің схемасын
құруда қолданылады.
Ортақ стандарттар – аудиторлар
өз жұмысын нақты әрі білікті етіп орындауы
үшін бекітілген ортақ заңнамалар.
Жұмысшы стандарттар – бұл тексеру жұмысшылары
барысында аудитор қолданатын ережелерді
айтамыз.
Стандарттық есеп қисаптар
– бұл тексерістің аяқталу кезеңінде
қолданылатын аудиторлық нысандағы материалдардың
құрылысына, құрамына, формасына қатысты
ережлерді айтамыз.Соңғы уақытта кіші
бизнес айналысам деушілерге бизнес иккубаторлар жақсы қолдау
көрсетип жүр.
Бизнес – инкубаторлардың
фирмалары мен клиенттері дамудың
4кезеңінен өтеді:
- Жобаның критерлік перспиктивасы
сатып алынуының іріктеу кезеңі.
- Фирмалар, клиенттер бизнес
инкубатордың қызметін пайдалана бастайды, соның ішінде консультациялық
, техникалық, қаржылық және т.б. қызметтер
кіреді. Клиент бұл қызметті льготтық
түрде алады.
- Құрылу және өркендеу кезеңі.
- Фирма өзіне қажетті потенциалдарын
жинап болғаннан кейін бизнес инкубатордан
кетеді. Ал оның орнына жаңа бастауыш фирмалар мен
клиенттер келеді.
Инжиринг – бұл құрылыс нысандарында
немесе басқа да обьектілердегі көрсетілетін
бірнеше реттегі қызмет түрін айтамыз.
Инжиринг негізінде жасалған келісімшарт
2 субьектіден яғни консультант және тапсырыс
берушіден тұрады.
Инжинирингілік фирмалар негізінен
бірнеше тұрады:
А) құрылыс инжинирингі
құрылыс жабдықтар, техникалармен монтаждық
қондырғалардың әкеліп беруін қамтамасыз
етеді.
Б) консультациялық инжиниринг
– интеллектуалдық қызмет көрсетеді,
яғни обьектінің проектін, құрылыс
нысанының жобасын жұмыстың орындалуын
тексереді.
В) Тергеушінің инжинирингі
бұл нарықты зерттеу. Жаңа материалдармен
монтаждарды қолдану.
Инжинирингтік қызметтер
бір немесе бірнеше жобада жүреді.
Инжиниринг көбінесе:
- Жобаны дайындау,келісімшарттар
түрі;
- Келісімшарт жасауға қажетті
құжаттарды дайындау;
- Консультациялық қызметтің
басталу мен аяқталу мерзімі;
- Консультанттың құқықтары міндеттерінің
берілуі.
Лицензия – өзіне тиісті обьектілерді
басқару құқығын, келісім шарт арқылы басқа біреуге беру.
Шағын және орта бизнесті
қолдау және дамыту мақстаында Қазақстан
Республикасының конституциясымен
бекітілген эксперттік кеңестер құрылды.
Эксперттік кеңестер жасақталған
жобалармен жұмыс жүргізеді.
Мақстаттары мен міндеттері:
- Субьектіге қатысты проблемалық
сұрақтарды шешуді қарастырады;
- Мемлекеттің қолдауымен шешілетін
сұрақтар МСП;
- Әр түрлі организациялық және
қоғамдық таңдауларға қатысу;
- Ақпараттық қамтамасыз ету;
- Шағын және орта бизнесті бақылау.
Өндірістік бағытта кездесетін қиындықтар:
- Қаржылық: негізгі капиталдың
болмауы(қызметтік және өндірістік
ғимарат,автокөліктер, жер төлемдері).
2.Институтционалдық: институттың
жоқтығы немесе дамымауы
3.Білімді: жүйелік білімнің
жетіспеуі.
4. МЕмлекеттік бюрократизм
жемқорлық
5. Ақпараттық қоғамның
экономикалық жүйедегі ақпараттандырылмауы
|
Кездесетін қиындықтар мен
күресу жолдары.
-сату қолдангылмаған
ғимараттар, телімдері және т.б.
- мемлекетаралық, қаржылық,
экономикалық қайырымдылық қорларын
тарттыру.
Банкетерді шағын бизнесті
кредиттеуге тарту.
Микрокредиттердің дамуы қаржыландыруды
сақтандыру.
ҚР өндірістік институттың
пайда болуы.
ҚР-да өндірістік институтқа
қатысты кодекстер.
ҚР-да жылжымайтын мүлікті кадастрлау.
Юристтік консультациялық және
аудиторлық фирмалардың өркендеуі.
Коммерциялық банктердің кредиттік
және қарызға беру мамандандырылған өндірістерді
қаражаттау биржаның дамуы.
Қонақ үйлердің дамуы.
Бизнеске қатысты жаңа бағдарламалардың
енгізілуі, тереңдетілген дайындық курстары.
Әрбір облыстарда және қалаларда кезекші
консультациялық пунктердің ашылуы.
Мемлекеттік реформалардың
тереңдетілуі.
ҚР – сы советінің қатаңдануы
мен ұлғаюы. Жеңілдетілген жүйелер: регистрациялар,
сақтандырулар лицензиялау, бухгалтерлік
есептердің жеңілдеуі . Қызмет көрсету
орталықтарының: мемлекттік органдарда,
банкетрде, сақтандыру қорларында,
юристтік фирмалардың жеңілдеу жұмыстары.
СМИмен электрондық ақпараттандырудың
күшеюі брошюра, буклеттер, ақпараттандырылған
қағаздар, дайджезтер арнайы циклдік бағдарламалардың
телевидениелер арқылы таратылуы.
Газет журналдар басылымдарында
қажетті сұрақтардың басылуы. |
Тақырып 9. Тұтынушы
тауарларының нарығының инфрақұрылымы
Көтерме және бөлшек сауданың
кәсiпорындары нарықтық экономиканың
инфрақұрылымының ажырамас элементтерiмен болып
табылады - бұл өндiрiс нақтылы бағытты
ол бенетiн жағдай жасайтын ұйымдардың
жиынтығы.
Сауда кәсiпорындары өндiрушiлерге
қызметтерде болады және тек қана өнiмнiң
таратуымен шектелмейді.
Сауда кәсiпорындарының рөлi
экономикалық функцияда, тұрғындарға жеткiзiлiп
берiлетiн қызметтердiң түр тiкелей сөйлеушi
жүзеге асатындай атқарылатын саудалар
болады
- олардың қажеттiлiгiненгi
олары тұтынушылардың үлкен массасы бар
қатынастарында кiруге босатады, тауарлардың
қорларыныңының жасауы жолымен;
- олардың арқасында ақшалай
табыс өндiрушiлер өндiрiстiң мақамы және
әр түрлi уақытта болған маусымды тербелiс
душар болған тұтынуларды мақамның синхронизацияларын
қамтамасыз етедi тұтынушыларға тоқтаулардың
өнiм өткiзуiнде жүйелi және тәуелсiз ұсақтайды.
- тұтынушылардың сұрау салуларын
қанағаттандыру бойынша өндiру мүмкiндiктерiн
кеңейтедi
- шарт жазира жиюсыз кәсiпорындардың
жиынының материалдық игiлiк, шығарылған
жаппай реттерiнде такомалардың сан және
сапа, такомалардың орынында және мұндай
тұрғын үшiн ыңғайлы болатын уақытқа
түсiнiктi тұтынушы болу үшiн сол үшiн құрады
- тұтынушылардың сұрау салулары
туралы өндiрушiлердi мәлiмет беруге көмектеседi
және тауар тұтынушылармен таңдауға не
бiр ықпал ететiн жарнамалық қызметтiң
әр түрлi тегiнде қатысады
- жабдықтаушылардың салыстыру және
таңдауы бәсекелестiктiң сүйемелдеуi, жүзеге
асырудың мүмкiндiк туғызады
- ынталандыру және өткiзудi салада
өндiрiс шығыны және бөлшек бағалар, олардың
әсерлерiнiң жiгерлiлiктерiнен құрастыруда
жанашырлық жасайды тиiстi өнiм түрлерiнiң өндiрiсiнiң өсуiне едәуiр
дәрежеде тәуелдi болады.
Тұтынушы нарығы -бұл тауарлардың
нарығының құрама бөлiгi.
Тұтынушы нарығының ұйымдастырылуының
құрастыруы.
жүйелердiң қатарының
жиынтығы:
- бөлшек сауда - бұл олардың дербес
коммерциялық емес қолдануы үшiн тiкелей түпкi тұтынушыларға тауарлар және қызметтерiнiң сатуы бойынша кез келген қызмет
- өзiне қызмет көрсетудi бөлшек
сауда кәсiпорындары
- тауарлардың еркiн таңдауы бар
бөлшек сауда кәсiпорындары жәрдемдесуге
ниетте сұрауға болған дүкеншiлер алады
- Мұндай дүкендерде мәлiмет көбiрек
керек болатындығынан, шектелген қызмет
көрсетуi бар бөлшек сауда кәсiпорындары,
жақтан саудалық қызыметшiнiң көмегi сатып
алушыға жоғары деңгейлi қамтамасыз етедi
- Қалайған мұндаймен бөлшек
сауда кәсiпорындары қалайған
- көрiктi әмбебап дүкендер, дүкеншiлер дайын iздестiрудi процесс, салыстыру және таңдау барлық кезеңдерiнде сатып алушыларға өзi көмектесуге алады
Өте маңызды күнделiктi сұраныстың
тауарларының мамандандырылған дүкендер,
әмбебап дүкендер, әмбебаб дүкендер, дүкенi
және кең профильнiң әмбебаб
дүкендерi болып табылады
- мамандандырылған дүкен
- мамандандырылған дүкен түбегейлi
толықтықтың тауарларының тар ассортиментiн
ұсынады
- Әмбебап дүкен - бұл тауарлардың
бiрнеше ассортимент топ тиесiлi бөлшек
ұйым - киiмдi, заттар әдетте үй тұрмыс, әрбiр ассортимент
тобына өз сатып алушылары немесе саудагерлермен
арнайы әмбебап дүкен бөлiмi басында шұғылданатын
шаруашылық тауарлары
- Әмбебаб дүкен - бұл шығындар,
меншiктi пайдалылықтың аласалау дәрежесi
және үлкен сату көлемiнiң аласа деңгейiмен тұтынушының мұқтаждықтарының
толық қанағаттандыру өлшеулi өзiне қызмет
көрсетулерi iрi кәсiпорын салыстырмалы
азықтарда, жуу - үйге жуғыш заттар және
тауарлар
- күнделiктi сұраныстың тауарларының
дүкенi - бұл шақталарға биiк емес күнделiктi
сұраныстың тауарларының азық-түлiк
дүкенi салыстырмалы, тұрғын ауданнан
тiкелей жақындықта болады, аптаға кешiрек
барлық 7 күндерiн ашылсын және биiк айналымдылығы
бар күнделiктi сұраныстың өтiмдi тауарларының
шектелген ассортиментiн ұсынады
- құрамалы әмбебаб дүкен - бұл еркiн сатудың дәрiлерi
және рецепттер бойынша жiберiлетiн дәрiлердiң
онына қосынды есебiнен ұлғаймалы ассортиментпен
әмбебаб дүкендi бiр түрi
- Профиль әмбебаб дүкендер кең
- бұл толық қанағаттандыруға ұмтылатын
кәдiмгi әмбебаб дүкендi шақта артық бөлшек кәсiпорыназық-түлiк және
азық-түлiк емес тауарлардың әдетте сатып
алатын оларындағы тұтынушысының мұқтаждықтары.
Профиль әмбебаб дүкендер кең мұндай кiр
жуатын ұй қызметтер чектердiң аяқ киiмнiң
тазалау, жөндеуi, ақша жинауы жиi ұсынады
- Саудалық кешен төмендетiлдердi дүкен және бөлшек қойма әмбебаб дүкен, дүкен тұрды - дүкен. Оның ассортиментi әдетте сатып алатын тауарлар шектен шығады және жиhаз, ауыр және жеңiл электр тұрмыстық құралдар, және басқа бұйымдардың жиыны тұрды
- Қызметтердiң бөлшек
кәсiпорындары - бұл шаштараз және косметикалық салондар, тазалауған мұндайлардың көрсетуi бойынша қонақ үй, мотелдер, банктер, авиакомпания, колледждер, аурухана, кинотеатрлар, теннис клубтерi, мейрамханалар және әр түрлi мекемелер.
- төмендетiлдердi
дүкен - бұл пайда нормасы бағаларға аласалауларды
арналған үйреншiктi тауарлармен төмендету
есебiнен сатушы бөлшек кәсiпорын және
өткiзудi көлемнiң үлкеюi
- қойма - дүкен - бұл әдетте биiк қымбаттатумен сатымдық жүрiс марка автоматтарын кең ассортименттiң өткiзуi үшiн төмендетiлдерге арналған сауданың
кталогам плюс принцыпысы бойынша сауданың
қағида қолданушы сауда кәсiпорынының
әр түрлi артық айрылған
Кездеседi және басқа
жеке меншiк түрлерiнiң қатары:
- желi корпоротивтік.
- дүкендердiң желiсi - бұл екi немесе саудалық мекемеден астам ортақ иелiкпен және
бақылаумен сатып алуларды ортақ қызметтi
және өткiзу болатын ұқсас ассортименттердiң
тауар сатымдық болатын болуы мүмкiн, және
ұқсас сәулеттiк ресiмдеу
- тұтынушы кооперативтары - бұл бөлшек сауданың меншiктi тұтынушылардың иелiк болатын кез келген фирмасы
Тұтынушы кооперативтары қауым тұрғындар
не бiр олар тиiстi жақтан жергiлiктi бөлшек
саудагер әйелдердiң қызмет көрсетуi немесе
саудагерлер бұл қымбатшылықтарды өте
сұрайды, немесе алмайтын қорытындыға
келетiнде пайда болады.
- Артықшылықтардың
ұстаушыларының ұйымы - бұл артықшылықтардың артықшылықтар және ұстаушыларының иесiнiң аралығында келiсiм бiрiктiруi. Қалған келiсiм бiрiктiрулерiнен артықшылықтың ұстаушыларының ұйымының негiзгi айырмашылығы сол тұрады, ұқсас ұйымдардың негiзiндегi не кәсiпкерлiктiң қандай
болса да сирек кездесетiн тауар, сирек
кездесетiн қызмет, әдiсi, артықшылықтардың
иесiнiң саудалық атау, абырой немесе патентi
әдетте жатады
Төрт негiзгi түрлердiң
шоғырландыруларымен кездеседi:
- аймақтық сауда орталықтары - бұл" жоспарлалған сауда кәсiпорындарының тобы, жоспарлалған, салынған, болатын иелiктер және басқарылуларда бiртұтас табандатқаны, тиiстi беттерiнше тұрған жерлерi, өлшемдерiнiң түрлерi бар дүкендердiң ол кiретiн сәйкестiктердiң түзудегi автокөлiктердi тұрағы үшiн мүмкiндiктiң өз аумағының
шекара ұсынатын саудалық аймақтағы қызмет
көрсетiлетiн оған дүкендерiнiң шама және
түрлерi.
- Аудан сауда орталықтары - сонымен
бiрге құрамға күнделiктi сұраныстың тауарлары
және кәсiби мекемелер әмбебаб дүкен, дүкен
кiре алады, кейде және банк.
- Шағынаудандардың сауда орталықтары
- бұл универсоманың түрiнiң алдағы дүкенiнiң
күнделiктi сұраныстың тауарларының сатуы
бойынша орталықтар және аяқ киiмнiң жөндеуi
бойынша услуцгтiң саласының бiрнеше кәсiпорындары,
сондай тазалаулар, кiр жуатын ұй өзiне қызмет
көрсету, шеберхана және ғарыштық кабинет.
- Өткiзуі тәуелсiз делдалдық
құрылымдар арқылы.
- Өткiзу шетелдiк жеке тұлғалардан
кейiн
- Өткiзу заңды тұлғалардан кейiн.