Негізгі компоненттерінің ұғымдары мен жұмыс принципі танысу

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Практикалық жұмыс №15

Компьютерлік желілердегі ақпараттарды қабылдау,

беру және өңдеу тәсілдері. Интеллектуальдық және эксперименттік жүйелер.

Мақсаты: Компьютерлік желілердегі ақпараттарды қабылдау, беру және өңдеу тәсілдерімен танысу.

Қысқаша теориялық түсніктеме:

Желіге қосылу кезінде компьютер жөнінде толық мағлұмат алу үшін, бас менюдегі Баптау-Басқару тақталары командасын орындағанда ашылған терезеде Желі белгішесінде тышқанды екі рет шертеміз. Егер желіге алғаш рет қосылатын болсақ, осы мезетте ашылған Желі сұқбат терезесіне оның параметрлерін енгізу қажет, ал бұрын желі құрамына енген компьютерде жұмыс істесек,  онда оның параметрлерін тек тексеріп қарап шығу керек.

1. Желі сұқбат терезесінің «Конфигурация» ішкі бетінде компьютердің конфигурациясын енгізу керек.
2. Компьютер ішкі бетінде енгізу қатарында желіге қосылу кезінде компьютерге берілетін атауды, жұмыс тобының атын және сол компьютерге қысқа сипаттама беру қажет.

Басқа адамдар біздің компьютерге қосылған ресурсты пайдалана алуы үшін қатынасу құқығын беру керек. Мысалы, өз компьютерлеріндегі кейбір бумаларды желідегі барлық компьютерлер пайдалана алатындай, ал кейбірін өздерінің ғана аша алатындай етіп жасауға болады. Ақпаратты барлық адамдар көретіндей, тек өздерің ғана өзгерте алатындай ету мүмкіндігі бар. Бұл параметрлерді де Желі ішкі бетінде тағындай аламыз.

Жұмыс бекетін басқа компьютерден ажырата алу үшін, желіде жұмыс істейтін әрбір компьютердің өз атауы болуы қажет. Компьютердің атауы 15 символдан аспайтын сөз тіркесінен тұруы мүмкін және ол сөз тіркестері арасында бос орын болмауы тиіс.

Компьютерлер біріктірілген белгілі бір топтың атын оған қосылған компьютерлерге байланыстырып беруге болады. Желі сұқбат терезесіндегі Жұмыс тобы өрісінде бұрын берілген атты көруге немесе жаңа ат енгізуге болады. 

Желідегі өз компьютеріңнің атауын көру үшін:

1. Бас менюдегі Баптау-Басқару тақталары командасын орындаймыз.
2. Басқару тақталары терезесіндегі Желі шарт белгісінде тышқанды екі рет шертеміз. Желі сұқбат терезесінің Компьютер ішкі бетіне көшеміз. 
3. «Компьютердің аты» өрісінде компьютерге берілген атты жазуға болады.
4. «Жұмыс тобы» өрісінде компьютер кіретін топқа берілетін атты жазамыз немесе қарап шығамыз.
5. «Компьютер сипаттамасы» өрісіне ешнәрсе жазбауға немесе осы компьютер параметрлері жөнінде кез келген мәтін енгізуге болады.
6. Желі сұқбат терезесін жабу үшін ОК батырмасын басамыз.

 

Әдетте, желімен жұмыс жасау үшін  параоль және тіркеу нөмірі қолданылады. Жүйеге кіру тәсілі Желі сұқбат терезесінде анықталады.

Конфигурация ішкі бетіне көшіп, «Желіге кіру тәсілдері» тізімінде тышқанды шерткенде, желімен жұмыс жасау тәсілдерінің тізімі ашылады:

• Microsoft желілеріне арналған клиент параметрін тағайындау арқылы, бірдей дәрежелі түйінді Windows желісіне қосыла аламыз.
• NetWare желілеріне арналған клиент параметрі Novell желісіне қосылуға мүмкіндік береді.
• Әдеттегідей Windows-қа қосылу параметрі тағайындалып желіге қосылу әрекеті орындалмаса, қате жөнінде ешқандай хабарлама шықпайды.

 

Бірдей дәрежелі түйінде Windows желісіне қосылған компьютерлерде дискілерді, жеке бумаларды, принтерлерді ортақ пайдалану параметрін тағайындауға болады. Компьютерге  Windows 98 Microsoft желісіне арналған Клиент компоненті программасы орнатылған болсын. Осындайда компьютердегі қатты дискімен немесе лазерлік принтермен басқа компьютерде отырып жұмыцс жасауға мүмкіндік беру үшін:

1. Бас менюдегі Баптау-Басқару тақталары командасын орындаймыз.
2. Желі шарт белгісінде тышқанды екі рет шертеміз. Желі сұқбат терезесі ашылады да, Конфигурация ішкі бетіне көшеміз.
3. Орнатылған тізімдер ішінде  Microsoft желісіндегі файлдар және принтерлермен қатынас құру қызметі қатары жоқ болса, Қосу батырмасында тышқанды шертеміз.
4. Экранға шыққан Қызмет қатарында тышқанды екі рет шертіп, Microsoft қатарын белгілейміз. Одан кейін Microsoft желісіндегі файлдар және принтерлермен қатынас құру қызметі қатарын белгілеп, Ок батырмасын басамыз.
5. Экранға инсталяциялық дискет немесе Windows компакт-диск керектігі жөнінде хабарлама сұқбат терезесі шыққан соң, дискетті немесе компакт-дискіні дискжетекке орналастырып, ОК батырмасын басамыз.
6. Желідегі конфигурация өзгереді, жаңа конфигурациямен жұмыс істеу үшін компьютерді өшіріп, қайтадан іске қосу керек.

Бумаларды ортақ пайдалану. Бумаларды ортақ пайдалану параметрлерін үшін:

1. Менің компьютерім терезесін ашыңдар.
2. Қажетті буманың шарт белгісін белгілеңдер.
3. Тышқанның оң жақ батырмасын шертіп, жанама менюден Қатынас құру командасын орындау керек.
4. Ашылған сұқбат терезенің Қатынас құру ішкі бетінде Ортақ ресурс ауыстырғышын қосамыз.
5. Ортақ ресурс тобынан қажетті параметрлерді тағацындаймыз. Ортақ буманың шарт белгісі, бұл ресурстың ортақ пайдаланылатындығын білдіретін қолдың суреті бар шарт белгіге айналады. 

 

Бекіту сұрақтары:

1. Клиент-сервер дегеніміз не? Мұндай желі қалай жұмыс істейді?
2. Сервер дегеніміз не?
3. Қандай компьютерлер жұмыс бекеттері деп аталады?
4. Жергілікті желіні құрудың қандай схемалары бар?
5. Ресурстарды ортақ пайдалану үшін қандай әрекеттерді орындау қажет?

 

Тапсырма 15.1

1. Желідегі кез келген компьютерден Менің құжаттарым бумасынан мәтіндік файлды ашып, оқу керек.
2. Сол мәтіндік файлды өз компьютеріңіздің Жұмыс үстеліне көшіріңіз.
3. Компьютердегі Менің құжаттарым бумасын ортақ пайдалануға болатындай етіп жаңа параметрлер тағайындау қажет.