«Оңтүстік Жарық Транзит» ЖШС-нің қаржылық жағдайын талдау мен аудиті

Нарықтық экономика жағдайында, болатын қатал бөсекелестік күресте, табыс пен кәсіпорынды сақтап қалудың басты факторы болып, кәсіпорынның қаржылық жағдайы мен қаржылық  нәтижесі саналады, ол үшін осы аталған жайдың мәні туралы дер кезінде және сенімді ақпарат қажет. Тап осындай ақпараттың басым көпшілігі бухгалтерлік есептің еншісіне тиетіндігіне дау жоқ. Сондықтан да, бухгалтерлік есепті кейде бизнестің қаржылық тілі деп те атайды. Бұл арада қажет ақпартаттармен қамтамасыз ету көп жағдайда, бухгалтерия қызметкерлеріне жүктелетіндігі белгілі. Сонымен қоса, олар есепті оңайлатуға, салық жүйесінің талаптарын орындауға, нормативтік актілерді қатан сақтауға, басшыға берілетін мәліметтердің дәл және анық болуына жауапты болып келеді.

Экономиканың барлық салаларындағы кәсіпорындардың иелері мен еңбек ұжымдары шикізат пен материалдарды ұқыпты жұмсауға, өндіріс қалдықтарын азайтуға, оның сапасын көтеруге, өзіндік құнын төмендетуге, қоршаған ортаны сақтауға мүдделі. Бұл орайда шаруаға қырсыздықпен қарауға кәсіпорынның материалдық құндылықтарын, ақша қаражаттарын және басқа ресурстарын заңсыз және тиімсіз жұмсауға және тонауға қарсы күресте бухгалтерлік есептің атқарар рөлі ерекше. Борыштардың қайтарылуының жинақталған көрсеткіші айналымдылы ғы қаржы болып табылады. Активтердің өтімділік көрсеткіштері, нақты ақша қаражаттарының сипаттайтын жылдамдығы, яғни бұл да, сол айналымдағы, активтер сапалық және өтімділік көрсеткіші оның айналымдылығы болуы мүмкін. Аудитор кезеңнің соңындағы активтердің ең соңғы мәліметтеріне назар аударады. Қысқа мерзімді активтер айналым көрсеткіштері бернеше кезеңдердің сала бойынша орташа шартта қаралған мәліметтермен салыстырылады. Нақты айналымның шарттың жағдайы бойынша есептен шығарылғаны мен салыстыру сатып алушылардың уақтылы төлеу дәрежесін бағалауға мүмкіндік береді. Нақты айналымның шоттығыдан ауытқуы борышкерден қайтаруды талап етудің нашар жүргізілгендігін жауапты тұлғалардың жүргізген жұмыстарына қарамастан бұл сомаларды алудың қиынға түсуінің сатып алушының қаржысының тапшылығының салдарынан болуы мүмкін. Осымен жауапкершілігі шектеулі серіктестігі болашақта ұзақ және қысқа мерзімді активтерді ұлғайтуға қаржы мамандары тәжірибе алмасуды қажет етеді. Және де балансты өтімді деңгейге жеткізуге және қаржылық тұрақтылықты сақтауға қажетті шараларды қолдануды талап етеді. Әрине қысқа және ұзақ мерзімді активтердің рөлі көп екендігін білеміз, сондықтан да қаржылық есептіліктің халықаралық стандартына көшумен байланысты шетелдік тәжірибелі жұмыстары мен ғылыми жетістіктерді пайдалану және білікті, білімді мамандармен қамтамасыз етуге назар аударса жөн болар. Дипломдық жұмыстың жоспарында көрсетілген қарастырылатын сұрақтар толық ашылды деп қорытындылауға болады.

 

 

 

 

 

 

Қолданылған әдебиттер тізім

 

1. «Бухгалтерлік есеп, қаржылық есеп беру туралы» 2007 жылғы 28 ақпандағы Қазақстан Республикасының №234-ІІІ заңы
2. Аудиторлық қызмет туралы Заң. Алматы, 2006 жылғы 5 мамырдағы №139 - № ІІІ.
3. Халықаралық қаржылық есеп берудің стандарттары, 2006 ж.
4. Бухгалтерлік есеп стандарттары. Қазақстан Республикасының Ұлттық Комиссиясы. Алматы, 1996-2003 ж.
5. Қазақстандағы аудиттің халықаралық стандарттары. «Ішкі аудит қызметінің жұмыстарын қарастыруу» Т.1. Алматы, 2001 ж.
6. Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі. Алматы: «Бико», 2004ж.
7. Абленов Д.О. «Аудит негіздері». Алматы: Экономика, 2003 ж.
8. Абрютина М.С. «Финансовый анализ коммерческой деятельности» Финансовый менеджмент, Москва, «Фин пресс», 2002 г.
9. Аренс А., Лоббек Дж. «Аудит»: Қаржы және статистика, 1995 ж.
10. Әбдіманапов Ә.Ә. «Бухгалтерлік есеп теориясы және принциптері» - Алматы: АЙАН, 2001 ж.
11. Әжібаева З.Н., Байболтаева Н.Ә. Жумагалиева Ж.Ғ., «Аудит». Алматы, 2006 ж.
12. Байдаулетов М. «Аудит», Алматы, 2004 ж.
13. Баймұханова С.Б. Бухгалтерлік есеп, Маркет, Алматы, 2005 ж.
14. Баймұханова С.Б., Жумагалиева Ж.Ғ. Аудит, Алматы, 2006 ж.
15. Бочаров В.В. «Финансовый анализ», Питер, 2002 г.
16. Дүйсенбаев К.Ш., Егенбердиева С.К. «Анализ финансовой устойчивости предприятия» // Библиотека бухгалтера и предпринимателя – 2004-№ е21.
17. Дүйсенбаев К.Ш., Егенбердиева С.К., Дюсембаева З.К. «Аудит и анализ финансовой отчетности». Алматы: «Қаржы-қаражат», 1998 ж.
18. Жумагалиева Ж.Ғ. Жаппарханова М.С. «Басқару есебі» Алматы, 2006 ж.
19. Ержанов М.С. «Теория и практика аудита». Алматы, 2000 ж.
20. Ефимова О.В. «Финансовый анализ». Москва, 2002 г.
21. Кеулімжаев Қ.К., Құдайбергенов Н.А. «Бухгалтерлік есеп теориясы және негіздері». Алматы: Экономика, 2006 ж.
22. Кеулімжаев Қ.К., Құдайбергенов Н.А. «Қаржылық есеп». Алматы: Экономика, 2001 ж.
23. Қожамқұлов Т. «Еңбекті ұйымдастыру мен басқару тәсілдері». Алматы, Мектеп, 2002 ж.
24. Көкенов У.Ж., Көкенова Ф.У. «Кәсіпорындардың бухгалтерлік есебі», Алматы, Рауан, 1992 ж.
25. Міржақыпова С.Т. «Банктегі бухгалтерлік есеп» Алматы: Экономика, 2006 ж.
26. Назарова В.О. «Бухгалтерлік есеп принциптері» Алматы: Экономика, 2005 ж.
27. Сатмұрзаев А.А., Укашев Б.Е. «аудит теориясы», Алматы, 1999 ж.
28. Салина А.П. «Принципы бухгалтерского учета» - Алматы: Экономика, 2003 г.
29. Сержайтов К.А. «Как уменьшить налоги законными способами». Алматы, 1997 г.
30. Сейдахметова Ф.С. «Современный бухгалтерский учет: Учебное пособие». Алматы: Экономика, 2000 ж.
31. Таштанова Н.Н., Жумабекова Г.Ж. «Учет нематериальных активов». //Бюллетень бухгалтера – 1997-№5.
32. Тасмағанбетов Т.А. т.б. «Кәсіпорындардағы бухгалтерлік есеп». Алматы, Экономика, 2002 ж.
33. Энтони Р.Дж.Рис. «Учет ситуаций и примеры» - М.: Финансы и статистика, 2003 г.