Өнімнің бәсекеге қабілеттіліпне қол жеткізудің экономикалық және әлеуметтік маңызы

^{Бидай және жүгері ұндарының  қоспаларынан дайындалған  нан.}

^{Бұл топқа:}

^{● «Крестьянский» наны жатады.}

^{ГОСТ 28807-90 нан сапасы мен  қауіпсіздігінің  негізі «бидай»ұнынан  жасалған нан жалпы техникалық шарттар, нормативті құжатына сәйкестендіріледі.}

^{Бұл топтағы нанның ерекшеліктері:}

^{● Адам ағзасындағы  зат алмасуға тікелей  әсері бар В1;В2;В3;В6; дәрумендері және энергетикалық  алмасуға әсері бар көмір  көмірсутектері;}

^{● Коллорияның төмендегі өз салмағын бей-жай қарамайтын барлық жастағы адамдарға арналған;}

^{● Минералды заттар кальций,  фосфор, темір, магний бұлшықет және сүйек ұлпаларының  қалыптасуына тікелей  әсер етеді.}

^{Нанның  жарамдылығы 36 сағат, ал қорапшамен 72 сағат.}

^{«Крестиянский»  наны  1-ші сортты бидай ұнынан жасалады.  Сондай-ақ тұз, қант, ашытқы қосылады. Негізгі ерекшелік  Ленинграттық  поктобакторина жоспары бойынша дайындалған сұйық жүгері қоспасының қолданылуы.}

^{«Крестиянский»  домалақ пішінде 0,75кг салмақпен дайындалады. 100г нан құрамы: ақуыз-2,05г; май-1,12г; көмірсутектер-45,46г; энергетикалық құндылығы – 212,03ккал.}

^{Тоқаш өнімдер тобына жоғары және 1-ші сортты бидай  ұнынан жасалған ойық тоқаштар және тәтті  тоқаш кіреді.}

^{Ойық  тоқаштар-бұл дөңгеленген  немесе овальді пішіндегі өнімдер. Бұл өнімдердің сақталу мерзімі:}

^{● Өлшенетін тоқаштар - 60күн;}

^{● Қорапталған ойық тоқаштар - 90күн;}

^{● Өлшенетін тоқаштар - 25күн;}

^{● Қорапталған тоқаштар - 30күн.}

^{Бараники  ойық тоқаштарға қарағанда  әлдеқайда ірі  көрінеді.}

^{Өндірілуі:}

^{● Ойық тоқаштар 1кг-да 180 дана болады. Бұған мак қосылған                     сыраға арналған ойық тоқаштар, «Чайные», «Ванильные», «Ақсайлық» жатады тоқаштары жатады.}

^{●  Бараники 1кг-да 40 дана болады.«Ванильді», «Лимонды» түрлері  болады.}

^{Баранный  цехта үш технологияның механикалық желі бар:}

^{● 2 желі ойық тоқаштар өндіру үшін;}

^{● 1 желі бараники өндіру үшін.}

^{Бұл өнімдердің 34% 0,4кг және 0,2кг,0,7кг салмақпен қолайлы  қорапшаға салынады. Аса төмен ылғалдылықтың  арқасында бұл  өнім ұзақ сақталады  және нан консервісіне жатады.}

^{Бұл өнімдер бидай  ұнына қант, ашытқы, жоғары сапалы пальма майы, иістендіретін  заттарды қосу арқылы өндіріледі.}

^{Біздің  өнімдерге тек  Қаскелен қаласының  ғана емес сондай-ақ, Алматы қаласының, Шамалған, Ұзынағаш, Фабричный  ауылдарының тұрғындары оң баға беріп отыр.}

^{Ұннан жасалған кондитерлік  өнімдер тобына:}

^{● торт және бәліштер жатады.}

^{Бұл топқа қойылатын  негізгі талаптар күрделі. Олар, жеке жартылай фабрикаттардың мінездемесі,өнімнің  сыртқы пішіні-дәмі; иісі; түсі; кесілген түрі; физика-химиялық көрсеткіштері яғни – ылғалдылығы; қант пен ұнның салмақтық дәрежесі сияқты талаптар.}

^{Торттар мен бәліштер –  жоғары калориясы  түрлі пішіндес әртүрлі  дәмді, ароматтандырылған  өнім. Торттар мен  бәліштер негізгі  дайын жартылай фабрикат – пісірілген қамыр  бойынша жіктеледі.}

^{Келесі  пісірілген жартылай фабрикаттар:}

^{- бисквитті;}

^{- песочный.}

^{Торттардың  өндірілуі үшін жоғары сапалы шикізаттар: май, жұмыртқа, сүтті  тағамдар т.б. қолданылады. Жоғары дәрежелі ылғалдылықпен  май болғандықтан сақталу мерзімі  өте аз.}

^{Торттардың  сақталу мерзімі:}

• ^{сүтті кремдер – 36 сағат;}
• ^{қышқылы бар сүтті кремдер – 5 күн;}
• ^{200t температурадан аспайтын тоңазытқыш жоқ жағдайдағы сүтті кремді торт – 36 сағат;}

^{- жеміс қосылған, суфле  қосылған, ақуызды  креммен – 72 сағат;}

^{- жемісті джеммен  – 7 күн;}

^{- өсімдік сүттерімен  – 120 сағат.}

^{Негізгі талаптар СТ ҚР – 985-95  «Торттар мен бәліштер. Техникалық шарттар» және ТУ 75 00 ҚР 600 719219174 ЖК – 06 - 2005 «Торттар мен бәліштер. Жартылай фабрикаттар мен  шикізат пайдалану  арқылы техникалық талаптар» құжаттарына сәйкес.}

 

^{Кесте 2}

^{«Мавид» ЖШС-нің 2009 жылғы  өнім өндіру жоспарының орындалуын талдау}

 

Өнімнің аталуы	Өнім  өндіру көлемі, тонна		Ауытқу
	жоспар	нақты	+; -	%
1. Нан өнімдері соның ішінде:	298,0	324	+26	108,7
«Жай-нан» наны	142	160	+18	112,6
«Крестьянский» наны	156	164	+8	105,1
2. тоқаш өнімдері	145	138	-7	95,2
3. кондитерлік өнімдер	110	100	-10	90,9
4. батон	47	54	+7	114,9
Барлығы	600	616	+16	102,7

 

^{Кестеде көрініп тұрғанындай  нан өнімдері жоспарланғаннан 26 тоннаға артық  өндіріліп 324 тонна болды. Ал соның ішіндегі «Жай - нан» 18 тоннаға көп өндірілсе, «Крестянский» наныда 8 тоннаға көп өндірілген. Тоқаш өнімдері 7 тоннаға аз өндіріліп жоспарланған 145 тоннаның орнына 138 тонна өндірілген. Ал кондитер өнімдері 10 тоннаға азайған. Батон өнімі 7 тоннаға артық өндірілген.}

^{Кесте 3}

^{2009 жылы өнім өндіру  ырғақтылығын талдау}

 

Айлар	Өндіріс көлемі, тонна		Өнімнің үлес салмағы, %		Сондай-ақ, жоспар  есебімен
	жоспарлы	нақты	жоспарлы	нақты
1	2	3	4	5	6
1	41,4	45,6	6,9	7,4	+4,2
3-ші  кестенің жалғасы
1	2	3	4	5	6
2	39	46,8	6,5	7,6	+7,8
3	42,6	52,3	7,1	8,5	+9,7
4	51,6	51,1	8,6	8,3	-0,5
5	52,2	53,4	8,7	8,7	+1,2
6	51,6	51,1	8,6	8,3	-0,5
7	55,2	52,9	9,2	8,6	-2,3
8	54,6	53,4	9,1	8,7	-1,2
9	51,6	46,8	8,6	7,6	-4,8
10	55,2	54,2	9,2	8,8	-1,0
11	49,2	53,4	8,2	8,7	+4,2
12	55,8	54,2	9,3	8,8	-1,6
Барлығы	600	616	100	100	+16

 

^{3 кесте мәліметтері  бойынша жыл басында  өндіріс ырғақтылығы  жоспарға қарағанда  жоғары болса, шілде, тамыз, қыркүйек және қазан айларында төмендеп, қараша және қаңтар айында қайтадан жоғарылағаны көрініп тұр.}

 

 

^{2.3 Негізгі қорлардың  пайдаланылуын талдау}

 

Негізгі қорларды талдаудың міндеті кәсіпорын  және өндірістің құрылымдық бөлімдерінің негізгі қормен қамтамасыз етілуін, олардың жалпы, жекелей көрсеткіштер бойынша қолданылу деңгейін және олардың өзгеру себептерін анықтау болып табылады. Негізгі қорларды қолданудың өндірілген өнім көлеміне және басқа да көрсеткіштерге әсерін кәсіпорын немесе жабдықтардың өндірістік қуатының қолданылу деңгейін, негізгі қорлардың қолданылу деңгейін жоғарлату резервтерін анықтау болып табылады.  

Берілген талдауды жүргізу барысында негізгі қордың көлемін, динамикасын, құрамын, құрылымын, техникалық жағдайын, өндіріс деңгейін зерттеу қажет. Оны келесі кестелерден көрсетуге болады.

 

Таблица 4

Негізгі қорлардың құрамын талдау

 

№	Түрлері	Өлшем бірлік	2008жыл	2009 жыл	ауытқу
					+,-	%
1	2	3	4	5	6	7
1	Ғимараттар	мың теңге	2542	2554	12	100,4
2	Үйлер	мың теңге	-	-	-	-
4-ші кестенің жалғасы
1	2	3	4	5	6	7
3	Тасымалдаушы  құралдар	мың теңге	-	-	-	-
4	Көлік және құралдар	мың теңге	2723	2749	26	100,9
5	Компьютерлер	мың теңге	272	272	-	-
6	Көлік құралдары	мың теңге	1363	1390	27	101
7	Құрал саймандар	мың теңге	1181	1127	-54	95
8	Өндірістік  инвентарьлар	мың теңге	1000	1000	-	-
9	Барлығы	мың теңге	9081,0	9092,0	+11	101

 

  Берілген  кестеде, негізгі құралдардың құрамын талдау көрсетілген. Ғимараттар 12 мың теңгеге өзгерді. Компьютерлер өзгермеді. Қөлік және құралдар 26 мың теңгеге өзгерді. Құрал саймандар 54 мың теңгеге төмендеді.

 

Таблица 5

Өндірістік  және өндірістік емес негізгі қорларды талдау

 

Құрамы	2008жыл		2009 жыл
	мың теңге	%	мың теңге	%
өндірістік  емес негізгі қорлар	290	3,2	272	3
өндірістік  негізгі қорлар	8791	96,8	8820	97
Барлығы	9081,0	100	9092,0	100

 

   Берілген  кестеде, Өндірістік және өндірістік  емес негізгі қорларды талдау  көрсетілген. Өндірістік емес  негізгі қорлары төмендеген. Өндірістік  негізгі қорлар жоғарылаған. 

 

Таблица 6

Негізгі құрлардың  жағдайын талдау

 

№	Көрсеткіштер	2008 жыл	2009 жыл	Өзгеруі
1	2	3	4	5
1	Жаңару деңгейі, %	12,6	15,1	+2,5
2	Жаңару мерзімі, жыл	7,4	6,1	-1,3
3	Шығу коэффициенті	0,05	0,07	+0,02
6-шы кестенің  жалғасы
1	2	3	4	5
4	Өсу коэффициент	0,086	0,093	+0,007
5	Тозу коэффициент	0,38	0,365	-0,015
6	Техникалық жарамдылық коэффициенті	0,62	0,635	+0,015
7	Құралдардың орташа жасы, жыл	4,2	4,0	-0,2