Болашақ педагог мамандарды ақпараттық

Оқытуды ұйымдастыру формалары: жеке, топтық, фронтальды, ұжымдық жұмыс жасау формалары.

Қолданылған технологиялар: жобалау әдiсi, модульдеп және  деңгейлеп саралап оқыту технологиялары.

Қорытынды диагностика: тестiлеу, рефлексия, жобаны қорғау.

Жоғарыда атап көрсеткендей, педагог мамандардың бiлiктiлiгiн үздiксiз көтеру барысында вариативтiлiк қағидасы жүзеге асырылады. Мұндай тәсiл педагог мамандардың жаңа ақпараттық технологияны өз салаларына қолданудың сапасын арттыратыны сөзсiз.

Сондықтан мамандардың бiлiктiлiгiн көтеру жүйесiнде бiлiктiлiктi көтеру курстарынан басқа информатиканы оқытудың жеке әдiстемесiнiң мiндеттерiн шешуге байланысты проблемалық курстарды да ұйымдастырған тиiмдi.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ҚОРЫТЫНДЫ

 

Қазіргі таңда білім беру парадигмасы өзгерді, білім берудің мазмұны жаңарып, білім беруге деген жаңа көзқарас, жаңаша қарым-қатынас пайда болуда. Білім беру саласында болып жатқан ауқымды өзгерістер түрлі ынталы бастамалар мен түрлендірулерге кеңінен жол ашуда. 

Ғылым мен техниканың жедел дамыған, ақпараттық мәліметтер ағыны күшейген заманда ақыл-ой мүмкіндігін қалыптастырып, адамның қабілетін, талантын дамыту  оқытушылардың  басты міндеті болып отыр. Ол бүгінгі білім беру кеңістігіндегі ауадай қажет жаңару оқытушының қажымас ізденімпаздығы мен шығармашылық жемісімен келмек. Сондықтан да әрбір студенттің қабілетіне қарай білім беруді, оны дербестікке, ізденімпаздыққа, шығармашылыққа тәрбиелеуді жүзеге асыратын жаңартылған инновациялық педагогикалық технологияны меңгеруге үлкен бетбұрыс жасалуы қажет.

Қазіргі білім беру саласындағы оқытудың жаңа инновациялық педагогикалық технологияларын меңгермейінше сауатты, жан-жақты  білгір маман болу мүмкін емес. Жаңа педагогикалық технологияны меңгеру оқытушының зейін-зерделік, кәсіптік, адамгершілік, рухани, азаматтық және басқа да көптеген ұстаздық келбетінің қалыптасуына игі әсерін тигізеді, өзін-өзі дамытып, оқу-тәрбие үрдісін жүйелі ұйымдастыруына көмектеседі. Қандай сабақтың болмасын қызықты өтуі оқытушының үнемі іздену, ұтымды әдіс – тәсілдерді қолдану, оқыту әдістемесін жаңартып отыруына байланысты.

Барлық қоғамдық, өндірістік, және ғылыми қызметтің аясында ақпараттандырудың қазіргі кездегі жағдайы жаңа ақпараттық технологияны қолданумен байланысты.

Біздің зерттеуімізде келесілер анықталды:

- заман талабына сай  жоғары студенттердің ақпараттық технологиялармен қарулану қажеттілігі негізделді;

- оқытуда ақпараттық технологияларды  пайдалану бойынша контент-талдау  жасалды;

- жасалған талдау негізінде  пәндердің өзара байланысы (интеграциясы) анықталды, оның ақпараттық технологиялар  арқылы  оқытудағы мазмұны мен  маңызы ашылды;

- ақпараттық технологиялар  арқылы оқытудың педагогикалық  шарттар жүйесі ұсынылды 

- ақпараттық технология негізінде болашақ мамандарды оқытудың нәтижесінің өлшемдер жүйесі жасалды;

- ақпараттық технологиялар  арқылы оқытудың педагогикалық  шарттарын анықтау және енгізу  біліктілік сипаттамасы, сонымен  қатар іс-әрекеттің білімін, білігін  және дағдысын қалыптастыру;

- ақпараттық технологиялар  арқылы оқытудың педагогикалық  шарттар жүйесі өзара байланысты  құралдар және әдістер сияқты, ол оқу-тәрбие процесінің ұйымдастырылған, мақсатты түрде бағытталған педагогикалық  құбылысы;

- ақпараттық технологиялар  арқылы оқыту бойынша білім, білік және дағдылардың қазіргі жағдайын зерттеу бойынша жасалған ақпарттық технологиялар арқылы оқытудың педагогикалық шарттар жүйесі қажет екендігін көрсетті.

«Парасат» колледжінде өткізілген айқындаушы эксперимент барысында студенттерді ақпараттық технологиялар арқылы оқыту деңгейлерінің жеткіліксіз екендігін анықтадық. Соған орай ақпараттық технологиялар арқылы оқытудың педагогикалық шарттар жүйесі енгізілді. Енгізу және пайдалану процесі теориялық және практикалық оқытудың өзара байланысында жүзеге асады;

- экспериментті жұмыста  математикалық статистика әдістерін  қолдана отырып, біз болашақ мамандарды ақпараттық технологиялар оқытудағы болып жатқан өзгерістерді анықтадық. Өзіміз көріп отырғандай, жоғары нәтиже біздің жасаған ақпараттық технологиялар арқылы оқытудың педагогикалық шарттар жүйесін қолданғаннан кейін ғана қол жеткіздік. Қалыптастырушы эксперименттің нәтижелері жасалған технологиядан кейін ғана оқушылардың ақпараттық технологиялар арқылы оқыту барысында білімдерінің, біліктерінің және дағдыларының айтарлықтай жоғарлағанын көрсетті. Эксперименталды жұмыс қорытындысына қарай жоғары дәрежеге ие болашақ мамандардың саны мәнді жоғарлады, яғни бақылау тобымен салыстырғанда орташа есеппен алғанда 15,2%-ға тең болды. Осы нәтиже тәжірибелі жұмыстың шынайылығына негіз болды, ақпараттық технологиялар арқылы оқытудың педагогикалық шарттар жүйесін пайдалану оқытуды жақсартуда енгізілуі мүмкін.

Мамандардың бiлiктiлiгiн арттыратын жүйе бойынша негiзгi қойылған мiндеттердi жүзеге асыруда.

Ақпараттық-коммуникациялық технология саласы бойынша мамандардың дайындығын жетiлдiру үшiн келесi бағыттар iске асырылуы қажет екенiн жасақталған тәжiрибелердiң негiзiнде байқадық:

• педагог мамандардың ақпараттық мәдениетiн қалыптастыруды қамтамасыз ететiн дайындық өткiзудi жетiлдiру; 
• қашықтықтан оқыту технологиясын бiлiктiлiктi арттыру жүйесiне енгiзу мәселелерiн байқаудан өткiзу және оны ендiру;
• бiлiктiлiктi арттыру жүйесiне виртуальды консалтингiлiк қызметтi енгiзу моделiн жасақтау және оны ендiру;
• информатика мұғалiмдерiнiң және ақпараттық-коммуникациялық технологияларды бiлiм беру процесiне пайдалану мүмкiндiктерiнiң тиiмдiлiгiн айқындайтын озық тәжiрибелерiн жинақтап, жүйелеу және мәлiметтер базасын аталған тәжiрибелермен толықтыруды қамтамасыз;
• институттың Web – беттерiнiң мазмұнын ақпараттандыру саласы бойынша өткiзiлген курстық материалдармен, информатиканы оқытуда инновациялық технологияларды қолдану мазмұнымен, тыңдаушылардың шығармашылық жұмыстарымен және т.б. материалдармен толықтыру
• мұғалiмдердiң практикалық қызметiне қолданылатын қолданбалы программалық құралдарды (электрондық оқулық, энциклопедия) жинақтау банкiсiн толықтыруды жалғастыру.

Үздiксiз педагогикалық бiлiм беру жүйесi  - бұл көп деңгейлiлiгiмен, iзгiлiктiлiгiмен, көпсатылығымен және ашықтығымен ерекшеленетiн динамикалық даму жүйесi. Сонымен,  институтта ақпараттық-коммуникациялық  технология саласы бойынша ұйымдастырылған курстардың негiзгi мақсаты бiлiм беру қызметкерлерiнiң кәсiби шеберлiгiн ақпараттық мәдениеттi қалыптастырумен баайланыстыруға бағытталған. Басқаша айтқанда, курсты ұйымдастыру барысында тыңдаушының өздiгiнен бiлiм алуына және өзiн-өзi дамуына жағдай жасау арқылы бiлiм сапасын көтерудiң негiзгi шарттарының бiрiне айналып отыр.

Зерттеу барысында алынған нәтижелер болашақ мамандарды ақпараттық құралдар көмегімен даярлау жүйесінде қолдануға болады.

Бұл мәселе келешекте оқытуда жаңа әдістерді және формаларды іздестіруде, ақпараттық технологиялар арқылы оқытуда, жоғары оқу орнында болашақ мамандарды ақпараттық құралдар көмегімен оқытуда әр қилы пәндік сала мазмұнының интеграциясында өз жалғасын табуы мүмкін.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

 

1. «Ақпараттық технология және қашықтықтан оқыту» Мұхамбетжанова С.Т. п.ғ.к., ББЖКБАРИ
2. Қазақстан Республикасының бiлiм беру жүйесiн 2010 жылға дейiн дамытудың Мемлекеттiк бағдарламасы.
3. Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін 2015 жылға дейін дамыту тұжырымдамасы
4. Бiлiм беру жүйесiн 2003-2005 жылға дейiн ақпараттандырудың Мемлекеттiк бағдарламасы.
5. Информатика (Мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм стандарты) Алматы, 2003 ж.
6. Информатика мұғалiмiнiң мамандығына қойылатын талаптар. Алматы, 1998ж.
7. Н.Ермеков, Ж.Караев, Н.Стифутина. Информатика 7, 8 класс.                           - Алматы:Жазушы, 2000, -192 стр.
8. «Әдіскер жаршысы» №5, 2006 ж 44, 45 бет
9.   «Информатика негіздері» №4 2005 ж 2, 30, бет
10. «Информатика негіздері» №2 2004 ж 2 бет
11. «Информатика негіздері» №5 2004 ж 4,6 бет
12. «Информатика негіздері» №1 2004 ж 14,16 бет
13. «Информатика негіздері» №4 2004 ж 2 бет
14. Морева Н. А. Педагогика среднего профессионального образования: Учеб. пособие для студентов высш. пед. учеб, заведений. М.: Академия, 2001. С. 26.
15. Введение в педагогическую деятельность: Учеб. пособие для студ. высш. пед. Учеб.заведений. М.: Академия, 2002. С. 66.
16. Захарова И. Г. Информационные технологии е образовании: Учеб. пособие для студ.высш. учеб, заведений. М.: Академия, 2003.
17. Грин А.А. Зоопарк творческих задач.//Школьные технологии  2000 г № 5, С.218-226
18. Гузеев В.В. Образовательная технология: от приема до философии. М.: Сентябрь, 1996. С.112.
19. Джакупов М.С.Управление познавательной деятельностью студентов в процессе обучения. – Алматы, 2002
20. Зинкевич-Евстигнеева Т.Д. Как помочь особенному ребенку. СПб.: 2001
21. Кларин М.В. Интерактивное обучение – инструмент освоения нового опыта// Магистр. 1999. С.85-95
22. Шоманбаева А.О., Кабылбекова З.Б. Теория и практика инновационных технологий. Шымкент, 2004
23. Нестеренко А.А Страна загадок //Школьные технологии, 2000г №5,   С.208-214
24. Подласый И.П. Педагогика: Учебное пособие для студентов высших учебных заведений, - М.:, 1996
25. Полянский В.С.Теоретические основы психолого-педагогического сопровождения обучаемых.// Инновации в образовании. 2001, № 3
26. Смолкин А.М. Методы активного обучения. – М.: Высшая школа, 1997
27. Автономова Н.С. Современная западная философия: Словарь – М., 1991.
28. Қазақстан  Республикасының «Білім туралы» заңы // Егемен Қазақстан, 1999, 7 маусым
29. Қазақстан Республикасында жалпы білім беретін мектептер  білім мазмұнының  тұжырымдамасы / жоба // Қазақстан мұғалімі, 1996, №7, 9 сәуір
30. Тәлім-тәрбие тұжырымдамасы // Қазақстан мұғалімі, 1993, 5 ақпан
31. Қазақстан Республикасының жалпы білім беретін мектептері тұжырымдамасы // Қазақстан мұғалімі, 1991, 14 қараша
32. Қазақстан бастауыш білім мемлекеттік стандарты // Алматы, 1998ж
33. Сардарова Ж. Оқыту әдістемесіндегі мәселелер. // Бастауыш мектеп, 1999, №8-9, 7-8 беттер
34. Қазақстан Республикасының  2005-2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасы
35. Гоноблин Ф.Н. Книга об учителе // Мәскеу, Просвещение, 1965, 260-бет
36. Кузьмина Н.В. Психологическая структура деятельности учителя и формирование его личности // Ленинград, ЛГУ, 1967, 183-бет
37. Кудайкулов М.А. Дидактичесик проблемы формирования основ профессионально-методических умений у будущего учителя, Киев, 1977, 49-бет
38. Айтмамбетова Б.Р. Педагогика курсының лекциялары // Алматы, 1991, 21-бет
39. Луначарский О воспитании и образовании // Мәсеку, Педагогика, 1976, 223-бет
40. Андреев И.Д.  Научная теория и методы познания // Мәскеу, Знание, 1975, 64-бет
41. Бабанский Ю.К. Методы обучения  в современной общеобразовательной школе // Мәскеу, Прсвещение,  1985, 208-бет
42. Байтұрсынов А. Таңдамалы шығармалары // Алматы, Жазушы, 1989, 117-бет
43. Психолого-педагогический словарь  для учителей и руководителей общеобразовательных  учережденй, Ростов на Дону, 1998, 544-бет
44. Алтынсарин Ы. Таңдамалы шығармалар // Алматы, 1955,  414-бет
45. Душков Б.А. Индустрально-педагогическая  психология  //  Мәскеу,  Просвещение, 1981, 208-бет
46. Буряк В.К. Самостоятельная работа учащихся // Мәчкеу, Просвещение, 1984, 64-бет
47. Аманкелдиев Ә. Педагогикаға да технология қажет //  Зерде, 1994, №5, 3-4-бет
48. Паламарчук В.Ф. Школа учить мыслить // Мәскеу, Просвещение, 1987, 208-бет
49. Талызина Н.Ф. Управление процессом усвоения знаний  // Мәскеу, МГУ, 1975, 320-бет
50. Абдукадирова С. Қазақстан педагогикалық газеттерінің  оқушылардың білім сапасын арттырудағы ролі // Тараз, 1998, 28-бет
51. Махмутов М.И. Организация проблемного обучения в школе // Мәскеу, Просвещение, 1977, 240-бет
52. Беспалько В.П. Основы теории педагогических систем // Воронеж, 1977, 304-бет
53. Қоянбаев Ж.Б. Педагогика // Астана, 1998
54. Баймұқанов Г. Оқушы шығармашылығын дамыту // Бастауыш мектеп, 1999, №8-9
55. Мұхаметсадықова Қ.  Қазақстан болашағы – білімді ұрпағында // Бастауыш мектеп,, 2000, №3