Жарнаманың мәні, нарықтық экономика жағдайындағы атқаратын рөлі

«Ақмолатурист» АҚ-мы ішкі турларды ұйымдастырудан басқа, іскерлік және баска да мақсаттармен Астанаға келген шетел азаматтарын күтіп алу саласында да белсенді жұмыс атқарады.

Соңғы кездері фирма өзінің клиентеріне алуан түрлі маршруттарды: Туркия, Египет, БАЗ, Германия, Чехияга емделу, Қазақстандағы демалыс үйлері мен санаториялардың көптеген турлерін, Бурабайдағы балалар лагерлерін ұсынуда. Сонымен қатар Экстримді ұнататындарға мынадай ұсыныстар (Шығыс Алтай, фестиваль Белуха) болды. Және де фирма клиентердің өз сұраныстарына байланысты турларды құрастырған. Қазіргі уақытта фирма жазғы кезеңге турларды жоспарлауда. Кез-келген фирма сәтті жұмыс істеу үшн өзінің серіктестері мен жеткізушілернің болуы кажет. «Ақмолатурист» АҚ-мы Қазақстанның аудандарындағы және шетелдердегі алдыңғы катардағы туристік ұйымдармен белсенді карым-катынас жасайды.

«Ақмолатурист» АҚ-ның серіктестіктерінің ішіндегі ең бастылары болып: Санк-Петербургтегі «Мир» фирмасы және «Гульнар-Тур» туроператорлык; Туркиялык; турфирмасы табылады.

Серіктестіктермен және жеткізушілермен  келісім - шарттар негізінен туристік  жәрмеңкелер кезінде жасалынған. Жәрмеңкелік іс-шаралар туристік фирмаларға өте улкен мүмкіндіктер береді. Жәрмеңке кезінде баскалармен  танысып.

     Осы 30 жыл  аралығында фирма кептеген жергілікті және халықаралық жәрмеңкелерге қатыскан. Мысалы, Астана қаласында еткен «Қысқы демалыс 2010-2011» Республикалық туристік жәрмеңке, Алматыдағы жәрмеңке, Новосибирск және Мәскеудегі жәрмеңкелер. Өте сәтті еткені – Мәскеу қаласындағы жәрмеңке, себебі онда көптеген шетелдік туроператорлармен және шетел компанияларымен келісім-шарт жасалынды.

Сонымен қатар «Ақмолатурист» АҚ-мы Қазақстан территориясындағы санаториялар мен демалыс орындарымен келісім жасасған. Олар: Бурабайдағы «Приозерный», «Щучинский», «Оқжетпес», «Зеленый бор» және тағы басқа санаториялар.

«Ақмолатурист» АҚ-мы шетел  әуекомпанияларымен және Қазақстанныц барлық жолдарына бағытталган әуебилетері мен теміржолдардыц сату кассаларымен белсендіт қарым-қатынаста жұмыс атқарады.

Жалпы алғанда  2010 жылы ішкі туризмді қолданушылар саны 3086 адам, 2011 жылы  4038 туристке өскен, яғни 952 туристке өскен.

«Ақмолатурист» АҚ 2010 жылы 1252 туристке жолдама сатқан, 2011 жылы оның саны 1393 туристер санына өскен. Сары-Оба өзеніне 2010 жылы 10 адам жолдама алған, ал 2011 жылы туристер саны 174.

Келесі кестеде осы  фирмадағы ішкі туризмнің 2010 – 2011 жылдарға  даму тенденциясын сан және пайыз  бойынша көрсетілген. Бұл кестедегі  ауытқулар Қазақстандағы туристердің  құқығының қорғау тенденциясының өсуіне байланысты.

2-кесте – «Ақмолатурист» АҚ – ның ішкі туризмнің дамуын 2010 –

2011 жылға талдау.

 

№ №	Аты	2010		2011	өсу(+,-)	2010	2011	өсу(+,-)
		Туристер саны				Қызмет көлемі
1 1	Қазақстан санатории	145	238		+ 93	265	425,5	+ 160,5
2 2	Буровой аймағындағы санаторий	1575	1987		+ 412	733,4	821,1	+ 87,7
3 3	Балалар демалыс	75	236		+161	190,7	677,8	+ 487,1
4 4	Алматы (оқушылар)	29	-		-29	18	-	- 18
5	Ақмолатурист АҚ	1252	1393		+ 141	840,5	916,8	+ 112,3
6	Сары- Оба өзені	10	184		+ 174	9,9	62,1	+ 52,2
	Барлығы	3086	4038		+952	2021,5	2903,3	+881,8

       Ал жарты  жылғы есеп бойынша 2010 жылы 2021,5 туристер болған, 2011 туристер саны  2903,3 өскен, яғни  881,8 адамға өскен. 2010 жылды алсақ германияға қонаққа  барушылар туристер саны 311, 2011 жылы 346 туристке өсті, өсу қарқыны  35  адамға өсті. Қызмет көлемі 2010 жылы 538,6,  2011 жылы  668,7 өсті. Германияға тұрақты мекен – жайына көшушілер саны 2010 жылы 311 адам, 2011 жылы 0 адам. Турция мемлекетіне 2010 жылы барушылар саны 4 адам, 2011 жылы 5 адамды құрады. ТМД елдері 2010 жылы 43 адам, 2011 жылы 73 адам яғни 30 адамға өсті.

Келесі кестеде осы  фирма арқылы шетелге шыққан туристер саны берілген.

3-кесте – «Ақмолатурист» АҚ – ның шетелге туристердің шығуы

2010 – 2011 жылға талдау.

 

Аты	2010	2011		өсу(+,-)	2010	2011	өсу(+,-)
	Туристер саны				Қызмет көлемі
Германия                қонақжайлық	311	346	+35		538,6	668,7		+ 130,1
Германия  ПМЖ	311	-	- 311		884,5	-		- 884,5
Турция	4	5	+1		15	22,1		+ 7,1
Тайланд	1	-	-1		7,5	-		- 7,5
Чехия	2	1	-1		15	3,4		-11,6
ТМД елдері	43	73	+ 30		81,6	218,7		+ 137,1
Барлығы	629	352	- 277		1460,6	694,2		-766,4

 

 

Жалпылама алғанда 2010 жылы 629 адам, 2011 жылы 352 адамды құрайды, яғни 277 адамға азайған.

Соның ішінде Германия мемлекетіне  қонақжайлыққа кеткендер саны екі  жылды салыстырғанда 35 адам санына өскеннің көрсетеді. Германияға тұрғылықты өмір сүруге кеткен адам саны өткен  жылы мүлдем жоқ. Турцияғя барған Адам саны тек 1 адамға көтерілген. Ал, ТМД  елдеріне барған адамдар саны 30 адамға көтерілген. Осыдан талдау жасайтын болсақ, «Ақмолатурист» АҚ  қызметтің қолданушылар 2010 жылға қарағанда 2011 жылы төмендеген.

Мақсатты мен мiндетiне байланысты туристiк салада келесi бағыттардың  дамуы байқалады: туризмдi мемлекеттiк  реттеу жүйесiн көтеру (туристiк iс – ‰рекеттiң мақсатты, мiндеттi, қағидаларының, ‰леуметтiк – экономикалық жағдайына толығырақ жауап беретiн жаңа бағдарлар  керек). Саланың орталықтандырылған басқару жұмысы Қазақстан Республикасының туризм  агентiгiне жүктелген.

 

-кесте – «Ақмолатурист» АҚ – ның  туристерге көрсеткен қосымша

қызметтеріне талдау

 

Аты	2010	2011	өсу(+,-)	2010	2011	өсу(+,-)
	Туристер саны			Қызмет көлемі
2	3	4	5	6	7	8
Балық аулау мен экологиялық маршрут	1198	272	- 926	558,9	448,2	- 110,7
Басқа қосымша қызметтер	784	539	-245	1204,6	1579,1	+374,5
Экскурсия + топтар қабылдау	5371	8460	+3089	950,4	2549,8	+ 1599,4
Барлығы	7353	9271	1918	2713,9	4577,1	1863,2

 

 

Осы кесте бойынша талдау жасасақ Қорғалжын қорығына балық  аулау мен экологиялық маршрутқа  сұраныс 2010 жылы туристер саны 1198 адам, 2011 жылы 272 адам санына азайған. Басқа қосымша қызметке сұраныстармен қолданушылар саны (жол ақысы, автоқызмет, аударушылар қызметі) 784 адам, 2011 жылы 539 адам санынын құрайды. Экскурсиялық және топтар қабылдау бойынша туристер саны 2010 5371 адам, 2011 жылы 8460 адамды құрады.

Мына кестеде туристік фирманың Қазақстан және ТМД елдері бойынша санаториялар бағалары берілген.

 

4-кесте – 2011 жылда Қазақстан мен ТМД елдеріндегі

санаторилерге бір күнге  бағасы

 

№	Санаторий аттары	Жай номер	Жартылайлюкс	Люкс
1	Сарыағаш	1200	-	2007
2	Мойылды	1800	2500
3	Көктем	1800	2200	2500
4	Сосновый бор	1800	2400	2400-2500
5	Алатау	6950	-	11550
6	Каргалы	1700	2007	2600
7	Манкент	1100	1800	2500-3000
8	ЖанАҚорган	1300	-	2007
9	Мерке	1200	-	2007
10	«Белокуриха» ЖАҚ	14 күнге 78085	16 күнге 85565	18 күнге 93045

 

Талдай келе Ақмолатурист АҚ көрсеткен санаторилердің ішінде ең қымбатты Алатау санаториясы. Қалған «Сарыағаш», «Көктем», «Қаргалы» және тағы басқа санаторилерге жолдама бағасы бірдей.

Келесі кестеде 2011 жылғы  пайда мен кірісті 2010 жылмен салыстырғандағы  нәтижелер берілген.

Қорыта келгенде  туристік қызметті сатып алушылар саны 3537 адам санына өскен. Осыған байланысты көрсеттетін  қызмет көлемі 2011 жылы 2010 жылға қарағанда 10859 мың тенгеге өсті. Алынған  пайда 2010 жылмен слаыстырғанда 862,9 мың  тенгеге көп.

Туристік қызметті сатып  алушылар саны 3537 адам санына өскен. Осыған байланысты көрсететін қызмет көлемі 2011 жылы 2010 жылға қарағанда 10859 мың теңгеге өсті. Алынған пайда 2010 жылмен слаыстырғанда 862,9 мың тенгеге көп.

Қорыта келгенде барлық шығындар 2011 жылы қосымша құнсыз салықты қоспағанда 143660,2 мың тенгені құрады. Қосымша  құнды қоспағанда кіріс саны 149183,1 мың тенгені құрады. Яғни түскен қаржы 5522,9 мың теңгені құрады.