Кен орынның геологиялық құрлымының сипаттамасы

 

Коммерциялық  табу бонусының мөлшері

     Коммерциялық табу бонусының  мелшері салық салу объектісі,  есептеу базасы мен ставка  негізге алына отырып белгіленеді.

    Коммерциялық  табу бонусының мөлшерін есептеу  үшін:

    1) кен орнынан алынатын пайдалы  қазбалар қорының уәкілетті мемлекеттік  орган бекіткен осы мақсаттағы  көлемі салық салу объектісі  болып табылады;

    2) алынатын пайдалы қазбалар қорының  бекітілген көлемінің құны төлемді  есептеу базасы болып табылады. Алынатын қордың құны, Қазақстан  Республикасының Үкіметі бекітетін  ақпарат көздерінің деректері  бойынша осы пайдалы қазбаның  төлем жүзеге асырылған күнгі  Халықаралық (Лондон) биржада бөлгіленген  биржалық баға бойынша есептеледі. Пайдалы қазбаларға биржалық  баға бөлгіленбеген жағдайда  шығарылатын қордың құны құзыретті  орган бекіткен жұмыс бағдарламасында  көрсетілген өндіруге жұмсалатын  жоспарлы шығындардың жоспарлы  рентабельділік мөлшеріне түзетілген  сомасынан айқыңцалады;

     3) коммерциялық табу бонусы есептеу  базасының, 1 проценті ставкасы бойынша  бөлінеді.

Роялти  туралы жалпы ережелер

      1. Жер қойнауын пайдаланушы роялтиді  Қазақстан Республикасының аумағында  өндірілетін пайдалы қазбалардың  әр түрі бойынша, оның сатып  алушыларға өткізілгеніне (тиеп жөнелтілгеніне) немесе өз қажетіне пайдаланылғанына қарамастан, жеке төлейді.

     2. Жер қойнауын пайдалануға жасалған  келісім-шартта белгіленген роялти, осы баптың 3-тармағында көзделген  жағдайларды қоспағанда, ақшалай  нысанда төленеді.

     3. Келісім-шарт бойынша қызметті  жүзеге асыру барысында роялтиді  ақшалай төлеу нысаны Қазақстан  Республикасы Үкіметінің шешімімен  құзыретті органмен қосымша келісімде белгіленген тәртіппен заттай нысанмен ауыстырылуы мүмкін.

 

Роялти  төлеу тәртібі

     1. Роялти мөлшері салық салу  объектісі, есептеу базасы мен  ставка негізге алына отырып  айқындалады.

     2. Пайдалы қазбалардың өндіріліп алынған көлемі немесе нақты өндірілген пайдалы қазбалардан алынған алғашқы тауарлы өнімнің көлемі салық салу объектісі болып табылады.   Мыналар:

     1) пайдалы қазбалардың  өзі: 

     мұнай, табиғи газ және газ конденсаты;

     көмір және жанғыш тақтатастар;

     тауарлы кендер;

     жер асты сулары, оның ішінде бастапқы өңдеуден өткен сулар; слюда, керіш, құрылыс материалдары өндірісіне арналған шикізат; металлургияға арналған кен емес шикізат;

     2) қымбат бағалы металдар, құмда, кенде, концентратта болатын металдар;

     3) қара, түсті, сирек кездесетін  және радиоактивті металдардың, кен-химия шикізатының концентраттары;

     4) қымбат бағалы тастар, бастапқы  өңдеуден өткен жарқырауыш тас  және пьезооптикалық шикізат;

     5) басқа пайдалы қазбалар бойынша  - бастапқы өңдеуден өткен минералдық  шикізат алғашқы тауарлы өнім  болуы мүмкін.

     3.  Осы Кодекстің 299-бабына сәйкес  айқындалатын пайдалы қазбалардың  құны роялтиді есептеу үшін  салық базасы болып табылады.

     4. Осы баптың 5-тармағында көрсетілгендерді қоспағанда, пайдалы қазбалардың барлық түрлері бойынша роялти:

     1) газ конденсатын қоса алғанда,  мұнай бойынша - қызметтің күнтізбелік  әрбір жылы үшін, газ конденсатын  қоса алғанда, мұнайдың жинақталған  өндірілімінің көлеміне байланысты айқындалған процент ретінде жылжымалы шкала бойынша және мынадай:

500 000 тоннага  дейін - 2 процент;

500 000-нан  1 000 000   тоннаға дейін - 2,5 процент;

1 000 000-нан  1 500 000 тоннаға дейін - 3 процент;

1 500 000-нан  2 000 000 тоннаға дейін - 3,5процент;

2 000 000-нан  2 500 000 тоннаға дейін - 4 процент;

2 500 000-нан  3 500 000 тоннаға дейін - 4,5 процент;

3 500 000-нан  4 500 000 тоннаға   дейін - 5 процент;

4 500 000-нан  5 000 000 тоннаға дейін - 5,5 процент;

5 000 000 тоннадан  жоғары - 6 процент ставка бойынша төленеді. Егер газ тәріздес көмірсутектерді сүйық көмірсутектермен бірге жер бетіне шығару көзделген жағдайда, роялтиді есептеу мақсатында осындай газ тәріздес көмірсутектер мынадай арақатынас арқылы мұнайға ауыстырылады: газ тәріздес көмірсутектердің 1 мың текше метрі мұнайдың 0,857 тоннасына сәйкес келеді;

    2) алтынды, күмісті, платинаны, басқа  да қымбат бағалы металдар  мен қымбат бағалы тастарды  қоса алғанда, қатты пайдалы қазбалар бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын ставкалар бойынша төленеді. Осы Кодексте белгіленген роялти ставкалары жүргізілетін өндіру түріне қарамастан, пайдалы қазбалардың барлық түріне қолданылады.

    5.  Кең таралған пайдалы қазбалар мен жер асты сулары бойынша роялти осы Кодекстің 300-бабында белгіленген ставкалар бойынша төленеді.

   6. Жер қойнауына кері айдалатын газ тәріздес көмірсутектер бойынша роялти төленбейді.

 

Пайдалы қазбалардың қүнын айқындау тәртібі

     1. Роялтиді есептеу мақсатында, алтынды,  күмісті және платинаны қоспағанда, өндірілген мұнайдың, жер асты  сулары мен пайдалы қазбалардың  кұны өндірілген пайдалы қазбалардан  алынған алғашқы тауарлы өнімнің  салық кезеңіндегі орташа өлшемді  өткізу бағасы негізге алына  отырып, жанама салықтар мен оларды  сату (тиеп жөнелту) пунктіне дейін  тасымалдауға кеткен іс жүзіндегі  шығыстар сомасы есепке алынбай  айқындалады.

    2. Жер қойнауын пайдаланушы салық  кезеңінде өндірген алтынның, күмістің  және платина Халықаралык, (Лондон) биржада салық кезеңі ішінде  қалыптасқан осы металдардың  орташа құны негізгі алына  отырып есептеледі

    3. Алғашқы тауарлы өнім сатылмаған  жағдайда, алтынды, күмісті, платинаны  және кең таралған пайдалы  қазбаларды қоспағанда, өндірілген мұнайдың, жер асты сулары мен пайдалы қазбалардың құны осындай сату орын алған соңғы салық кезеңіндегі алғашқы тауарлы өнімінің орташа өлшемді өткізу бағасы негізге алына отырып айқындалады.

 

Кең таралған пайдалы қазбалар мен жерасты  сулары бойынша роялтидің ставкалары

    1. Кең таралған пайдалы қазбалар мен жерасты сулары бойынша роялтиді жер қойнауын пайдаланушылар, оның ішінде пайдалы қазбалардың басқа түрлерін өндіруге жасалған келісім-шарттар бойынша қызметті жүзеге асыратындар мынадай тіркелген ставкалар бойынша төлейді

    1 Кесте - Кең таралған пайдалы қазбалар мен жерасты сулары бойынша роялтидің ставкалары көрсетілген.

 

 

 

    1 Кесте - Кең таралған пайдалы қазбалар мен жерасты сулары бойынша роялтидің ставкалары

Пайдалы қазбаның атауы	Роялти ставкасы%
Металлургияға арналған руда емес шикізат	1
Қалыпқа салынатын құм, глиноземді жыныс(далалық  шпат, пегматит), әк, доломит, әк-доломит  жыныстары	1
Тамақ  өнеркәсібіне арналган әк	1
Басқа руда емес шикізат	3,5
Отқа берік саз балшыктар, каолин, вермикулит	3,5
Ac түзы	3,5
Жергілікті құрылыс материалдары	4,5
Ауа кіретін кеуек жыныстар, құрамында суы бар ауа кіретін шынылар мен шынытектесжыныстар (перлит, обсидиан), малта тас пен қиыршықтас, қиыршықтас-қүм қоспасы, гипс, гипстіктас, ангидрит, сажа, саз балшық және саз балшықты жыныстар (баяу балқитын және тез балқитын саз балшық, құмды саз балшық, аргиллиттер, алевролиттер, сазбалшықты тақтатастар), бор, мергель мергельді-борлы жыныстар, кремнийлі жыныстар (трепел, опока, диатомит), кварцты-далалық шпаты жыныстар, шой тас, шөгінді, атқылаудан кейінгі және метамор-фозалықжыныстар (гранит, базальт, диабаз, мәрмәр), қалыпқа салынатыннан басқа құм (қүрылыстық, кварцты, кварцты-далалық шпатты), құм тас, табиғи пигменттер, ұлутас.	4,5
Жерасты сулары	10

 

 

 

    2. Жер қойнауын пайдаланушы кең  таралған пайдалы қазбалар мен  жерасты сулары бойынша роялтиді, осы баптың З-тармағында көзделген  жағдайларды қоспағанда, олардың  тұтынушыларға сатылғанына немесе  өз қажеттеріне пайдаланылғанына  қарамастан төлейді.

    3. Роялтиді:

    1) жеке түлғалар өзінің жеке  меншік құқығындағы жер учаскелерінде  өндіретін жерасты сулары бойынша,  осы сулар сыртқа сатылмайтын  және кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру кезінде өндіріс пен технологиялық қажеттерге жұмсалмаған жағдайда;

    2) жерасты суларын өзінің шаруашылық  қажеттері үшін өндіруді жүзеге  асыратын мемлекеттік мекемелер;

    3) жер қойнауын пайдаланушылар  ілеспе өндірілген жерасты суларын  жер қабатының қысымын қалпында  ұстау үшін кері айдағанда  төлемейді.

 

Төлеу мерзімдері

     Пайдалы қазбалардың барлық түрлері  бойынша роялти салық кезеңінен  кейінгі айдың 15-інен кешіктірілмей  төленеді.

 

Салық кезеңі

    1. Осы баптың 2-тармағында көзделген  жағдайларды қоспағанда, күнтізбелік  ай роялти төлеу жөніндегі  салық кезеңі болып табылады.

    2. Егер алдыңғы тоқсандағы роялти  бойынша орташа айлық төлемдер 1000 айлық есептік көрсеткіштен  кем болса, онда салық кезеңі  тоқсан болып табылады.

 

Салық декларациясы

    Жер  қойнауын пайдаланушы роялти  жөніндегі декларацияны тіркелген  жеріндегі салық органына салық  кезеңінен кейінгі айдың 10-ынан  кешіктірмей табыс етеді.

 

Yстеме  пайда салығы

Төлеушілер

     Өнімді бөлу туралы келісім-шарттар, кең таралған пайдалы қазбалар мен жерасты суларын өндіруге, сондай-ақ барлау мен өндіруге байланысты емес жерасты құрылыстарын салуға және пайдалануға жасалған келісім-шарттар бойынша қызметті жүзеге асыратындарды қоспағанда, жер қойнауын пайдаланушылар осы келісім-шарттар пайдалы қазбалардың басқа түрлерін өндіруді көздемеген жағдайда, үстеме пайдаға салық төлеушілер болып табылады.

 

Салық салу объектісі

     Жер қойнауын пайдаланушының  жинақталған табыстардың жинақталған  шығыстарға қатынасы 1,2-ден жоғары  болған салық кезеңіндегі әрбір  жекелеген келісім-шарт бойынша  таза табысының бір бөлігі  үстеме табысқа салық  салу объектісі болып табылады.

 

 

Салық кезеңі

    Үстеме пайда салығы үшін осы Кодекстің 136-бабында белгіленген салық кезеңі  қолданылады.

 

Салық төлеу мерзімі

     Үстеме пайда салығы салық  кезеңінен кейінгі жылдың 15 сәуірінен  кешіктірілмей төленеді.

 

Салық декларациясы

    Үстеме  пайда салығы жөніндегі декларацияны  жер қойнауын пайдаланушы тіркелген  жері бойынша салық органына  салық кезеңінен кейінгі жылдың 10 сәуірінен кешіктірмей табыс  етеді.

 

Өнімді  бөлу бойынша Қазақстан Республикасының  үлгісі

Өнімді  бөлу туралы келісім-шарт аясында жүзеге асырылатын қызметке салық салу ерекшеліктері 

     1. Өнімді бөлу туралы келісім-шарт соған сәйкес Қазақстан Республикасы белгілі бір мерзімге жер қойнауын пайдаланушыға арқылы негізде, келісім-шарт аумағындағы мұнай операцияларын қоса алғанда, жер қойнауын пайдалану жөніндегі операцияларды жүргізу және оның есебінен осыған байланысты жұмыстарды жүргізу құқығын беретін шарт болып табылады.

     2. Өнімді бөлу туралы келісім-шарт мынадай негізгі талаптарды:

    1)өлшеу  орнынан өткен өндірілген өнімнің  жалпы көлемін және оның кұнын  айқындауды;

    2) келісім-шарт бойынша жұмыстарды  орындауға арналған шығындарды  өтеу үшін жер қойнауын пайдаланушының, меншігіне берілетін өндірілген  өнім бөлігін (өтемдік өнім) айқындауды;

    3) өтімдік өнім иіегерілгеннен  кейін бөлуге жататын өндірілген  өнім бөлігін (пайда түсіретін  өнім) айқындауды;

    4) Қазақстан Республикасы мен жер  қойнауын пайдаланушының арасындағы  белісі үлесін (процент);

    5) Осы Кодексте белгіленген тәртіппен  Қазақстан Республикасының пайда  түсіретін өнімдегі үлесін айқындау  тәртібін қамтуға тиіс.

 

Өнімді  бөлу бойынша Қазақстан Республикасының  үлесін айқындау

     1. Өнімді бөлу бойынша Қазақстан  Республикасының үлесі жер қойнауын  пайдаланушының пайда түсіретін  өнімдегі үлесі шегеріліп, Қазақстан  Республикасы мен жер қойнауын  пайдаланушы арасында бөліске  түсетін пайда түсіретін өнімнің  жиынтық құны ретінде айқындалады.

    2. Өндірілген өнімнің құны осы  Кодекстің 313-4-бабына сәйкес белгіленеді.

    3. Жер қойнауын пайдаланушының  пайда түсіретін өнімдегі үлес  төмендегі үш триггерге: