Қазақстан -2030: мақсаты, басымдылық міндеттері және оны іске асыру мәселелері

жеке адамдардан табыс салыгын алу кезінде  эділдік пен тендікті күшейту жэне басқалар сияқты шаралар көрініс табатын болады. Үкімет Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы елдеріне қатысты жанама салықтар алу мэселелерінде халықаралық стандарттарға көшудің тетігін эзірлеу жөніндегі жүмысты жалғастырады. ТМД елдерімен саудада жанама салықтар алу кезінде арналған елдің принциптерш іске асыру отандық тауарлар өндірушілердің экспорттық элеуетін арттырады (жүмыстарды, қызмет көрсетулерді).

Салық әкімгерлігін жақсарту жөніндегі жүмыс жалғастарылатьш  болады: ірі салық төлеушілермен жүмыстьщ тиімділігі артады (сапық төлеушілердің бірынғай мемлекеттік тізілілгі түзілді); салық төлеу шілердің декларацияларды толтыруына қойьшатьш татап онайлатылады; салық инспекторларын дайьндаудың пэрменді бағдарламасы кальштастырьшады; кірістерге қос салық салудан кашу туралы конвеншіяны қолдану жөнінде нормативтік қүқықтық актілер әзірленеді.

Транеферттік  бағалар мш аффшмирлендірілген компанияларды бақьшаудың тетіктерін енгізу үшін құқыттық база әзірленетін болады. Ол экспорттық өнімдерді    сондай-ақ өнімнің өзіңдік күшін  

жасанды көтеру. көтерінқі бағалар бойышпа сатьш алу практикасын бшдырмачта мүмкіндік береді.

Қазақстан Ресггублнкасьшын Үкіметі бағалау қызметін жүзеге асыру, нарықтық қүнын немесе бағалау объектісінің өзге де қүнын белгілеу, меншік нысандарына карамастан багалау кызметіне қатысушы субъектілердің қу-қықтары мен міндеттерін айқындау кезінде пайда болатын қатынастарды реттеу көзделетін "Қазақстан Республикасының багалау қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасын эзірлеуде. Сауда мен қызмет көрсету саласында шагьш жэне орта бизнестің субъектілеріне салық салудың белгіленген нысандарын қолдану салықтық экімшіліктендірудің сапасьш арттыру мен көрсетілген салада шағьш жэне орта бизнесті дамыту үшін жағдайларды жақсартудың арасыңдағы тепе-тендікті табуға мүмкіндік береді. Ақыр соңында ол мемлекеттік бюджетке түсімдерді арттыруға экеледі.

Қазақстан РеспубликасыныңҮкіметі бюджет жүйесін реформалауды, перспективалық бюджеттік жоспарлауды жүзеге асыруды, орталық пен аймақтардың бюджетаралық өзара қарым-қатынастарын орта мерзімді түрақты нормативтер принципіне көшіруді, сырттан қарыз алудың тиімділігін арттыруды, нормативтік-қүқықтық базаны кеңейту мен дамытудың негізінде мемлелеттік іпығыстарды басқаруды, элеумепік мэні бар бюджетгік бағдарламаларды басымдықты қаржыландыруды, бюджеттік процессі регламенттендіруді, заемшылардың бюджет қаражатын қайтаруына талапты қатайтуды, бюджет тапшьглығьш қысқартуды мемлекеттік борыштың іпгкі жалпы өнімге ара-катынасын түрақтандыруды жалғастырмак ниеттеЛ1е\оекеттік бюджетпен бюджеттік жосларлауды одан эрі реформалау экономижасы жүйелі өзгерту шараларының бүкіл кешенін табысты жузеге асырудың басты тұткаларының бірі болып табылады. Бюджет стратегнялык жэвс бюджеттік жоспарлаудың біртүтастығын қолдау максатында әлеумстіж-жоеомикалық басымдықтэрды қалыптастырудьш кұралы :

 

Бюджет саясатының орта мерзімді перспективаға арналған басымдықты бағыттары ретінде:

түсімдердің, шығыстардың жэңе несиелендірудің  көлемдерін айқындауды, бюджет тапшылығын, оны жасаудың шынайылығын қамтамасыз етуді жэне бюджет тапшылығьш қысқартуды коса алғанда бюджеттің үш-бес жыл кезеңіне арналған неіізгі өлшемдерін орта мерзімді жоспарлауға көшу; бюджеттік бағдарламалардың қаржылық шығындары мен олардың орындалу нэтижелерін салыстырудың негізінде бюджеттік қаржыландьфудың басымдықтарын таңдаудың эдістерін жетілдіру;

әкімшілік шығыстарды тиісті үнемдеу үшін жекелеген тиісті нормаларды енгізуді қоса алғанда негізгі бюджеттік бағдарламалар бойьшша шығыстарды жоспарлаудың нормативтік эдісін енгізу;

мемлекеттік функцияларды орталықсыздандыру саясатын жалғастыру жэне орталық пен аймақтардың республикалық жэне жергілікті бюджеттік бағдарламаларды қаржыландыруға арналған жауапкершілігін бөлу процесін одан эрі жетілдіру;

Мемлекет  жүргізётін қаржы саясатын түзетуді уақтылы жүзеге асыруға мумкіндік беретің қаржылық бағдарламалаудың әдіснамэсы эзірленетін жэңе оның эдістері енгізілетін болады.

Бюджетаралық  өзара қатынастарды одан эрі қүру республикальіқ бюджеттен жергілікті бюджеттерге субвейциялар есептеудің жэне жергілікті бюджеттерден республикатык бюджетке алудың эдістемесін жетілдіруді талап етеді. Үкімет "Бюджет жүйесі туралы" Қазақстан Реслубликасьшың Заңын одан әрі жетілдіруді талап ететін бүл процесті жалғастыруды көздеп отыр. Үкімет мемлекеттік жэне мемлекет кепілдік берген қарыз алулар мен борыштарды баскару саласында республикалық бюджет тапшылығының деңгейін дәйекті қысқарта отырып:

өзін-өзі ақтайтын жобаирщ щаржыландыруға мемлекеттік  карыз алуды, мемлекеттің тікелей міндеттері: азайта отырып инвестициялардың экономикаға  максатымен қарыз алу құралдарын

 

(бағалы кағаздар. заосвршн сызбалары, кепілдіктер) қолдануды кеңейтіп, жетілдірмек;

инвестициялык жобаларды іріктеүдін, мемлелеттік  қарыз алу мен мемлекеттік кепілдіктер берудің, заемшылардьщ міндеттемелерін орындауьш қамтамасыз етудің нақты өлшемдері мен рәсімдерін белгілемек жэне қатаң сақтауды қамтамасыз етпек; заемдардьщ есебінен қаржыландьфылатьщ инвестшхиялық жобаларды іске асыру үшін қатаң монуторинг орнатпақ жобалардьщ накты тиімділігіне талдау жасауды жэне олардың тиімсіз жүзеге асырылуы үшін адамдардьщ жауаіжерпіілігін қамтамасьв етпек; борышкерлерге кепілдік берілген сыртқы заемдар бойынша олар үтпін міндетгемелер орындауға бөлінген, мақсаты бойынша жүмсалмаған қаражатты республикалық бюджетке қайтару жөніндегі мэжбүрлеу шараларының спектрін кеңейтіп, тиімділігін арттырмақ; жергілікті органдардьщ қарыз алуы мен борыштарьшьщ мониторингі мен басқару жүйесін қүрмақ ниетте.

Үкімет Республикалық  мемлекеттік меншіктің объектілерін жекешелендірудің бағдарламасьш аяктау, республикалық мемлекеттік менпіік обьектілерін пайдаланудьщ тиімділігін арттыру жэне акциялардың мемлекеттік пакетіне түсімнің толыктығын қамтамасыз ету жөнінде шаралар қолданатын болады.

Олардың акционерлерге  қатысты зандардьщ нормаларын сақтауы  жэне къвметінің "ашықтығъш" қамтамасьв ету түрғысында жарғылық капиталында мемлелеттің үлесі бар үйымдарды басқарудың сапасына, сондай-ақ мемлекеттік емес бағалы кағэздардың эмитенттері сияқты үйымдардың элеуетін пайдалануға бакылау күтпейтіледі.¥лттық компанияларды бақылау олардың бюджепері мен пнвестициялық бағдарламаларын бекіту арқылы жүзеге асырьглады.

Үкімет кейбір нормаіивіж к^кыктык акгілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізу жолымен буыиітершк есеп пен аудит саясатын жетілдірмек ниетте. Одан баска, аудіга^ітьікіыавтіі лицензиялау, бухгалтерлерді сертификаттау жөніндегі жүмысты жуэегежцде рәсімдерін жетілдіру жалғастырылатьш

 

болады.

Экономикалык  өсудін түракты каркындарына қол  жеткізу үшін бірінші кезекте елде тпзестттялык белсенділікті арттыру қажет. Ол үшін тартымды инвестіщиялык ахуат калыптастыру, Қазақстанның капиталдардьщ сырткы рьшоктарындағы имиджін нығайту, тікелей инвестициялардьщ ағыньш арттыру, мемлекеттік инвестицияларды ұгымды жэне тиімді пайдалану талап етіледі.

Елдің жалпы  инвестициялық ахуальш одан әрі  жақсарту, мемлекеттік инвестициялар мен тікелей ішвестициялардьі тарту бағдарламаларьша сэйкес капиталдардың шетелдік рыноктарында жаңа инвестицияларды мақсатты тарту және ішкі инвестицияларды жүмылдыру жөнінде шаралар қолданатын болады..Инвестициялық заңдарды, оның ішінде жер қойнауын пайдалану саласында жақсарту;

инвестициялық жобаларды іске асыруға жэрдемдесуге бағытталған ынталандырулар жүйесін қоса алғанда, экономиканың басымдықты секторларына тікелей инвестицияларды мемлекеттік қолдауды жетілдіру; иңвесторлардыңзаңды күқықтарьш қорғау;

халықаралық қаржы үйымдарымен бірлесе отырьш саяси жэне реттеуші тэуекелдерді кепілдендірілген өтеудің тетіктерін күру мен қолдануға енгізу жөніндегі жүмыс жалғастырылатын болады. "Шетелдік инвестициялар туралы" жэне "Тікелей инвестицияларды мемлекеттік қолдау туралы" колданылып жүрген заңдардың базасында "Инвэетициялар туралы" Кдзакстан Республикасының бірыңғай Заңын әзірлеу аяқталады.

Үкімет өндірістік инфракүрьхтымды, өндеу өнеркэсібін, түрғын үйді, элеуметтік сала, турігзмді және а\ыл шаруашылығы объектілерін, сондай-ақ Астана қаласының объекгілерш дамытчта инвестициялар ағымының өсуіне ерекше мән береді.

Үкімет іп п 11 іміііі.цміілцуі іі і жэне капиталдардьщхалықаралық рьшоктарында жарнамасыз кызметті жандандырмақ ниетте ірі

 

Халыкаралық инвестициялық самиттерді өткізу практикасын жалғастыруға, Қазақстан Республикасы Президентінін жанындағы Шетелдік инвесторлар кеңесінін және күрамьша метекеттік органдардьщ, шетелдік инвесторлардьщ жэне консалдардын өкілдері кіретін оның бірлескен жүмыс топтарынын кьвметіне ерекше назар аударылады.

Мемлекеттік ігнвестшіиялар бағдарламасын қаржыландырудың көлемі тиісті жылға арналған республикалық бюджетпен өзара байланысты болады. Мемлекеттік инвестициялау саласындағы негізгі міндет - шектелген мемлекеттік және мемлекет тартатьш қаражаттарды экономиканың басымдықты секторларына үтымды жэне тиімді инвестициялауға қол жеткізу.

Ішкі жинақтар мен портфельді инвестицияларды  тарту үшін қажетті жағдайлар жасай отырып, элеуетті шетелдік инвесторлардьщ қаражатын жұмылдырудың жэне қайта бөлудің тиімді тетігі ретіндегі бағалы қағаздар рыногының жүмыс істеуі қамтамасыз етілетін болады.

Қазақстандық  ұйымдардың мемлекеттік емес бағалы қағаздар эмитенттерінің акциялар мен облигациялар шығаруы инвестицияларды Қазақстанның экономикасына тартудьщ негізгі тетіктерінің бірі болуы тиіс.

Инвесторлардьщ  корпоративтік бағалы кағаздардың  эмитенттеріне шаруащылық жүргізуші субъектілерге сенімін қамтамасыз ету үшін инвесторлардың алдында ақпараттарды жасырғаны үшін жэне бағалы қағаздартуралы заңдарды баска да бүзғаны үшін жауапкершілікті күшейту жолымен рәсімдердің ашыктығы камтамасыз етіледі. Корпоративтік бағалы қағаздарға салымдардын тартымдьглығьш арттыру мақсатында трансферпік бағалар мэселесі, аффіишгпендірілген түлғалармен қатьшас заң жүзінде қайта қаралатын болады. Бүл қзражятіы бөлу процесінде эмитенттерге тиімді мониторингті жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

 

Үкімет ыктиэфии сырткы сауда саясатын үстанатындығын растайды Сырткы сауда кызметі төлем мен сауда балансының көрсеткіштерін жақсартуға бағьпталады. Мемлекеттік саясат ішкі рыноктың қажетін қамтамасыз ету жэне Казакстандык тауарлармен қызмет көрсетулердің дүниежүзілік рыноктарға жылжуына жәрдемдесу үшін бэсекелестік қабілетті өндіріс қүрудың қажеттітігіне сүйене отырып жасалады Экспортқа бағъітталғтін,өндірісті дамыту, оларды жаңа рыноктарға жылжыгудың есебінен дэстүрлі тауарларды сатудың көлемдерін арттыру, экспорттың экономикалық тиімділігін көтеру, сыртқы сауданың қаржылық, көліктік жэне ақпараттық инфрақүрылымдарын дамыту көзделеді.

Үкімет тиімді маркетинг, көрмелер өткізу, жарнамалық роликтерді, буклеттерді жэне т.б. шығару жолымен өзінің параметрлері бойынша шетелдегі осындай тауарлардан кем емес немесе артық Қазақстандық өнімдерді насихаттау жөніндегі қызметті жандандырады.. Үкімет импорттық кедендік баждардың ставкаларын одан эрі сараланған егжей-тегжейлеуді жүргізетін болады (шикізатты экелуге ең төменгі, жартылай фабрикаттарға орташа жэне дайын бүйымдарға неғүрлым жоғары ставкаларды белгілейді); Қазақстандық өнімдерді жеткізудің географиясын кеңейту жөнінде шаралар қолданады.

Сыртқы рынокта  тауарлардың демпингіне жэне келісімшарттық бағалардың төмендеуіне жол бермеу, отандық тауар өндірушілерді қолдау мақсатында тауарлардың экспортын жанама реттеу шаралары эзірленеді. Отандық тауар өндірушілерді сырткы сауда саясаты шаралармен қолдау: демлингке қарсы, өтемакылык жэне корғау шараларын қолдану; ішкі рынокта тең бэсекелестік жағдай жасау арқылы жүзеге асырылады. Экспорттык-ю.шорттык оаерапияларға салық салу жүйесі жақсаратын, сыртқы сауданы реттеудін тарнфгік және тарифтік емес шаралары жетілдірілетін болады. сондай-ак Казакстанның рыногына қазақстандық тауар өндірушілерге зиян келтіретін импорттың өнуін болдырмауға ықпал ететін рэсімдер эзірленеді.

 

Үкімет, оның ішінде тез ақталатын жобалар кіретін импортты алмастыру бағдарламасын әзірлеп, іске асырады.

Импортты  реттеудін нәтижесі экономиканы  қайта қүрылымдауды ынталандыруға және отандык рынокты сапасыз өнімдерден қорғауға мүмкіндік беретін оньщ тауарлык кү-рылымын ұткырландыру болуы тиіс. Ішкі жэне сырткы сауданын акпараттық, нормативтік қүқықтық базасы; сауданың нормативтік ережесі жетілдірілетін, сауда саласындағы халықаралық келісімдер мен конвенцияларды бекіту жэне оларға қосылу рәсімдері жалғастырылатын болады. Сыртқы сауда жөніндеп заңдар мен нормативтердің жинағы шығарылады.

 

1.3 Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығынын ғылыми-техникалық әлеуетін нығайту.

Ауыл шаруашылығы  секторындағы мемлекеттік саясат бэсекелестік қабілетті өнімлі өндіретін тнімлі салаларды қолдауға жэне ауыл шаруашылығы өнімдерінін баска да түрлерін өндіруді түрақтандыру үшін жалпы экономикалық жағдайларды калыптастыруға құрылатын болады.

Республикада жер жөніндегі  зандарды жэне жер қатынастарын жетілдуруге, жер рыногын дамытуға, жылжымайтын  мүлікке құқықгарды мемлекттік тіркеудің нормативтік кұқықтық базасы мен жүйесін құуға жэне жетілдіруге бағытталған жер реформасы жалғастырылатын болады.

Агроөнеркэсіптік  кешнде экономикалық өсуді қамтамасыз етуді жэне қаржылық-тұрақтылық ауыл шаруашылығы өндірушілерін қалыптастыру мақсатында, аймақтық мамандандырудың негізінде ауыл шаруашылығын дамытудың бағдарламасы эзіленеді.

Үкіметтің ауыл шаруашылығы  саласындағы қызметтің негізгі  бағыттары бэсекелестік қабілетті  салалар өндірісін ынталандыру,отандық  ауыл шаруашылығы өнімдерін ішкі жэне сыртқы өткізу рыноктарының сыйымдылығын кеңейту,ауыл экономикасын қаржылық сауықтыру,Лизингтік қатынастарды дамыту болады.

Үкімет ауылда нарықтық рефоаларды одан эрі дамытуға ықпал  етеді.Елдің азық-түлік қауіпсіздігін  қамтамасыз ету үшін төтенше жағдайларға  арналғвн мемлекеттік азық-түліктік астықтың резерві мен тұқымдық астыктын мемлекеттік ресурстарын жаңалау жөніндегі жұмыстар жалғастырылатын.астыктын козғалысы мониторингі егізілетін болады.