Қаржы нарығы және делдалдар

5.Қаржы жұйесінің  қүрылымдық сызбасын көрсетіңіз

Тақырып 1. Қаржы  нарығының инфрақүрылымы және оның негізгі элементтері

Ұй тапсырмасы:

1. Жазбаша жауап  беріңіз

Қаржы нарығының анықтамасын, оның мамұныңың ашып көрсетіңіз

2.Тест сұрақтарына жауап беріңіз

1. Қаржы нарығы:

А) Сауда- саттық жұмысымен  халықаралық деңгейдегі түрліше  қызмет  көрсетуге байланысты істермен айналысатын өзіндік жүйе;

В) елдер арасында капитал  алмасумен айналысатын өзіндк жүйе;

С) шет елдік валюталарды, құнды қағаздарды сатып алумен тығыз байланысты атқаратын өзіндік жүйе;

Д) барлық жауабы дұрыс;

Е) барлық жауабы дұрыс  емес.

2. Қаржымен басқару әдістеріне қатысты нақты факторларды атаңыз:

А) есеп айырысу жүйесі мен оның нысандары;

В) несие беру және оның түрлері;

С) депозиттер мен салымдар;

Д) валюталық қызметтер;

Е) барлыө\қ жауабы дұрыс.

3. Депозит дегеніміз не?

А) ақша қаражатын банкте сақтауға беру шарасы;

В) құнды қағаздарды банкте сақтауға беру шарасы;

С) А және В;

Д) құнды қағаздарды сату;

Е) барлық  жауабы дұрыс емес.

4. Хеджирлеу дегеніміз не?

А) Валюталық тәуекелді  сақтандыру әдісі;

В) жылжымайтын мүлікті  сақтандыру;

С) мүлікті сақтандыру әдісі;

Д) В және С;

Е) А және В

5. Лизингтік операциялардың трлері:

А) жедел;

В) қаржылық

С) мерзімдік;

Д) А және В;

Е) барлық жауабы дұрыс емес.

6. Трастинг дегеніміз:

А) құнды қағаздарды сатып  алу

В) азаматтардан ақша жинау, сол арқылы серіктестік құру;

С) құнды қағаздарды сату арқылы кіріс;

Д) А және С;

Е) Барлық  жауабы дұрыс  емес.

7. Фрэнчайзинг атқаратын қызметті түріне қарай;

А) іскерлік жүйе болып  келеді;

В)  тауарлық жүйе болып  келеді;

С)  іскерлік жіне тауарлық жүйе болып келеді;

Д)  төлемдік жүйе болып  келеді;

Е) барлық жауабы дұрыс  емес.

 8.Фрэнчайзинг атқаратын қызметі түріне қарай:

А) іскерлік жүйе болып  келеді;

В) тауарлық жүйе болып келеді;

С) іскерлік және тауарлық жүйе болып келеді;

Д) төлемдік жүйе болып  келеді;

Е) барлық жауабы дұрыс  емес

3.«Иә» немесе«Жоқ»  деп жауап беріңіз

1.Қаржы нарығының объектісі  ақшалай қорлар

2.Қаржы нарығының объектісі  ақша және бағалы қағаздар

3.Ақша нарығында тек  ғана қолма-қол ақшалар қозғалыста  болады 

4.Қаржы нарығының болуы  инфляцияны тежейді

5. Қаржы нарығының  маңызы бос ақша қаражаттарын  алу және оларды қайта бөлу  есебінен ұдайы өндіріс процесіне  ықпал ету

6. Қор нарығы бағалы қағаздар нарығымен туынды бағалы қағаздар нарығын қамтиді

7.Бағалы қағаздар мұліктік  құқықты немесе қарыздарды, міндеттемелерді  растайтын ақшалай құжаттар

8.Қазақстанда бағалы  қағаздар нарығы 1991ж. бастап қалыптаса  бастады

9.Қазақстанда бағалы  қағаздар нарығы 1990ж. бастап қалыптаса бастады

10.Ақша нарығы мен  капитал нарығы бара-бар түсініктер

4.Терминдердің тиісті анықтамаларын табыңыздар

1     2     3     4     5   6     7     8     9     10

Қаржы лизингі     Факторинг       Форвардтық мәміле     Свитч       Ақ піл    Рестрикция,  шектелім     Репорт      Рефинанстау (қайта қаржыландыру)  Қаржы Спрэд        Фиксинг

а)Нақты тауарды келешекте  белгіленген мерзімді жеткізуді  көздейтін мәміле. Белгілі мерзімнен  кейін мәміле жасасылған сәтте тіркелген  бағам бойынша (форворд бағамы  төленеді) б)Мерзімдік мәміленің  бір түрі оның мәні бағалы      қағаздардың немесе шетел валюталарының  иесі оларды кейін мерзім өткен соң  жоғарғы бағамен сатып алуға  міндеттеніп банкке салады. В) Қолдағы міндеттемелерді  өтеу үшін жаңа көзден алынған қаражатты пайдалану. Экономикалық әдебиеттен бұл термин мемлекеттік борышты қайта қаржыландыру мәнінде де қолданылады.  Г) Сауда комиссиялық  операцияның бір түрі; аларманның  дебиторлық берешегін инкассалауды , несиелендіруді және кредит  пен валютаға төнген қауіп қатерден сақтау кепілдеме беруді қамтиды. Д) Жеткізу мерзімі  бір айдан екінші айға ауыстыру келісімшартты  жою. Е) Бағаны өсіру үшін өндірушінің  өндірісті сатудан және экспортты  шектеу.Орталық банк тарапынан коммерциялық банктерді қайта қаржыландыру көлемін шектеу. Ж) Түрлі мерзімде жеткізілетін фьючерсті келісім шарттарды  бір мезгілде сатып алу және сату. З) Биржа жаргонын : шығыны пайдадан басым болатын мәміле тауарды( бағалы қағазды) жедел өткізу қажет  болғанда қолданылады. И) Жабдық амортизациясының толық құнын немесе оның үлкен бөлігін , сондай ақ жалға берушінің пайдасын өтейтін соманы өзінің жұмыс істеу кезеңі бойынша төлеуді көздейтін келісім. К) Баға белгілеу тәртібі , ол әрбір валюта бойынша сұраным  мен ұсынымды дәйектілікпен салыстыру арқылы валюталардың банкаралық бағамын анықтап , тіркеуден тұрады.

 

5.Қаржы нарығының  құрылымын сызып көрсетіңіз

Тақырып 3 . Капитал  нарығы

Ұй тапсырмасы:

1. Жазбаша жауап  беріңіз

Капитал нарығының қажеттілігі  неде?

Капитал нарығының ақша нарығынан айырмашылығы қандай?

2.Тест сұрақтарына  жауап беріңіз

1.Акция келесі  түрлерге бөлінеді:

А) проценттік

В) артықшылығы бар

С) ұтысты

Д) купонды

Е) дұрыс жауабы жоқ

1. Облигация түрлерін көрсет:

А) қысқа мерзімді

В) регрестік

С) проценттік ұтыс

Д) А және В

Е) В және С

2. Листинг қандай мағынада білдіріледі:

А) құнды қағаздарды сатудан  босату

В) құнды қағаздардың  саудаға жіберілуі

С) сауда агенттігінің арасында құнды қағазды тарату

Д) жаңа құнды қағаздардың  шығарылуы

Е) нарықты коньюктураны қалыптастыру.

3. Портфельді инвестиция дегеніміз:

А) басқа елдің экономикасына  салынған қор

В) құнды қағаздар салу

С) қаражаттарды жылжымайтын  мүлікке салу

Д) капиталды құрылысқа  ақша қаражатын салу

Е) алтын нарығындағы  операциялар

4. Банк сертификаттарын кім шығарды:

А) акционерлік қоғам

В) кәсіпорын

С) қаржы министрі

Д) банкттер

Е) бар жауабы дұрыс

5. Құнды қағаз эмиссиясының іске асуы:

А) акционерлік қоғамдарды жекешелендіру және оның қатысушыларының  арасында акцияларды тарату

В) бастапқы жарғылық капиталдық көлемі ұлғайғанда

С) заңды тұлғалар мен жергілікті басқару ұйымына мемлекеттік қарыздың өсуі

Д) барлық жауабы дұрыс

Е) А және С.

6. Құнды қағаздар топтары қалай аталады:

А) негізгі және туынды;

В) негізгі;

С) туынды;

Д) жалпы

Е) А, Д.

7. Туынды топқа жататын құнды қағаздар:

А) опцион, фьючерс

В) акия, опцион;

С) опцион , весель

Д) фьючерс, весель

Е) фьючерс, акция

    3.«Иә» немесе«Жоқ» деп жауап беріңіз

     1.Қазынашылық  вексель капитал нарығының қаржы  құралы

     2. Банктік  депозиттік сертификат капитал  нарығының қаржы құралы

     3. Банктік акцептер капитал нарығының қаржы құралы

     4. Ұұзақ  мерзімді құнды қағаздары капитал  нарығының қаржы құралы

     5. Мемлекеттік  мекемелердің құнды қағаздары;

6. Банктердің коммерциялық  несиелері;

7.Ұзақ мерзімдік тұрғын  үй несиелері;

8. Тұтынушылық займдар;

9.Ұзақ мерзімдік несиелер  және тұтыну несиелері.1

      10 Вексельдің  сыртқы бетіндегі табыстау жазбасы  ол-аваль

4.Терминдердің  тиісті анықтамаларын табыңыздар

1   2   3   4     5     6     7   8     9   10

Эмбарго   Цедент   Хедж   Франшиза     Франчайзинг     Секвестр     Валюта бағамы   Аннуитет     Рентинг   Экспансия

А) Бағалық ықтимал  құлдырауынан сақтандыру үшін жасалған мерзімдік мәміле. Б)  Басқа елдермен фирмаларды ығыстыру, рыноктарды басып  алу. В) Технологияны , лицензияны, ноу хауды иемденетін ірі фирманың өзінің серіктесіне көмек көрсету және ақыл кеңес беру жөніндегі қызметі. Г) Даулы мүлікті дау  шешілгенше үшінші тарапқа уақытша  табыстау. Жекелеген баптардың немесе бүкіл бюджеттің атқарылуын шектеу. Д) Дүркін дүркін төленетін  ақшалай сома (жарна, рента, немесе табыс). Сақтандыру ісінде рентаны немесе зейнетақыны сақтандыру жөніндегі төлемдерді шамасын көрсетеді. Е) Мемлекеттік биліктің валютаны, алтынды, тауарларды, бағалы қағаздарды елге әкелуге немесе елден  әкетуге тыйым салуы. Ж) Машиналар мен жабдықтарды қысқа мерзімге жалға алуы. З) Бір елдің ақша өлшемінің  екінші бір елдің ақша өлшеміне сәйкестірген жағдай. И) Өзінің талап ету  құқығын басқа адамға беруші несиегер. К) Сақтандыру шартының сақтандырушыны белгілі бір мөлшерден аспайтын залалдарды төлеуге босатуды көздейтін талабы.

 

5. Капитал нарығының  құрылымын сызып көрсетіңіз

 

Тақырып 4. Ақша нарығы нарығы

Ұй тапсырмасы:

1. Жазбаша жауап  беріңіз

Ақша нарығының қажеттілігі  неде?

Ақша нарығының қаржылық  құралдары қандай?

2.Тест сұрақтарына  жауап беріңіз

1. Банк қозғалмайтын мүлікті кепілдікке алып, несиеге берілетін ақшалы қаражат:

А) тұтыну несиесі

Ә) ипотекалық несие

Б) банктік несие

В) коммерциялық несие 

 

2. Әлемдік тәжірибеде депозиттік сертификаттардың қанша түрі бар?

А) 3

Ә) 1

Б) 4

В) 2

 

3. Ақша нарығы – бұл:

А) ұлттық несие және депозит  нарығының жиынтығы, мұнда орталық  банк, коммерциялық банктер мен қаржы  институттары қысқа мерзімді несие  беру жөнінде операциялар жасайды.

Ә) қазыналық міндеттемелермен қамтамасыз етілетін қысқа мерзімді зайымның түрін білдіреді.

Б) қаржылық мекемелер  мен әртүрлі субьектілерге берілетін  ақшалай түрдегі несие болып  табылады.

В) шетел валюталары, бұл  валюталармен коммерциялық банк осы  валюталарды шығарған елдерден тыс  жерлерге қолма-қол ақшасыз депозиттік несие операцияларын жүзеге асырады.

 

4. 12 айға дейінгі мерзімге берілетін несие түрі:

А) ұзақ мерзімді несие 

Ә) орта мерзімді несие 

Б) қысқа мерзімді несие 

В) дұрыс жауабы жоқ

 

5. Ақша нарығының инструментіне жатпайтынын көрсетіңіз.

А) мемлекеттік облигация 

Ә) ұлттық валюта  

Б) коммерциялық қағаздар

В) вексель

3.«Иә» немесе«Жоқ»  деп жауап беріңіз

1.  Ақша нарығының  басты экономикалық функциясы  – ақшаны эмиссиялау ма?

2.  Мерзімді депозиттер  мен жинақ салымдарының бір  түріне депозиттік және жинақ  сертификаттарын жатқызуға болады ма?

3Несие өтеу қабілеті  – кәсіпорынның борышты міндеттерін  толығымен және уақытында есепке  алу қабілеті.

4Капитал нарығын қаржы нарығына жатқыза аламыз ба?