Техника қауіпсіздігі ережелері және өрт кауіпсіздігі ережелері

Шахтадан астықты ұшырып әкету қаупінен сақтау үшін пайдаланылған  кептіру агентінің бағыттаушы қораптардан  шығу кезіндегі жылдамдығы 6 м/с аспау  керек. Кептіру агентінің және салқындату ауасының қораптар бойынша біркелкі берілуі тәжірибе жүзінде мүмкін болайтынын ескере отырып, қораптардың  көлденең қимасының ауданын есептегенде  орташа жылдамдықты 5,5 м/с етіп қабылдаймыз.

Сонда:

Кептірудің бірінші зонасы үшін:

 

 

Кептірудің екінші зонасы үшін:

 

 

Астықты салқындату зонасы үшін:

 

 

Қабылданған формадағы бағыттау қорабының шығу қимасының ауданын  анықтаймыз:

 

Немесе 

 

 

Кептірудің әр зонасы үшін бағыттау қораптарының алдын ала  санын N_бағ анықтаймыз:

 

 

 

 

 

Жүйелеуші қораптардың санын  бағыттаушы қораптардың санына тең  етіп қабылдаймыз, яғни:

Nˊ_жүй=64;     Nˊˊ_жүй=48;     Nˊˊˊ_жүй=67

Кептіргіштің әр зонасы үшін жүйелеуші және бағыттаушы қораптардың  суммарлық саны:

 

 

 

 

Қораптардың қатар санын  анықтаймыз:

 

Мұндағы К – қатардағы  қорап саны, К=15 деп қабылдаймыз.

Сонда:

Кептірудің бірінші зонасында:

 

Кептірудің екінші зонасында:

 

 

Астықты салқындату зонасында:

 

 

Қорап қатарларының нақты  санын қабылдаймыз: кептірудің бірінші  зонасында =9, кептірудің екінші зонасында =6, астықты салқындату зонасында =9.

Бұл жағдайда қораптардың  нақты саны N: Nˊ=nˊ*k=9*15=135; Nˊˊ= 6*15= 90; Nˊˊˊ= 9*15= 135.

Қабылдаймыз:

Бірінші зонада - ;          

Екінші зонада - ;          

Астықты салқындату зонасында - ;          

Қораптардағы кептіру  агентінің нақты жылдамдығын  анықтаймыз:

Бағыттаушы:

 

 

 

 

 

Жүйелеуші:

 

 

 

 

 

Көріп отырғанымыздай, бағыттаушы қораптардағы кептіру агенті мен  салқындату ауасының жылдамдығы 6 м/с  аспайды, бұл қауіпсіз болып келеді. Жүйелеуші қораптарда кептірдің  бірінші және екінші зонасында кептіру  агентінің жылдамдығы 6 м/с сәл  асады, алайда бұл айтарлықтай қауіп  төндірмейді, себебі бұл жағдайда астық  шахтадан ұшырылып әкетілмейді. Есептеулерге сәйкес қораптардың соңғы нақты  санын қабылдаймыз және шахтаның өлшемдерін анықтауды бастаймыз.

Көлденең бағыттағы қораптардың  қадамын S_r және олардығ қатардағы санын К біле отырып, барлық зонада тұрақты болатын шахтаның енін В анықтай аламыз:

 

Қораптың ұзындығын l_қ=1000 мм етіп қабылдаймыз, шахта өлшемі тереңдігін анықтайды.

Зоналардың биіктігін  анықтаймыз, яғни қораптардың тігіннен қадамы S_т=290 мм:

Кептірудің бірінші зонасында:

 

 

Кептірудің екінші зонасында:

 

 

 

Астықты салқындату зонасында:

 

 

 

Шахтаның жалпы биіктігі:

2610+1740+2610=6960 мм

Кептіргіш шахтасының сұлбасын сызамыз. Шахталардың арасына ені 1 м болатын газ бөлгішті орнатуды қарастырамыз.

Шахтадағы астық массасын анықтаймыз.

Бір шахтаның жалпы көлемі

Бұл көлемнен қораптар алып тұрған көлемді алып тастаймыз.

 

Мұндағы – екі қиық пирамиданың көлемдік суммасы ретінде есептелетін бір қораптың көлемі.

Өлшемдері берілген қораптың көлемі:

 

 

 

Бір шахтадағы астықтың көлемі:

 

Бір шахтадағы астық массасы:

 

Мұндағы – астықтың үйілген тығыздығы; бидай дәні үшін = 750 кг/м³

 

Кептіргіштің әрбір зонасындағы  астық массасын оның биіктігіне пропорционалды түрде қабылдаймыз, яғни:

Кептірудің бірінші зонасында:

 

 

Кептірудің екінші зонасында:

 

 

Астықты салқындату зонасында:

 

 

 

Астықтың кептіргіште  болу ұзақтығын анықтайық:

 

Мұндағы М – кептіргіштің бір шахтасындағы астық массасы;

 – кептіргіштегі  астықтың орташа шығыны:

 

 

 

 

 

 

 

Кептіру және салқындату зоналарында  астықтың болу ұзақтығын анықтайық:

 

 

 

 

 

 

2. Желдеткіштерді таңдау.

 

Астық кептіргіштерде салқындаткыш камераға ауа беру үшін немесе кептіру камерасында кептіру агентін бері үшін, пайдалы әсер коэффициенті жоғары центрден тепкіш күш вентиляторларда пайдаланады.

Вентилятордың өнімділігі оның типіне, күректерінің диаметріне, айналу жиілігіне тікелей байланысты. Вентилятордың типі мен номерін қажетті өнімділікке сәйкес катологтан таңдаймыз.

Кептірудің бірінші аймағына орташа куатты вентилятор ВРС №10 маркасын таңдаймыз. Екінші аймаққа маркасы ВРС №8 вентиляторы жақсы келеді. Үлестіргіштік камераның салқындатқышына кажетті сыртқы ауаның келіп тұруын қамтамасыз ету үшін ВРС №10 маркалы вентиялторды пайдаланылады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5. Астық кептіру  технологиясы және өндірістік  менеджмент

 

5.1. Жобаланатын  астық кептіргіштің жұмыс істеу  принципі және қоңдырғысы

 

Шахталық астық  кептіргіштер. Қазіргі кезде еліміздің астык кептіру қуатының 80%-дан артығын шахталық астық кептіргіштер күрайды да, оларда ауыспалы тоқта конвективті кептіру кеңінен қолданылады, яғни кептіргіш агенті астынан үстіне қөзғалып кептіріп жатқан дәндер қабатын көктей өтіп, оны қыздырады да, ылғалды сіңіріп алып, сыртқа шығарады.

Астық кептіргі.штердің Бұл  түрінің бір немесе екі тік  шахталары болады да, олар кептірілігі  жатқан дәндермен бетіне дейін толтырылады. Шахтаның жоғарғы болігі кептіру  камерасы, ол бір, екі немесе одан да көп ксптіру аймағынан тұрады, ал төменгі бөлігі - салкындатқыш камера. Кегітіру агентін алып келіп-кетіп  түру үшін шахтаның биіктігін бойлай өн бойына арнайы қораптар орнатылады, ал олар жеткізетін және алып шығатып  каналдардан түрады.

Жеткізуші қораптар кептіру  агентінің шахтаға жеткізілетін жагынан ашық болады, ал екінші жагы жабық болады. Шыға- рылатын қораптар, керісінше, кептіру агентінің шығарылатын  жағынан ашық болады да, оның келіп  түсетін ..сағынан жабық болады. Қораптарды болат беттерден қалыңдығы 1,і.-2 мм, олар көлденең қиылысында төменгі жағы ашық бесбұрыш болып келеді.

Дәндер еркін қөзғалып түру үшін қорагітардың жоғарғы бөлігінің  еңкею бүрышы көкжиекке қатысты 53-55°С-ты құрайды. Шахталық кептіргіштерде жеткізуші және шығарушы қораптардың  әртүрлі сызбаларын қолданады. Әр қатарды  аттап (32 а-сурет), бір қатарда (326-сурет).

Дәндер кабаттарын интенсивті үрлеу үшін қораптардың арасына  вертикальді қабырғалары жалюзи тектес саңылаулары бар қораптар орналасады. (32 в-сурет), олар арқылы кептіру егінті жеткізуші қораптардан шығарылатын жерге бағыт алады. Кейбір шахталық дәндер кептіргіш қораптатар өлшемі мен орны 32-33-суреттерде көрсетілген.

а   ә   б

 

Астық кептіру шахтасындағы қораптың орналасу сұлбасы а-әртүрлі  қатарда;ә,б-әр қатарда біреуінен  кейін

а - ВТИ типті, ә - ДСП типті, б - РД - 2x25 - 70

 

Астықтың ксліп түсетін  уақыты жіберетін түсіргіш қондырғы арқылы реттеледі, ал ол шахтаның астында  орналасқан. Үздіксіз жұмыс істейтін жібергіш қондырғы екі: үстіңгі - қөзғалмайтын және төменгі қөзғалмалы (34 а-сурет) рамадан түрады.

Үстіңгі рамалар дәндерді шахтаға жіберетін еңістің үстіне орналасқан. Шахта ауданында біркелкі жіберіп отыру үшін жіберуші тесіктер санын бір қатардағы қораптар санына гең етіп жасайды.

 

Астық кептіргіштің шығару құрылғысы  а - үздіксіз; 1 -- жатқызу  тақтайы; 2 - каретка; 3 - рама;4 - жылжу; 5 - ойық; 6 - лоток; 7 - шахта;8 - орталықтандырылған механизм; 9 - шатун; 10 - ролик;ә - үздікті; 1 - жатқызу тақтайы; 2,3 - рамалар; 4 - жылжу;

5,7 - тартқыш; 6 - рычаг.

 

ДСП тектее астық кептіргіштерде шахталар көлемі кептіру агентінің  мөлшерін арттыруға мүмкіндік береді де, ВТИ-8 астық кегггіргіштің еңбек  өнімділігін 12 т/сағ арттырады. Астық  кептіргіштерді темір бетон шахталарымен бірге жасайды, ал ДСП-320т (ашық типті) астық кептіргіші металдан зауыттарда жасалады.

ДСП-12 және ДСП-24 астық кептіргіштерінің шахталарының саны әртүрлі болады. ДСП-12 дәндер кептіргішінде бір шахта  және оның жанында орналасқан болетін  камерасы болады, ал ДСП-2ң екі шахта  болады да, олардың арасында бөлгіш камера орналасады (37-сурет). Шахталардың құрылысы мен олардың өлшемдері бірдей: биіктігі 12,6 м, ені 1 м және үзындығы 3,25 м. Жеткізетін 5 және шығаратын 6 қорагітар горизонтальді қатармен бір қатар аттап, орналастырылады, жарты қораптар кептіру агентін шахтаға жеткізетін қораптар қатарына орналастырылады.

Кептірілген және салқындатылған астықты шығарып отыру үшін төменгі  бекіткіш редуктордың 2 тартқышы арқылы ашылып отырады. Бекіткішті жондеп және шахтаны астықтан босатқаннан кейін  бекіткішті тазалап түру үшін бекіткіштің  үстіне люк орнатылады.

ДСП-12, ДСП-24 астык кептіргіштерінің бөлетін камераларында горизонтальды  темір бетонды қоршаулар орнатылады, олардың біреуі және екіншісі аймақтардың  биіктігінде, ал екіншісі салқындату камерасының  биіктігінде орналасады.

ДСП-24 астық кептіргіші өлшемдері

Қолданылған кептіру агенті ауа қораптардан шығаратын камераға келіп түседі де, қабырғадағы жалюзи ойықтары арқылы сыртқа шығарылады.

ДСП-16 және ДСП-32 астық кептіргіштерінің бір немесе екі шахталары болады және олардың құрылысы ДСП-12 және ДСП- 24 астық кептіргіштерінікіндей, бірақ  оларда қорап саны артық. Бекіткіштер  тек салқындатқыш камералардың астында  ғана орнатылған.

Кептіру камералары жалпы  биіктігі 11,8 метрлік 11 құрастырмалы темірбетонды панельдерден тұрады. Олардың әр қайсысы 37 қатар қораптары бар және басқару  тетігі кептіру шахтасының маңайындағы  арнайы кірпіш ғимаратқа орнатылады.

ДСП-32 ОТ-2 дәндер кептіргішінің  кемшілігі оның қондыргысының металл, көлемі жағынан үлкен (21,8 т) және қыздырғышы (1,3 т) бөлуы. Оның үстіне, қабырғалары  болат шахталардың қызмет ету  уақыты темір бетонды шахталармен  салыстырғанда, біршама аз.

Дәндердерді рециркуляциялаушы астық кептіргіштер. Соңғы жылдары астық өнімдерін қабылдаушы өндіріс орындарында астық кептіргіш шаруашылықтарында жетілдіру үшін:

Пневмогазды және газды рециркуляциялы астық кептіргіштердің құрылымын  салу;

Шахталы астық кептіргіштерді қайта жабдықтау арқылы оларды кептірудің рециркуляционды газбен кегітіру әдісіне  ауыстыру;

Шахталы астық кептіргіште  бірқатар конструктивті өзгерістер енгізу арқылы қайта жабдықтау, яғни кептіру тәртібіне жаңа технологиялық  өзгерістер енгізу сияқты көп жұмыс  атқарылды.

Бұл өз кезегінде астық  кептіргіштердің еңбек онімділігін  арттыруға мүмкіндік береді, бірақ  ылғалдылығы Жоғары және әртүрлі  дәндердерді бір уақьпта және түгелдей кептіруге мүмкіндік болған жоқ. Әр камерада 7 секция болады: үстіңгі  үшеуінің биіктігі 5,0 метрден олар бірінкептіру аймағы, биіктігі 2,8 м екеуі олардың  астында орналасады да екінші аймақты, ал биіктігі 3,7 м төменгі екі секция салқындату аймағын құрайды.

Шахтаның сыртқы қабырғаларын минералды мақтамен орап, үстінен  болат шатырмен жабады. Шахталарды ылғалданудан қорғау үшін шығаратын  қораптардың үстіне сақтандырғыш маңдайшалар  орнатылады.

 

5.2 Астық кептіру үрдісін жүргізудің технологиялық негізі

 

Астық қабылдау, өндеу кәсіпорындарындағы көп тараған жоғары өнімді кептіргіш  қондырғыларың негізінен конвективтік кептіру тәсілінің әр түрлі әдістеріне негізделген. Бұлардың басым көпішілігінде  ауа мен жанған отын өнімдерін, газдарының қоспасы кептіру агенті ретінде  пайдаланылады.

Дәннің сапасын кептіру  барысында сақтауды қамтамасыз етудің кепілі кептіру тәртібін бұлжытпай  орындау. Кептіру тәртібі дегеніміз  дәннің тегіне, түріне, затына және оны  пайдалану мақсатына қарап кептіру  процессінің басты көрсеткіштерін тиімді таңдау, оптималды мөлшерлеу. Аталған көрсеткіштерге кептіру  агентінің температурасын, ылғалдылығын, жылдамдығын, дәннің бастапқы ылғалдылығы, оны кептіру ұзақтығын және т.б. жатқызуға болады.

Кептіру агентінің температурасы  процесстің ең негізгі керсеткіштерінің бірі. Кептіру агентінің темпераутрасы  жоғары әрі салыстырмалы ылғалдылығы  төмен болса, оның кептіру қабілеті артып, процесстің тездетілуін қамтамасыз етеді. Бірақ, температура мөлшері дәннің сапасын сақтау талабымен шектеледі. Әрбір дәнді дақылдың өзіне тән шегі болады. Кептіру агентінің температурасымен дәнді қыздыру температурасы шектреу көп жағдайларда байланысты болады.