М.Жұмабаевтың қазақ педагогкасын дамытудудағы үлесі

М.Жұмабаевтың «Бастауыш мектепте ана тілі» еңбегі жан-жақты ойластырылған, сындарлы жүйемен жазылған. Мұнда ол сол кездегі тарихи жағдайдан туатын міндеттерді қарастырды. Сондай-ақ бұл еңбегінде оқытудың сабақтан басқа түрлеріне тоқталады.

Мағжан Жұмабаев «Педагогика» атты еңбегінде тек педагогика мен білім беру, оқыту жайлы ғана жазбай, педагогика ғылымының психология

ғылымының тығыз байланысын көрсете білген. Мағжан тек қана педагог емес. Адамның көңіл күйін, ішкі жан сезімін терең түсінетін психолог та. Оқушыға сапалы білім мен тәрбие берудің көзі оны психологиялық тұрғыда зерттей білу деген. Ол осы еңбекті 14 бөлімге бқліп, ең алғашқысын «Тәрбиеге» тоқталады. Демек, Мағжан Жұмабаевтың айтпағы неде?! Автор әр бастамадан сәтті нәтиже алу үшін тәрбие түзу болу керек. Білім беру, оқытудың есігі тәрбиеде деген.

Мағжанның педагогикалық  көзқарасы тек мектепте, білім  беруде ғана шектелмеген. Сонымен қоса отбасы мүшелеріне де құлақ салып  тыңдайтындай еткен. «Баланы қорқыту, оны жазалау дұрыс емес. Бір нәрсені бала жазадан қорыққаннан ғана істейді, бала өтірік айтуға, алдауға үйренеді», - деген Мағжан Жұмабаевтың сөзінен, ата-аналар сабақ алардай етіп жазған.

Қазақстан бүгіндері  демократиясы дамыған, өркениет елдер  қатарынан бағыт ұстап отыр. Еліміздің  Президенті ұсынған «Қазақстан – 2030» - жолдауында еліміздің болашағы жастар, бүгінгі мектеп оқушылары. Бүгіннен бастап олардың бойына ұлттық рухты сіңіре отырып, Отанымызға шынайы патриоттарын, мәдениетті, білімді, парасатты, бауырмал, ізгі ниетті адал азаматтарын тәрбиелеп шығару қоғамның басты парызы. Мағжан педагогикасы қазіргі заман білім беруінің кілті, негізі. Жаңа ғасыр мектебін қалыптастыру үлкен ойлылықпен, іскерлікпен шешілетін мәселе. Тәуелсіз ел мектебін құруда Мағжанның тәрбиелік идеяларын қолданғанымыз жөн.

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:

1. Қалиев С., Молдабеков Ж., Иманбеков Б. Қ 26 Этнопедагогика: Оқулық. –

Астана: Фолиант, 2007. 302-б.

2. Жұмабаев М. Педагогика. Алматы. 19923. Әбиев. Педагогика. Алматы. 2004. 286-б.
3. Қоянбаев. Педагогика. Алматы.2001. 205-б.
4. С.Сеңкібаев. М.Жұмабаевтың тәрбиелік ілімі – ғасырлар тоғысында // Ізденіс, 2002. №4 Б: 8-12
5. С.Сеңкібаев. Мағжанның тәрбиелік идеялары – тәуелсіз ел

мектебінің негізі // Ұлт тағылымы. 2001. №6 Б: 3-6

6. Б.Базарбаева, О.Бөдесова. М.Жұмабаев атындағы педагогикалық

бағдарлы мектебінің болашағы // Ұлағат. 2003. №1 Б:16-18

7. М.Бағыбаева. М.Жұмабаевтың психологиялық мұрасы // Ұлағат. 2003. №2 Б: 25-27
8. Мұқанов С. Сынға сын. // Еңбекші қазақ. 31.1.1926. 183-б.
9. М.Бағыбаева. М.Жұмабаев және ұлттық тәлім-тәрбие // Ұлағат.

2004. №5 Б: 36-38

10. С.Сеңкібаев. Мағжанның ұстаздық-тәлімгерлік идеялары және олардың дамуы // Білім. 2001. №3 -306-б.
11. Жұртбай Т. Алаш ақиықтары. – Астана: Отырар. 2004. 8-б.
12. К.Құнантаева, И.Халитова. Қазақ мектебіне негіз іздегенде //

Қазақстан мектебі. 1993. №10

13. Б.Дәрімбетов. Мағжанның бір мақаласы // Қазақстан мектебі. 1993. №2
14. Оқулық және оқулыққа қосымшалар. – Алматы: «Санат», 2003. – 528-б.
15. Жұмабаев Мағжан. Таңдамалы: (Өлеңдер, поэмалар, зерттеулер,

аудармалар). – Алматы: Ғылым, 1992. – 272-б.

16. Аймауытов  Ж., Мағжанның ақындық туралы. "Лениннін жас" журналы, №5, 1923; Б: 9-13.
17. Тоғжанов Ғ., Әлебиет және сын меселелері, К..-0., 1929;
18. Мұқанов С, XX ғасырдағы қазақ әдебисті. І-бөлім, Ұлтшылдык,

байшыдық дәуірі, А., 1932; 453-б.

19. Мағжан Жұмабаевтың, Ахмет Байтұрсыновтың және Жүсіпбек

Аймауытовтың  творчестволык мұрасын зерттеу  жөніндегі комиссиясының қорытындысы. "Социалистік Қазақстан" газеті. 198У, №29М;

20. Елеукенов Ш. Магжам. А., 1995; Қойгелдиев М., Алаш қозғалысы, А., 1995; -603-б.
21. Нұрп е й і с о в К., Алаш һөм Алашорда, А., 1995. -408-б.
22. Кәкішев Т. Қазақ әдебиеті сынының тарихы. – Алматы: 1996.-482-б.
23. Қирабаев С. Шындық және шығарма. – Алматы: Жалын. 1981.-252-б.
24. Қирабаев С. Әдебиеттің ақтаңдақ беттері. – Алматы: 1995. -282-б.
25. Базарбаев М. Замана тудырған әдебиет. – Алматы: Ғылым. 1997.-503-б.
26. Бердібай Р. Мұхтар шыңы. – Алматы: Ғылым. 1997.-208-б.
27. Ысқақұлы Д. Сынталқы. – Алматы: «Сөздік-словарь». 2005.-416-б.
28. Смағұлов Ж. Қазақ әдебиеттану ғылымының тарихы. – Қарағанды: 2008. 553-б.
29. Жұмағұлов С. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы қазақ әдебиеттану ғылымы. – Қарағанды: 2008. -552-б.
30. Қамзабекұлы Д. С. Сәдуақасұлы. – Алматы: 1995. 256-б.
31. Төреқұлов Н.  Асау тұлпар // Темірқазық. №1.1922. 453-б.
32. Мұқанов С. Сынға сын. // Еңбекші қазақ. 31.1.1926. 206-б.
33. Мұқанов С. Шығармалар. – Алматы: Жазушы. 1976. 486-б.
34. Бес арыс. – Алматы: Жалын,  1992. 544-б.
35. Аймауытов Ж. Мағжанның ақындығы. // Лениншіл жас. №5, 1923.
36. Шәріпов А. С.Қожанұлы- әдебиетші. – Алматы: Ер-Дәулет. 1994. 348-б.
37. Тоғжанов Ғ. Мағжан туралы // Жаңа дәуір. 1928, №9, 34-б.
38. Пошан. Әдебиет мәселесі. // Ақ жол. 25.Ү.1925. 
39. Мұстамбаев Ы. Жұмабаев және «Тоқсанның тобы». // Советская степь. 24.V. 1929.
40. Досмұхамедұлы Х. Аламан. - Алматы: Жазушы. 1991. 176-б.
41. Омаров Б. М.Мөңкеұлының әдеби мұрасы. Филол.ғыл. кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін жазылған диссертацияның авторефераты. - Алматы. 1993. 25-б.
42. Байтұрсынов А. Әдебиет танытқыш. - Алматы: Атамұра, 2003. 208-б.
43. «Екеу» Журнал туралы. // Абай.// № 1.1918. Б: 12-18
44. Кенжебаев Б. ХХ басындағы ғасырдағы қазақ әдебиеті. – Алматы: Мектеп, 1989.256-б.
45. Қирабаев. С. Жүсіпбек Аймауытов. – Алматы: Ана тілі, 1993.
46. Әуезов М. Қазақ әдебиетінің қазіргі дәуірі (тарихи-әдеби сын) // Шолпан. № 4-5. 1923. 116-б.
47. Шәріпов А. С.Қожанұлы- әдебиетші. – Алматы: Ер-Дәулет. 1994. 348-б.
48. Тоғжанов Ғ. Көркем әдебиет туралы марксшілдер не дейді? Жүсіпбек не дейді?. // Еңбекші қазақ. 22.Х. 19.XII. 1925. 303-б.
49. Тоғжанов Ғ. Мағжан туралы // Жаңа дәуір. 1928, №9, 34-б.
50. Пошан. Әдебиет мәселесі. // Ақ жол. 25.Ү.1925. 
51. Мұстамбаев Ы. Жұмабаев және «Тоқсанның тобы». // Советская степь. 24.V. 1929.
52. Досмұхамедұлы Х. Аламан. - Алматы: Жазушы. 1991. 176-б.
53. Омаров Б. М.Мөңкеұлының әдеби мұрасы. Филол.ғыл. кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін жазылған диссертацияның авторефераты. - Алматы. 1993. 25-б.
54. Байтұрсынов А. Әдебиет танытқыш. - Алматы: Атамұра, 2003. 208-б.
55. «Екеу» Журнал туралы. // Абай.// № 1.1918.
56. Кенжебаев Б.ХХ басындағы ғасырдағы қазақ әдебиеті. – Алматы: Мектеп, 1989.256-б.