Жарнама қызметтiнiң теориялық аспектiсi

 

Кесте 2.

 

«Ақмолатурист» АҚ – ның ішкі туризмнің дамуын 2003 –

2004 жылға талдау.

 

№	Аты	2003		2004	өсу (+,-)	2003	2004		өсу (+,-)
		Туристер саны				Қызмет көлемі
1	2	3	4		5	6	7	8
1	Қазақстан санатории	145	238		+ 93	265	425,5	+ 160,5
2	Буровой аймағындағы санаторий	1575	1987		+ 412	733,4	821,1	+ 87,7
3	Балалар демалыс	75	236		+161	190,7	677,8	+ 487,1
4	Алматы (оқушылар)	29	-		-29	18	-	- 18
5	Ақмолатурист АҚ	1252	1393		+ 141	840,5	916,8	+ 112,3
6	Сары- Оба өзені	10	184		+ 174	9,9	62,1	+ 52,2
	Барлығы	3086	4038		+952	2021,5	2903,3	+881,8

 

       Ал жарты  жылғы есеп бойынша 2003 жылы 2021,5 туристер  болған, 2004 туристер саны  2903,3 өскен, яғни  881,8 адамға өскен. 2003 жылды алсақ германияға қонаққа барушылар туристер саны 311, 2004 жылы 346 туристке өсті, өсу қарқыны 35  адамға өсті. Қызмет көлемі 2003 жылы 538,6,  2004 жылы  668,7 өсті. Германияға тұрақты мекен – жайына көшушілер саны 2003 жылы 311 адам, 2004 жылы 0 адам. Турция мемлекетіне 2003 жылы барушылар саны 4 адам, 2004 жылы 5 адамды құрады. ТМД елдері 2003 жылы 43 адам, 2004 жылы 73 адам яғни 30 адамға өсті.

         Келесі кестеде осы фирма арқылы шетелге шыққан туристер саны берілген.

Кесте  3.

«Ақмолатурист» АҚ – ның шетелге туристердің шығуы

2003 – 2004 жылға талдау.

 

Аты	2003	2004		өсу (+,-)	2003	2004	өсу (+,-)
	Туристер саны				Қызмет көлемі
2	3	4	5		6	7		8
Германия - қонақжайлық	311	346	+35		538,6	668,7		+ 130,1
Германия - ПМЖ	311	-	- 311		884,5	-		- 884,5
Турция	4	5	+1		15	22,1		+ 7,1
Тайланд	1	-	-1		7,5	-		- 7,5
Чехия	2	1	-1		15	3,4		-11,6
ТМД елдері	43	73	+ 30		81,6	218,7		+ 137,1
Барлығы	629	352	- 277		1460,6	694,2		-766,4

 

 

Жалпылама алғанда 2003 жылы 629 адам, 2004 жылы 352 адамды құрайды, яғни 277 адамға азайған.

Соның ішінде Германия мемлекетіне қонақжайлыққа кеткендер саны екі жылды салыстырғанда 35 адам санына өскеннің көрсетеді. Германияға тұрғылықты өмір сүруге кеткен адам саны өткен жылы мүлдем жоқ. Турцияғя барған Адам саны тек 1 адамға көтерілген. Ал, ТМД елдеріне барған адамдар саны 30 адамға көтерілген. Осыдан талдау жасайтын болсақ, «Ақмолатурист» АҚ  қызметтің қолданушылар 2003 жылға қарағанда 2004 жылы төмендеген.

Мақсатты мен мiндетiне байланысты туристiк салада келесi бағыттардың дамуы байқалады: туризмдi мемлекеттiк реттеу жүйесiн көтеру (туристiк iс – ‰рекеттiң мақсатты, мiндеттi, қағидаларының, ‰леуметтiк – экономикалық жағдайына толығырақ жауап беретiн жаңа бағдарлар  керек). Саланың орталықтандырылған басқару жұмысы Қазақстан Республикасының туризм  агентiгiне жүктелген.

   Туризм қызметін  сатудан түскен ел табыстары  бұл уақытта 69 есе өсті ,6,8 млдрд  долл –дан 473,4 млрд долл.ға дейін . (диаграмма 1.)

 

Диаграмма 1 -   Туристердiң келу саны

 

Енді Ақмолатуристтің тұтынушыларына көрсеттетін қосымша қызметтерін қарастырайық. (Кесте 4.)

Кесте  4.

«Ақмолатурист» АҚ – ның  туристерге көрсеткен қосымша

қызметтеріне талдау

 

Аты	2003	2004	өсу (+,-)	2003	2004	өсу (+,-)
	Туристер саны			Қызмет көлемі
2	3	4	5	6	7	8
Балық аулау мен экологиялық маршрут	1198	272	- 926	558,9	448,2	- 110,7
Басқа қосымша қызметтер	784	539	-245	1204,6	1579,1	+374,5
Экскурсия + топтар қабылдау	5371	8460	+3089	950,4	2549,8	+ 1599,4
Барлығы	7353	9271	1918	2713,9	4577,1	1863,2

 

 

Осы кесте бойынша талдау жасасақ Қорғалжын қорығына балық аулау мен экологиялық маршрутқа сұраныс 2003 жылы туристер саны 1198 адам, 2004 жылы 272 адас санына азайған. Басқа қосымша қызметке сұраныстармен қолданушылар саны (жол ақысы, автоқызмет, аударушылар қызметі) 784 адам, 2004 жылы 539 адам санынын құрайды. Экскурсиялық және топтар қабылдау бойынша туристер саны 2003 5371 адам, 2004 жылы 8460 адамды құрады.

Жалпылама алғанда 2003 жылы қосымша қызметті қолданушылар саны 7353 адам, ал 2004 жылы 9271 адам санына өсті.

Төменде Қазақстан және ТМД елдеріндегі санаториге 2004 жылғы белгіленген бағаға көңіл аударайық. Алынған деректер бойынша 2003 жылға қарағанда жол жүру бағасынын көтерілуіне байланысты 2004 жылы санаторилердің қызметтің қолдануға сұраныс айтарлықтай төмендеген. Оны келесі кесте арқылы көруге болады. (Кесте 5).

Мына кестеде туристік фирманың Қазақстан және ТМД елдері бойынша санаториге бағалары берілген.

Кесте 5.

2004 жылда Қазақстан  мен ТМД елдеріндегі

санаторилерге бір күнге бағасы

 

№	Санаторий аттары	Жай номер	Жартылайлюкс	Люкс
1	Сарыағаш	1200	-	2000
2	Мойылды	1800	2500
3	Көктем	1800	2200	2500
4	Сосновый бор	1800	2400	2400-2500
5	Алатау	6950	-	11550
6	Каргалы	1700	2000	2600
7	Манкент	1100	1800	2500-3000
8	ЖанАҚорган	1300	-	2000
9	Мерке	1200	-	2000
10	«Белокуриха» ЖАҚ	14 күнге 78085	16 күнге 85565	18 күнге 93045

 

Талдай келе Ақмолатурист АҚ көрсеткен санаторилердің ішінде ең қымбатты Алатау санаторийі. Қалған «Сарыағаш», «Көктем», «Қаргалы» және тағы басқа санаторилерге жолдама бағасы бірдей.

Келесі кестеде 2004 жылғы пайда мен кірісті 2003 жылмен салыстырғандағы нәтижелер берілген.

Қорыта келгенде  туристік қызметті сатып алушылар саны 3537 адам санына өскен. Осыған байланысты көрсеттетін қызмет көлемі 2004 жылы 2003 жылға қарағанда 10859 мың тенгеге өсті. Алынған пайда 2003 жылмен слаыстырғанда 862,9 мың тенгеге көп.

Туристік қызметті сатып алушылар саны 3537 адам санынаөскен. Осыған байланысты көрсеттетін қызмет көлемі 2004 жылы 2003 жылға қарағанда 10859 мың тенгеге өсті. Алынған пайда 2003 жылмен слаыстырғанда 862,9 мың тенгеге көп.

Қорыта келгенде барлық шығындар 2004 жылы қосымша құнсыз салықты қоспағанда 143660,2 мың тенгені құрады. Қосымша құнды қоспағанда кіріс саны 149183,1 мың тенгені құрады. Яғни түскен қаржы 5522,9 мың тенгені құрады.

Келесі кестеде «Ақмолатурист» АҚ 2002 және 2004 жылдар аралығындағы көрсеткіштерін көруге болады.

Онда барлық жыл басымен жыл сонына алынған бухгалтерлік емеп бөлімі берілген. Онда ұзақ жыл активтерінің мөлшері, материалды емес активтер мөлшері, машина мен құрал – жабдықтар, салыққа қарызы, несиелік қарызы,қысқа мерзімдік несие, жабылмаған шығын көрсеткіштері , қаржысы, дайын өнімі, өз капиталы және тағы басқа берілген да көрсеткіштер берілген.

     Фирма өзінің клиентеріне алуан турлі маршруттарды: Түркия, Египет, БАЭ, Германия, Чехияға емделу, Қазақстандағы демалыс үйлері мен санаториялардың көптеген түрлерін, Бурабайдағы балалар лагерлерін ұсынуда. Сонымен қатар Экстримді ұнататындарға мынадай ұсыныстар (Шығыс Алтай, фестиваль Белуха) болды. Және де фирма клиентердің өз сұраныстарына байланысты турларды құрастырған. Қазіргі уақытта фирма жазғы кезеңге турларды

 

Кесте 6.

 

«Ақмолатурист» АҚ 2004 жылға шығаратын қаржылық шығындар

 

Шығындар статьясы	ФАҚт бойынша, тг	Пайыз бойынша
АстанаСуАрнасы	879,8	0,6
Қалаэлектросеть	1031,4	0,7
Жылужүйесі	109,4	0,1
Байланыс	3613,1	2,5
Материалдар мен шикізаттар	6817,8	4,7
ГСМ	812,	0,6
Құрылыс кәсіпорының қызметіне ақысы	20160,3	14,0
Жалақы мен еңбекке жарамсыз қағазы	51324,2	35,7
Әлеуметтік салық	10715,3	7,5
Әлеуметтік қорғауға салымдар жинағы	889,2	0,2
Амортизациялық шығын	6606,9	4,6
Жанармай	3811,7	2,7
Ғимараттарды жалға алу	10878,7	7,6
Басқа да шығындар	26010,4	18,1
ҚСС – сыз барлық шығындар	143660,2	100
ҚҚС – сыз кірістер	149183,1
Қаржылық нәтиже	+5522,9