Автор работы: Пользователь скрыл имя, 27 Февраля 2013 в 19:39, дипломная работа
Дамыған елдердегі білім беру жүйесінде ерекше маңызды болып табылатын мәселелердің бірі – информатика пәнінен WEB сайт арқылы оқытуды ақпараттандыру, яғни оқу үрдісінде ақпараттық технологияларды пайдалану болып табылады. Қазіргі таңда да елімізде білім беру жүйесінде жаңашылдық қатарына ақпараттық кеңістікті құру еніп, көкейтесті мәселе ретінде күн тәртібінен түспей отырғандығы мәлім.[1]
Кіріспе .............................................................................................................5
Интернет желісінде электронды кешенді құру негіздерін оқыту........7
1.1 WEB дизайн және браузерлер, іздеу роботтары..............................7
1.2 Сайт құруға арналған бағдарламалау тілдері...................................17
1.3 Интернеттегі web серверлер. Web – сервер жұмысының
механизмі. Статистикалық және динамикалық беттер.
CGI технологиясы. Скриптер..................................................................24
Оқушыларға сайт құруды оқытудың әдістемесі..................................29
2.1 Әртүрлі тілдерде сайт құру әдістемесі............................................. 29
2.2 Желілік ресурсты құру кезеңдері.......................................................59
2.3 Желілік ресурсты қолдану әдістемесі................................................61
Қорытынды .....................................................................................................65
Қолданылған әдебиеттер тізімі......................................................................66
Қосымша...........................................................................................................67
PHP-де белгілі бір уеб-серверге арналған код жоқ, яғни қолданушылар белгілі бір сервер түрлерімен шектелмейді. Apache, Microsoft IIS, Netscape Enterprise Server, Stronghold және Zeus сияқты серверлердің бәрінде жұмыс жасай алады. Негізі жоғарыдағы серверлердің барлығы әр қилы платформаларда жұмыс істейді. Әйтсе де, PHP платформаға тәуелсіз болғандықтан UNIX, Solaris, FreeBSD, Windows 95/98/NT/2000/XP/2003 және тағы басқа да платформалардың бәріне қол жеткізе алу мүмкіндігіне ие.
Бірінші бағдарлама
Егерде сіз PHP тіліне қатысты болатын серверді және интерпретаторды орнатып болсаңыз, first.php файлын құрамыз. Содан кейін бірінші PHP-де бағдарламамызды жасауды бастаймыз.
<html>
<head>
<title>Бірінші PHP бағдарлама</title>
</head>
<body>
<?php
echo "<p>Сәлем, Әлем!</p>";
?>
</body>
</html>
first.php файлын сақтап, локальдық серверде D:\server\www\ сілтеме бойынша папкаға орналастырамыз. Браузердің іздеу қатарында тексеріліп жатқан файлдың http://localhost/first.php URL адресін жазамыз. Егерде бәрі дұрыс жасалып, php интерпретатор кодты анализдеп, браузерге мына кодты жібереді:
<html>
<head>
<title>Бірінші PHP бағдарлама</title>
</head>
<body>
<p>Сәлем, Әлем!</p>
</body>
</html>
PHP тілі HTML құжатты тікелей енгізеді, бұның үшін құжаттың кеңейтуі .html болуы шарт емес, кеңейтуі .php болады. символдары скрипттің басталуын және аяқталуын білдіріп, оны құжаттың қалаған жерінде қолдануға болады. PHP сценариі сервер жақта амалға асып, яғни сервер құжатты скриптпен қабылдайды, ал браузер болса тек ғана HTML код қайтарады. Уеб бет PHP-мен жасалды дегені оның функционалдығы және браузерде адрес іздейтін орында .php кеңейтуімен қолдануын білдіреді.
Синтаксисі және негізгі түсініктер
PHP скрипті әрқашан <?php басталып, ?> аяқталады. Сценарий <body></body> секторында орнатылады. PHP HTML құжатқа салынып, кеңейтуі .php болып қала береді.
echo операторына мысал:
<html>
<head>
<title>Сәлем</title>
</head>
<body>
<?php echo "Сәлем, Әлем!"; ?>
</body>
</html>
PHP-де браузер арқылы мәтінді экранға шығарудың бірнеше жолдары бар. Бірінші — echo операторы арқылы, екінші — print операторы көмегімен және үшінші — print_r() функциясын қолдану арқылы.
<?php
$city = "Астана";
print_r($city);
?>
Айнымалылардың мәнілерін немесе әр түрлі мәнілерді және айнымалыларды қосу үшін “.” операторы қолданылады. Конкатенация операторымен мысал:
<?php
$t = "Сәлем!";
$t2 = "... мен студентпін!";
echo $t . " " . $t2;
?>
Тырнақша ішіндегі “ ” бос орын (пробел) екі сөйлемді бір қатарға қосқанда, солардың арасындағы бос орынды білдіреді.
Ал әр команда қатарының соңында қойылған (;) үтір-нүкте командаларды бір-бірінен ажырату үшін қолданылады.
PHP түсініктемелер (комментарийлер)
Сызықтық түсініктемелер
// Түсініктеме мәтіні
Түсініктемелер уеб бетте оқырмандарға көрінбейді, түсініктеме бағдарламашылар кодты анығырақ түсінуі үшін қолданылады.
Блоктық түсініктемелер
/* Егерде түсініктеме бір қатарға сыймай қалса,
блоктық түсініктеме қолданылады. */
Айнымалалар
Айнымалылар дегеніміз белгілі бір мәліметті сақтайды. Мысалы: мәтіндік мәні, сан немесе массив. Айнымалы аты PHP тілінде латын графикасындағы әріптер, сандар және символдар болуына болады.
$my_exercise;
$exercise5;
$1_exercise;
Айнымалыларға мән беру арқылы оларды жасай алмаймыз. Мысалы:
<?php
$t = "Жаттығу";
$a = 231;
$d = -98;
?>
Айнымалы $t “Жаттығу” мәтінін өзіне алып тұр. Ал одан өзгеше сандық жазылған айнымалы ешқандай тырнақшасыз қолданып тұр. Айнымалы мәнін өзгертуге болады:
<?php
$city = "Алматы";
$city = "Ақтау";
?>
Мынадай қылсақ та болады:
<?php
$city = "Алматы";
$city2 = "Ақтау";
$my_city = $city2;
?>
$my_city айнымалысына демек, “Ақтау” мәнісі қолданылады.
Операторлар
Оператор деп белгілі бір мәні қайтаратын функция немесе басқа да консрукцияларды айтуға болады. Мысалға алатын болсақ, мәтінді айнымалыға тіркеген мәніні қайтарған print() және echo() функцияларын айтуға болады.
Арифметикалық операторлар
Төмендегі кестеде b=4 болады:
Оператор |
Анықтама |
Мысал |
Нәтиже |
+ |
Қосу |
a=b+1 |
a=5 |
- |
Алу |
a=b-2 |
а=2 |
* |
Көбейту |
a=b*3 |
a=12 |
/ |
Бөлу |
a=b/2 |
a=2 |
% |
Қалдық |
a=b%3 |
a=1 |
++ |
Арттыру |
a=++b |
a=5 |
-- |
Кемейту |
a=--b |
a=3 |
Тіркеу операторлар
Төмендегі кестеде x=6, y=4 болады
Оператор |
Мысалы |
Екінші түрі |
Нәтиже |
= |
x=y |
x=6 | |
+= |
x+=y |
x=x+y |
x=18 |
-= |
x-=y |
x=x-y |
x=6 |
*= |
x*=y |
x=x*y |
x=72 |
/= |
x/=y |
x=x/y |
x=2 |
%= |
x%=y |
x=x%y |
x=0 |
.= |
x.=y |
x=x.y |
x=126 |
Салыстыру операторлар
Оператор |
Анықтама |
Нәтиже |
== |
Теңдік |
8==10 жалған қайтарады (false) |
!= |
Теңсіздік |
8!=10 шын қайтарады (true) |
<> |
Теңсіздік |
8<>10 шын қайтарады (true) |
> |
Үлкен …тен |
8>10 жалған қайтарады (false) |
< |
Кіші …тен |
8<10 шын қайтарады (true) |
>= |
Үлкен немесе тең |
8>=10 жалған қайтарады (false) |
<= |
Кіші немесе тең |
8<=10 шын қайтарады (true) |
Логикалық операторлар
Төмендегі кестеде x=3, y=1 болады
Оператор |
Анықтама |
Нәтиже |
&& |
және (and) |
(x < 5 && y > 2) жалған қайтарады (false) |
|| |
немесе (or) |
(x==3 || y==1) шын қайтарады (true) |
! |
емес (not) |
!(x==y) шын қайтарады (true) |
Шартты операторлар: if … else
if … else операторы белгілі бір код бөлігін орындайды, егер оның шарты құрыс болса, егер қате болса, басқа код бөлігін қайтарады. Мысалы:
<?php
$x = 11;
$y = 7;
if ($x == $y)
{
echo "Айнымалы мәндері тең";
}
else
{
echo "Айнымалы мәндері тең емес";
}
?>
if операторының шарты орындалмады, себебі айнымалылар бір-біріне тең емес, сондықтан else операторындағы код бөлігі орындалады. Нәтиже былай болады:
if elseif else операторларының құрылымы
date() функциясымен PHP скрипті аптаның күндері анықтайды. Мысалы:
<?php $d = date("D");
if ($d == "Mon")
{
echo "Бүгін Дүйсенбі";
}
elseif ($d == "Tue")
{
echo " Бүгін Сейсенбі ";
}
elseif ($d == "Wed")
{
echo " Бүгін Сәрсенбі ";
}
elseif ($d == "Thu")
{
echo " Бүгін Бейсенбі ";
}
elseif ($d == "Fri")
{
echo " Бүгін Жұма";
}
elseif ($d == "Sat")
{
echo " Бүгін Сенбі ";
}
else
{
echo " Бүгін Жексенбі ";
}
?>
if elseif else құрылымы көп код бөліктерінен бірін орындайды. Біздің жағдайда “D” деген мәніге ешқайсысы тең болмағандықтан ең соңғы мәні орындалды, яғни нәтиже былай болады:
Келесі бағдарлама алған баллына қарай баға және оған қоса түсініктеме шығарады. Мысалы:
<?php
$score = 75;
if ($score > 92)
{
$grade = "А";
$message = "Айрықша";
}
elseif ($score <= 92 and $
{
$grade = "B";
$message = "Жақсы";
}
elseif ($score <= 83 and $
{
$grade = "C";
$message = "Қанағаттандырарлы"
}
elseif ($score <= 74 and $
{
$grade = "D";
$message = "
}
else
{
$grade = "F";
$message = "Жаман";
}
echo $message . "<br />";
echo "Сіздің бағаңыз: " . $grade;
?>
Switch операторы
Switch операторы да if else операторы сияқты шарт орындалған жағдайда кодтың бір бөлігін қайтарады. Төмендегі мысалда date() функциясы уақытқа байланысты хабарлама шығарады. Мысалы:
<?php
$t=date("H");
switch ($t)
{
case ($t < 06):
echo "Таң намаз уақыты";
break;
case ($t < 10):
echo "Қайырлы таң!";
break;
case ($t < 18):
echo "Қайырлы күн!";
break;
case ($t < 22):
echo " Қайырлы кеш!";
break;
case ($t < 24):
echo "Ұйқтайтын кез";
break;
default:
echo "Бұл қатар ешбір шарт орындалмаған жағдайда орындалады";} ?>
Массивтер
Массив деп – аттары бірдей, бірақ мәнілері және индекстері әр түрлі айнымалылар тобын айтамыз.
<?php
$city [0] = "Астана";
$city [1] = "Алматы";
$city [2] = "Атырау";
$city [3] = "Шымкент";
$city [4] = "Орал";
?>
Сандық массивке мысал:
<?php
$city = array("Астана","
echo "<p> Менің туған қалам " . $city [2] . "</p>";
?>
Бұл мысалда массив элементтерге автоматты түрде индекс қойылады. Сондықтан нәтиже былай болады:
Ұқсас массивтер
Ұқсас массивтің элементтері мәтінді индекстен тұрады. Мысалы:
<?php
$notebook ["Audi"] = 10000;
$notebook ["BMW"] = 8000;
$notebook ["Toyota"] = 15000;
$notebook ["Lexus"] = 30000;
?>
Ұқсастық массивке мысал:
<?php
$notebook = array("Audi" =>
echo "<p> BMW маркалы автокөлік" . $notebook ["BMW"] . " доллар тұрады </p>"; ?>
Цикл дегеніміз – белгілі бір көп рет қайталанатын іс-әрекет. Қанша рет қайталануы біздің шартта енгізген санымызға байланысты.
While циклі қандай да бір шарт орындалмағанша код орындала береді.
<?php $d = 2;
while ($d <= 5)
{ echo "Пәтер #" . $d . "<br />
$d++; } ?>
Шарт орындалып жатқанда, оператор echo қатарларды шығарып тұрады. Ал цикл әр қадамда өскен сайын айнымалының мәнісі де өзгеріп тұрады.
Мысалы:
<?php $d = 1;
Do { $d = $d + 2;
echo "Пәтер №" . $d . "<br />"; }
while ($d <= 7); ?>
do…while циклінің ерекшелігі бірінші код жасалады, тек кейін шарт орындалады. Жоғарыдағы мысалда айнымалының мәнісі 1 санына тең. Кейін $d айнымалысына 2 саны қосылады да айнымалы саны қосылады да, бірінші қадамнан, бірінші айналымнан соң, айнымалы 3-ке тең болады. Цикл қайталана береді, ең соңында мәнісі 9-ға тең болады. Себебі while операторы бағдарламаның соңында келеді.
For цикл
Мысалы: <?php for ($d = 1; $d <= 4; $d++)
{ echo "Пәтер №" . $d . "<br />
Желілік ресурсты құру үшін PHP web беттерді программалау тілі мен MySQL деректер қоры қолданылды. Желілік ресурсты құру бірнеше кезеңге бөлінеді:
1. MySQL деректер қорында желілік ресурстың мәліметтер қорын және онда жаңадан кесетелер құру.
Желілік ресурстың ақпараты MySQL деректер қорында сақталады. MySQL деректер қорындағы желілік ресурстың деректер қоры phpblog деп аталады.
Оның құрылымыбір бірімен байланысқан 18 кестеден тұрады.
2. Желілік ресурстың ең басты беті index.php-ді құру.
<?php include ("blocks/bd.php");
$result = mysql_query("SELECT title,meta_d,meta_k,text FROM settings WHERE page='index'",$db); if (!$result)