Есіл өзендерінің экологиясы

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 11 Мая 2013 в 11:03, дипломная работа

Краткое описание

Осы мақсатта қалалар мен өнеркәсіп орталықтарындағы атмосфералық ауаның, су көздерінің жай-күйі, өндіріс пен тұтыну қалдықтары, сондай-ақ Қазақстанда табиғатты пайдалануды мемлекеттік реттеу мен қоршаған ортаны қорғау туралы ақпарат зерделенді.

Содержание

Кіріспе .....................................................................................................................3
1. Кәсіпорынның құрылымы
1.1 «Ишим бассейн инспекция» ММ Сумен жабдықтау жүйелерінің негізгі ғимараттары.............................................................................................................5
1.2 Судың сапалық көрсеткіштері...................................................................9
1.3 Ауыз су сапасына себепті –салдарды сараптау жүргізу.......................11
1.4 Су жүйесі құбырларын жүргізу......................................................................13
2 Су сапасын сынау
2.1 Сынау әдістері және процедуралары.........................................................15
2.2 Суды қорғау..............................................................................................19
2.3 Судың сапасына сынақ жүргізуге арналған технологиялық регламент..24
2.4 Ауыз суды залалсыздандырудың технологиялық регламенті...............26
Қорытынды....................................................................................................32
Пайдаланылған әдебиеттер..........................................................................34

Прикрепленные файлы: 1 файл

Отчет - Ишим бассейн инспекциясы ММ.doc

— 464.00 Кб (Скачать документ)

электр жүйелеріне (35 кВт-тан  аз болғанда) дейін ..... 1

жылу жүйелеріне дейін.................. 1,5

су қүбырларының бір-бірінен  қашықтығы.....0,7

газ қүбырларына  дейін..................1,5

төменгі басымдағысы........................ 1

жоғары басымдағысы.........................5

жасыл алқаптағы  ағаш бағаналарына дейін..........2

көше бағаналарына дейін................ 1,5

канализация қүбырларына  дейін.......... 1,5

Су құбырлары  басқа жер асты құбырларымен қиылысқан жағдайда, олардың ара қашықтығы 0,15 м-ден кем болмауы керек.

Су құбыры канализациямен қиылысқан жағдайда, ол канализациядан жоғары жүргізіліп, екеуінің ара қашықтығы 0,4 м-ден кем болмауы тиіс. Егерде канализация жергілікті жағдайға байланысты жер бетіне жақын жүргізілген болса, онда су құбырын жер қыртысының сүзгіштік қасиетіне байланысты ұзындығы 5-10 м болатын футлярға жүргізеді.

Су құбырларын қазылған ордың бойымен жүргізгенде, ордың асты жақсы тегістеліп тығыздалуы тиіс. Тасты жерлерде ордың түбіне қалыңдығы 0,15 м құм немесе майда шағыл құм төселінеді.

Орды жаппай тұрып, 1 км-дей ұзындықта жүргізілген  құбырлар гидравикалық сынаудан өткізіледі. Бұл сынау кезінде үлкен қысымда  құбыр жапсарлары ажырап кетпеуі  және су жоғалуы байқалмауы тиіс. Жүргізілген құбырды соңғы рет орды жапқаннан кейін де, гадравикалық сынаудан өткізеді. Пайдалануға тапсырудың алдында құбырлар торабы жуылады. Мысалы, шаруашылық-ауыз су құбырларын 1 м-ге 20...30 мг-нан келетін хлорлы сумен бір рет шайып шығады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2 Су сапасын сынау

 

2.1 Сынау әдістері және процедуралары.

 

1. Кәсіпорында,  техникалық шарттар, мемлекеттік,  мемлекетаралық стандарттарға сәйкес  сынау әдістері қолданылады.

Барлық стандарттар  қызметтік болып табылады. НТҚ тізімі 7-ші кестеде көрсетілген.

2. СЗ және  тапсырыс беруші арасындағы келісім  сынақ әдісінен тыс кезде қорытылады.

3. Стандарттар  банкі және басқа да НТҚ-тар.

4. «Ишим бассейн инспекция» ММ директоры және лаборатория бастығы бағдарламалардың маңыздылығына, сынақ әдістеріне және т.б басшылықтарға жауапты болып табылады.

Маңызды шаралардың сәйкестік тиімділігін қамтамасыз ету жылына бір рет жүргізіледі.

5. Құжаттарға  өзгерістерді енгізу келесі нәтижелермен  беріледі: аккредиттеу аймағын өзгертіп, ішкі тексерулер қорытындылары бойынша шараларды жүргізу, НТҚ-ға өзгерістер енгізу туралы ақпараттарды алу, басқа да құжаттардың қызмет ететін мерзімінің аяқталуы.

 

Кесте 3 - Өнімді сынау үшін өлшеу жүйелері туралы мәліметтер

 

Өнім  (параметрлер)

сипаттамасын

анықтаудың аталуы

Өлшеу жүйесінің  атауы

шығару заводы,

инветарлық  номірі

Негізгі техникалық

сипаттамалары

Пайдалануға

түскен жылы

Тексеру немесе

оқтын-оқтын

аттестаттау,

 сертификаттау  мерзімі

сетификаттау  мерзімі

Сутегінін рН

көрсеткіші

Шыны электродь

Гомедь, өлшеу

приборлары  зауытының  ЭВ-74 номері, Инв №87

Х1/19рХ

100, 1900кв

қателік –0,05%

1984

4/2002 жыл

сайынғы

сертификат

Көп түстілігі,

мөлдір таза болмауы,

мырыш, мыс, нитрат,

жалпы темір, аммиак

Инв №139,98

КФК–2 өлшеу 

Приборы №98

КФК–2 №139 концентрациялық фотоэлектрлік калориметрлер

 

Спектрлік диапазоны  
315-пен 980 нм оптикалық тығыздығы

0– 1,3 

1986

 

 

 

1993

Сертификаттау

№4, 2005 жыл сайынғы 

сертификат

№4/1999 жыл сайынғы

Селен Берилиев

Инв №90 эксперименттік Мәскеу зауыты, ЭФ,

ЗМД мА

2% қателік жіберетін 

микроамперметр

1980

Сертификаттау

№4/2150 жыл 

Сайын

Ерітінділерді өлшеу температурасы

Ескірген ТД–2г 

термометр

0–100 С бөліну

бағасы  0,4 С

1984

 

1984

Таңба IIIкв, жыл  сайын. Таңба 

IIIкв 1998жыл сайын

Микро–биологиялық

көрсеткіштер

Ескірген инв  №ТД-4 зертханалық термометр

0-50 С бөліну бағасы

0,4 С

1984

Сертификаттау №4632 шілде 1997ж.

Таңба 4 жыл

 

 

Инв №17 ТДР ТД-4 әйнекті  термометр 

0-50 С бөліну бағасы

0,4 С

1992

4 жылдық Кленмо 1997ж.шілде  №4632

сертификаты


 

 

 

 

Ескірген Инв  №134

ТЛ–4 әйнекті  термометр

0–50

С бөліну бағасы 0,1
С

1992

4 жылдық Таңба 1997 ж. шілде №4632 сертификаты

Кептіру шкафында

температураны бақылау

Клиникалық  ТПҚ электрлі  
қарым–қатынас термометрі

0–200

С бөліну бағасы 2
С

1992

Жыл сайынғы  
2001 ж. IIIкв Таңба

 

Термометр 66–10

МЕМСТ2823–59

0–300

С бөліну бағасы 5
С

1990

Жыл сайынғы  
1998 ж. IIIкв Таңба

 

Прага қ. бұрыштық термометр

50–210

С бөліну бағасы 1
С

1990

Жыл сайынғы  
1998 ж. IIIкв Таңба

 

София қ. В–Т–200

дәріханалық темпикалық таразы

10г. 200г

Дәлдік класы 4

1990

Жыл сайынғы  
1998 ж. IIIкв Таңба

 

Гирь жиынтығы

10мг. 100г

Дәлдік класы

1985

Жыл сайын №223

сертификаттау

Қысымды бақылау

Манометр ЭҚМ. Қазан қ. Электрлік қатынас әдістемелік  аппарат зауыты

0–4 кг с/кв.см

1980

Жыл сайынғы  
2001ж. IIIкв Таңба

 

Манометр ЭҚМ. Қазан қ. Электрлік қатынас мед-қ  аппараттар

0–4 кг с/кв.см

1979

Жыл сайын  
1998 ж. IIIкв Таңба

 

Манометр ОБМ–1–100 Қазан қ.

0–4 кг с/кв.см

1978

Жыл сайын IIIкв Таңба

 

Манометр ОБИ–1–100 Қазан қ.

0–2,5 кг с/кв.см

1985

Жыл сайын IIIкв Таңба

 

Манометр ЭҚМ.Қазан  қ. Электрлік қатынас, әдістемелік  аппараттар

0–4 кг с/кв.см

1985

Жыл сайын IIIкв Таңба

 

Манометр ОБИ–1–100

Қазан қ.

0–2,5 кг с/кв.см

1985

Жыл сайынғы  IIIкв Клеймо


 

Беттік қабатты өлшеу

№30, 36 инв. Ленинград  қ. Госметр зауыты ВЛР–200 тепе–тең лабораториялық таразы

0,005 мг 2 дәлдік  класы 200г дейін

1977

 

 

1991

Жыл сайын 1998ж. маусым №224 серифты.

Жыл сайын 1998ж. маусым №225

 

№111 инв. Ленинград  қ. Госметр зауыты ВЛКТ–500 квадраттық лабораториялық таразы

0,1 мг 4 дәлдік  класы 500г дейін

1991

Жыл сайын №225 сертификат

 

Таразы тастарының жиынтығы №118

№522

1–2–210 класы  дәлдігі 2

1–2–210 класы  дәлдігі 2

1997

 

1991

Жыл сайын 1998ж. №220 сертификат.

Жыл сайын 1998ж. маусымы

 

Состарен қ. ТТ ескірген лабораториялық термометрі ТТ–1г. Лабораториялық термометр

2,0

С бөліну бағасы 2
С –200
С

1991

 

1980

1998ж. III кв. Таңба  жыл сайын IIIкв. 2001ж. Таңба

Стронцин

Инв. №85 аналитикалық приборлар Киев зауыты  
С–302 абсорбдиондық атомдық спектрофометр

Спектрлік диапазоны  
190–800 нм

1982

Жыл сайын 2001ж. маусым №4/2152 сертификаты


 

 

 

Кесте 4- Сынақ кезінде қолданылатын нормативтік құжаттар тізімі

 

IIҚ шифрі

Құжаттың аталуы

Кім және қашан  құжатты тіркеді

1

МЕМСТ  2874–82

Ішетін су. Сапаны бақылауға қойылған гигиеналық талаптар

18.10.1982ж. №3989, 01.01.1985  Мемстандартпен

2

МЕМСТ  2761–84

Сумен жабдықтау. Су шаруашылығы орталық бұлағы. Ережелер және техникалық, гигиеналық  талаптар таңдау

27.11.1984ж. Мемстандартпен  №4013

01.01.1986ж–дан

3

МЕМСТ  4151–72

Ішетін су. Жалпы  қаттылықты анықтау тәсілі.

09.10.1985ж. Мемстандартпен  №1855

01.01.1974ж–дан

4

МЕМСТ  18294–89

Ішетін су. Бериллий концентрациясын массалық анықтау  тәсілі.

16.03.1989ж. Мемстандартпен  №520

01.07.1990ж–дан

5

МЕМСТ  4974–72

Ішетін су. Мырыштың құрамын анықтау тәсілі.

25.12.1972ж. Мемстандартпен  №2320

01.07.1974ж–дан

6

МЕМСТ  1388–72

Ішетін су. Мыстың құрамын анықтау тәсілі.

09.10.1972ж. Мемстандартпен  №1855

01.01.1974ж–дан

7

МЕМСТ  4182–89

Ішетін су. Мыс  концентрациясын массалық анықтау  тәсілі.

27.11.1989ж. Мемстандартпен  №3474

01.01.1991ж–дан

8

МЕМСТ  18826–72

Ішетін су. Нитраттардың құрамын анықтау тәсілі.

25.05.1973ж. Мемстандартпен  №1313

01.01.1974ж–дан

9

МЕМСТ  4011–72

Ішетін су. Темірді  жалпы анықтау тәсілі.

09.10.1972ж. Мемстандартпен  №1855

01.01.1974ж–дан

10

МЕМСТ  18190–72

Ішетін су. Активті  хлордың қалдығын анықтау тәсілі.

25.10.1972ж. Мемстандартпен  №1967

01.01.1974ж–дан

11

МЕМСТ  18293–72

Ішетін су. Күмістің, қорғасынның құрамын анықтау  тәсілі.

25.12.1972ж. Мемстандартпен  №2320

01.01.1974ж–дан

12

МЕМСТ  18164–72

Ішетін су. Қалдықтардың құрғақтығын анықтау тәсілі.

09.10.1972ж. Мемстандартпен  №1855

01.01.1974ж–дан

13

МЕМСТ  4386–89

Ішетін су. Фтордың  концентрациясын массалық анықтау  тәсілі.

28.04.1981ж. Мемстандартпен  №2164

01.01.1991ж–дан

14

МЕМСТ  4245–72

Ішетін су. Хлордың  құрамын анықтау тәсілі.

02.02.1984ж. Мемстандартпен  №2012

01.01.1974ж–дан

15

МЕМСТ  4389–72

Ішетін су. Сульфаттардың  құрамын анықтау тәсілі.

28.11.1972ж. Мемстандартпен  №2145

01.01.1974ж–дан

16

МЕМСТ  3351–74

Ішетін су. Судың  мөлдір болмауын және әр түстілігі, иістілігі, дәмін анықтау тәсілі.

25.05.1974ж. Мемстандартпен  №1309

01.07.1975ж–дан

17

МЕМСТ  4192–82

Ішетін су. Заттардың, азоттың құрамын анықтау тәсілі.

25.01.1982ж. Мемстандартпен  №233

01.01.1983ж–дан

18

МЕМСТ  4979–79

Ішетін су. Су шаруашылығын және кәсіпорынды сумен  жабдықтау. Химиялық талдау тәсілі. Сынамаларды  тасымалдау, сақтау және таңдау.

02.02.1984ж. Мемстандартпен  №414

01.01.1949ж–дан

19

МЕМСТ  18308–72

Ішетін су. Ммолибденнің құрамын анықтау тәсілі.

28.12.1972ж. Мемстандартпен  №2356

01.01.1974ж–дан

20

МЕМСТ  23950–88

Ішетін су. Строцийдің концентрациясын массалық анықтау тәсілі.

16.08.1988ж. Мемстандартпен  №2932

01.01.1982ж–дан

21

МЕМСТ  24481–80

Ішетін су. Сынамаларды  іріктеу.

29.12.1980ж. Мемстандартпен  №6043

01.01.1982ж–дан

22

ГОСТ  24481–89

Ішетін су. Селеннің концентрациясын массалық анықтау  тәсілі.

14.03.1989ж. Мемстандартпен  №468

01.07.1990ж–дан

23

МЕМСТ  18963–73

Ішетін су. Санитарлық–бактериологиялық  талдау тәсілі.

29.06.1973ж. Мемстандартпен  №468

01.01.1974ж–дан

24

МЕМСТ  26449–85

Стационарлы көгеру, дистилляциондықты белгілеу.

15.11.1985ж. Мемстандартпен  №3612

01.01.1974ж–дан

25

МЕМСТ  2680–84

МЕМСТ 1030–81

енгізу бойынша  белгілеу

Су шаруашылығын белгілеу. Алаңдарды талдау тәсілі. (температура)

Бас мемлекеттік  дәрігердің орынбасары 23.12.1985ж. №4085–85.11.68.81.

мемстандарт №3765

26

МЕМСТ  26449–85

Стационарлық көгеру дистилляциондықты орнату. Тұщы судың көгеруі және оларды химиялық талдау әдісі.

15.11.1985ж. Мемстандартпен  №3612

01.01.1987ж–дан

27

МЕМСТ  6449–85

Стационарлық  көгеру дистилляциондық орнату. Химиялық талдау әдісі.

26.02.1985ж. Мемстандартпен №405

01.01.1987ж –дан

28

ҚН және Е 2.3.2.560–96

Тамақ және бұйым  өндірісінің қауіпсіздік сапасының  гигиеналық талаптары.

ҚР бас санитарлық дәрігері, 15.12.1997ж.

29

ҚИ және Е 2.1.4.559–96

Ішетін су. Сумен  жабдықтау жүйесінің сапасына гигиеналық талаптар.

ҚР бас санитарлық дәрігері, 15.12.1997ж.

30

ӘЖ 2143–91

Қан үлгілерінің  активті радионуклидтері.

05.06.1998ж.

ҚР бас мемлекеттік  санитарлық дәрігері, 06.09.1998ж.


 

2.2 Суды қорғау

Кесте 5. Есіл өзені елді мекендері ауасындағы жеке қоспалардың рұқсат етілген шекті шоғырланулары мәні

Қоспаның  атауы

РШШ мәні, мг/м3

Қауіптілік

тобы

 

бір реттік максималды 

орташа  тәуліктік

Көміртегі оксиды

5,0

3

4

Азот оксиды

0,4

0,06

3

Азот диоксиды

0,085

0,04

2

Өлшенген заттар

0,5

0,15

3

Фенол

0,01

0,003

2

Формальдегид

0,035

0,003

2

Қорғасын

0,001

0,0003

1

Аммиак

0,2

0,04

4

Күкірт диоксиды

0,5

0,05

3

Күкіртті сутек

0,008

-

2

Хлор

0,1

0,03

2

Фторлы сутек

0,02

0,005

2

Озон

0,16

0,03

1

Хлорлы сутек

0,2

0,1

2

Хром (VI)

-

0,0015

1

Кадмий

 

0,0003

1

Күшән

 

0,003

2

Хром

 

0,0015

1

Мыс

 

0,002

2


* Санитариялық-эпидемиологиялық  ережелер мен нормалар: «Атмосфералық ауаға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар», 2004 ж. 18.08, №629

 

Суды қорғау- адамзаттың жер бетіндегі табиғи су қорларының жай-күйін жақсартуға, қалпына келтіруге және оларды сақтауға бағытталған әрекеті. Адамдардың кәсіптік әрекетінің және тұрмысқа пайдаланылуының  тікелей немесе жанама әсерінен судың құрамының және қасиеттерінің өзгеріске ұшырауын, яғни су көзінің бір бөлігінің немесе түгелімен пайдаланудың кез келген бір түріне жарамсыз болып калуын судың ластануы деп атайды. Әдетте, су көзіне оның сапасын өзгеріске ұшыратпайтын, суда ерімейтін бөгде заттардың (ағаш жаңқалары, күл-қоқыс, металл сынықтары, құрылыс қалдықтары және басқа заттар) түсіп жиналуын коқыстану дейді.

Суды қорғау аймақтары мен белдеулері — өзендердің, көлдердің, теңіздер мен су қоймаларының жағалауы бойымен, бұлақтардың, мұздықтардың, батпақтардың айласында, сондай-ақ каналдарды, су желілері мен басқа да су шаруашылық құрылыстарын бойлай ерекше пайдаланудың шарттары бар аймақтар мен белдеулер.

Суды қорғау жөніндегі міндеттер—Қазақстан  Республикасының аумағында қызметі  судың жай-күйіне әсер ететін барлық заңды ұйымдар мен азаматтардың суды ластанудан, былғану мен сарқылудан қорғауды, сондай-ақ судың жай-күйі мен режімін жақсартуды қамтамасыз ететін технологиялық, орман-мелиорациялық, агротехникалық, гидротехникалық, санитариялық және басқа да міндетті шараларды жүргізуі.

Суды қорғаудың  міндеттері — барлық судың табиғат  жүйелерінің экологиялық тұрақтылығын бұзуы, халықтың денсаулығына зиян келтіруі, сондай-ақ балық қорларының азаюына, судың физикалық, химиялық, биологиялық  қасиеттерінің өзгеруі, олардың табиғи толығу, тазару қабілетінің төмендеуі, судың гидрологиялық және гидрогеологиялық режімінің бұзылуы салдарынан сумен жабдықтау жағдайларының нашарлауына және басқа қолайсыз құбылыстарға әкеліп соқтыруы мүмкін ластанудан, былғанудан және сарқылудан қорғалуға тиістілігі. Суды қорғау судың ластануын, былғануын және сарқылуын болдырмауға бағытталған ұйымдық, экономикалық, құқылық және басқа шаралар жүйесін қамтиды.

Сумен жабдықтау  жүйелерінде пайдаланылатын табиғи сулардың сапасы әр түрлі болады. Жер бетіндегі су көздерінде су бактериялы, ластау, лайқалығы мен түсі жоғарылау және азырақ ащылау да болуы мүмкін. Жер асты сулары түссіз, мөлдір, санитарлық жағынан сенімді болып, бірақ олардың құрамында, әдетте, әртүрлі минералды элементтер кездеседі. Табиғи су көздерінің сапасы физикалық және химиялық қасиеттерімен сипатталады. Физикалық қасиеттерге температурасы, мөлдірлігі, судың түсі, дәмі және иісі жатады. Судың химиялық сапасы, ондағы химиялық заттардың мөлшерімен анықталады.

Информация о работе Есіл өзендерінің экологиясы