Сертификаттау
жүргізу үрдісінде өтінім беруші
(өндіруші, сатушы) келесілерді орындайды:
- сәйкестікті растау органына сертификаттау жүргізуге өтініш береді және сынау зертханасына өнімді сертификаттау жүргізуге қажетті нормативтік құжаттарды және басқа да құжаттаманы ұсынады;
- нормативтік құжаттар талаптарына сәйкес, сертификаттау сынауларын жүргізуге және үлгілерді іріктеуге қажетті көлемде өнімді ұсынады;
- өнімді сертификаттау және инспекциялық бақылау кезінде өндіріс жағдайын талдауға қажетті мәліметтерді ұсынады;
- жүзеге асырылып жатқан өнімнің сәйкестігі сертификатталған нормативтік құжаттар талаптарына сәйкестігін қамтамасыз етеді;
- сертификатталған өнімді Сәйкестік белгісімен таңбалайды;
- ілеспе құжаттамасында сертификаттау туралы мәліметтерді және нормативтік құжаттарды көрсетеді, бұл ақпараттың тұтынушыларға жеткізілуін қамтамасыз етеді;
- Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сүйене отырып, сертификат пен Сәйкестік белгісін қолданады;
- сәйкестікті растау органының мүшелері және сертификатталатын өнімнің бақылауын жүргізетін басқа да органдар үшін өз қызметтерін кедергісіз орындауына жағдай жасау;
- міндетті сертификаттауға жататын өнімнің сәйкестік сертификатының әрекеті тоқтатылған, уақытша тоқтатылған немесе әрекет мерзімі аяқталған жағдайда өнімді жүзеге асыруды тоқтата тұрады немесе тоқтатады;
- сәйкестікті растау органын сертификатталатын өнім өндірісінің технологиялық процесіне және техникалық құжаттамасына енгізілген өзгерістер туралы (егер бұл өзгерістер сертификаттау кезінде тексерілетін сипаттамаларға әсер ететін болса) хабардар етеді.
Сериялап
шығарылатын өнімді сертификаттау
кезінде осы өнімді өндіруші ғана
өтінім беруші бола алады, себебі бұл
жағдайда сатушы, әдетте, қажетті көлемде
өнімнің сертификатталған сипаттамаларының
бақылауын жүргізе алмайтын болғандықтан,
өнімнің қажетті параметрлерінің
болуына кепілдік бере алмайды. Тек
өз ұйымында қажетті көлемде өнімнің
сертификатталған параметрлерінің
сату алдындағы бақылауын жүргізетін
арнайы бөлімшесі бар сатушы өтінім
беруші бола алады. Өтінім беруші-сатушыда
мұндай бөлімшенің барлығы өндіріс талдауы
хаттамасының сатылатын өнім параметрін
бақылау бөлімінде расталуы керек.
Өнім
партиясын және бірлік өнімді сертификаттау
кезінде өндіруші де, сатушы да өтінім
беруші бола алады [12].
5.2 Өтініш беру және өтініш бойынша шешім
қабылдау
ЭҚТ ТА (ТН
ВЭД) коды 7306900000, Тайландтың «Siam Steel Works
Co., LTD» компаниясы сериялап өндіретін,
100-3600 мм диаметрлі болат құбырларды сертификаттау
жүргізу үшін «CIFAL Kazakhstan» ЖШС, яғни
өтінім беруші, сәйкестікті растау органы
«ҰССО» АҚ АФ-на өтініш береді (А қосымшасы).
Берілген
өнім аккредиттеу саласына кіретін
органдар бірнешеу болған жағдайда өтінім
беруші өтінішті олардың кез-келгеніне
жібере алады.
Өтінішке
өтінішті қарастыруға қатысты, сәйкестікті
растау органының жұмысын каржыландыру
туралы төлем тапсырысы және келесі
құжаттар қоса ұсынылады:
Сериялап
шығарылатын импортталатын өнімді
2, 3, және 6 сұлбалар бойынша сертификаттау
кезінде өтінішке қосыла мыналар
ұсынылуы керек:
- сертификатталатын өнімді жеткізуге ұзақ мерзімді келісім-шарттардың барлығы туралы немесе жеке келісім-шарттар бойынша өнімді үнемі жеткізу туралы (тек қана 2 және 6 сұлбалар бойынша сертификаттау жағдайында сатушы үшін) анықтама;
- өндіруші шығаратын өнімнің жылдық болжамдық мөлшері туралы анықтама (тек қана 3 сұлба бойынша сертификаттау жағдайында өндіруші үшін);
- шығу тегі сертификатының көшірмесі;
- пайдалану бойынша нұсқаулық, принципиалдық сұлбалар және тағы басқа техникалық құжаттама;
- тауарға ілеспе құжаттардың көшірмелері (кедендік декларация, тауарлық жөнелтілім, келісім-шарт және т.б. көшірмелері).
Өтінім
берушінің сәйкестікті растау органына
сәйкестіктің қосымша дәлелі ретінде
ұсына алатын құжаттары мыналар:
- сынақ (қабылдау, мерзімдік, инспекциялық, сертификаттау және т.б.) хаттамалары, шет ел зертханаларындағы өткен сынақ хаттамалары;
- шығу тегі, өрт қауіпсіздігі, гигиена туралы сертификаттары, сапа жүйесі немесе өндіріс сертификаттары;
- жинақтаушы бұйымдар және материалдармен жеткізушілердің сәйкестік сертификаттары;
- ерікті сертификаттау сертификаттары, шет ел сертификаттары.
Жабдықтың
орнатылған талаптарға сәйкестігін
растау үшін сәйкестікті растау органы
қосымша техникалық құжаттаманы
талап етуі мүмкін.
Өтінішке
енгізілетін мәліметтер дұрыстығына
(сонымен қатар, атаулар, модельдер,
сертификатталатын өнімнің ӨЖС
коды, ЭҚТ ТА коды) «CIFAL Kazakhstan» ЖШС
жауапты, ал оны қабылдау және толтыру
дұрыстығына сәйкестікті растау
органы «ҰССО» АҚ АФ жауапты болады.
Жоғарыда
көрсетілген құжаттар жинағымен
бірге өтінішті алғаннан кейін сәйкестікті
растау органы «ҰССО» АҚ АФ-ның басшысы
берілген өтінім бойынша сертификаттау
жұмыстарын жүргізуге жауапты тұлғаны
(ҚР СТ 3.8 сәйкес аттестатталған сарапшы
аудиторды) белгілейді.
Берілген
өтініш бойынша сертификаттау жұмыстарын
жүргізуге жауапты тұлға өтінішті
қарастыру бойынша келесі жұмыстарды
жүзеге асырады:
- Ә қосымшасында келтірілген форма бойынша сәйкестікті растау органы «ҰССО» АҚ АФ-ның өтініштерді тіркеу журналында өтінішті тіркейді;
- ұсынылған құжаттар талдауын және өнімді пайдалану шарттарын зерттеуді жүргізеді;
- сертификаттау сынаулары үшін зертханаларды анықтайды;
- өтінім берушіге оңтайлы сертификаттау сұлбасын таңдауға көмектеседі;
- сынау жүргізу үшін қажетті үлгілер санын және оларды іріктеу тәртібін анықтайды;
- өнімді сынау тапсырмасын (бағдарлама) өңдейді;
- 2, 3, 4 және 10 сұлбалар бойынша өнім өндірісінің жағдайын талдау, сонымен қатар 5 және 6 сұлбалары бойынша сапа жүйесі немесе өндіріс сертификаттау жұмыстарын жүргізуге қажетті құжаттарды өңдейді және инспекциялық бақылау тәртібін анықтайды [12].
Сәйкестікті
растау органы өтінішті алғаннан кейін
он бес күннен кешіктірмей қарастырып,
өтінім берушіге өзінің шешімі туралы
хабарлайды. Заңды тұлғалар мен шағын
кәсіпкерлік субьектілері үшін өтінішті
қарастыру мерзімі он күннен аспауы
керек.
Сәйкестікті
растау процедурасын жүргізуге берілген
өтініш бойынша шешім рәсімделеді,
ол берілген нысанды сертификаттаудың
орнатылған тәртібіне негізделетін
барлық негізгі сертификаттау шарттарынан
тұрады, сонымен қатар шешімде
ұсынылатын сертификаттау сұлбасы,
қажетті техникалық құжаттар тізімі,
тексерілетін көрсеткіштер тізімі, сынау
зертханасының (орталығының) атауы
және инспекциялық бақылау шарттары
көрсетіледі. АҚ «ҰССО» АФ болат құбырларды
сертификаттау 3 сертификаттау сұлбасы
және МСТ 8696-74 бойынша жүргізілетінін,
болат құбырлардың қауіпсіздік талаптарына
сәйкестігі бағаланынын, инспекциялық
бақылау жүргізілетінін шешті.
“CIFAL Kazakhstan”
ЖШС сәйкестікті растау процедураларының
шарттарымен келіскен жағдайда, берілген
жұмыстарды жүргізуге келісім жасалады.
Шешім формасы
Б қосымшасында келтірілген.
Егер
ұсынылған құжаттама мұнай-газ
кәсіпшілігі жабдықтарының қауіпсіздігі
туралы қорытынды жасауға мүмкіндік
бермесе, сертификаттау бойынша
жұмыстар өтінім беруші қосымша жеткілікті
ақпарат ұсынғанға дейін тоқтатылады.
Сертификаттауға
өтінілген мұнай-газ кәсіпшілігі
жабдығына сәйкес келмейтін құжаттама
ұсынылған жағдайда сәйкестікті
растау органы өтінім берушінің сертификаттау
жұмыстарын жүргізуден бас тартады.
Сәйкестікті
растау органының есеп шотына өтінім
беруші тарапынан ақша түскен уақыт
- сертификаттау жұмыстарының басталу
уақыты болып табылады.
Қажет болған
жағдайда өтінім беруші сәйкестікті
растау органымен үлгілер іріктеуін
жүргізу мерзімін келіседі.
5.3 Сертификаттауға өтінілген өнім үлгілерінің
іріктеуін жүргізу
Сынауға
қажетті үлгілерді іріктеуді
сәйкестікті растау органы АҚ «ҰССО»
АФ немесе оның тапсырмасы бойынша аккредиттелген
зертхана жүзеге асырады.
Үлгілер
саны, оларды іріктеу тәртібі,
сәйкестендіру және сақтау ережелері
берілген өнімді сертификаттау
бойынша нормативтік немесе ұйымдастыру-әдістемелік
құжаттарға және сынау әдістемелеріне
сәйкес белгіленеді.
Мұнай-газ
кәсіпшілігі жабдығы сәйкестікті
растау органының орналасу территориясынан
тыс орналасқан жағдайда үлгілер
іріктеуін комиссия сәйкес келісім
жасаса отырып, өтінім берушінің орналасқан
жерінде өткізеді. Комиссия мүшелерінің
жұмысын өтінім беруші қаржыландырады.
Сериялап
шығарылатын өнімді сертификаттау
кезінде үлгілерді өтінім беруші
ұсынған, қабылдау бақылауынан өткен
және жүзеге асыруға дайын (қаптамасының
болуы міндетті емес), атауы мен
моделі бір (сертификаттауға өтініште
көрсетілген) дайын өнім партиясынан
таңдалады.
Үлгілерді
іріктеу орны дайын өнім қоймасы
немесе дайындаушының өндіріс орны
(жинақтау цехі), сатушының қоймасы,
кедендік терминал болуы мүмкін.
Үлгілерді
іріктеу орны өтініш бойынша шешім
ұсынған сәйкестікті растау органымен
құжаттала келісілуі керек (мысалы,
келісімде) және берілген өнімді сақтаудың
техникалық шарттары талаптарына сәйкес
болуы қажет.
Өнім
үлгілерін іріктеу кезінде сәйкестендіру
жүргізіледі және келесілер тексеріледі:
- үлгілер іріктеуі жүргізілетін өнім партиясының мөлшері, сынауға таңдалған үлгілердің зауыттық номерлері және өтінім берушінің осы үлгілерді іріктеуге ұсынған партиядағы барлық бұйымдардың зауыттық номерлері;
- сынауға таңдалған үлгілердің таңбалануы, дайындалу уақыты (жыл, ай).
Таңдалатын
үлгілердің конструкциясы, құрамы мен
дайындау технологиясы тұтынушыға (тапсырыс
берушіге) жеткізілетін, өтінілген
өнімдегідей болуы қажет.
Мұнай-газ
кәсіпшілігі жабдықтарының үлкен
салмағы мен көлемді өлшемдерін,
жеткізілуі бөлек жинақтау түйіндерімен,
элементтермен және бөлшектермен жүзеге
асырылатынын есепке ала отырып, үлгілер
іріктеуін өндіруші зауыттарда немесе
соңғы монтаждалуы мен бапталуы
тек оны пайдалану орнында мүмкін
болатын мұнай-газ кәсіпшілігі жабдығының
орнатылған жерінде өткізеді.
Пайдалану
орнында жинақталатын жабдықтың
сертификаттау сынаулары әдетте
бір үлгіде жүргізіледі.
Өндіруші
зауытпен сертификаттауға өтінілген,
партиялап жеткізілетін, тасымалданатын
жабдық үлгілерінің іріктеуі өндіруші
зауытта өткізіледі.
Өтінім
беруші, құрамы мен мазмұны берілген
өнімнің нормативтік құжаттарында
орнатылған, үлгінің (үлгілердің) техникалық
құжаттарын ұсынады.
Сертификаттауға
өтінілген мұнай-газ кәсіпшілігі
жабдықтарының үлгілері нақты жабдық
түрінің нормативтік техникалық
құжаттамасында берілген талаптар мен
әдістерге сәйкес таңдалады, тасымалданады
және сақталады. Бұл кезде қабылданған
сертификаттау сұлбасы ескеріледі,
7 сұлба бойынша партия сынауы, 8 -
әрбір бұйым сынауы, 9 және 10 –
сәйкестік декларациясын қосымша
құжаттармен бірге қарастыру.
Үлгілерді
іріктеу орган мүшесі мен өтінім
беруші, сонымен қатар аккредиттелген
зертхана мүшесі қол қойған актпен
рәсімделеді. Үлгілерді іріктеу
актісін болат құбырларды өндіруші
«Siam Steel Works Co., LTD» кәсіпорны директорының
орынбасары Н. Васаналамонгкол қатысуымен
АҚ «ҰССО» АФ өкілі рәсімдеді (В қосымшасы).
Таңдалған
үлгілер өтінім берушінің қатысуымен
буып-түйіледі, пломбаланады (егер бұл
мүмкін болса) және өнім үлгілерін іріктеу
актісі мен қажетті тізімін орган
белгілейтін, олардың техникалық құжаттамасын
қоса, аккредиттелген зертханаға жіберіледі.
Іріктеу актісі үш данада толтырылады
және сәйкестікті растау органында
тіркеледі. Бір акт сәйкестікті
растау органы АҚ «ҰССО» АФ-да, екіншісі
– сынау орталығында, үшіншісі – «CIFAL
Kazakhstan» ЖШС-де болады.
Мұнай-газ
кәсіпшілігі жабдықтарының партиясынан
үлгілерін іріктеу МСТ 18231 сәйкес
бірлік өнім таңдамасын кездейсоқ іріктеу
әдісімен (кездейсоқ сандарды қолдану
арқылы «соқыр әдіспен» немесе «қатар
әдісімен») жүзеге асырылады.
Таңдама
көлемін өндірушінің «Сапа бойынша
басшылығымен» орнатылған мұнай
газ кәсіпшілігі жабдығының ақаулық
деңгейін ескере отырып, сәйкестікті
растау органы анықтайды. Мұндай талаптар
қойылмаған жағдайда сынауға таңдалған
үлгілер саны (есептік мәндер бүтін
санға дейін дөңгелектеледі) сертификатталатын
өнім партиясындағы бұйымдар санының
20%-нан және сериялап шығарылатын
өнімді сертификаттау кезінде өтінім
берушінің үлгілерді іріктеуге
ұсынған партиясындағы бұйымдар
санының 30%-нан аз болмау керек.