Автор работы: Пользователь скрыл имя, 06 Апреля 2014 в 20:46, курсовая работа
Нарықтық экономикалық қатынастарда несие барлық өндірістік
жұмыстардың, ғылыми-техникалық процестердің негізгі қозғалысын, заңды тұлғалардың кәсібін ұлғайтуға, жеке тұлғалардың өмірін жақсартуға, шағын және орта бизнесті, фермерлік шаруашылықтарды кеңейтуге негізгі үлесті қосады.
Несиенің формалары оның құрылымымен және белгілі бір дәрежеде несиелік қатынастардың мәнімен тығыз байланысты келеді.
Мемлекеттің несие жүйесінде коммерциялық банктердін алатын орны өте зор. Олар қарыз капиталы нарығының әр түрлі саласында жан-жақты іс-әрекет етеді. Коммерциялык банктер несие ресурстарының негізгі бөлігін шоғырландырып, өз клиенттеріне несие беру, депозит кабылдау, есептесу, бағалы қағаздарды, шетел валютасын сатып алу-сату мен оларды сақтау және басқа да көптеген қаржылык қызмет көрсетеді.
* Ескерту: қайнар көзі веб-сайт АО «БТА Ипотека»: www.ipoteka.kz.
Қазақстанда ипотекалық несиенің дамуын қолдау мақсатында соңғы жылдары «Қазақстан Ипотекалық Компаниясы» АҚ бірқатар жұмыстар өткізді.
млн. долл. |
31.12.2000 |
31.12.2001 |
31.12.2002 |
31.12.2003 |
31.12.2004 |
31.12.2005 |
31.12.2006 |
Жеке тұлғаларға берілген несиелер көлемі |
376 |
844 |
2319 |
4796 |
8089 |
11 747 |
15312 |
Жыл сайынғы өсім |
|
125% |
175% |
107% |
69% |
45% |
30% |
* Ескерту: қайнар көзі Қазақстан Ұлттық банкттің мәліметтері бойынша, А. 2007ж.
6-кестеден көрініп тұрғандай жеке тұлғаларға несие беру көрсеткіштері 2000 жылы 376 млн АҚШ долл. құраса, 2004 жылы 8089 млн АҚШ долл құрады. Қазақстан Ұлттық банкттің жорамалы бойынша бұл көрсеткіш 2006 жылы 15312 млн АҚШ дол. Болмақ, яғни 2000 жылдан 2006 жылға дейін жеке тұлғаларға берілген несиелер көлемі 5 есеге артпақ.
Ал 2005 жылы жеке тұлғаларға тұтыну мақсатына берілген несиелер өсімі 7 кестеде көрсетілген.
|
|
Январь |
Февраль |
Март |
Апрель |
Май |
Июнь |
Июль |
Август |
Сентябрь |
Октябрь |
Ноябрь |
Декабрь |
Екінші деңгейлі банктің барлық нарығы |
125 |
177 |
171 |
235 |
235 |
256 |
275 |
316 |
289 |
280 |
336 |
384 |
Өсім |
-73 |
52 |
-6 |
64 |
0 |
21 |
19 |
41 |
-27 |
-9 |
56 |
48 |
Ай сайынғы өсім |
4% |
6% |
6% |
8% |
8% |
8% |
9% |
10% |
9% |
9% |
11% |
12% |
* Ескерту: қайнар көзі: Қазақстан Ұлттық банкттің мәліметтері бойынша, А. 2006ж.
* Ескерту: қайнар көзі: Қазақстан
Республикасының Статистика
Банктер |
01.01.2005 |
01.01.2006 | ||
Сумма, млн. тенге |
үлесі |
Сумма, млн.тенге |
үлесі | |
ҚХЖБ |
70 688 |
23,2% |
160 999 |
23.9% |
ККБ |
74 014 |
24,3% |
119 473 |
17,8% |
БТА |
47 202 |
15,5% |
86 855 |
12,9% |
ЦКБ |
20 337 |
6,7% |
70 397 |
10,5% |
Альянсбанк |
10 224 |
3,4% |
55 572 |
8,3% |
Каспийский |
13 914 |
4,6% |
43 568 |
6,5% |
Темірбанк |
8 736 |
2,9% |
21 062 |
3,1% |
Еуразиялық |
2 817 |
1,4% |
11 503 |
1,7% |
ТЕХАКАБАНК |
1 852 |
0,6% |
4 288 |
0,6% |
АБН-Амро |
833 |
0,3% |
1 533 |
0,2% |
Гонконг-Шанхай Банк |
293 |
0,1% |
457 |
0,1% |
Ситибанк |
449 |
0,1% |
434 |
0,1% |
Жүргізуші банкттер бойынша |
295 707 |
97% |
14 312 |
2,1% |
Басқа бенктттер |
8 495 |
2,8% |
14 312 |
2,1% |
Банктік жүйе бойынша |
304 202 |
100,0% |
672 829 |
100,0% |
* Ескерту: қайнар көзі: Қазақстан
Республикасының Статистика
Енді “Банк Тұран Әлем” АҚ-нің банктік өнімді жылжытуға тоқталсақ «Шұғыл жағдайдағы несиелер» және «Жылжымайтын мүлік кепіліндегі шұғыл несиелер» өнімін жылжыту бағдарламасын құрып, соңғы кезедрі осы бағдарлама бойынша халық қызуғушылық танытып, жеке тұлғалар “Банк Тұран Әлем” АҚ-нан несиелерді қарқынды түрде алып жатыр.
Бұл бағдарламалар теледидар, радио, баспасөз, көшелер мен мекемелерде, интернетте жарияланып. Өйткені оның пайыздық төлемі мен қойылған шарттары жеке тұлғаларға ыңтғайлы қылып жасалған. Мәселен ай сайынғы несиелеік төлем 9-кестеде толыққанды берілген.
Несие мерзімі (ай) |
12 |
24 |
36 |
60 |
Пайыздық төлем (%) |
9,5% |
9,9% |
10,4% |
11,5% |
Несие сомасы (долл. США) |
Ай сайынға несиелік төлем | |||
3 000 |
274 |
150 |
109 |
79 |
5 000 |
456 |
250 |
182 |
131 |
10 000 |
912 |
500 |
364 |
262 |
50 000 |
4 560 |
2 496 |
1 890 |
1 311 |
* Ескерту: қайнар көзі: «БанкТұран
Әлем» АҚ-ның мәліметтері
9- кестеде көрініп отырғандай
несиелер 60 айға дейін яғни бес
жылға беріліп ай сайынғы пайыз
Кесте 10
«Шұғыл жағдайдағы несиелер»
және «Жылжымайтын мүлік
Филиал |
«Шұғыл жағдайдағы несиелер» |
«Жылжымайтыл мүлік кепіліндегі шұғыл несиелер» |
Барлық тұтыну несиелері | |||
Портфеля көлемі, мың.$ |
% |
Портфеля көлемі, мың. $ |
% |
Портфеля көлемі, мың. $ |
% | |
Алматы |
53 728 |
21.9% |
22 973 |
18,2% |
76 701 |
20,7% |
Астана |
12 642 |
5,2% |
9 783 |
7,8% |
22 425 |
6,0% |
Қостанай |
6 741 |
2.7% |
2 026 |
1.6% |
8 767 |
2,4% |
Ақтөбе |
24 914 |
10.2% |
9 790 |
7.8% |
34 704 |
9,3% |
Оңт Қазақстан |
12 788 |
5,2% |
9 695 |
7.7% |
22 483 |
6,1% |
Солт Қазақстан |
7 738 |
3.2% |
3 288 |
2.6% |
11 026 |
3,0% |
Маңғыстау |
14 598 |
6.0% |
10 177 |
8.1% |
24 775 |
6,7% |
Жамбыл |
10 120 |
4.1% |
6 267 |
5.0% |
16 387 |
4,4% |
Көкшетау |
7 356 |
3.0% |
2 909 |
2.3% |
10 265 |
2,8% |
Талдыкорган |
3 448 |
1.4% |
1 482 |
1.2% |
4 930 |
1,3% |
Кызылорда |
10 454 |
4.3% |
6 739 |
5.3% |
17 193 |
4,6% |
Караганды |
18 259 |
7.4% |
4 881 |
3.9% |
23 140 |
6,2% |
Жезказган |
5 054 |
2.1% |
2 621 |
2.1% |
7 675 |
2,1% |
Теміртау |
4 343 |
1,8% |
2 910 |
2.3% |
7 253 |
2,0% |
Шығыс Қаз |
11 107 |
4.5% |
5 197 |
4.1% |
16 304 |
4,4% |
Семей |
9 865 |
4.05 |
4 846 |
3.8% |
14 711 |
4,0% |
Павлодар |
6 389 |
2.6% |
6 367 |
5.0% |
12 756 |
3,4% |
Экибастұз |
2 762 |
1.1% |
1 214 |
1.0% |
3 976 |
1,1% |
Батыс Қаз. |
3 271 |
1,3% |
3 270 |
2.6% |
6 541 |
1,8% |
Аксай |
3 877 |
1.6% |
1 947 |
1.5% |
5 824 |
1,6% |
Атырау |
9 761 |
4.0% |
5 856 |
4.6% |
15 617 |
4,2% |
Кульсары |
6 055 |
2.5% |
1 915 |
1.5% |
7 970 |
2,1% |
Барлығы |
245 271 |
100% |
126 154 |
100% |
371 423 |
100% |
* Ескерту: қайнар көзі «БанкТұран Әлем» АҚ-ның мәліметтері бойынша 2006ж
10-кестеде көрініп отырғандай берілген «Шұғыл жағдайдағы несиелер» және «Жылжымайтыл мүлік кепіліндегі шұғыл несиелер» өнімдерін салыстырсақ Алматы бойынша «Шұғыл жағдайдағы несиелер» 53 728 Мың АҚШ ждолл көлемінде берілсе, Астана бойынша 12 642 мың АҚШ долл құраған, ал «Жылжымайтыл мүлік кепіліндегі шұғыл несиелер» бойынша Алматыда 22 973 мың АҚШ долл. берілсе, Астанада 9 783 мың АҚШ долл. көлемінде берілген. Ал жалпы несие көлемі Қазақстан бойынша 371 423 мың АҚШ долл. құрап, оның 245 271 мың АҚШ долл. «Шұғыл жағдайдағы несиелер» өнімі бойынша берілсе, 126 154 мың АҚШ долл «Жылжымайтыл мүлік кепіліндегі шұғыл несиелер» өнімі бойынша несие берілген.
Ипотекалық несие – жеке және заңды тұлғаларға, сатып алынатын тұрғын үйдің өзін, құрал-жабдықтарды, жерді кепілге қоя отырып, осыларды сатып алуға берілетін ұзақ мерзімді несие. Басқаша айтқанда - ипотекалық нарық капиталы деп аталынатын, кепіл ретінде қозғалмайтын мүлікпен қамтамасыз етілген, қарыз капиталы қайта орналастырылынатын қаржы нарығының бір бөлігі, Ипотекалық капитал нарығында бағалы қағаз ретінде несие берушінің несие бойынша алынатын төлемдер кепілдендіретін кепілдер, сондай-ақ қарыз алушының өз міндеттемелерін орындай алмаған уақытта, кепіл объектісін өткізу арқылы, салынған қаражаттарды қайтару мүмкіндігі қарастырылады.
Барлық қаржы нарықтары секілді, ипотекалық капитал нарығы да алғашқы және екінші болып, ал қозғалмайтын мүліктің типіне байланысты - тұрғын үйдің ипотекалық несиесі, табысты қозғалмайтын мүлік, өндірістік қозғалмайтын мүлік және т.с.с. бөлінеді.
Ипотекалық капиталдың алғашқы нарықтағы несие берушілері арасында коммерциялық банктер, сақтандыру және траст компаниялар, жеке несие берушілер болады. Қазақстан Республикасының облыстары бойынша несие алушылардың табыстар деңгеін 11 кестеден көруге болады.
Кесте 11
Қазақстан Республикасы халқының табыстар деңгейі
Облыс |
Табыстар өсу мөлшері, % |
Ақмола |
21,1% |
Ақтөбе |
16,2% |
Алматы |
16,0% |
Атырау |
16,9% |
Шығыс Қазақстан облысы |
14,3% |
Жамбыл |
15,8% |
Батыс Қазақстан облысы |
10,0% |
Карағанды |
15,1% |
Қостанай |
15,3% |
Қызылорда |
18,1% |
Манғыстау |
10,7% |
Павлодар |
25,4% |
Солтүстік Қазақстан облысы |
19,9% |
Оңтүсік Қазақстан облысы |
16,4% |
Астана қаласы |
21,2% |
Алматы қаласы |
12,1% |
Қазақстан Республкасы |
17,0% |