Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі.Техника қауіпсіздігі

двигатель; 6 - түсіретін шұңқыр

 

        4-сурет. Механикаландырылған күрекпен жұмыс істеу сызбасы:

 

1-технология - пайдаланылған газдарды бейтараптандыра отырып,  бульдозер  грейферімен  немесе  ожаулы  ілгіштермен жабдықталған   электртиегіштерді   немесе   шағын   габаритті автотиегіштерді қолдану.

      Мұнда электртиегіш немесе автотиегіш койма рампасынан өтпелі көпір арқылы вагонга кіріп жүкті алады да, оны қабылдаушы шанаққа төгеді, осыдан кейін жүк конвейер бойымен автомобильдің шанағына, қоймаға беріледі. Техникалық өнімділігі жүктің тегіне қарай Ө = 25 - 30 тс/сағ.

2-технология - механикаландырылган күрекпен тиеу. Бұл күректің құрылысы айтарлықтай қарапайым. Жабық вагонның есігін ашкан соң үйілген жүк төгетін шұңқырға өз салмағымен құйылады.

     Жүкті түсіру технологиясы мынадай:

_* вагон ішіндегі жұмысшы күректі (қырғышты) жүктің жоғаргы жағына карай тартып, оған батырады;

*төменде тұрған жұмысшы электр двигательді іске қосады;

*вагон ішіндегі жұмысшы қырғышпен бірге қозғалып, үйілген жүктің қабылдаушы құрылғыға түсуін қадағалайды.

     Механикаландырылған күрек дегеніміз - бүл оқтын-оқтын жұмыс істейтін қондырғы, ондағы жүмысшылардың саны= 2.

      Кейде жүкті қосарланған күрекпен түсіреді, яғни үшінші жұмысшы есік ойығының келесі жағынан күрекпен түсіреді. Бұл жағдайдағы жұмысшылар дың саны п_жұм-3. Мұндай қондырғының техникалық өнімділігі Ө = 30 т/сағ.

Ендігі жерде төменгі клапан ашылып, жүк конвейер таспасына түседі сөйтіп ол арқылы сүрлем-шанаққа иемесе қоймаға жеткізіледі.

 

Темір жолдағы КДЭ-253 бағыттауыш кран техникалық сипаттамасы

 

Жүк көтерімділігі: төменгі  шығарылымда,т           - 25/16

                                 жоғарғы шығарылымда,т         - 6,8/4,5

Бағыттауыш  ұзындығы, м                                         - 15

        Бағыттауыштың шығарылымы: төменгісі, м     - 4,5/6

                                                           жоғарғысы, м    - 15/30

Жылдамдық: жүкті көтеру м/мин                       - 11,25

                       қозғалысы м/мин                          - 133

Бұрылу бөлімінің айналу жиілілігі,мин               - 1,5

Бағыттауыштың толық  көтеру уақыты, мин      - 1,0

Кранның массасы, т                                              - 66,41

 

1.3 Жүкті қысу құралын  таңдау

 

Жүкті қысу құралдарының дұрыс таңдалуына ТТМ өнімділігі, яғни вагондардың жүк операцияларында  тұру уақыты тәуелді болады.

Үйінді жүктерді түсіру технологиясының мынадай артық шылықтары бар:

- жүктерді тиеп-түсіру жұмыстарын кешенді механикаландыру және автоматтандыру деңгейінің жоғарылығы;

- қондырғының саңылаусыздығы-герметикалылығы, бұл оньң экологиялық тиімділігі;

- түсірілетін жүкті күрделі бағыттармен жылжыту мүмкіндігі;

- техникалық өнімділігінің едәуір жоғарылығы Ө_тсі > 100 тс/саг, шамамен  2 ваг/тәу;

- жүкті бір мезгілде бірнеше көлік құралдарынан сорып алу мүмкіндігі;

- жүкті тармақгарға, яғни әр түрлі қоймаларға тарату мүмкіндігі. 
       Үйінді жүктерді ашык, жылжымалы құрамнан түсіру технолосын ашық вагондардан қарастырайық:

1-технология - грейферлі іліп алу органдары бар темір жол жүрісті төрттағанды, аркалы және бұрмалы крандар пайдаланылады.

       Механи-аландырылган түсіру әдісі п_{т =} 10 ваг/тәу жағдайында жүзеге асырылады.

Артықшылықтары:

- грейфер арқылы вагоннан тікелей автомобильге төте нұсқаны пайдалану мүмкіндігі;

-түбі саңылаусыз немесе төменгі люктері бар вагоннан түсіру мүмкіндігі.

 

 

1- «көтеріңкі жол»; 2 - қосымша көпірше; 3 - ашық вагон; 4 - трактор

тиеуіші; 5 - автомобиль; 6 - жүктерді жедел  сақтау қоймасы

 

5-сурет. Сусымалы жүктерді түсіруге арналған «көтеріңкі жол».

 

Жүкті қысып алу құралына жабдықталған ожаулар және грейфелер  қолданылады. Ол төмендегі (6-сурет) көрсетілген.

 

 

2. Машиналардың біреуінің  негізгі параметрлерін есептеу 

 

 

Негізгі параметрлерді  есептеу машиналардың біреуіне жүргізіледі.

       Техникалық  өнімділігі механикаландырылған  құралдардың ең жоғарғы жұмыс қабілеттілігімен және жүктерді тиеу түсіру тәсілдерімен сипаттамаланады.

Пайдалану өнімділігі жұмыс  қабілеттілігі және жүктерді тиеу түсіру тәсілдерінен басқа тиеу түсіру жұмыстарын, оның ішінде ұйымдастыру жұмыстарыммен  айналысады.

Пайдалану өнімділігі техникалық өнімділігінен төмен, сол үшін тиеу-түсіру жұмыстарының өндірістік жобалау үшін және жалпы механикаландырылғанқұралдарын есептеу үшін негіз болып саналады.

 

 

2.1 Мерзімді жұмыс істейтін  ТТМ-ның техникалық өнімділігін  анықтау

 

Мерзімді жұмыс істейтін ТТМ-ның (кран, электр немесе автотиегіш, біршөмішті тиегіш және т.б.) техникалық өнімділігі мына формуламен анықталады:

  

, т                                                (2.1.1)

 

мұндағы, 3600 – бір сағаттағы секунд саны;

        G_гр – бір цикл ішінде машананың жұмыс бөлігімен тасымалданатын  

                жүк салмағы (номиналды жүккөтерімділік), т;

        Т_ц – машинаның жұмыс істеу циклінің ұзақтығы, с.

 

Машинаның жұмыс істеу  циклінің ұзақтығын есептеу

 

ТТМ-ның жұмыс істену циклі деп жүктің бір мөлшерін алуға, жылжытуға, тиеуге және машинаның бастапқы орнына қайтуына қажетті уақытты атайды. 

          , с        (2.1.2)

 

мұндағы, t₃ және t₀ – жүкті байлауға және ажыратуға кететін уақыт, 10-30с;

t₁ – жүктің көтерілуінің ұзақтығы, с;

t₂ – жүктің арбашамен қозғалуы, с;

t₃ – жүктің кранмен қозғалуы, с;

t₄ – жүктің түсірілуі, с;

t₅ – жүкті алып көтерілуі, с;

t₆ – кранның жүксіз қозғалуы, с;

t₇ – арбашаның жүксіз қозғалуы, с;

t₈ – жүкті алып түсірілуі, с;

к_сов – цикл операцияларын үлестіру коэффициенті, к_сов=0,7.

t₁= t₄= t₅= t₈

    t₂= t₇

t₃= t₆     болғандықтан, онда формула мынадай түрге келеді:

 

                                                  (2.1.3)

                                       ,                                                         (2.1.4)

 

мұндағы, Н – жүктің көтерілуінің орташа биіктігі, м;

         V – көтерілу кезіндегі жүктің орташа жылдамдығы;

        t_рз – кран механизмінің үдеу-баяулауына кететін уақыт, t_рз=1¸2 с.

 

,                                                              (2.1.5)

 

мұндағы,L_m – арбашаның жылжуы, м;

 

,                                                                             (2.1.6)

 

мұндағы, L_пр – кранның ені, м;

        L_выл – кран консолінің шығуы, м;

       V_т – арбашаның қозғалу жылдамдығы;

       t_рт – арбашаның үдеуіне және баяулауына кететін уақыт , t_рт=2 с.

 

      ,  немесе ,                                         (2.1.7)

 

мұндағы, L_к – кранның жылжуы, L_к=20 м;

        V_к – кранның қозғалу жылдамдығы;

         t_рк – кранның үдеуі мен баяулауы,  t_рк=3 с. 

 

Бағыттауыш кран үшін есептеу жүргіземіз:

          немесе  

Мұндағы:  φ_{ст –} бағыттауыш кранның орташа бұрыш айналымы, 130˚;

           n – айналым жиілілігі, 1,5 айн./мин

 

,мин. немесе  ,

 

мұндағы, L_к – кранның жылжуы, L_к=20 м;

        V_к – кранның қозғалу жылдамдығы;

         t_рк – кранның үдеуі мен баяулауы,  t_рк=3 с. 

 

(с) 

(с)                                                                          

(с)                                                                           

 

        (с)         

         (т)                                                 

                                                       

2.2 ТТМ-ның пайдалану өнімділігін есептеу

 

Пайдалану өнімділігі ішкі технологиялық үзілістерді ескергендегі 1 сағат ішінде өңделетін жүк мөлшерімен анықталады:

 

                                  ,                                       (2.2.1)

 

мұндағы, к_вр – уақыт бойынша ТТМ пайдаланудың коэффициенті, к_вр=0,7.

 

                       (т)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3.  Жүк ауданының  жобасын жасау

 

Қоймаларды және ТТЖ-ның  механикаландыру құралдарын таңдау кезінде техникалық-экономмикалық  көрсеткіштерге, жүктердің сақталуын, қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, сонымен  қатар осы саладағы жаңа жетістіктерге  сүйену қажет.

 

3.1 Қоймалардың және  тиеу-түсіру жұмыстары фронтының аудандарын, сызықтық өлшемдерін анықтау

 

Жүк пунктеріндегі қоймалар мен ашық алаңшалар жүк түрлері  бойынша мамандандырылады. Қоймаларды жобалау кезінде немесе олардың  типтік жобаларын таңдау кезінде  олардың негізгі параметерлерін анықтау керек: тиеу-түсіру фронттарыны қажетті ауданын, ұзындығын, енін және өлшемдерін. 

Контейнерлік алаңшадан  басқа, қоймалардың барлық аудандарын есептеу кезінде орташа жүктемелер әдісі қолданылады.

Қойманың ауданы қабылдау және жөнелту бойынша бөлек мына формуламен анықталады:

 

, м²                          (3.1.1)

 

мұндағы, Q_сут – жүктің тәуліктік қабылдануы мен жөнелтілуі, т/тәулік;

          t_хр – жүктің қабылдануы мен жөнелтілуі бойынша сақталу уақыты,  

                  тәулік, (Қосымша 3)

          К_доп – өтпелер мен жол өтпелеріне қажетті қосымша ауданды

                  ескеретін коэффициент (1,7 – 1,9);

         a_п – қойманы қоспай «Вагон-автомобиль», «Автомобиль-вагон»   

                   тікелей нұсқалары бойынша жүктердің  өңделі коэффициенті,

                   бірлік шамасында: 

ыдысты-даналы жүктер үшін a_п^приб=20%, a_п^отпр=30%;

контейнерлер мен ауыр салмақты жүктер үшін a_п = 30¸40%.

• – қойманың еденіне түсетін орташа жүктеме (Қосымша 3)

 

Қойманың енін таңдағаннан  соң, оның ұзындығын анықтауға болады. Қойма ұзындығының шамасына келесідей  талаптар қойылады:

1. қойма ұзындығының шамасы 12-ге бөліну керек,
2. қойманың ұзындығы 300 м-ден аспау қажет.

Егер де қойманың ұзындығы 300 м-ден асатын болса, онда 2 және одан көп қойма салынады. 

Жүк фронтының ұзындығы мына формула бойынша анықталады:

                                                                               (3.1.2)

 

мұндағы, l_ваг – вагонның ұзындығы, м

                Х_под – вагондарды берулер саны.

 

Бұл кезде l_фр≤L_қой шарты сақталу қажет, яғни фронттың ұзындығы қойманың ұзындығынан аспауы тиіс.

 

( м²)  - қабылдау                                                  

 (м) -  қабылдау 

Қойманың ені-18м, сонда  оның ұзындығы 1880/18=104м                                                

Есептеу нәтижелері 3.1.1-кестеге  жазылады.

 

      3.1.1-кесте.

      Қоймалардың сызықтық өлшемдері және олардың аудандары

 

Жүктің атауы	Вагондардың (контейнерлердің) тәуліктік келуі немесе жөнелтілуі	Қойма ның ауданы	Қойма ның ұзындығы	Қойма ның ені	Қоймалар саны
келуі бойынша
Үймелі жүктер	14	1880	104	18	1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4. Жүк ауданының жұмыс  технологиясы

 

Тиеу-түсірудің технологиялық  үрдістерін және жылжымалы құрамның, тиеу-түсіру фронттарындағы қозғалыс қауіпсіздігі мен жұмыстарды орындау  кезіндегі техника қауіпсіздігін  жетілдірудің талаптарын жасау.

Жүк ауданының технологиялық  үрдісі контейнерлердің берілген тиеу, реттеу және сұрыптау жоспарларының  әрі ағымдық, әрі бір мезгілді ең шығындармен орындалуын қамтамасыз ету керек және экономикалық көрсеткіштердің  жақсартылуын, контейнерлік пунктің  өңдеу, крандар мен автомобильдердің жұмыс істеу қабілеттілігінің арттырылуын, контейнерлердің өңделу уақытының қысқартылуын, вагондар мен автомобильдердің бос тұруларын азайтуды қарастыру қажет.