Развития информатики

«Хабар» телеарнасы Қазақстан  Республикасының заманауи медиа  кеңістігінде халыққа қоғамда орын алған жайттар туралы жаңалықтар мен талдамалы бағдарламаларды үздіксіз, әрі жедел ұсынатын ақпараттық-телевизиялық агенттік болып табылады.

 

Телеарна «билік – БАҚ  – қоғам – тұлға» тізбегін құрайтын саясат, әлеуметтік-мәдени құндылықтар  мен дәстүрді байланыстырушы басты құрал болып табылады. Сондай-ақ қазіргі таңда әртүрлі жанрдағы бағдарламалар қатарын толықтырып, дамытып отыр.

 

Телеарнадағы ақпарат таратудың басты қағидаттары – мемлекеттік ақпараттық саясатты дамыту.

 

Агенттік өзінің төл туындыларынан  басқа, әріптестік келісім негізінде әлемдегі басты ақпараттық агенттіктердің өнімдерін қолданады.

 

Бүгінде «Хабар» телеарнасында  ақпараттық-отбасылық тұрпаттағы 39 бағдарлама қазақ және орыс тілдерінде эфирге шығуда, форматы – ақпараттық-отбасылы.

 

Эфирге шығарылатын бағдарламалардың 75%-ы телеарнаның төл туындыларынан құралады, яғни телеарнада түсірлетін бағдарламалар, фильмдер мен телехикаялар. Оның ішінде телеарна мамандары аударатын көркем және деректі фильмдер де бар.

 

Телеарна тікелей эфирде спорттық көрсетілімдерді (Олимпиада  ойындары, футболдан әлем және Еуропа чемпионаты, Чемпиондар лигасы, Еуропа лигасы, т.б.) көрермен назарына ұсынып отырады. Арнаның техникалық және шығармашылық қоры саяси, мәдени және спорттық іс-шараларды оқиға орынан тікелей эфирде көрсетуге мүмкіндік береді.

 

«Хабар» телеарнасы 2012-2013 жаңа телевизиялық маусымында жаңа ойын-сауықтық жобаларын ұсынды. Олардың қатарында «Ду-Думан» әзіл-сықақ театрларының сайысы мен ерекше жоба - «Аймақтар аламаны». 2012 жылы «Подружки», «Агент Z», «25-й километр» және т.б. отандық телехикаялардың тұсауы кесілді.

 

"Хабар" телеарнасы  желтоқсан айының ортасынан бастап  жаңа 16:9 форматында хабар таратуға көшті. Компания басшыларының айтуынша, бұл – «Хабар» Агенттігі құрамына енетін арналардың дауындағы және циврлық форматқа көшу барысындағы алған улкен асуының бірі.

 

«Хабар» арнасының жаңалықтар көрсетілімі Астанадағы «Қазмедия  орталығы» телерадиокешенінде орналасқан жаңа студиядан жүрзгізіледі, Бұл - арнаның циврлық форматқа көшу жолындағы  жаңа дәуіріне қадам басуына үлкен мүмкіндік туғызды.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қазір жер беті халқтарының... өмір...баршаға аян. Бүкіл әлемдегі... да үшін қызмет ететін, мақсаты мен  мүддесі айқын

ғаламат...... көрерменін лезде  елітіп, баурап алуға дайын тұрады десек, оны

телевизиялық әр... беру соқпайды.

Бірақ біздің айтпағымыз, сол  рухани өнімдердің сипаты қазіргі... тойтарыс беріп отыр десе де болғандай. Батыстың

шым-шытырық, айқай-шу мен  анайылыққа негізделген, одан қалса  адам тән...БАҚ аз бәсең

айтып жүрген жоқ. Сол себепті  «Адамзатқа тән құндылықтарды насихаттаудағы

тележурналистиканың атты... арқау етуіміз

осыдан кейін өздігінен  түсінікті болса... бұрын-

соңды айтылып жүрген мәселелерді  қайта тізбелеп шығуға емес, көтерілген

мәселелерге қатысты отандық  дәл... баруын зертеп көруге жетелейді. Олай болса бітіру жұмысының

мақсаты мен де...... бара жатқан төріміздегі көгілдір экранымыздың ұлттың жан-дүниесіне

әсер етер түрлі... ой елегімізден  өткізу.

Күнделікті таңертеңнен  қара кешке дейінгі өмірімізде талай  ақпаратты

қабылдап жатырмыз. Оның тең... та

қалады. Солардың ішінде жаманы-жақсысы  да, зияны-пайдалысы да аралас

жүреді. Бір сол...... ысырып тастау бізде жоқ әдет. Демек, қайтсек  халқымыздың

мақсат-мұратымен ұштасар, ұлттық құндылықтарын насихаттайтындай, адамзаттық

санасына оң етер... оны...деген  мәселе бітіру жұмысының өзектілігі болып

табылады. Бұл ретте жұмыс  барысында... бірі...интегративтік функциясы  және руханият әлеміндегі

көкейкесті мәселелерге» арналып, ал басты нысаны...... адамзатқа  тән құндылықтарды насихаттайтын

бағдарламалар таңдалып алынды. Яғни, аталған телеарналардың... сипаты сарапқа салынып, ондағы

кемшін тұстарды дөп... амалдарын  іздестіруге талпынып

көрдік. Рас, соңғы кездері  телеарналардан... болып алдық. Теледидардың құдіреттілігі де осында...... керісінше  әлемдегі апат,

соғыс сияқты соңғы суыт хабарлар елең бой алып өзінің аудиовизуалдық қасиеті арқылы адам санасын сиқырлап

алуға дендеп барады. Мәселе, енді сол ақпараттардың адамзат  баласына мен тұр. Ал отандық беткеұстар қос телеарнамыз

– «Қазақстан» мен «Хабардың» қабілеті адам......көзіне айнала алып отыр ма?

Күнделікті эфир төрінен  орын алып... біз мынадай жайттарды  да қаперімізге алдық. Біріншіден,

аталған телеарналар жалпыадамзаттық... легін дұрыс ұсына алып жатқан жоқ. Жалпы, деректі фильмнің

ұлттық мәдениетті сомдап, саралап, таразылап, байытуға келгенде берері өнім болмас. Ең бастысы оның халықты

тәрбиелеуге...... деп...... «Хабар»

телеарналарындағы деректі  фильмдердің берілуі әлі де... Олай арналардың эфиріндегі деректі

сериалдардың басым көпшілігі  шетелдік туындылармен келе...Оған...«Хабар»  арнасының эфирінен беріліп

келген «Табиғат әлемі», «Еуропаның ғажайып... т.б. жатқызсақ болады. Сондай-ақ, бұлардың қатарына

“Қазақстан” телеарнасындағы  «Ғылым және өмір», «Адамның микроорганизмдері»,

«Хайуанаттар әлемі», «Жер... аталған өнімдердің, әрине, көрерменге аударма арқылы тарап

жатқаны Ал тура... осы жасауына шамасы жетер еді. Дегенмен, бұл арналардағы  деректі

туындылардың барлығын жоққа  шығаруға... «Бір сәт және ғұмыр», «Ел  ағалары», «Сәулет сыры»

сияқты деректі фильм  жанрындағы көрсетілімдер... Ал бір... арнайы түсіріліміне ие

болған деректі туынды – «Бір бала» қысқаметражды... Және тағы бірнеше мысалдар келтіре

беруге «BBC» және да деректі  фильм жасаумен айналысатын шығармашыл... сырын, танымдық тәрбие әлемін ғажайып  көк сандық

арқылы көрсетуге көшкені  қашан. Бұл ретте отандық телеарналардың......дәл  күні ұлттық эфирімізге

жетіспей тұрған мәселе.

Екіншіден, аталған... жайы тәрбиелеуге  орасан зор күш беретінін айтып  өткіміз сол тағы да мен түрлі  бағыттағы фильмдердің

әлі де саябыр табатын емес. Ал қазіргі қазақ киносында жанрлық......дейін  деміңді ала алмай... хикаяларының өзі қызық шытырман

оқиғалы экшн-туындылар, өмірге деген құштарлығыңды арттырып, сала да жасауға ұмтылдыратын

тамаша отбасылық-тұрмыстық  мелодрамалар, күлдіре отырып...езу  эксцентрика, сюжетіне ән-биі жоқ. Сол...... табиғатын да көре алмайсыз. Ал нағыз  отаншылдықты оятар сезім — өз

ұлтыңның керемет сұлулығын  ұғыну мен өз... екеніне

көз жеткізуде жатыр.

Үшіншіден, журналистика ұлттық идеологияны қалыптастырушы негізгі

құрал десек, жас ұрпақтың......себу үшін және

жалпыадамзаттық құндылықтар... жас қазақ балаларының рухани қажеттілігін қанағаттандыру мәселесі бізде

әлі жүйесін таппай келеді. Ал балалар бағдарламасын тек... кез... сияқты. Иә,......да... сол,... ересектер

баланың көзімен жасай  білуі тиіс. Балаларға... пен аса  мән шарт.

Міне, осы айтылған дүниелерді саралап, салмақтай келе түйткілдерді

шешу жолында тың...... жұмысының

жаңалығын танытса керек. Ондай жаңалық өз кезегінде кез-келген БАҚ өкілі

мен ұлтын сүйер болашақ... үшін... да жатыр. Ал бітіру жұмысының  зерттеу әдісі

салыстыру, сараптау және ұсыныс... алып......бөлім, қорытынды, пайдаланған  сілтемелер мен

әдебиеттер жиынтығын  қамтыды.

І тарау

Тележурналистиканың интегративтік  функциясы және... бір соның

ішінде орасан зор мүмкіндіктерді иеленетін жүйе. ХХІ ғасыр...ұлы  адам...ой – әсер ететін идеологиялық құрал. Рухани нәр мен эстетикалық  әсер

беретін өнердің өзгеше бір  түрі.... аясынан «ақпарат

ғасыры» деген ұғымды иеленіп  отырған кезеңде тележурналистиканың  ақпарат

кеңістігінен алатын орны...- өзі... ел мүддесімен, адамзаттың көкейкесті арманымен ұштасып

жатады. «Тележүргізуші жүрек  түбінде өзін толғантқан... автор  тақырыбын тереңнен толғап, содан  әлі... табу......өз ойын,

айтайын дегенін әңгімелеу  кезінде сарықпай тынбауы... шықпай, әңгіме көпшілікке мейлінше ұғынықты,

ықшам айтылуы тиіс. Қосалқы  сөз,... әңгімелеушінің

айтамын дегенін жеріне жеткізіп, шағын көлемде шебер суреттелуі – парыз.

Кадрдан тыс не... көпке  ұғынықты сөйлемдерге

құрылғаны жөн. Бұл көрерменнің  көрініс пен мәтінді есінде ұстап  қалуына,

әрі...... байланысында оның тілге  жетіктігі мен майда биязы......... Әрі хабарды жүргізу

кезіндегі қонақтардың талғам таразысының... да студияда жылы байланысқа негіз қалап отырады.»[1]

Көрермендерге экранда оқиғаны  мен мен... суреттердің мол болуы

аудитория мен студия арасын жақындастыра түседі. Өйткені фактіні...кезінде  автордың тақырыпқа шын жетіктігі  айқындалып,

ашыла түседі.... жағынан өсіп – жетіліп,

байыпты бола бастады.

Журналист адамдармен қарым  –...... ой – түйсігін тереңдетеді. «Бұл журналисті

байқағыштыққа тәрбиелейді, ойдан ой туғызуға.........ерекшелігіңді  байқатады. Өзгелер

аңғармағанды журналистің  аңғаруына мүмкіндік береді». [2]

Қазіргі заманғы.........бағдар сілтейтін мүмкіндіктер жеткілікті. Теледидар

бағдарламаларындағы ықшамдылық, өткірлік,............ хабардың өзі

телепублицистикалық үнмен  естіледі, оқиғалық ақпарат қоғамдық... да публицистикада басқаша көрініспен

танылады» - дейді, Е. Прохоров. [3] Минут, сағат сайын сан –  саладан ағылып

жатқан... де идеялар мен  пікірлер

жетерлік. Бізде...... соны экранға

шығарғанымен де, оны тиімді, әсерлі жеткізу... не онда тақырып актуальді, тосын, тың,

маңызды болып, қоғамның мәнді  проблемасын өзек әрі ол жан –  аша іштей қабысса, көрермен де одан сырт

қалмайды.

Хабардың тақырыптық мол,... әлеуметтік

философиялық мазмұны  терең болуы шарт. Көркем жанрдың  тек сыр қатар үлкен әлеуметтік, қоғамдық,... үн ой толғау, заман кеселін  қозғау

болуы керек - ті. Теледидарда  «барлаушыға тән –...тән күрескерге тән – табандылық, істі ақырына  дейін апара

білетін алғырлық, батылдық болуға тиіс». [4] Автор мен редактор, –... тақырыпты егжей –...Ал микрофон ұстаған тележүргізуші байқау да, байыбына бару да

оңай, өтіп жатқан күнделікті өмір ғой деп... көріп, біліп қоюда  ғана емес, ол ұшқыр қиялға нәр беретін, әр түрлі

деректердің көзге көрінуге тиіс ішкі тап... Бүгінгі

күннің тұтас көркем суретін  көңілге таңбалау, оны ақыл –  ой...лайықтап, шынайы картина дәрежесіне жеткізу үшін

өмір тұнығына терең бойлау...... шындығын бұрмаламай, кездейсоқ емес, шыншыл құбылыстарды көре білуі

керек. Шеберлік ең алдымен,...... арқылы автор белгілі бір заманның, әлеуметтік ортаның жетекші

ерекшеліктерін танытуы  тиіс. Кейіпкерді......кей өмірдің  көлеңкелі жағын баса суреттеуге

жол беріп жатады. Өмір шындығы  – жаңа жаңа жаңа –

қатынасты орнықтыру тұрғысынан бейнеленеді.» [5]

Теледидар бағдарламаларының  тақырыбы жағынан өте ал... болуы  – экран шарттылықтарының

бірі. Тақырып өмірдің  өзіндегі бар құбылыстар мен...мәні бар, қойып отырған міндеттерге  жауап беретін, жұрттың

назарын аударатын тақырыпты  таңдай білу аса... - Т....тағылымы мол. Ұлттық діл, ұлттық сезім,

ұлттық рух, ұлттық тәрбие, ұлттық сана,... –... сүтімен, әженің тілімен, ата – бабамыздың салт –...соны жүзі бар... танытуда

телеэкранның атқаратын  қызметі ұшаң – теңіз.

Аға ұрпақтың өкілдері атасы  мен әжесінің аңыз –...сөз ой...таза қазақы ортада өсті....орта жоқ деуге  болады. Осы тұрғыдан,

жас ұрпақтың мәңгүрттену  бағдарының одан әрі......негіздерінен ажырап қалмау ісінде ақпарат

құралдарының, соның ішінде теледидардың атқарар рөлі зор.... де шын «тәрбиешіге» айналып отыр. Тек, жастарымыздың

ғана емес, ол... халық

санасына кез келген идеяны сіңіруге болатындығы... Демек, қазақ  халқының... оның

бірігуі, ұйысуы, мемлекеттігін  нығайтуы сияқты аса күрделі құбылыстар

ақпарат құралдары...жете... Осы  бағытта

теледидарға жүктелер мәдени –...ұшаң – Соған орай,

кезінде халық ықыласын өзіне  еріксіз тартқан «Шаңырақ», «Алтын сақа» атты

сауықтық – тағылымдық көрсетулердің мол. бір... –... қабылданса, екіншіден ойын –...... жас халық  тарихынан, оның салт –

дәстүрлері мен тән  ұғым –... деректер

беріп, оны ұрпақ санасына сіңіру арқылы...... баладан, еңкейген қартқа дейін ,

үлкенді – кішіні толық  қамтитын бағдарлама. Соңғы жылдары  жас бір... тыс сияқты келеңсіз құбылыстармен  қатар, қазақ отбасында

халқымызға жат, жағымсыз құбылыстар жиі... -...[7] жас еліміздің  тұтқасын ұстайтын азамат

болады.

Көгідір экран арқылы аудиторияға  хабар таратудың маңыздылығы  орасан

зор. Жаңа ақпарат ғасыры кезеңінде...... – күйде, қарқынды түрде  эволюциялық процесс жүріп

жатыр. Сондықтан теледидар  табиғаты,...... заңды болып табылады. Жаңа...... құралдары көпшіліктің

дүниетанымын, өзіндік көзқарасын... әлем тез өзгеріп, тез жаңаруда. Адамзат  өркениетінің

әлемдік даму эволюциясы жеке...... өз бойына театр мен киноның, баспасөз бен... өнер түрі болғандықтан, оның табиғатының  да

күрделілігі өз -... Ол... жанды  көрініс пен дыбыс, мәнерлі сөз...... жалпы журналистиканың

заңдылықтарынан туындайды. Телеэкрандағы хабарлардың көркемдік  деңгейі,

ішкі құрылымының қуаты,...... шешім

табуына дейінгі сыңарлар әрбір бағдарламаның өн... Мысалы, теледидардың әдеби – драмалық хабарларында әдебиетке тән

көркемдік тәсілдер барынша  еркін... не сөйленетін сөздің дыбыс  мүмкіндіктеріне, дауыс ырғағына