Ректификация нефти

ув – кететiн ауаның тығыздығы температураға байланысты анықталады, кг/м3 (есептеуде ув=1,20 кг/м3 алынады).

 

Молдық жылуды анықтаймыз Qизб  ккал/с

 

Qизб  = Qп  - Qот ,

(5.2)

 

мұнда Qп – бөлмедегі ауаға түсетiн жылу көлемі, ккал/с;

Qот – сыртқы қоршаулар арқылы қоршаған ортаға жылу беру (жылы маусым кезінде есептеулерде нөл деп қабылдауға болады).

 

Терезелiк ойықтар арқылы бөлмеге кіретін жылу бөлінудің көлемі Qп жабдықтың қуатына, жұмыс iстейтiн адамдардың санына және жылуға тәуелдi болады.

 

Qп  = Qоб  + Qл  + Qр  + Qоп ,

(5.3)

 

мұнда Qоб – өндiрiстiк жабдық арқылы бөлінетін жылу, ккал/с; Qл–адамдардан бөлінетін жылу, ккал/с;

Qоп– жарық беруші құралдардан бөлінетін жылу;

Qр– күн радиациясынан бөлінетін жылу, ккал/с.

 

Жұмыс бөлмедегі өндiрiстiк жабдықтан бөлінетін жылу қатынаспен ерекшеленедi.

 

Qоб  = 860 × Pоб  × n , 

 

 

 

 

 

 

 

 

мына

 

 

 

(5.4)

 

 

мұнда 860 жылулық эквивалент 1 кВт∙с, яғни1 кВт∙с жылу электрлік энергияға эквивалентті; Роб –жабдық тұтынылатын қуат (компьютерлер, принтерлер)

Роб = 0,8  кВт;

n – бөлмеге өтетін  жылу коэффициенті, n=0,75;

 

Qоб  = 860 × 0,8 × 0,75 = 516 ккал/с.

 

Күн радиациясына кiргiзiлетiн жылу, мына байланыстан анықталады

 

Qp  = m × F ×gост ,	(5.5)
мұнда m – бөлмедегі терезелер саны;
F – бір терезенің көлемі F=6 м2;
gост– әйнек бет арқылы күн радияциясы, яғни	әйнек ауданы 1 м2
арқылы 1 сағ шығатын жылу көлемі.

 

 

Qp  = 1× 6 ×145 = 870 ккал/с.

 

Адамдардан бөлінетін жылу былай анықталады

 

Qл  = Qч × n ,

(5.6)

 

мұнда Qч – бір адамнан бөлінетін жылу көлемі = 100Вт [9]; n –адам саны.

 

Qл  = 100 × 4 = 400 ккал/с.

 

Жарық беруші құралдардан бөлінетін жылу

 

Qоп  = N × Nоп	(5.7)
мұнда N – жылуға айналатын энергия көлемінің коэффициенті, N=0,8;
Nоп – жарық беруші құралдардың саны.
Qоп	= 0,8 × 4 × 40 = 256 ккал/с.

 

Онда жылу бөліну құрайды

 

Qизб  = 516 + 870 + 400 + 256 = 2042 ккал/с.

 

Осыған орай, қажетті ауа алмасу мынаған тең

 

L =	2042		= 1418,05	м3/с.
	0,24	×5 ×1,20

 

 

Бiр сағатқа бөлмеге түсетiн ауаның көлемі, бөлменiң көлемiне қатынасы ауа алмасу еселiгi деп аталады

 

K =	L	,	(5.8)
	Vп

мұнда Vп – бөлме көлемі Vп = 105 м3;

 

K = 1418,05 = 13,5 с. 105

Салқындатқыштың тиiстi өнiмдiлiгiн табамыз

 

Wk  = k з  × L ,

(5.9)

 

мұнда kз – қор коэффициенті, kз =1,3¸2,0;

 

Wk  = 1,7 ×1418,05 = 2410,68 м3/с.

 

Бөлмедегі жабдықтардымен бірге есептей отырып, микроклиматтың тиiстi параметрлерiнiң орындалуы үшiн өнiмдiлiгi кемiнде 2410,68 м³/с болатын бiр салқындатқышты бөлмеге орнату керек. Мына параметрлерді Ballu MTA-60HR салқындатқышы қанағаттандырады.

 

Салқындатқыштың сипаттамалары 5.1 кестеде келтірілген.

 

5.1 к е с т е —  Салқындатқыштың сипаттамасы

Техникалық сипаттамалар	Мәні
Өндіруші	Ballu (Тайвань)
Инвертор	Жоқ
Суық бойынша өнiмдiлiгі (квт)	17.60
Жылу бойынша өнiмдiлiгі (квт)	19.90
Ауа алмасуы (м3/час)	2800.00
Ауданы (м2)	25
Қоректенуі (в/Гц/Ф)	220/50/1
Ду	Иә
Iшкi блоктiң салмағы, кг	70
Сыртқы блоктiң салмағы, кг	122,0
Хладагенттiң түрi	R22
Iшкi блоктiң өлшемдерi, мм	1555×420 × 930

 

Лабораториялық бөлмедегі кондиционерді орналастыру сұлбасы төменде келтірілген (5.2 сурет).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1. – кондиционер, 2 – есік.

 

2. сурет – Лабораториялық бөлмеде кондиционерді орналастыру

 

сұлбасы

 

Дербес компьютер Дербес компьютерлер соңғы 20 жылда қарқынды дамып келеді. Олар

 

пайдаланушы деп аталатын бір адамның жұмыс істеуіне арналған. Дербес компьютермен жұмыс істегенде пайдаланушының арнайы программалау тілін білуі қажет емес. Қазіргі дербес компьютерлер көлемі шағын, құны жоғары емес бола тұрып, 70-жылдардың үлкен ЭЕМ-деріне, 80-жылдардың мини ЭЕМ-деріне және 90-жылдардың бірінші жартысының микро ЭЕМ-деріне қарағанда, өнімділіктері жоғары. Қазіргі кезде дербес компьютерлер адам әрекетінің барлық салаларында қолданылады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5.3 сурет – Дербес компьютер

 

Дербес компьютер пайдаланушымен диалогтік режимде жеке жұмыс істеу үшін арналған. Дербес компьютер негізінен қарапайым құжаттарды бастап, баспа беттеріне дейін әр түрлі мәтін дайындау, есептеулерді орындау, деректер базасын жасау, ақпарат іздеу және т.с.с. жұмыстарға арналған.

 

Дербес компьютердің артықшылығы:

1. адамның компьютермен қатынас жасау тәсілінің қолайлылығы;
2. құнының арзандығы;

 

3. көлемінің шағындығы мен қоршаған орта жағдайына арнайы талап қоймайтындығы (кез-келген жерде орнатуға болады);

 

4. құрылымының «қашықтығы» нәтижесінде пайдаланушылар әр түрлі шалғай құрылғылар қосып және компьютер жетілдіре отырып, ДК-нің мүмкіндіктерін кеңіте алады;

 

5. жаңа нұсқалары мен модельдерінің программалық және құрылғылық үйлесімділігі;

 

6. әр түрлі қолдану салаларына арналған программмалық құралдарының мол болуы;

 

7. жұмыс істеудегі жоғары сенімділігі.

 

5.3 Дербес компьютерді  пайдалану ережелері

 

Жалпы қауіпсіздік талаптары:

 

• Мұғалімнің рұқсатынсыз құрал-жабдықтарды орнынан қозғауға, сымдарға, розеткаларға, штепсельдің айырына, штекерге тиісуге тыйым салынады;

 

• Мұғалімнің рұқсатынсыз компьютерлік сыныпқа кіруге және одан шығуға болмайды;
• Мұғалімнің рұқсатынсыз сынып ішінде жүруге болмайды;

 

• Дербес компьютерде су қолмен және су киіммен жұмыс істеуге болмайды;

 

• Корпусы мен сымдардың бүтіндігі бұзылған (ашық) ДК-де жұмыс істеуге тыйым салынады;

 

• Үстелге, ДК-дің жанына сөмке, портфель, кітап қоюға болмайды;
• Үстелде тек қалам мен дәптер ғана жатуы тиіс;
• Пернетақта үстіне ештеңені қоюға болмайды;

 

• Компьютерлік сыныпта жүгіруге, ойнауға, жолдастарыңның көңілін қажетсіз аударуға, бөгде жұмыстарды істеуге тыйым салынады.

 

Дербес компьютерде жұмыс істеуді бастау алдында қойылатын қауіпсіздік талаптары:

 

ДК электр тогына қосылмаған жағдайда сымдардың, ДК-дің корпусының бүтіндігін және айыру (изоляция) бұзылмамағанын қарап шығып, олардың дұрыс жағдайда екендігіне көз жеткізу керек.

 

Жұмыс кезінде оларға тие бермеу үшін, сымдар сальбырап тұрмауына көңіл бөлу керек. Жұмыс орнын пайдалануды есепке алу журналына белгі қою керек.

 

Дербес пайдаланылатын компьютер жұмысы кезіндегі қауіпсіздік талаптары:

 

ЭЕМ жұмыс істеу кезінде көздің экраннан ең қолайлы қашықтығын (60-70см) сақтау керек. Мүмкін қашықтық -50см.

 

Келушілер кіргенде оқушылардың орнынан тұруының қажеті жоқ.

 

Көз талғанда немесе шаршағанда орнынан тұрмай көзді дем алдыратын бірнеше жаттығу орындау керек. Оқушылар электр тогымен зақымданғанда алғашқы медициналық көмек көрсету әдістерін, өрт сөндіргішпен жұмыс істеу және өрт сөндіру әдістерін білуі керек.

 

Оқушылар көзді дем алдыру жаттығуларды білуі керек. Апат (төтенше ) жағдайлардағы қауіпсіздік талаптары:

 

ДК-де жұмыс істеу барысында ақауларын бйқағанда, түтін немесе әдеттен тыс дыбыстар пайда болғанда жұмысты тоқтатып, аппаратураны өшіру және оқытушыға хабарлау керек. Қажет болса, өртті сөндіруге көмектесу керек. Қажет болса, электр тогынан зақымданғандарға алғашқы көмек көрсету керек. Компьютер сыныбында өртті сумен өшіруге болмайтынын білуі керек. Мұнда құмды немеса көбікті өрт сөндіргішті пайдалануға болады. Егер зақымданған адам электр тогының әсерінде болса,

 

оны жалаңаш қолмен ұстауға болмайтынын білу керек. Зақымданушы электр тогын өткізбейтін материалдарды пайдаланып босатуға болады.

 

ДК-де жұмысты аяқтау қауіпсіздігінің талаптары:

• аппаратураны оқытушының нұсқауымен өшіру керек;
• жұмыс орнын ретке келтіру керек;
• жұмыс орнын пайдалануды есепке алу журналында белгі қою керек.

 

5.4 Электроқауiпсiздiк

 

Бұл вертуальды мұнай ректификациясын зерттеу үшін компьютермен жүзеге асатын болғандықтан электр энергиясының үлкен мөлшерімен тұтынатын болып табылады. Егер оны терiс және олақ пайдаланса, электр тоғы қауiптi екенін ұмытпаған жөн.

 

Электр тогiнiң қауiп-қатерлігі, көпшiлiк жағдайда оның істері күтпеген жайтта асқынады. Тоқпен ток өткiзетiн бөлiктер ғана емес, сол тоқ болмауы керек бөлiктерден де өтуі мүмкін. Адамның организмына тоқтың әсерi өте күштi және жие өлiм нәтижесімен бiтедi. Сондықтан электр тогiмен қолданар кезде, оның қасиеттерiн бiлiп, дұрыс қолдану керек, ерекше iлтипат және сақтық талап етедi.

 

Электр тогiмен жарақаттанудың өндiрiстiк жарақаттардың басқа түрлерiнен айтарлықтай айырмашылығы болады. Танып бiлу, тоқпен барлық организмге зақым келуі - электр соққылары және дененiң жергiлiктi сыртқы жарақаттары немесе күйiктер - электр жарақат болып табылады.

 

Электр соққысы адамның денесiнен өткен кезде, жағдайлардың көпшiлiгiнде бастапқыда тынысы бұзылады, ал жүрегі мақамның бұзушылығымен жұмыс iстеуді әлi жалғастырып, содан кейiн жүрек қызметiнiң тоқтауы мүмкін. Электр соққысынан жарақттану кезіндегі қауiп-қатердiң дәрежесi, тоқтың өту жолдары, тоқпен адамның табылуларының ұзақтылығы, адамның организмы арқылы өткен тоқтың күшi арқылы және тағы басқа жағдайлар арқылы анықталады.

 

Жарақттану кезінде қауiп-қатер тоқ күшiнiң 0,05 А кезінде де пайда болатыныны анықталған, тiптi оның әсерi қысқа мерзiмдi болса да. Мұндай ОДА және одан жоғары күшімен жарақаттанулар өлiм нәтижелеріне алып келедi. Тоқ күшi өтетiн көбiнесе оның әсерiне дененiң кедергiсiмен анықталуға және қақпанды адамның денесi арқылы әсiресе, оның түкшелерi. Кедергi ең үлкен сүрiктiң жоғарғы мүйiздi жiгiн алады; ол қашан зиян жасамаған болады және оның кедергiсi таза күйі 40000-100000 Ом жете алуға қурап қалған. Сүрiктiң жоғарғы жамылғысы егер бiрақ сонан соң жабулы сулаған электролиттермен iстей алу жабулы, тоқ өткiзушi шаңмен немесе терi бiтелiп қалған зиян жасаған, онда кедергi 1000 Омға дейiн құлай алады. Сондықтан өндiрiстiк жағдайлар есепке алумен адамның денесiнiң кедергiсi 1000 Омды қабылдайды.