Айналым қорлары

Жеткізушілерге тәуелді  болмау үшін және өз дүкендеріндегі тауар  сапасына жүз пайызға жауап беру үшін, «РубиКОМ» ЖШС жеке жемдер өндірілуімен айналысады. 2004 жылы кәсіпорын өзі үші жаңа өндіріс саласын - егін шаруашылығын ашады. Бүгінгі күні «РубиКОМ» ЖШС жердің 20 мың гектарын өндіріп, Қазақстандағы егін шаруашылығы саласындағы новаторлардың бірі болып табылады. Біз арпа («Целинный 91» сұрпы) мен бидайды («Саратовская» сұрпы) жемшөп үшін өсіреміз.

Жер үлесін тиімді пайдаланудың бірегей, ғылыми айқындалған стратегиясы өңделіп шығарылды. Негізінен, канадтылықтардың «нөлдік технология» деп аталатын революциялық технологиясы Қазақстан егіншілерінің қолына түскелі біраз ғана уақыт болды. Бірақ «РубиКОМ» ЖШС мамандары тәжірибешілікті үйреніп қана қоймай, жоғары егінге қол жеткізуге әкелген жер өңдеу технологиясын жетілдірді.

«РубиКОМ» ЖШС егіншілері жұмысы ғалымдарды да қызықтырды. Бараев атындағы ауыл шаруашылығының ҒЗИ-мен жұмыс жасау туралы келісім шартқа қол қойылды. Осылайша біріккен күштермен жер өңдеудің «нөлдік» және минималды технологияға арналған дәнді дақылдар сұрпын оптималды таңдау бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстары жүргізіледі. Құрғақшылыққа тұрақты жұп ауыстырғыш егіс айналымын өндіру жүзеге асады, (оның ішінде жүгері, ірі бұршақ, нут), агротехникалық тәжірибелер жүргізіледі.

«РубиКОМ» ЖШС жетістіктері республикалық деңгейде де көріне білді. «РубиКОМ» ЖШС егіс базасында 2007 жылдың тамызында Қазақстанның барлық егін егетін аймақтарының ауыл шаруашылығы мамандары қатысуымен «Дни поля» республикалық семинары өткізілген. Ғалымдар мен тәжірибелі мамандар көп уәде беретін нәтижелер беретін жаңа агротехникаға нағыз танытушылықты танытты. 

Болашақта Павлодар облысының  ірі агрохолдингі, «РубиКОМ» ЖШС, заманауи технологияларды пайдалану арқылы өзіндік жеке базасын дамытуды жоспарлайды (минералды тыңайтқыштар, жер өңдеудің жаңа технологиялары, жем мен дән сақтауға арналған кешендер).

Кәсіпорынның басымдылық бағыттарында - заманауи жоғары өнімді машиналарды - атақты әлем өндірушілерінің  жоғары кернеулі дән, жем жинау комбайндары мен тракторлары бар ауыл шаруашылық техникасын сатып алып, бағдарламаны жаңаландыруды жүзеге асыру.

Ауыл шаруашылығы

Ауыл шаруашылық өнiмдерiн шығарушы

«Ауыл шаруашылығы және ветеринария бөлімінің қортындылары туралы» 2011 жыл және 2012 жылға тапсырмалар»

2011 жылы ауыл шаруашылығы өнімінің  жалпы көлемі 13,996 млн. теңгені  құрады, бұл былтырғы жылдан 5,7 пайызға  артық.  
Физикалық көлемінің индексі 105,7 пайызды құрады, соның ішінде өсімдік шаруашылғы бойынша 112,7 пайыз, мал шаруашлығы бойынша 102,6 пайыз.  
Дәнді дақылдардың өндіріс көрсеткіштерінің өсуі қамтамасыз етілді, 2010 жылмен салыстырғанда 42,8 пайызға, күнбағыс 9,1 пайызға, көкөніс пен бақша дақылдары 17,7 пайызға, ет 2,1 пайызға, сүт 4,9 пайызға, жүн 17,9 пайызға. 
Тамақ және қайта өңдеу өнеркәсібінің тауарлы өнімінің көлемі 2011 жылы  805 млн. теңгені құрады немесе 2010 жылмен салыстырғанда 2,5 пайызға өсті.

І. Мал шаруашылығы

2011 жылы мықты мал азығы базасы  және жұмыс тәжірибесі бар,  малдың етті тұқымында маманданған  мал басының саны айтарлықтай өскен шаруашылықытар анықталды, олар: «Елімай» ШҚ, «Қалмұхжом-Ахмед» ШҚ, «Көктерек» ШҚ, «Талап» ШҚ, «Құсайын-ұлы» ШҚ, «Рустам» ШҚ, «Мұқаш» ЖШС, «Шегелек LTD», «Косагаш» ШҚ, «Қажи-Мұқан» ШҚ, «Өрнек» ЖШС, «Жансары» ШҚ, «Дюсупова» ШҚ.  
«Елім-ай Көкпекті» ЖШС шет елдің малын сатып алу есебінен дамыйды.  
Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қорымен және Аграрлық несие корпорациясымен бірлесіп, «Сыбаға» бағдарламасы бойыша 2011 жылы 623 бас төл сатып алынды, соның ішінде асыл тұқымды мал 163 бас. 
Ректоцервикалды әдіспен қолдан ұрықтандыруды енгізу есебінен малдың өнімділік сапасын жақсарту үшін 2012 жылы етті өнімділігі жоғары 1000 бас будан төл алу жоспарланып отыр.  
Ет бағытындағы асыл тұқымды малдың саны 3552 бастан 4579 басқа өсті. Сонымен табынның құрлымында асыл тұқымды малдың үлес салмағы 4 пайыздан 8,6 пайызға өсті. 
Асыл тұқымды мал есебінің жүйелілігі үшін «Казагромаркетинг» АҚ-мен бірлесіп, ақпараттық-талдау жүйесі (ИАС) енгізілді. Бүгінгі күнге аталған жүйеге 8 шаруашылық тіркелді. 
2011 жылы 400 бас сауылатын сиырға арналған «Өрнек» ЖШС-нің сүт-тауар фермасына жөндеу және қайта құру жұмыстары жүргізілді.  
«Мал шаруашылығы өнімінің сапасы мен өнімділігін жоғарлату үшін арналған субсидия», осы бойынша ауданның шаруашылықтарымен 84,002 млн. теңге сомасында субсидия алынды, соның ішінде сатылған ет үшін 51,104 млн. теңге, сатылған сүт үшін 13,012 млн. теңге, шырынды және ірі азықты субсидиялауға 19,886 млн теңге. 
«Асыл тұқымды шаруашылықты қолдауға арналған субсидия» ауданның шаруашылықтарымен 16,3 млн. теңге сомасында субсидия алынды.  
Келешекте мал шаруашылығын дамыту мәселелері бойынша теориалық және тәжірибелік семинар-кеңестер өткізілді:

• ірі қара малды қолдан ұрықтандыру бойынша Үлкенбөкен селолық округінде, облыстық асыл тұқымды мал шаруашылығы бірлестігінің ғылыми-зерттеу институтының бас маманының, селолық округ әкімдерінің, техник-ұрықтандырушыларының және селолық округтардың мал дәрігерінің қатысуымен;
• техник-ұрықтандырушыларды оқыту жүргізілді, жүргізген мал шаруашылығының ғылыми-зерттеу институтының бас маманы Буашев Құрман Күмісбекұлы, оқытуды өткен барлық 19 техник-ұрықтандырушы сертификат алды;

2012 жылға тапсырмалар: 
1. Ауыл шаруашылығы жануарларының генетикалық әлеуетін жақсарту: 
- «Елім-ай Көкпекті» Агроөнеркісіп кешені» асыл тұқымды репродукторын ашу; 
- Көкжайық ауылында тіпті мал қорымын салу; 
- «Қазагроиновация» АҚ-ның жүргізуші ғылыми бөлімшелерінің басшылығымен мал шаруашылығында ірі ауқымды селекция жүргізу; 
- Мал шаруашылығының саласында техникалық және технологиялық жарақталуын жақсарту;  
- «Нұр» ШҚ-ын (басшысы К.М.Оңғарбаев) «Жабе» тұқымды жылқыны өсіру бойынша асыл тұқымды шаруашылықа ауыстыру; 
- «Мәмбет ШҚ-ын (басшысы Е.Д.Мәмбетов) «Байыс» типті қойды өсіру бойынша асыл тұқымды шаруашылыққа ауыстыру;  
- «Халықты жұмыспен қамту 2020 бағдарламасы» бойынша шағын несие ресурстары есебінен 9 селолық округте ұсақ құс шаруашылығын ашу; 
-2012 жылы «Ауыл шаруашылығын қаржылау қолдау қоры» АҚ-на «Сыбаға» бағдарламасы бойынша 315 млн. теңге сомасына ірі қара малдың аналық басын сатып алу үшін өтінім берілді, аталған сомаға 1800 бас ірі қара малдың төлін сатып алу көзделген;  
Облыстың ауыл шаруашылығы үшін ара және марал шаруашылығы басымдылық болып келеді.  
2011 жылға шаруашылықтардың барлық санаттарында бал ара ұяларының саны 1100 дейін жетті немесе бір жылда 10 пайызға өсті. «Карпатский» және «Среднерусский» тұқымды араларды өсірумен 24 шаруашылық субъектілері айналысады, соның ішінде үшеуі-«Нива» ШҚ, «Мәмбет» ШҚ, «Фацелия» ШҚ. «Фацелия» ШҚ 2010 жылы асыл тұқымды ара шаруашылығы мәртебесін алды.   
«Фацелия» ШҚ 2011 жылы республикалық бюджеттен 613 мың теңге сомасында субсидия алды.  
- Көкпекті ауылында және Мариногорка ауылында орналасқан «Фацелия» асыл тұқымды ара шаруашылығының базасында «Ара және марал шаруашылығының саласы және оның келешекте дамуы туралы» теориалық және тәжірибелік семинар-кеңестер өткізілді;  
- Өскемен қаласында өткізілген «ІІ-ші Халықаралаық бал фестиваліне» қатысты, мұнда ауданда өндірілетін бал өнімдері ұсынылды. 
Ауданда марал шаруашылығы бар, ол - «Ворсинка» ЖШС 2011 жылдың соңында асыл тұқымды шаруашылық мәртебесін алды.  
Аталған шаруашылықта марал саны 1308 бас, 2011 жылы 1200 кг. маралдың консервіленген пантасы өндірілді, өнім Оңтүстік Корея еліне сатылады.  
Сонымен қатар «Ворсинка» ЖШС базасында 50 орынға панта-емханасы бар, қызмет жазғы мерзімде көрсетіледі. 
Мал шаруашылығының дамуы және оның өнімінің өндіріс көлемін ұлғайту ветеринария облысында жүргізілген жұмыстармен тығыз байланысты. 
2011 жылы ауданда эпизоотияға қарсы іс-шаралар жүргізу үшін республикалық бюджеттен 39 млн. 297 мың теңге бөлінді және толығымен игерілді. 
2011 жылы ауданда «Көкпекті мал дәрігері» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорын құрылды, залалсыздандыру жұмыстарын жүргізу үшін мамандандырылған ДУК автокөлігі сатып алынды. 2011 жылы мал шаруашылығы объектілерінің 18400 шаршы метр алқабында залалсыздандыру жұмыстары жүргізілді. 
2011 жылы ірі қара малға бірдейлендіру жүргізілді, 50 000 басқа сырға салынып, мәлімет қорына енгізілді, бірдейлендіру жоспары 100 пайызға орындалды. 
Ауданда 20 мал сою алаңы салынды, 15 алаң аудандық бюджет есебінен, 3 млн. 950 мың теңге сомасына, 3 алаң Меморандум бойынша және 2 мал сою алаңы шаруашылықтардың қаражат есебінен салынды. 
Жыл сайын мал қорымдарын салу және қайта құру жұмыстары жүргізіледі. 
Ауданда 30 мал қорымы бар, оның 29 қарапайым және1 типті.

Ветеринария облысында жүргізілген  жұмыстарды ескере отырып, ауыл шаруашылығы  және ветеринария бөлімінің алдында 2012 жылға келесі тапсыралар тұр:

• эпизоотияға қарсы іс-шаралар жоспарын уақтылы және толық көлемде сапалы орындау;
• ірі қара малдың төліне, ұсақ мүйізді малға, шошқаға, жылқы мен түйелерге бірдейлендіру (сырға және таңба салу, компьютерлік мәлімет қорына енгізу) жүргізу;
• қажетті мал сою объектілерін салып бітіру;
• мал қорымдарының қажетті санына ағымдағы жылы қайта құру және салу жұмыстарын жүргізу;
• 2 ветеринарлық дәріхана ашу;

ІІ. Өсімдік шаруашылығы

Өсімдік шаруашылығын индустриализациалау  үшін ауыл шаруашылығы машина-трактор  паркін жаңарту бойынша жұмыстарға ерекше көңіл бөлді. 
2011 жылы ауданның ауыл шаруашылығы құрылымдарымен 294 млн. теңге сомасына 123 бірлік жаңа ауыл шаруашылығы техникасы сатып алынды, жыл сайынғы ауыл шаруашылығы техникасын жаңарту жоспары 5 пайыз, жаңаруы 13 пайызды құрады. 
Облыс әкімі Б.М.Сапарбаевтың және аудандардың, селолық округтардың әкімдерінің, облыстың ауыл шаруашылығы құрылымдарының қатысуымен «Жаңа техникалар мен технологияларды енгізу бойынша» облыстық деңгейде көрме өткізілді, мұнда «Мәмбет» ШҚ-ның соңғы жылдары сатып алынған қондырғылары мен жаңа жоғары өнімді техникалары көрсетілді. 
2011 жылы көктемгі-дала және күзгі егін жинау жұмыстарын жүргізу үшін ауданның ауыл шаруашылығы құрылымдарының өтінімдері бойынша республикалық бюджеттен 186,8 млн. теңге сомасына субсидия бөлінді, минералды тыңайтқыштарды сатып алу үшін 12,9 млн. теңге. Барлық бөлінген қаражат толық игерілді. 
2011 жылғы егіске 740 тонна минералды тыңайтқыш енгізілді, 2010 жылмен салыстырғанда 190 тоннаға артық. 
Органикалық тыңайтқыштар 4,5 мың га. алқабында енгізілді, жалпы көлемі 9 мың тонна. 
Ауданның ірі ауыл шаруашылығы құрылымдарымен 2011 жылғы егіске 580 тонна көлемінде ауыл шаруашылығы дақылдарының элиталық тұқымы сатып алынды.  
Ауданда 2 тұқым шаруашылығы бар-бұл «Қалисатар-ұлы» ШҚ, мұнда жаңа дән тазартқыш техникасы сатып алынды және астық сақтауға арналған қойма салынды, «ЧистыйЯрАгро» ЖШС-мұнда тұқым материалдырын егіс кондициясына дейін жеткізу бойынша жаңа қондырғылар сатып алынды фотосепаратор-1бірлік, «Лик» ШҚ-да ЗАВ-20 қондырғысында жабдықтар толық жаңартылды, мұнда БЦС-2 бірлік, Алмаз-1 бірлік орнатылды және Ресейде өндірілген фотосепаратор-1 бірлік.  
2012 жылы «Қалисатар-ұлы» тұқым шаруашылығын элиталық-тұқым шаруашылығына ауыстыру жоспарланып отыр, бұл үшін қосымша 550 га. көлемінде егістік алқабы бөлінді.

2012 жылға тапсырмалар:

2011-2015 жылдарға АӨК дамуының стратегиялық жоспарына сәйкес, ауыл шаруашылығы айналымына жыртуға жарамды жерлерді тарту арқылы 2012 жылы егіс алқабы 144,2 мың га. алқабына дейін жеткізіледі (2011 жылдың деңгейіне 0,4 мың га., 2011 жылы 143,8 мың га. құрады) 
Ауыл шаруашылығы дақылдарының егіс алқабын 2012 жылы 128 мың га. дейін жеткізіледі (2011 ж 126,8 мың га. құшрады). 
Дәнді және дәнді-бұршақты дақылдар 2012 жылы 78,3 мың га. алқабына егіледі, соның ішінде күздік-4,5 мың га. Жалпы аудан бойынша дәнді дақылдарды ұлғайту 2011 жылмен салыстырғанда 4,9 мың га. дейін жеткізу көзделген.  
Күнбағыстың егіс алқабы 40 мың га. құрайтын болады немесе 2011 жылмен салыстырғанда 5,5 мың га. азаяды. Сонымен бірге егістік алқабының құрлымына қытай бұршақ, нут, қарақұмық сияқты дақылдар енгізіледі. Жемшөптік дақылдар егістік алқаптарының құрлымында 14 мың га. құрай қажет. 
Ауыл шаруашылығы дақылдарын ылғалресурстарын сақтау технологиясы бойынша өсіру алқабы 2012 жылы 40,0 мың га. дейін жеткізіледі (2011 жылмен салыстырғанда ұлғаюы 1 мың га. немесе 1 пайызды құрайды).  
2012 жылғы егіске субсидияланатын минералды тыңайтқыштарды қолдану 600 тонна көлемі қарастырылды. Органикалық тыңайтқыштарды енгізу 2012 жылы аудан бойынша 9 мың тонна көзделіп отыр.  
Халықты картоппен және көкөніспен қамтамасыз ету мәселесін шешу үшін қарастырылды:  
2012 жылы картоп өсіру алқабын 800 га. дейін жеткізу (2011 жылы 700 га. құрады), көкөністерді 300 га. дейін (2011 жылы 255 га. құрады). 
Аталған тапсырмалардың шешімі мүмкіндік береді: 
Өндіріс көлемі жеткізілді: 
-дәнді дақылдарды-86,1 мың тоннаға дейін (2011 ж 66,1 мың тоннаны құрады); 
- күнбағысты-29,0 мың тоннаға дейін (20111 ж. 28,6 мың тоннаны құрайды); 
- картопты – 11,2 мың тоннаға дейін (2011 ж. 11,0 мың тоннаны құрады); 
- көкөніс пен бақша дақылдарын – 11,0 мың тоннаға дейін (2011 ж. 10,9 мың тоннаны құрады); 
Өсімдік шаруашылығын тиімді жүргізу үшін ауыл шаруашылығы және ветеринария бөлімі өзінің жұмысында суармалы алқаптарын кеңейтуге ерекше көңіл бөледі. 
Ауданда 16,2 мың га. суармалы жер алқабының 2011 жылы 3,5 мың га. суарылды. 
Ауданда 220 га. алқабына жаңбырлату әдісімен суарудың ылғал сақтау технологиясы енгізілді, бұл «Еңбек-Агро» ЖШС-нің базасында, мұнда Америкада шығарылған «Валлей» қондырғысы қолданылады. 
«Теректі» ШҚ-ның базасында «Дәулет» магистралдық арнасында «Теректі – су» ауылдық су тұтыну кооперативі ашылды, мұнда ДДН-70 қондырғысын қолдану арқылы суару 700 га. алқабында жүргізілді.  
Шығыс Қазақстан әкімдігінің табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасының «Шығыс су қоймалары» коммуналдық мемлекеттік кәсіпорнымен жобалық-сметталық құжаттары дайындалып, ауданда 3 магистралдық арналарды қайта құру үшін, «Елім-ай Көкпекті» жоба шегінде суармалы жерлерді тиімді қолдану үшін мемлекеттік сараптамаға жіберілді. 
Гидроқұрлыстар мен магистралдық арналар қалпына келтірілгеннен кейін суару алқабы  8-9 мың га. дейін жеткізіледі (2011ж. 3,5 мың га. құрады).

ІІІ. Ауыл шаруашылығы өнімін қайта өңдеу

Тамақ кәсіпорындарының және қайта  өңдеу өнеркісібінің тауарлы  өнімдерінің көлемі 2011 жылы 805 млн. теңгені құрады, бұл былтырғы жылдың деңгейінен 2,5 пайызға артық.. 
Ірі қайта өңдеу кәсіпорындары болып, «Рыбпром» ЖШС табылады, өндіретін өнім көлемінің сомасы 2,884 мың теңге, өндіретін өнімі Германия, Дания сияқты мемлекеттерге жеткізіледі және «Мәмбет» ШҚ өнім көлемі 210,8 мың теңге. 
Ауданда қазіргі заманға сай, жыл сайын 15-20 мың тонна ұнмен қамтамасыз ететін 2 диірмен кешені бар, бұл ауданның тұрғындарын ғана қамтамасыз ете қоймай, республиканың ішкі нарығына да 10-15 тонна ұн сатуға мүмкіндігі бар.  
2011 жылы аудан 58,3 млн. теңге сомасына 1 кг-ға 43 теңге нақтыланған баға бойынша І-ші сұрыпты 1355,5 тонна ұн алды. 
2011 жылы 44 ауылшаруашылық жәрмеңкелері ұйымдастырылды, соның ішінде 9 Өскемен қаласында. 
Халықты ауыл шаруашылығы өнімімен қамтамасыз ету мақсатында Самар ауылында муниципалды базар ашылды, мұнда бекітілген кесте бойынша ауыл шаруашылығы құрылымдары күнделікті ауыл шаруашылығы өнімдерін ұсынады. 
Қазіргі күнге Көкпекті ауданының «Елім-ай Көкпекті» Агроөнеркәсіп кешені» жобасы Қазақстан Республикасының жаңа технологиялар және индустрия министрлігінде келісім алу үстінде. Аталған жобаның іске асуы ауданда агроқалашықтың салынуына, мал шаруашылығын жаңа қазіргі заманға сай деңгейге көтеруге, ет өндірісін және оның қайта өңдеуін айтарлықтай ұлғайтуға, 400-ден астам жұмыс орындарымен қамтамасыз етуге, жергілікті бюджетке салық түсімін ұлғайтуға, басқа да көптеген әлеуметтік мәселелерді шешуге мүмкіндік береді. 
«Ертіс» әлеуметтік-кәсіпорын корпорациясы НК» АҚ арқылы жобаларды қаржыландыру бойынша жұмыстар басталды. Осы мақсатта ауыл шаруашылығы бөлімімен мал шаруашылығын дамыту және «Семей былғары-тері комбинаты» ЖШС-гін шикізатпен қамтамасыз ету, сонымен қатар басқа да қосымша қызметтер үшін 1 Сервистік-дайындау орталығын құру бойынша қаржылық-экономикалық негізі қарастырылды.  

Ауыл шаруашылығы

2012 жылдың 5 айына «Көкпекті ауданында  агроөнеркісіп кешенінің дамуы»

Ауыл шаруашылығы және ветеринария  бөлімімен 2012 жылдың 5 айына нақты  мақсатты жұмыстар атқарылды.   
Ағымдағы жылдың 5 айына ауыл шаруашылығының жалпы өнім көлемі 2745,7 млн. теңгені (2011 ж.-2690,2 млн. теңге) құрады немесе 102,1 пайыз. 
Өндірілген мал шаруашылығы өнімі: 
(тонна)