Жасыл экономика мәні және оның принциптері

Жасыл экономика мәні және оның принциптері

 

 Жоспар:

1. Кіріспе .
2. І бөлім. Жасыл экономика мәні.
3. 1.1 Тарихқа шолу.
4. 1.2 Шетелдердегі жасыл экономика.
5. 1.3 Қазақстандағы жасыл экономика.
6. ІІ бөлім. Жасыл экономиканы дамыту әдістері.
7. 1.1 Альтернативті энергия көздері.
8. 1.2 Жасыл экономика принциптері.
9. Қорытынды.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Мазмұны

Кіріспе  ....................................................................................................... 3

І бөлім. Жасыл экономика  мәні................................................................

1.1 Тарихқа шолу........................................................................................

1.2 Шетелдердегі жасыл  экономика.........................................................

1.3 Қазақстандағы жасыл экономика.......................................................

ІІ бөлім. Жасыл экономиканы  дамыту әдістері......................................

1.1 Альтернативті энергия  көздері...........................................................

1.2 Жасыл экономика принциптері..........................................................

Қорытынды.................................................................................................

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кіріспе

 

Өзектілігі: «Жасыл» экономикаға ауысу барынша үлкен танымалдыққа ие болып келеді және ауқымды қызығушылық тудырады. «Жасыл» экономика бірінші кезекте экономикалық прогреске және экологиялық жақсартуға жағдай жасайды және мыналарды қамтамасыз етеді:

• ішкі жалпы өнімнің өсімі;
• елдің табыстарын ұлғайту;
• елдегі жұмыссыздық көрсеткіштерін азайта отырып, халық үшін жұмыс орындарын құру;
• қоршаған ортаға барынша аз шығын келтіреді.

Бұл жерде «жасыл»  экономикаға ауысу климаттың  өзгеруі, пайдалы қазбалардың сарқылуы және су ресурстарының тапшылығы сияқты жаһандық қауіптен тәуекелдерді төмендетеді.

Экономикалық өсудің «жасыл бағытына» көшу мақсатында

Тұжырымдаманы қабылдау бұрынғыдан да өзекті болып отыр.

Біріншіден, таяудағы 20 жыл  ішінде Қазақстанда инфрақұрылымды

айтарлықтай жаңарту  және дамыту жүргізіледі: аталған активтердің жалпы көлемінен ғимараттардың 55 пайызы мен электр станцияларының 40 пайызы 2030 жылға қарай жаңадан салынады. Сонымен қатар автокөлік паркінің 80 пайыздан астамы 2030 жылға қарай жаңа болады. Ел үшін ресурстарды тиімді пайдаланатын жаңа инфрақұрылым құрудың бірегей мүмкіндігі туындайды. Олай болмаған жағдайда, қандай да бір іс-әрекет жасалмаса, ел жуық арада ескірген әрі бәсекеге қабілетсіз инфрақұрылым проблемасымен бетпе-бет келеді. Екіншіден, «жасыл» технологиялардың бәсекеге қабілеттілігі жылдам өсуде және баламалы энергетиканың көптеген технологиялары таяудағы болашақта дәстүрлі көздермен салыстырғанда электр энергиясы өндірісінің неғұрлым шығынсыз тәсілдерін ұсынады.

 

 Ақыр аяғында, бүгінгі  күннің өзінде-ақ мемлекеттік саясат саласында

жаңарулардың жоғары қарқыны белгіленіп қойды. Стратегия-2050 мен басқа да стратегиялық бағдарламалар өршіл мақсаттар қояды:

электр энергетикасында: баламалы және жаңартылатын электр

энергиясының үлесі 2050 жылға қарай 50 пайызға жетуге тиіс;

энергия тиімділігінде 2008 жылғы бастапқы деңгеймен салыстырғанда,

2015 жылға қарай ЖІӨ-нің энергияны қажетсінуін 10 пайызға және

2020 жылға қарай 25 пайызға  азайту жөніндегі міндет тұр;

су ресурстары бойынша 2020 жылға қарай халықты ауыз сумен

қамтамасыз ету және 2040 жылға қарай ауыл шаруашылығын сумен 

қамтамасыз ету проблемаларын  шешу жөніндегі міндет тұр;

ауыл шаруашылығында 2020 жылға қарай ауыл шаруашылығы 

алқаптарының өнімділігін 1,5 есе көтеру міндеті тұр.

 

Мақсаты: жасыл экономиканын мәнін ашып, оның принциптерін зерттеу.

 

Міндеттері:

1. Жасыл экономика мәнін ашу үшін оның тарихына шолу.
2. Қазақстан және басқа да мемлекеттердің жасыл экономикаға ауысу жолдарын анықтау.
3. Жасыл экономиканы дамыту барысында қолданылатын әдістермен таныстыру.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

І бөлім.

1.1. «Жасыл» экономика дегеніміз не?

Қазіргі кезде қоғам  «жасыл» экономика сөзінің мәнісін  әр түрлі түсінеді. Бірі бұл елдің  табиғатын жақсартатын экономиканың жаңа салалары деп түсінеді. Басқалары  бұл сөзді табиғатқа көмектесуге және пайда келтіруге бағытталған жаңа технологиялар ретіндегі экожүйенің өзіндік түрі деп есептейді. Үшіншілері, бұл мақсаты экологиялық таза өнімдерді құру болып табылатын дамудың жаңа кезеңіне ауысу деп есептейді.

Түсінікті анықтаудың барлық осы жолдары сөздің мағынасына өте жақын. «Жасыл» экономика - бұл табиғи қорларды тиімді пайдалану есебінен қоғамның әл-ауқатын сақтауға бағытталған, сондай-ақ соңғы пайдалану өнімдерін өндірістік циклге қайтаруды қамтамасыз ететін экономика. «Жасыл» экономика бірінші кезекте, қазіргі уақытта сарқылуға ұшыраған (пайдалы қазбалар – мұнай, газ) ресурстарды үнемді тұтынуға және сарқылмайтын ресурстарды тиімді пайдалануға бағытталған.

Жасыл экономиканың негізінде  – таза немесе «жасыл» технологиялар  жатыр. Мамандардың айтуы бойынша «жасыл» экономиканы дамыту, көптеген постиндустриалды елдерде өзінің ауқымымен қозғаған экологиялық дағдарысты біздің елде болдырмауға мүмкіндік береді.

Қазақстандағы «жасыл» экономиканы дамыту тұжырымдамасы 

Өткізілген «РИО + 20» Саммитінен кейін қазақстандық қоғамның күші «жасыл» экономикаға ауысу бойынша стратегияны іске асыруға бағытталған. Н.Ә.Назарбаевтың бастамасы бойынша «Жасыл» экономикаға ауысу бойынша тұжырымдама әзірленді. Тұжырымдамада бірінші кезекте басты түрде экономиканың белгілі бір салаларын реформалауға бағытталған басым міндеттер тізбесі ұсынылды.

«Жасыл» экономикаға  ауысу аясында:

• қорлардың тиімділігін арттыру;
• қазақстандық инфрақұрылымды жетілдіру;
• халықтың әл-ауқатын жақсарту болжанады;

Тұжырымдаманы іске асыру үш кезеңде жоспарланады:

• бірінші кезең - 2013–2020 жж. – қорларды пайдалануды оңтайландыру және табиғат пайдалану қызметінің тиімділігі арттыру, сондай-ақ, «жасыл» инфрақұрылымды құру;
• екінші кезең - 2020–2030 жж. – табиғи қорларды тиімді пайдалану, жоғары технологиялар базасында жаңартылатын энергетиканы енгізу;
• үшінші кезең - 2030–2050 жж. – олардың жаңартылуы жағдайында негізіне табиғи қорларды пайдалану қойылған, ұлттық экономиканың «үшінші өнеркәсіптік революция» қағидаттарына ауысуы.

«Жасыл» экономиканы дамытудың жеті негізгі бағыттары 

Бірінші бағыт - жаңартылатын энергия көздерін енгізу.

Пайдалы қазбаларды ары  қарай сақтау туралы мәселе орасан ауқымға ие болады. Біздің мемлекет табиғи қорлары өте бай ел ретінде  танылған. Мұнай, газ – бүкіл дүние жүзінде ең ірі энергетикалық қорлардың бірі ретінде сыныпталады, бірақ тіпті олардың өзі уақыты келгенде сарқылады, демек өмір үшін жаңа ресурстар табу қажет. Бұл ретте Қазақстаннның жақсы экожүйеге, жер қыртысына және орманға ие болуы айғағы басқа елдер алдындағы өзінің ұстанымын айтарлықтай арттырады.

Екінші бағыт – тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығындағы энергия тиімділігі.   

Қалалық тұрғын үй қорының маңызды  бөлігі кеңестік дәуірден кейінгі уақытта  салынғандықтан, тұрғын үй кешендерінің көпшілігі тиімсіз жылу изоляциялық құрылымдармен және жылумен қамтамасыз ету жүйелерімен жабдықталған, ол маңызды жылу шығындарына алып келеді. Қазіргі уақытта Қазақстанда жылумен қамтамасыз ету аспаптарының жұмысының істен шығуы саласындағы іс-шараларды жүзеге асыратын энергия сервистік компаниялары әрекет етеді.

Үшінші бағыт – ауыл шаруашылығындағы органикалық егін шаруашылығы

Бірінші кезекте бағыттың аталмыш түрі әр түрлі азық қоспаларынан, синтетикалық тыңайту өнімдерінен (пестицидтерден) бас тартуды қарастырады. Дақылдық өсімдіктердің шығымдылығын, өсуін қамтамасыз ету үшін органикалық тыңайтқыштарды пайдалану туралы сөз болып отыр. Ауыл шаруашылығын «көгалдандыру» табиғи қорларға зиян келтірместен, халыққа азық-түлікті қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Қазақстан мынадай бағыттар бойынша әрекет етуді жоспарлайды:

• жердің құнарлылығын басқару;
• суды тиімді пайдалану;
• өсімдіктер және жануарлар денсаулығын басқару;
• фермаларды механикаландыру.

Төртінші бағыт – қалдықтарды басқару жүйесін жетілдіру

Қалдықтарды басқару  мәселесі ерекше танымалдылыққа ие болды. Лас көшелер, үйінділер және қандай да бір болып жатқанға бақылаудың жоқтығын жиі кездестіресіз. . Қалыптасқан жағдайларға байланысты қалдықтарды өндірістік өнімнің қайталама өнімі ретінде пайдалану ұсынылған. Осылайша, мысалы қатты тұрмыстық қалдықтарды кешенді қайта өңдеу және балама отынды алу технологиясы Алматыда іске асырылуда.

Бесінші бағыт – су қорларын басқару жүйелерін жетілдіру

Су адамзаттың өмір сүруін және экожүйелердің тұтастығын қамтамасыз етудің шешуші табиғи құрылымы болып қала береді. Осыған байланысты су қорларын тиімді пайдалану орасан ауқымға ие болатын мәселе болып қала береді.

Алтыншы бағыт – «таза» көлікті дамыту

Қазақстандағы тасымалдардың  көпшілігі дизелде/бензинде жүргізіледі. Қазіргі уақытта тасымалдардың басым бөлігі бензин (дизель) негізінде жүзеге асырылады. Бірінші кезекте бұл парник газдарының жоғары шығарындыларына жағдай жасайды.

Жетінші бағыт – экожүйелерді сақтау және тиімді басқару

Осы бағыттағы қызмет басты түрде біздің елдің бірегей табиғат байлығын сақтауға бағытталған [1].

1.2. За последнее время Нидерланды превратились в крупнейшего импортера отходов в Европе. Электростанции этой страны постоянно ищут за границей всё новых и новых заказчиков по переработке их избыточных производственных отходов.

На территории страны практически не осталось свалок, ведь весь мусор вывозят на заводы, перерабатывающие отходы в энергию или сжигается. Из 200 бывших свалок на данный момент осталось всего 20. И те, что остались, производят биогаз и превращены в различные проекты, наиболее частые из которых это поля для гольфа.

Более одного миллиона тонн отходов из таких крупнейших стран  Европы, как Великобритания, Ирландия и Италия перерабатываются ежегодно в голландских печах. В ближайшие годы ожидается удвоение рынка предоставления таких услуг.

На сегодняшний день Нидерланды лидируют в этой отрасли, за ними следуют Швеция, а затем Дания, утверждает Элла Стенглер , из европейской группы превращения отходов в энергию Севеп.

Голландским фирмам платят, чтобы те перерабатывали отходы и  производили из них энергию. И  это не случайно, ведь, например, переработка  отходов одной из типичных голландских  свалок может обеспечить энергией около 100 тысяч жителей, а если рассматривать более серьёзные масштабы отходов, то биогаза может хватить на миллионы и даже миллиарды жителей. Таким образом, импорт бытовых отходов из других стран приносит фирмам Нидерландов десятки миллионов евро. 

 

Также из достоверных  источников стало известно, что, не смотря на излишек производственных мощностей в энергетических установках, Нидерланды стали производить всё меньше внутренних отходов. Причиной этому стал экономический спад, а также наличие схем, которые направлены на переработку вторичного сырья. Среди таких схем одни из лидирующих мест занимают превращение пакетов из под кофе в сумочки, а также использование остатков после варки кофе для выращивания грибов и другие. Вариантов – море, стране остаётся только искать всё новых и новых импортёров. 

ГЕРМАНИЯ: УТОМЛЁННЫЕ ТБО

Подробности

Создано 24.07.2013 07:39

Германия планирует  отказаться от раздельного сбора  мусора — главного повседневного ритуала, напоминающего об эпохе популярности партии «зеленых». Сложнейшая система сортировки бытовых отходов приносит экономике больше убытков, чем пользы. От реформы выиграют все, кроме монополистов-мусорщиков Раздельный сбор мусора распространен в большинстве стран Европы, экономящих энергию и ресурсы. Но именно в Германии эта система вышла за грань разумного.  

 

Каждое утро гражданина Германии начинается с тщательной сортировки домашнего мусора. Избежать решения задачи со многими неизвестными (к какой из десятка категорий отнести именно эту конкретную банку из-под консервированной ветчины?!) попросту невозможно.

Горе немцу, пьющему по утрам кофе! Израсходованный в кофеварке порошок следует выбросить в ведро для биоотходов, бумажный фильтр для кофеварки — в ведро с бумагой (предварительно очистив от остатков порошка), а целлофановую упаковку из-под кофе необходимо осмотреть на предмет наличия специальной зеленой маркировки. Если маркировки обнаружить не удалось, упаковка должнаотправиться в ведро с «прочим мусором», в случае же, если маркировка имеется, целлофан следует бережно отправить в четвертое, самое главное ведро — ведро для перерабатываемого мусора.

Однако теперь немецкое правительство готово отменить эту порочную практику, которая за десять лет не только до смерти надоела немецкому обывателю, но и породила многочисленные злоупотребления и коррупционные скандалы.

Десять немецких контейнеров

На первый взгляд сортировка отходов имеет  большой экономический смысл, ведь в Германии ежегодно производится 16 млн тонн мусора. При этом тонна очищенного мусора со стопроцентным содержанием пластика стоит на мировом рынке около 1000 евро, так что речь идет о колоссальных деньгах, лежащих буквально под ногами. Как обязательное федеральное правило раздельный сбор был введен еще в 1990 году коалиционным правительством ХДС/ХСС и СвДП. Тогда речь шла всего лишь о более эффективном вторичном использовании пластика. Упаковки пищевых и промышленных товаров, произведенные из специального, легко поддающегося переработке пластика, помечались специальной маркировкой, так называемой зеленой точкой, изображающей две зеленые стрелки в круге.