Денсаулық сақтауды жоспарлау

 

• Ресейдегі денсаулықты дамытудың стратегиялық жоспарлауын көрсететін негізгі құжат -  денсаулық сақтауды дамыту концепциясы мен мемлекеттік  
  қаулы болып табылады.
• Осы концепцияның мақсаты адамдардың денсаулығын жақсарту және сақтау болып   табылады, сонымен қатар аурушаңдықпен өлім көрсеткіштерін азайту арқасында қоғамның тікелей және тікелей емес қысқарту.
• Стратегиялық жоспарлау - бұл бүкіл мекемелік шешімдердің негізі. Салада стратегиялық жоспарлауды бастар алдында негізгі құндылықтарға сүйену керек:
• - азаматтарға денсаулық сақтаудың қолайлы болуы
• - өзара қосарланған жинақты жоспарлау
• - болжамға бағытталуы
• - болашақтағы жоғалтуларды азайту

• Барлық жақтарда қарастырылған қортындылар мен белгіленген мақсаттар негізінде жасалған стратегиялық жоспарлау мақсатын нақты бағалау, әрекеттің бағыттылығы және осы мақсаттарға жету үшін әрекеттер мен шешімдер жиынтығын анықтау болып табылады.
• Стратегиялық жоспарлаудың бастапқы мақсаты денсаулық сақтау жүйесіне жаңарту енгізу мен өзгеру болып табылады.
• Жоспарлаумен жеткен қортындылар арасында өзгерістер жан-жақты болғаны жөн. Өткен стратегиялық шешімдер мен басқару аппаратының перспективтік дамуына негізделген мекемелік стратегиялық алдын-ала білуі - жоспарлаудың міндетті бөлігі болып табылады. Көбіне, қаражаттардың 75% аз тиімділігі, көп ақшалы мақсаттарға құрылады, ал көп тиімді мақсаттарға бір реттегі қаражаттандырумен жақсы қортындыларға жетеміз.

 

     Стратегиялық жоспарлау аясында  басқару қызметінің үш негізгі  түрі орындалу қажет:

• Приоритетті жоспарлау және ресурстарды бөлу
• Жүйенің ішкі ортаға тұрақты бейімделуі
• Қазіргі таңдағы ішкі координация және жүйенің қайта топтамасы. Осыған байланысты стратегиялық жоспарлаудың басынан бастап ерекше бөліп қарайтын сипаттары: масштабы, рутинсіздігі күрделілік және екі жақтылық, фундаменттілік және ұзақ уақыттылығы; өзгерістердің маңыздылығы және қоршағандарға тәуелділігі. Стратегиялық жоспарлаудың негізгі тапсырмасы ресурсты потенциалдық қолданады және тұрғындардың денсаулығының жағдайын жақсарту бойынша анықтама болу қажет. Осы бағыттамалардың ішінен маңыздысы денсаулық сақтау саласындағы құрылымдардың қайта құрылуды жүргізу мен медициналық мекемелер жүйесінің реструктациясы болып табылады. Аудандық, аймақтық деңгейде дайындалатын айналымдағы жоспарлар мен стратегияның бірін қамтамасыз ету үшін денсаулық сақтаудың басқару жүйелерінің барлық тізбегіндегі іс-әрекет шараларының координациясын дамыту қажет. Денсаулық сақтауды басқару жүйесінде стратегиялық жоспарлаудың ішінде келтірілген мақсаттарды орындау үшін, қажетті техника мен технология, мамандандырылған кадрлар бар ұйыммен қамтамасыз ету керек, олар денсаулық сақтауды дамытуға және сараптау сұрақтарымен айналысады. Сонымен қатар қандай да бір саланың негізгі субъектілерінің іс-әрекетін орындайды. Денсаулық сақтау жүйесінде стратегиялық жоспарлау мен басқаруды орындау үшін басқару құрылымының көмегімен уақытша потенциалдың болуымен қамтамасыз етеді. Стратегиялық жоспарлаудың негізгі принципі медициналық көмектің құрылымы мен көмегінің көлемі жоспарланған қаржылы ресурстарға негізделген және мемлекеттік кепіл бойынша халық арасында медициналық көмек көрсетуге негізделген.

 

    Мемлекеттік деңгейде Денсаулық сақтау министрлігі мен келесі тәртіп бойынша жасап шығарылады және бекітіледі:

• Денсаулық сақтау дамуының стратегиялық мақсаты, стратегиялық приоритеті.
• Денсаулық сақау қызметінің және тұрғындар денсаулығының жағдайының стратегиялық көрсеткіштері.
• Азаматтарға ақысыз медициналық көмек көрсету кепілдігінің мемлекеттік бағдарламасы. Мемлекеттік кепілдіктің мемлекеттік нормалары, нормативтері, әлеуметтік стандарттары, әдістемелері жоспарлауда қолданылады.
• Денсаулық сақтауды жоспарлаудағы қолданылатын табиғи нормалар және нормативтер, әлеуметтік стандарттар, сонымен қатар медициналық көмектің көлемінің аймақтық нормативтерін санау әдістемесі және олардың қаржылық қамтамасыз ету нормативтері.
• Денсаулық сақтау аймағындағы мемлекеттік мақсаттық жоспарлар, стратегиялық мақсатқа жетуді, стратегиялық тапсырмалардың орындалуын, стратегиялық приоритеттердің бекітілуін қамтамасыз етеді.

Қорытынды

 

• Халық денсаулығы жағдайының деңгейi өз кезегiнде, елдiң әлеуметтiк-экономикалық, мәдени және индустриялық даму шамасын айқындайды. Медициналық көмек көрсетудiң қолжетiмдiлiгiн, уақтылылығын, сапасы мен сабақтастығын қамтамасыз етуге қызмет ететiн бiрыңғай дамыған, әлеуметтiк бағдарланған жүйенi бiлдiретiн денсаулық сақтау саласы халық әл-ауқатының орнықты және тұрақты өсуi тұрғысынан алғанда республикадағы негiзгi басымдықтардың бiрi болып табылады. 
        Президент Н.Ә.Назарбаев «Жаңа әлемдегi жаңа Қазақстан» атты Қазақстан халқына Жолдауында елiмiздiң дамуының жаңа кезеңiндегi мемлекеттiк саясаттың бiр бағыты медициналық қызмет көрсету сапасын жақсарту және денсаулық сақтаудың жоғары технологиялық жүйесiн дамыту болуы керек деп атап көрсеттi. Медициналық қызметтердiң сапасы кешендi ұғым болып табылады және ол көптеген көлемдi себептерге байланысты, олардың iшiнде медициналық ұйымдардың материалдық-техникалық жарақталуын, клиникалық мамандардың кәсiби деңгейiн және оны арттыруға деген уәждемесiнiң болуын, медициналық көмектi ұйымдастыру мен көрсету үдерiстерiн басқарудың қазiргi заманғы технологияларын енгiзудi, медициналық көмекке ақы төлеудiң тиiмдi әдiстерiн енгiзудi бөлек атап өткен жөн. Медициналық қызметтердiң сапасын басқаруды жетiлдiру Қазақстанның денсаулық сақтау саласын 2020 жылға дейiн стратегиялық дамыту аясында маңызды орын алады. 
       

• 2010 жылғы Жолдауда Президент таяу онжылдыққа нақты мiндеттер қойды. Оның iшiнде Нұрсұлтан Әбiшұлы «Саламатты өмiр салты мен адамның өз денсаулығы үшiн ынтымақты жауапкершiлiгi қағидаты - мiне, осылар денсаулық сақтау саласындағы және халықтың күнделiктi тұрмысындағы мемлекеттiк саясаттың ең басты мәселесi болуы тиiс» екендiгiн атап көрсеттi. 
        Жоғарыда көрсетiлгендерге сәйкес, сондай-ақ халық денсаулығының қазiргi жағдайына және Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау жүйесiне жүргiзiлген талдау негiзiнде Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласын дамытудың 2011 - 2015 жылдарға арналған «Саламатты Қазақстан» мемлекеттiк бағдарламасының стратегиялық басым бағыттары және iске асыру тетiктерi айқындалды. 
        Бағдарламада ведомствоаралық және сектораралық өзара iс-қимылды ескере отырып, жоспарланған iс-шараларды орындауды заңнамалық, инвестициялық, құрылымдық, экономикалық және кадрлық қамтамасыз ету жөнiндегi шаралар көзделген.

 

Пайдаланған әдебиеттер

 

• Вялков А. Социальный маркетинг // Врач. 1991. - №12.- С. 20-24.
• Файоль А., Эмерсон Г., Тейлор Ф., Форд Г. Управление это наука и искусство, М.:
• Основы маркетинга, 1992.- 350 с.
• Сорокин П. Социальная психология, серия Мыслители XX века, М.: 1992.- 500 с.
• Лешинер Р., Разу М., Старостин Ю. Подготовка менеджеров в США (на примере Массачусетского технологического института) // Экономические науки, 1991- №4.- С. 59-67
• Мескон М.Х., Альберт М., Хедоури Ф. Основы менеджмента, перевод с англ. под ред. д.э.н. Евенко Л.И.- М.: Дело, 1992.- 702 с.
• Дайан А., Букрель Ф. и др. Академия рынка. Маркетинг, перевод с французского. - М.: Экономика, 1993.- 282 с.
• Беман В., Эванс Дж. Маркетинг. - М., 1990.- 640 с.
• Завгородная А.В., Кадзевич М.С. Маркетинг. Методы и процедура: Учебное пособие.- М., 1990.- 580 с.
• Ю.Завьялов П.С., Демидов В. Формула успеха. Маркетинг.- М., 1988.-360 с.
• Котлер Ф. Основы маркетинга.- М., 1989.- 440 с.