Жастардың діни-экстремистік және лаңкестік әрекеттерін тудыратын салдар

Алайда құқық қорғау органдарына  қарсы мақсатты түрде шабуыл жасау  – террористік топтардың тактикаларының бірі екендігін де айту керек. Мысалы, Ресейдің Кавказ аумағында тіркелген  террористік іс-әрекет бойынша салыстырмалы мәліметтер осы жөнінде куәландырады.

Айталық, 2009 жылы Ингушетияда 4 лаңкестік әрекет орын алса, оның 3-і  құқық қорғау ведомстволарына қарсы бағытталған.

Дағыстанда 2009 жылы 9 лаңкестік  әрекет орын алған, оның 8-і құқық  қорғау органдарына қарсы. Ал 2010 жылдың қаңтар-қазанында 8 терактілер орын алды, олардың 5-і қарулы күштерге қатысты  болған және барлығын – террорист-жанкештілер іске асырған.

Бірақ осындай іс-әрекеттер  тек Кавказға ғана тән емес, ұқсас  тактика бірқатар Орталық Азия елдерінде  де де байқалады.

Мәселен, 2010 жылдың 3 қазанында  Ходжент қаласында Тәжікстанның ІІМ өңірлік басқарма ғимаратында  террорист-жанкешті өз-өзін жарып жіберді 

 Өкінішке орай, терроршылардың  лаң салуы күн өткен сайын  белен алуда. Террроршылардың  әдептілік этикалық рухани қасиеттеріатымен  болмайды. Лаңкестер туралы мәлімет  жинау өтте қиын. Өте қатал  тәрбиеленген және жанкештілік  оқиғалар сыр береді. Бұл террордыңүрей  салғыш құралы,ықпал ету айласы. Террордытек сырттқы күштер ұйымдастырады  деген бекер,өйткені,террор өмір  сүрген қолайлы орта болмаса  жан сақтай алмайды. Ол ылғида  әлуметтік ауруы асқынған қоғамдарды,ауыз  бірлігі жоқ елді және өздеріне  әл ахуаттына қатты наразы  адамдарды іздейді де тұрады. Террорлардың дамуы мен таралуында  сыртқы орта  факторлардың әсерін, әрине жоққа шығаруға болмайды. Бірақ террорлардың бар еліндгі  қарамағымыздағы ол елднгі саяси,эконмикалық  әлуметтік проблемалардың ішкі  тұрақтылыққа жол бермейтін денгейге  жеткенін байқаймыз. Қоғамдар  да тірі организм сияқты. Оның  бір ағзасы ауруға шалдықса, микробтар  мен вирустарға қарсы қзән қорғау қиын болады. Сол , сықылды , егер қоғамда жікшілдік пен араздық пайда болса,ондай қоғамда терроризм қолайлы орта деген сөз.

 Өткен 20 ғасырда ғылым мен технологиядағы бас айналдырар жылдамдықтағы жаңалықтардың ғасыры ғана емес, сонымен қатар 100 милионға тарта адам құрбан болған  дүниежүзілік соғыстардың, қанды қырғындар мен төнкерістердің, көтерілістер мен апатардың да ғасыры болды. Ұлттық импералистік мақсаттарды көздеген мемлекеттер соғыс үстіне сқғыс ашып, аяғында өздері әлек болды. Алам сөйлескенше қағидасы жеңіске жетіп оң мыңдаған жылдар  бойы жауласып келген үстемдікті қарумен ,қара пышақпен мойындату дәуірі біршама жайылып, оның, орнына халықаралық сабырлықты дипломатиялық айламалдарды психологиялық факторларды саяси экономикалық шаралар арқылы әлемді билеу үдерісі пайда болды.    Бұқаралық ақпараттар құралы технологиясыны дамуына және жаңа түрлерінің пайда болуына  психологиялық соғыс әдістерінің күшейгені белгілі. Оның басты себептерінің бірі жастардың жұмыссыздық жағдайы болып отыр. Жұмыссыздық жағдайна орай «Қазақстан 2020: болашаққа жол» мемлекеттік жастар саясаты қарастырылып отыр.

«Қазақстан 2020: болашаққа  жол» мемлекеттік жастар саясаты: 1. Әзірленіп жатқан 2020 жылға дейінгі жаңа Жұмыспен қамту бағдарламасын ескере отырып, өңірлер мен техникалық, кәсіптік және жоғары білім беру ұйымдарының мамандықтары бөлінісінде еңбек нарығының қажеттіліктеріне талдау жүргізу. 2. Еңбек нарығының қажеттіліктері бойынша әзірленген ұсынымдарды ескере отырып, техникалық және кәсіптік, жоғары білімді кадрлар даярлауға арналған мемлекеттік білім беру тапсырысын қалыптастыру. 3. Жас жаңашыл-ғалымдарды ынталандыру шаралары бойынша ұсыныстар енгізу. 4. Білім беру ұйымдарын басқаруға ірі ұлттық және шетелдік компаниялардың қатысуын.

Жұмыссыздық, соның ішінде жастар жұмыссыздық, қай елдің болмасын өзекті, шешімін табуды қажет ететін мәселесі болып табылады. Бұл біздің елде де орын алып отырған басты  мәселе. Қазақстандағы жастар арасындағы жұмыссыздық елдегі жалпы жұмыссыздық  деңгейі бойынша жоғары көрсеткіште  болып отыр. «Экономикалық дағдарыс кезеңінде жастар көбінесе халықтың осал тобына қосылады. Расында, экономикалық өсім құлдырығанда жастар дағдарыстың  әсерін алғашқылардың бірі болып  сезеді. Сонымен бірге, экономикалық қиын кезеңдерде жалпы жұртшылыққа  қарағанда әсіресе жастардың  жұмысқа орналасуы оңайға соқпайды», Жастар арасындағы жұмыссыздық деңгейі  жалпы жұмыссыздық деңгейінің жартысына  жуығын құраған.

Бұл тек біздің елдегі болып  жатқан мәселе емес. Халықаралық еңбек  ұйымы әлемде жастар арасындағы жұмыссыздық  «дағдарыс деңгейіне» жетті дейді. Ұйымның баяндамасында әлемде жастардың 13 пайызға жуығы жұмыссыз екені  айтылған. Ал Қазақстандықтар елдегі жұмыссыздық туралы әртүрлі пікір  айтты.

Женевада (Швейцария) орналасқан Халықаралық еңбек ұйымының мәліметі бойынша, әлемде 15 пен 24 жас аралығындағы азаматтардың 13 пайызы - шамамен 75 миллион адам жұмыссыз қалған. Көптеген білікті жастар жарты жалақыға немесе қара жұмыс істеуге мәжбүр. Ұйым «Әлемде 6 миллионнан астам азамат жұмыс табудан үмітін үзген» деп жазады.

 «Жұмыс орнын ашу –басты мақсат болуы тиіс»

Халықаралық еңбек ұйымы  әлем елдерінің үкіметтерін жұмыс  орнын ашу мәселесін «ең басты  мақсат» деп қарастыруға шақырды. «Дағдарыс деңгейіне жеткен жастар арасындағы жұмыссыздық проблемасы жұмыс орнын ашу мен шешім  шығару процесіндегі басты мақсатқа айналып, жекеменшік секторындағы инвестиция айтарлықтай дамыса ғана бұл мәселе шешілуі мүмкін» деп мәлімдеген еді Х\қ еңбек ұйымы. Еліміздегі жастардың жұмыссыздығы мәселесі шешіліп жатыр. Жастардың жұмыссыздық деңгейін төмендету үшін мынадай  шаралар қолданылу керек және бұл шаралар жүзеге асып жатыр:

1. “Қазақстан Республикасындағы  мемлекеттік жастар саясаты туралы”  Заң аясында нақты шаралар  мен міндеттер орындалу керек.  ЖАСТАРДЫҢ құқығы қорғалу керек.  Мәселен, ЖОО бітіріп, стажер  ретінде жас маман жұмысқа  қабылданады, бірақ кейін оны  әр түрлі себептермен сылтауратып,  жұмыстан шығарып жібереді. Кейбіреуіне  тіпті жартылай еңбекақысын да  төлемейді.   

2.Жекеменшік секторын  қаржыландыру керек

3.Жастар кәсіпкерлігін  қолдау керек

 4.Жалпы кәсіпкерлік секторды инвестициялау керек.

 5. 2020 жылға дейінгі жастар саясатының тұжырымдамасы, келешек ұрпақтың белсенді өмір сүріп, ел ішіндегі әрбір істен тыс қалмауына жағдай жасайды. 2020 жылға дейінгі мемлекеттік жастар саясатын дамыту тұжырымдамасы жұмыссыздықты азайтуға бағытталады.

6. Қазіргі жастарды қолдауға  арналған бағдарламардың барлығы  жастардың тұрмысын түзеу үшін  қолға алынып отырғаны шындық  қой. Бүгінде жастар саясаты  саласында әлеуметтік маңызы  бар 76 жоба жүзеге асырылып  жатыр. Оның ішінде «Ауыл жастары», «Дипломмен - ауылға!», «Жастар кадрлық  резерві», «Жастар - Отанға» және  «Жастар тәжірибесі» «Жұмыспен  қамту-2020» бағдарламасы сияқты  жосықты жобалар бар.

7.ҚазАқпараттың хабарлауынша, Жастар арасындағы жұмыссыздықтың ғаламдық деңгейі 12,7%-ды құрады, дүние жүзіндегі жұмыссыз жастар саны 4 млн адамға артқан. Еліміздегі жағдай әлдеқайда жақсы. 2012 жылдың 4 тоқсанындағы жұмыссыздық деңгейі 5,4 %-ды, жастар арасындағы - 3,9%-ды құрады»

«Жастарды еңбекпен қамтуға  Жұмыспен қамту-2020 бағдарламасында  ерекше көңіл бөлінеді. Бағдарламаныңшамамен 60% қатысушылары - бұлжастар.Жастар саясатын дамытудың жаңа тұжырымдамасы алдымызға белгілі тапсырмалар қояды, олар келешекте орындалатын болады», - деп қортындылады Еңбек министрлігінің басшысы.

5.Айта кететін жайт, жастар  еңбек етуге құлшынысын жоғалтпау  керек, ол жұмыс істеуге активті  кірісіп, өзі жұмыс іздеп, белсенділік  таныту керек, жалқаулыққа бой  алдырмау керек.

  Пайдаланған әдебиеттер:

1.k.wikipedia.org/wiki/Терроризм

2. (Zakon.kz Ақпарат агенттігі, http://www.zakon.kz/68872-za-uchastie-v-terroristicheskojj.html,03.02.06ж.).

3. (http://studies.agentura.ru/centres/cap/itogi2005-2006)

4. (Диапазон газеті, 16.02.11 ж, http://diapazon.kz/kazakhstan/kaz-incidents/35804-zachem-pugat-rossijan-... ).

5. РИА Новости Ақпарат агенттігі, 24.10.10 ж..