Әлеуметтану ғылымының тарихы

     1) Ол қоғамды ерекше дискретті организм ретінде қарастырады; (дескретті – лат. discretus – деген сөзінен шыққан «жеке бөліктерден құралған») деген мағынаны береді.

    2) Спенсердің аналогиялық тәсілді қолдануы нәтижесінде ғылымға «құрылым», «функция» деген ұғымдар енгізілді.

ІІІ-1.1. Э.Дюркгеймнің социологиясы,оның әдіс-тәсілдер туралы  ілімі. Социлогия тарихы бойынша ірі ғалымның бірі Ресейлік Ю. Н. Давидов

ғылыми социологияның  дамуындағы үш теория бар екендігін айтады: классикалық, бейклассикалық және аралық эклектикалық. Ол классикалық социологияның өкілдеріне: О. Контты, Г. Спенсерді, Э. Дюркгеймді жатқызады.

      Социологияның  ғылымилығының классикалық түріне  қатысты принциптерін француз  социологы Эмиль Дюркгейм өзінің  «Социлогиялық тәсілдердің қағидасы»  (1895ж.) еңбегінде біршама айқын  көрсеткен болатын. Дюркгейм өз социологиясын әлеуметтік (шыңдық) териясына негіздейді. Ол өз еңбегінде әлеуметтіе фактіге қойылатын негізгі талаптарды көрсетеді. Бірінші талабы – әлеуметтік құбылысты шынайы объективті құбылыс ретінде қарау. Екінше талап – социология идеялогияға тәуелді болмауы керек. Ушінші талап – социология бүтіннің бөліктен жоғары тұратындығын мойындауы тиіс. Әлеметтік факт ерекше спецификалық құбылыс болып есептеледі.

      Психоаналитиктер  адамның мінезіндегі құбылмалы  (дивианттық) жағдайларды психиолгиялық тұрғыдан талдау жасай отырып, «адамның ақыл – есіндегі деффекттерді», «дегенративті», «ақыдлы баяу» және «психопатия» - мәселелерін зерттеудің маңыздылығын көреді.

      Дюркгейм  өзінің аномия теориясында алғаш  рет девиациялық құбылыстардың  себептеріне социологиялық тұрғыдан  талдау жасайды. Сонымен, ол  адамның өзіне өзі қол салуы  аномияға байланысты деп көрсетеді.  Аномия – деген сөз француздың  «anomıe» деген сөзінен шыққан, «заңның болмауы» деген мағынаны береді. Осына тусіндіре келіе ол адамның қоғами тіршілігін реттеуде әлеуметтік нормалар адамдардың мінез – құлқын реттеуші, басқарушы феномен болатындығын мойындайды. Демек, әлеуметтік тәртіпсіздік – дезорганизация адамның дивиантты мінезін түсіндіруде негізгі принцип екендігі социолгия ғылымында мойындайды. Әлеуметтік тәртіпсіздік ұғымы – қоғамда әдеттегі мәдени құндылықтардың, нормалардың және әлеуметтік байланысьардың жойылуынан туындайтын қайшылқтар мен тұрақсыздық жағдайларды көрсетеді. Осы тұрғыдан алғанда әлеуметтік тәртіп үшін «әлеуметтік байланыс» ұғымының маңыздылығын көрсетеді. Мәселен, адамдар қоғамда қабылданған құндылықтарға неғұрлым берік сенетін болса, соғұрлым оларда әлеуметтік байланысы мықты болады және девиантты құбылыстар аз болады деген қорытынды жасайды.