Автор работы: Пользователь скрыл имя, 12 Апреля 2013 в 10:36, курсовая работа
Курстық жұмыстың міндеттері.
1.Орта жастағы мектеп оқушылары өздеріне ерекше зейін қойып қарауды қажетсінеді. Олардың өмірдегі өтпелі кезең, жоғарғы талаптар, сана сезімі мен ақыл-ойының өсуі мұғалімді жасөспірімдерге жаңа қырынан келуге мәжбүр етеді.
2.Өтпелі кезең жасындағы балаларға дұрыс қалып көрсетпеуден туындайтын тартыстарды жиі кездестіруге болады.
3.Балалардың жас ерекшелігін және тәлім-тәрбие жұмысында соған сай әдіс амалдарды қолдана білмеуден кейбір мұғалімдер өз жұмысында көптеген қиындықтарға кездесіп жүр.
Олар төмендегідей:
1.Үнемі жылы шырай таныту;
2.Үнемі мадақтап отыру;
3.Ынтымақтастық;
4.Оқыту мен тәрбиелеу үрдісінің бірлігі.
қарым- қатынасты меңгеру.
Мұнда педагог шартты түрде педагогикалық байланысы бар толып жатқан коммуникативтік міндеттерді шешеді, мәселен қарым- қатынас арқылы зейінділікті меңгереді.
Қарым- қатынастың үш жағы бар- интерактивті, коммуникативті, перцептивті.
Г.М.Андреева бойынша қарым-
қатынас құрылымы:
1. Коммуникативті (адам арқылы қарым-
қатынас)
2. Интерактивті (білім, оймен ғана
ауысу емес қимыл)
3. Перцептивті (өзара тіл табысу үшін,
қарым- қатынасқа қатысып отырған партнерлердің
бірін- бірі қабылдауы)
Қарым- қатынасты оқытудың оқу категориясын жүзеге асыру былайша қамтамасыз етіледі:
- мұғалімнің оқушылармен нағыз психологиялық байланысы;
- мұғалімнің оқушылармен
оқыту процесін оқу әрекетіне
айналдыру;
- оқытудың қолайлы жағдайларын қалыптастыру;
- ұжымдық танымдық ізденіс пен бірлесіп
ойластырудың психологиялық жағдайының
пайда болуы;
- оқу процесінде жеке адамның өз бетінше
жүзеге асыруы және өзінің творчествалық
ойын айқындауы тиіс.
Қарым- қатынасты оқытудың тәрбиелік функциясын
оқу былайша қамтамасыз етіледі:
- оқу процесінде педагог пен балалардың
психологиялық байланысы негізінде тәрбие
қарым- қатынасы жүйесін орнату;
- оқу әрекетін ойдағыдай қамтамасыз
ететін педагогикалық қарым- қатынас жүйесін
қалыптастыру;
- жеке адамның тұтастай танымдық бағыттаушылығын
қалыптастыру;
- оқу әрекеті процесінде (танымдық,
жас ерекшелік, эмоциялық, дидактикалық,
т.б.) психологиялық кедергілерді жеңу;
- оқушыларға тұтастай комплексті
тәрбие ықпалын жүзеге асырудың мүмкіндігі;
- оқушылар ұжымындағы өзара қарым-
қатынасты ойдағыдай қалыптастыру.
Педагогикалық қарым-қатынас - тұтас педагогикалық барыста хабарды жеткізушінің оқушылармен кәсіби қарым-қатынасы.Екі бағытта дамиды: балалар ұжымында оқушылармен қатынасты ұйымдастыру және қарым-қатынасты басқару. Тәрбиелеу және оқыту әдістері мен тәсілдерінің құрылымына енеді, оларды жүзеге асыру құралы. Хабарламалық, өзін-өзі көрсету, белсенді қызметтер атқарады.
Педагогикалық шеберлікте ең алдымен көрінетін аса қажетті сапа – ұйымдастырушылық, яғни оқу үдерісінің қандай жағдайында болмасын, тіпті қолайсыз болған күнде де, тәрбие, даму және білімнің алдын ала жоспарланған деңгейіне қол жеткізу. Нағыз мұғалім қалаған сұраққа қалыптан тыс жауап тауып, оқушы көңілінен шығады, оның ойына қозғау салып, толғанысқа келтіре алады. Қазіргі заман оқу әдістерін жете меңгеру де осы шеберліктің бір қыры.
Шеберліктің және бір маңызды көрсеткіші – оқушыларды белсенділікке ынталандыра білу, олардың қабілеттерін, дербестігі мен зерделілігін көтере түсу, балаларды сабақ барысында ой толғастыруға ойыстыру.
Педагогикалық шеберліктің маңызды элементі – жоғары деңгейдегі педагогикалық техника. Педагогикалық техниканы меңгеру үшін педагогика мен психология бойынша арнайы білімдерді, ерекше тәжірибелік дайындықты қажет етеді. Ең алдымен педагогтың игеретіні – балалармен қарым-қатынас, тілдесу ортақтастығы (общение): оқушылармен орынды сөйлесу мәнері мен ортақтасу мәнерін таңдай білу. Балалармен қатынастың қарапайым да табиғи болғаны жөн.
Педагогикалық техниканың құрамды
бөлігі – тәрбиешінің өз зейіні
мен балалар зейінін басқара
білуі. Шоғырлы топтарда көп санды
да санқилы оқу істерін орындауда
ешбір нәрсе оның назарынан тыс
қалмауы тиіс. Аса маңызды жәйт
– оқушыны әрекет-қылығының
Қорытынды Ұстаздар мен шәкірттер
арасында дұрыс қалыптаспаған қарым- Іс-әрекет пен қарым-қатынас бірлігі жайлы пікір, сонымен бірге, осы құбылыстар байланысының сипатын түсіндірулерінің біржақтылығын ұйғармайды. Олар адамның әлеуметтік болмысы жағынан (Б.Ф. Ломов), қарым-қатынас іс-әрекет түрі сияқты тек - түр қатынасында болатын құбылыс ретінде қарастырылуы мүмкін (яғни, Г.П. Щедровицкий, А.А. Леонтьев, В.В. Рыжов, Г.В. Гусев және т.б.). Соңғы жағдайда ол қандай іс-әрекет, даралық па әлде ұжымдық па деген сұрақ туындайды. Біз іс-әрекеттің екі формасы да мүмкін дегенді негізге аламыз, бірақ қарым-қатынастың өзі іс-әрекет емес, ол қоғамдық-еңбектік катынаста әр түрлі іс-әрекетпен айналысатын адамдардың өзара әрекеттесу формалары болып табылады. Мұндай түсіндірме Б.Ф. Ломовтың
жалпы позициясымен сәйкес келеді,
бұл позиция бойынша қарым- Қатал қарым-қатынас баланы ұрып-соғу арқылы ашық көрінеді не жасырын, яғни эмоционалдық дұшпандық пен суықтықтан көрінеді. Жоғары моральдық жауапкершілік бала болашағының ерекшелігіне үміт артып, баладан жоғары моральдық тәртіп талап етуден болады. Тәрбиенің мұндай түрін ұстанатын ата-аналар балаға отбасының басқа мүшелеріне қамқоршы, қорғаншы болуды жүктейді. Оқытудағы ынтымақтастық
педагогикасы-оқушылармен Ұстаздың өзі – ізденуші. Сонда ғана өзі қызыққан ұстаз сабағын басқаларға да қызықты жеткізе алады деп ойлаймын. Әрбір сабақта озық технологияларды пайдаланып өткізу әрине жақсы нәтижелер береді. Ұстаз әр кез ізденуші бола білсе, өзі үшін білім жинақтайды, оқушы үшін сабақты қызықты ете алады. Кез-келген сабағын қызықты өткізу үшін ізденіс, жаңаға ұмтылу жұмысын жүргізу әрбір ұстаз үшін бұлжымас қағида. “Оқытып жүріп, өзіміз де үйренеміз” қағидасын ұстанған ұстаз үшін өзінің әрбір сабағы бірінші өзіне жаңалық болуы тиіс.
Пайдаланылған әдебиеттер |
15. Қалиев С, Майғаранова Ш., Нысанбаева Г. Тәрбие хрестоматиясы Алматы, 2001
16. Жарықбаев Қ., Қалиев С. Қазақстандағы педагогикалық ойдың антологиясы. -Алматы, Рауан, 1995.