Арганізацыя тэставай работы па арфаграфіі

 

ЗМЕСТ

УВОДЗІНЫ………………………………………………………………………..3

ГЛАВА 1 ПСІХАЛАГІЧНЫЯ АСАБЛІВАСЦІ РАЗВІЦЦЯ МАЛОДШЫХ ДАШКОЛЬНІКАЎ

1.1. Псіхалагічныя асаблівасці пачатковага этапа адукавання……….……….5

1.2. Тэсты - адзін са сродкаў праверкі і ацэнкі вынікаў навучання школьнікаў. Тэставы метад кантролю………………………………………………….……..11

1.3. Класіфікацыя тэстаў. Правілы складання тэставых заданняў….………14

ГЛАВА 2 ДАСЛЕДНА – ЭКСПЕРЕМЕНТАЛЬНАЯ РАБОТА ПА ФАРМІРАВАННЮ НАВЫКАЎ АРФАГРАФІЧНАГА САМАКАНТРОЛЮ МАЛОДШЫХ ШКОЛЬНІКАЎ

2.1.  Ацэнка арфаграфічных  ведаў малодшых школьнікаў метадам  тэсціравання………………………………………………………………….…19

2.2. Методыка правядзення фарміруючага этапу эксперыменту……….…..22

2.3. Методыка кантрольнага  этапу эксперыменту і аналіз  атрыманых вынікаў…………………………………………………………………………..27

ЗАКЛЮЧЭННЕ…………………………………………………………………29

СПІС ВЫКАРЫСТАНАЙ ЛІТАРАТУРЫ……………………………………30

 

УВОДЗІНЫ

 

Праверка і ацэнка дасягненняў  малодшых школьнікаў з'яўляецца вельмі істотным складнікам працэсу навучання ў адной з важных задач педагагічнай дзейнасці настаўніка. Гэты кампанент разам з іншымі кампанентамі вучэбна-выхаваўчага працэсу (змест, метады, сродкі, формы арганізацыі) павінен адпавядаць сучасным патрабаванням грамадства, педагагічнай і метадычнай навуках, асноўным прыярытэтам і мэтам адукацыі ў пачатковым звяне школы.

Сістэма кантролю і ацэнкі дазваляе ўсталяваць персанальную адказнасць настаўніка і школы ў цэлым  за якасць працэсу навучання. Сёння  сістэма кантролю і ацэнкі не можа абмяжоўвацца утылітарнай мэтай - праверкай  засваення ведаў і выпрацоўкі ўменняў і навыкаў, па канкрэтным навучальным прадмеце. Яна ставіць  больш важную сацыяльную задачу: развіць  у школьнікаў уменне правяраць і  кантраляваць сябе, крытычна ацэньваць  сваю дзейнасць, знаходзіць памылкі  і шляхі іх ліквідацыі.

Індывідуальная траекторыя навучэннія - гэта тая траекторыя, па якой кожны вучань прасоўваецца ў навучальным працэсе. Рэалізацыя такога падыходу патрабуе істотнай мадэрнізацыі адукацыйнай асяроддзя на ўроку, насычэння яе варыятыўнасць і дынамічнымі формамі работы і кантролю вучэбных дасягненняў навучэнцаў. Урок мае патрэбу ў тэхналогіях, якія дазваляюць дзецям самім уплываць на тое, што і як яны вывучаюць. Адной з тэхналогій, выяўляць пазітыўныя і праблемныя зоны засваення вучэбнага матэрыялу кожным навучэнцам, з'яўляецца тэставы кантроль.

Тэсты садзейнічаюць вырашэнню  вучэбных задач па авалоданні праграмнымі  ведамі, уменнямі і навыкамі. Выкарыстанне на ўроку тэстаў патрабуюць ад настаўніка пераходу ад звыклай ролі настаўніка або кантралёра да пазіцыі назіральнага памочніка, які менш вучыць і выхоўвае, а больш дапамагае дзецям вучыцца самастойна, фіксаваць і аналізаваць індывідуальную траекторыю навучэння кожнага дзіцяці.

Тэставая тэхналогія, як тэхналогія кантролю за якасцю вучэбных дасягненняў навучэнцаў, зніжае ўзровень псіхалагічнай трывожнасці, стрэсавы стан.Выкананне тэстаў выпрацоўвае  навыкі крытычнага мыслення: уменне самастойна аналізаваць навучальнае пытанне, ацэньваць прапанаваныя варыянты адказаў, рабіць выбар правільнага адказу.

Мэта курсавой працы: разгледзець прымяненне тэставання як сродак кантролю ведаў школьнікаў пачатковага звяна агульнай сярэдняй адукацыі.

Гіпотэза даследавання: рашэнне тэставых заданняў на ўроках беларускай мовы будзе спрыяць фармаванню арфаграфічнага самакантролю ў малодшых школьнікаў, калі настаўнікі пачатковых класаў:

- дыягнастуецца ўзровень арфаграфічнага самакантролю малодшых школьнікаў на ўроках рускай мовы;

- ужываюць метадычныя прыёмы садзейнічаюць фарміраванню навыкаў арфаграфічнага самакантролю ў малодшых школьнікаў; арфаграфічныя задачы, праца над памылкамі, карткі з арфаграфічнымі заданнямі;

-выкарыстоўваюць розныя тэставыя заданні.

Для рэалізацыі пастаўленай  мэты праверкі гіпотэзы пастаўлены наступныя задачы:

-вывучыць псіхолага-педагагічную літаратуру па дадзеным пытанні;

-распрацаваць і апрабаваць тэсты розных відаў з улікам вучняў пачатковага звяна;

-ажыццявіць маніторынг вучэбных дасягненняў навучэнцаў з ужываннем тэстаў.

У працэсе працы выкарыстоўваліся наступныя метады:

- аналіз псіхолага-педагагічнай літаратуры;

- тэставанне навучэнцаў пачатковага звяна;

- назіранне і параўнанне;

- педагагічны эксперымент;

- колькасны і якасны вынік эксперыменту.

Навуковая навізна даследавання вызначаецца тым, што ў ім у  якасці сродку, які забяспечвае сістэмнасць  маніторынгу якасці засваення праграмнага мат.рыялу вучнямі пачатковага звяна, выкарыстоўваецца тэставая форма кантролю, дасканаласці валоданне логіка-моўнымі аперацыямі мыслення (паўната, трываласць, гнуткасць, глыбіня) пры асэнсаванні моўнай інфармацыі тэстаў і спрыяе фармаванню самакантролю і самаацэнкі. Распрацавана сістэма рознаўзроўневых тэстаў, якая забяспечвае навучэнцаў з розным узроўнем ведаў ўключэнне ў працэс пазнання, якая гарантуе вучобу на максімальным для кожнага навучэнца ўзроўню паспяховасці.

 

 

ГЛАВА 1 ПСІХАЛАГІЧНЫЯ  АСАБЛІВАСЦІ РАЗВІЦЦЯ МАЛОДШЫХ ДАШКОЛЬНІКАЎ

 

1. Псіхалагічныя асаблівасці пачатковага этапа адукавання

 

 

Пачатковы перыяд школьнага  жыцця займае узроставай дыяпазон ад 6 да 9 гадоў (I - IV класы школы). Межы гэтага ўзросту могуць звужацца і пашырацца  таксама ў залежнасці ад ужывальных метадаў навучання: больш дасканалыя метады навучання паскараюць развіццё, а менш дасканалыя запавольваюць  яго. Разам з тым у цэлым  некаторая варыятыўнасць межаў  гэтага ўзросту не асабліва адбіваецца на наступных поспехах дзіцяці.

У малодшым школьным узросце  дзеці маюць значныя рэзервамі  развіцця. Іх выяўленне і эфектыўнае выкарыстанне - адна з галоўных задач  узроставай і педагагічнай псіхалогіі. Але перш чым выкарыстоўваць існуючыя рэзервы, неабходна падцягнуць дзяцей да патрэбнага ўзроўню гатоўнасці да навучання.

Псіхолагамі даказана, што  звычайныя дзеці ў пачатковым звяне агульнай сярэдняй адукацыі цалкам здольныя, калі толькі іх правільна навучаць, засвойваць і больш складаны матэрыял, чым той, які даецца па дзеючай праграме навучання. Аднак для таго каб ўмела выкарыстаць наяўныя ў дзіцяці рэзервы, неабходна вырашыць папярэдне дзве важныя задачы. Першая з іх складаецца ў тым, каб як мага хутчэй адаптаваць дзяцей да працы ў школе і дома, навучыць іх вучыцца, не марнуючы лішніх фізічных намаганняў, быць уважлівымі, ўседлівасці. У гэтай сувязі вучэбная праграма павінна быць складзена такім чынам, каб выклікаць і падтрымліваць пастаянны цікавасць у вучняў.[5, с. 58]

Другая задача ўзнікае  ў сувязі з тым, што многія дзеці  прыходзяць у школу не толькі не падрыхтаванымі да новай для іх сацыяльна-псіхалагічнай  ролі, але і са значнымі індывідуальнымі  адрозненнямі ў матывацыі, ведах, уменнях  і навыках, што робіць вучэнне  для адных занадта лёгкім, нецікавым  справай, для іншых надзвычай  цяжкім (і з прычыны гэтага таксама  нецікавым) і толькі для трэціх, якія не заўсёды складаюць большасць, адпаведным іх здольнасцях. Узнікае  неабходнасць псіхалагічнага выраўноўвання  дзяцей з пункту гледжання іх гатоўнасці да навучання за кошт падцягвання  адстаючых да добра вучацца.

Яшчэ адна праблема складаецца ў тым, што паглыбленая і плённая  разумовая праца патрабуе ад дзяцей ўседлівасці, стрымлівання эмоцый і  рэгуляцыі натуральнай рухальнай  актыўнасці, засяроджвання і падтрымання  увагі на вучэбных задачах, а гэта ў пачатковых класах ўмеюць рабіць далёка не ўсе дзеці. Многія з іх хутка стамляюцца, стамляюцца.

Асаблівую цяжкасць для дзяцей 6-7-гадовага ўзросту, якія пачынаюць  навучацца ў школе, уяўляе самарэгуляцыя паводзін. Дзіця павінна сядзець на месцы падчас урока, не размаўляць, не хадзіць па класе, не бегаць па школе падчас пераменаў. У іншых сітуацыях, наадварот, ад яго патрабуецца праява незвычайнай, даволі складанай і тонкай рухальнай актыўнасці, як, напрыклад, пры навучанні малявання і ліста. Шмат каму з першакласнікаў відавочна не хапае сілы волі для таго, каб пастаянна ўтрымліваць сябе ў пэўным стане, кіраваць сабой на працягу доўгага перыяду часу.

На занятках настаўнік  задае дзецям пытанні, прымушае іх думаць, а дома тое ж самае ад дзіцяці  патрабуюць бацькі пры выкананні  хатніх заданняў. Напружаная разумовая  праца ў пачатку навучання  дзяцей у школе стамляе іх, але  гэта часта адбываецца не таму, што  дзіця стамляецца менавіта ад разумовай  працы, а па прычыне яго няздольнасці да фізічнай самарэгуляцыі. [5, с. 62]

З паступленнем у школу  змяняецца становішча дзіцяці ў  сям'і, у яго з'яўляюцца першыя сур'ёзныя  абавязкі па хаце, звязаныя з вучэннем і працай. Да яго дарослыя людзі  пачынаюць прад'яўляць павышаныя  патрабаванні. Усё гэта разам узятае ўтварае праблемы, якія дзіцяці неабходна  вырашаць з дапамогай дарослых на пачатковым этапе навучання ў  школе.

Малодшы школьны ўзрост ўтрымлівае ў сабе значны патэнцыял разумовага развіцця дзяцей, але дакладна вызначыць  яго пакуль што не ўяўляецца магчымым. Розныя вырашэння гэтага пытання, прапанаваныя вучонымі-педагогамі і практыкамі-выкладчыкамі, амаль заўсёды звязаны з вопытам  прымянення пэўных метадаў навучання  і дыягностыкі магчымасцяў дзіцяці, і нельга загадзя сказаць, у стане  або не ў стане будуць дзеці  засвойваць больш складаную праграму, калі выкарыстоўваць дасканалыя сродкі навучання і спосабы дыягностыкі  навучальнасць. Тыя дадзеныя, якія прадстаўлены далей, не варта разглядаць як нарматыўныя. Яны хутчэй паказваюць на тое, чаго можа дамагчыся нармальны дзіця  пры не самых лепшых метадах і  сродках навучання, пры цяпер  дзеючых навучальных праграмах, не заўсёды ўлічваюць магчымасці дзяцей. [5, с. 71]

За першыя тры-чатыры гады навучэння ў школе прагрэс у разумовым развіцці дзяцей бывае даволі прыкметным. Ад дамінавання наглядна дзейснага і элементарнага вобразнага мыслення, да зразумелага ўзроўню развіцця і беднага логікай разважанні школьнік падымаецца да славесна лагічнага мыслення на ўзроўні канкрэтных паняццяў.

Комплекснае развіццё дзіцячага  інтэлекту ў малодшым школьным узросце  ідзе ў некалькіх розных напрамках: засваенне і актыўнае выкарыстанне прамовы як сродкаў мыслення; злучэнне і ўзаемаўзбагачальны ўплыў адзін на аднаго ўсіх відаў мыслення: наглядна-дзейснага, наглядна-вобразнага і славесна-лагічнага; вылучэнне, адасабленне і адносна незалежнае развіццё ў інтэлектуальным працэсе двух фаз: падрыхтоўчай і выканаўчай.

На падрыхтоўчай фазе рашэння  задачы ажыццяўляецца аналіз яе умоў і выпрацоўваецца план, а на выканаўчай фазе гэты план рэалізуецца практычна. Атрыманы вынік затым суадносіцца  з умовамі і праблемай. Да ўсяго  сказанага варта дадаць уменне разважаць  лагічна і карыстацца паняццямі.

Першае з названых кірункаў звязана з фарміраваннем гаворкі  ў дзяцей, з актыўным яе выкарыстаннем  пры вырашэнні разнастайных задач. Развіццё ў гэтым кірунку ідзе паспяхова, калі дзіцяці навучаюць  весці развагі ўслых, словамі  прайграваць ход думкі і называць атрыманы вынік.

Другі напрамак у развіцці паспяхова рэалізуецца, калі дзецям даюцца задачы, якія патрабуюць для  вырашэння адначасова і развітых практычных дзеянняў, і ўменні апераваць  вобразамі, і здольнасці карыстацца паняццямі, весці разважанне на ўзроўні  лагічных абстракцый. [6, с. 121]

Калі любы з гэтых аспектаў прадстаўлены слаба, то інтэлектуальнае  развіццё дзіцяці ідзе як аднабаковы працэс. Пры дамінаванні практычных дзеянняў пераважна развіваецца  наглядна-дзейсны мысленне, але можа адставаць вобразнае і славесна-лагічнае. Калі пераважае вобразнае мысленне, то можна выявіць затрымкі ў развіцці практычнага і тэарэтычнага інтэлекту. Пры асаблівым увазе толькі да ўмення разважаць услых ў дзяцей нярэдка назіраецца адставанне ў  практычным мысленні і беднасць вобразнага свету. Усё гэта, у канчатковым  рахунку, можа стрымліваць агульны  інтэлектуальны прагрэс дзіцяці.

Падрыхтоўчая фаза арыентоўкі ва ўмовах вырашаемай задачы з'яўляецца вельмі важнай для развіцця інтэлекту, так як дзеці на практыцы часта  не спраўляюцца з задачай менавіта таму, што не ўмеюць аналізаваць  яе ўмовы. Такі недахоп звычайна пераадольваецца  за кошт спецыяльных практыкаванняў, накіраваных на параўнанне паміж  сабой умоў у падобных адзін на аднаго задачах. Такія практыкаванні  асабліва карысныя тады, калі дзецям для  супастаўлення прапануюцца задачы са складанымі ўмовамі, паміж якімі  існуюць тонкія, ледзь прыкметныя, але істотныя адрозненні і ад якіх залежыць кірунак пошуку правільнага  адказу. Важна, каб дзеці навучыліся не толькі бачыць, але і славесна фармуляваць гэтыя адрозненні.

Устаноўлена, што першакласнікі  могуць зразумець і прыняць пастаўленую  перад імі задачу, але яе практычнае выкананне магчыма для іх толькі з апорай на наглядны ўзор. Вучні  трэціх класаў ужо самі ў стане  скласці план работы над задачай  і прытрымлівацца яму, не абапіраючыся на прадстаўлены наглядна ўзор. [6, с. 128]

З паступленнем дзіцяці ў  школу ў лік вядучых разам  з зносінамі і гульнёй вылучаецца вучэбная дзейнасць. У развіцці дзяцей малодшага школьнага ўзросту  гэтай дзейнасці належыць асаблівая  роля. Вучэбная дзейнасць як самастойная  складваецца менавіта ў гэты час  і вызначае шмат у чым (калі не сказаць  пераважна) інтэлектуальнае развіццё дзяцей ад 6 - 7 да 10 - 11 гадоў. У цэлым  жа з паступленнем дзіцяці ў школу  яго развіццё пачынае вызначацца ўжо не трыма, як было ў дашкольным дзяцінстве, а чатырма рознымі  відамі дзейнасці. В. В. Давыдаў лічыць, што менавіта ўнутры вучэбнай дзейнасці  дзіцяці малодшага школьнага  ўзросту ўзнікаюць уласцівыя  яму асноўныя псіхалагічныя наватворы. Гэтая дзейнасць вызначае характар ​​іншых відаў дзейнасці: гульнявой, працоўнай і зносін.