Бағдарламалық өнімді әзірлеуге кеткен шығындар есебі

Ц_эл-электроэнергия құны (3,14 тенгеге тең деп қабылданады)

 

 

 

 

 

 

Жабдықтың пайдалану және ұстап тұруға деген қалған шығындарын бөтен ұйымдар қызметкерлерiнiң жабдығының жөндеу және қызмет көрсетуiне шығындардың төлеулерiн құрайды

Негізгі және қосымша еңбекақыдан 10 % мөлшерінде қабылданады (еңбекті төлеу қоры).

Есептеулер  нәтижелері кесе 7 түрінде рәсімделген.

 

Кесте 7 – пайдаланушылық шығындардың есебі

 

№ п/п	Құрал жабдықтар  аты	Саны	Амортизациялық  бөлу бағасы, тг.	Электр қуатына  кеткен шығындар, тг.	Эксплуатация  мен мазмұнға кеткен басқа шығындар, тг.	Эксплуатациялық шығындардың қорытындысы, тг.
1	2	3	4	5	6	7
1	Персоналды компьютер HP Pavilion p6-2214enm (Intel Core i5) Core i5-3450 3.10GHz 15,4 киловатт-сағат  айына	15	759960	61175	296369	1117504
2	MacBook Air 12" Core i5 1.7GHz/4GB/128GB flash/Intel HD Graphics 4000 16,4 киловатт-сағат  айына	2	144000	8686	296369	449055
3	Жиhаз	20	120000	0	296369	416369
1	2	3	4	5	6	7
4	Стационарлық  телефон 0,4 киловатт-сағат айына	1	750	105,93	296369	297224,9
5	Wi-fi модем 0,2 киловатт-сағат  айына	1	2000	52,97	296373	298426
	Барлығы	39	1026710	70019,9	1481849	2578579

 

 

2.5 Бағдарламалық қамсыздандыруды әзірлеуге кеткен шығындар сметаларын құру

  

Бағдарламалық өнiмнiң өңдеуiн өзiндiк құндарға қосылатын шығынды негiзгi баптардың есептеуiнен кейiн шығындар сметасы қорытынды жасалады және бойынша өндiрiстiк және өңдеудi толық өзiндiк құндармен анықталады.

Шығындар сметасы  – жұмыс жасауға кәсiпорынның жоспарлы шығындарының ақшалай өрнегiндегi ортақ төбе.

Шығындар құрам  өзiндiк құнға салық салынатын  табыстың анықтау есептелетiн қосылатын  заңмен анықталады. Алады материалдар, еңбекақыны, қосымша шығындарға шығындар тұрды.

Өндiрiстiк өзiндiк  құн – жұмыстардың осы түр  тiкелей орындауға қатысты шығындарды.

Толық өзiндiк  құн – өндiрiстiк өзiндiк құнды, өнiмдердi сатуына әкiмшiлiк және басқару  шығындар және шығын қосады.

 

8 кесте– Сатып алынатын және бірге болатын бұйымдарға кететін шығындар есебі

 

Бұйым атауы	Саны, дана	Бірлік үшін құны, тенге	Сома, тенге
Қалам	30	35	1050
Қарандаш	30	20	600
Канцелярлық қағаз	60	800	48000
CD-диск для  релиза продукта	400	30	12000
Пернетақта	20	700	14000
Манипулятор «мышь»	20	700	14000
USB-hub	20	1200	24000
Литература	20	7000	140000
Барлығы	600	10485	253650

Бөлiп шығаруларды өлшем мамандардың негiзгi және қосымша еңбекақы сомасынан пайыздық көрсеткішімен анықталады. Ол тең болады:

- егер төлемақы 15 МРП-дан артық болмаса (13785 тенге)  – 20%;

- егер орташа  төлемақы 15-40 МРП болса (13785 бастап 36760 дейін) – төлемақыдан 20%, 15 МРП-дан аспайтын үшін 15 МРП-дан асатын жалпы төлеақы сомасынан 15% қосылады.

 

 

 Өндiрiстiң әзiрлеуiне шығындар программалық қамтамасыз етудi жасау үшiн арнайы ғылыми-техникалық ақпаратты алуға шығындар қажеттi тұрды. Ол негізгі және қосымша төлемақыдан 5% мөлшерінде қабылданған.

 

 

Ортақ және әкiмшiлiк шығындар басқару және шаруашылық қызмет көрсетуiне шығындар тұрды. Оларға кiредi: телефон және байланыстың радиосы, басқа шығындар мазмұн және ғимаратты, ғимараттағы шығыны және жабдық, қолдану құралдарға басқару аппаратты еңбекақы және аралық шаруашылық қызметтер, шығын. Негiзгi және қосымша еңбекақының сомасынан 60% тең деп қабылданған.

 

 

«Ұйымдастыруға  кеткен шығындар» бабы бойынша шығындар есептеуі  мәмiлелер, тұтынушыға өнiмнiң алға басуы және қалған шығындар, iске асыруға қатысты программалық қамтамасыз етулерi жарнаманы, шешiмге шығындар.

Жалпы және әкімшілік  шығындардан 20% мөлшерінде қабылданған.

 

 

Шығынадар тармақтары есебінің нәтижелері 9-кесте түрінде  рәсімделген.

 

Кесте 9 – бағдарламалық өнімді әзірлеуге кеткен шығнадар сметасы

 

Тармақатр атауы	Сома, тенге
1. Материалдық шығындар: сатып алынатын және жиынтықты бұйымдар	4081850
2. Негізгі төлемақы	2836920
3. Қосымша төлемақы	283692
4. Маманның төлемақысынн төлемдер	18235,02
5. Өндірісті дайындауға кеткен шығындар	156030,6
6. Пайдаланушылық шығындар	2578579
Өндірістік  өзіндік құны	9955307
7. Жалпы және әкімшілік шығындар	1872367,2
8. Ұйымдастыруға жұмсалған шығындар	374473,44
Қорытынды –  толық өзіндік құны	12202148

 

 

2.6 Бағдарламалық өнімнің сату бағасының есебі

 

«Ұсталым + пайда» құн пайда болу әдісін қолдана  отырып, бағдарламалық өнімнің саналған өзіндік құны бойынша оның сату бағасы есептелген болатын. Бұл үшін ең алдымен өнеркәсіптің пайда мөлшері және бағдарламалық өнімнің есептік (келісімдік) құны анықталды.

Өнеркәсіптің  есептік құны формула бойынша  анықталады:

 

 

С_полн – әзірлеудің толық өзіндік құны;

П_Р – өнеркәсіптің пайдасы, келесі формуламен анықталады:

 

 

R – орташасалалық  деңгейде анықталатын тиімділік,  ол 20% тең деп қабылданады.

 

 тенге

 

 тенге

 

Кәсiпорынның сатылатын  бағасы – кәсiпорын бойынша оның тұтынушыларына жүзеге асыратын баға. Ол есеп бағасынан айырмашылығы болады. Айырмашылық қосылған құнға салықтың жататын төлеуiне бiр шаманы құрайды.

Өнеркәсіптің  сату бағасы формула бойынша есептеледі:

 

 

 

Мұндағы НДС – қосылған құнға салық, салық мөлшері қосылған құнның 15%-на тең болады.

 

 тенге

 

 тенге

 

 

2.7 БҚ-ның технико-экономикалық көрсеткіштерінің есебі

 

Тиiмдiлiк - кәсiпорынның өндiрiстiң тиiмдiлiгi, бiрiктiру, саланың негiзгi құн сапа көрсеткiштерiн бiр негiзiнен. Ол өндiрiс және өнiмдердi сатуының процессiндегi құралдарды қолдануды шығын және дәреженiң серпуiн деңгейдi мiнездейдi. Өнімнің тиімділіг формула бойынша есептелінеді:

Рентабельдік өнім келесідегідей формуламен есептелінген:

 

 

 

Мұндағы С _полн – БҚ-ның толық өзіндік құны;

ВПр – бағдарламалық  өнімді әзірлеуден түсетін пайда;

ЧПр – өнеркәсіпке  қалатын табыс.

Өнеркәсіптің  біліктік табысы келесі формула бойынша анықталады:

 

 

Д_реал  - өнімді сатудан түсетін пайда (өнеркәсіптің есептік пайдасы).

Өнеркәсіптің  таза пайдасы келесі формуламен анықталады:

 

 

КПН – төленуге тиісті корпоративті табыстық салықтың сомасы, табыс мөлшеріне салынатын салықтың 30% мөлшерімен анықталады. Табыс мөлшеріне салынатын салық – біліктік табыс.

Төленуге тиісті корпоративті табыстық салықтың сомасы келесі формуламен анықталады:

 

 

 тенге

 

  тенге

 

 

 

Қор қайтымы  – ақшалай түрдегі өнім мөлшері. Келесі формуламен анықталады:

 

 

Ф_сг – негізгі қорлардың орташа жылдық құны (жабдықтардың алғашы құны қабылданады);

– өндірілген өнімн көлемінің ақшалау түрдегі көрінісі.

Ол шартты түрде, келесі формула бойынш есептеледі:

 

 

 

 тенге

 

 тенге

 

Еңбек өнімділігі – адамдардың өндірістік жұмыстарының өнімділігі; жұмысшылармен уақыт  бірлігінде әзірленген өнім санымен  анықталады.

Келесідегідей формуламен есептелген:

 

, мұнда

 

Мұндағы РАЗМЕР – бағдарламалық қамсыздандыру өлшемі, LOK (Lines Of Code) мыңдықтарымен белгіленеді;

Т_общ – бағдарламалық өнім жасаудың қиындығы, адам-ай көрсеткішінде.

 

 

Сонымен қатар  бір жұмысшыға деген жылдағы  еңбек өнімділігі есептелген.

 

 

 

Қордың қарулылығы – бір неггізгі маманға келетін  негізгі өндірістік қорларды сипаттайтын  көрсеткіш. Келесі формуламен есептелген:

 

 

 

Барлық технико-экономикалық көрсеткіштер 10-кестеде ресімделген.

 

Кесете 10 – БҚ-ның  технико-экономикалық көрсеткіштері

 

Көрсеткіш атауы	Шамасы
Өнім тиімділігі	20%
Өнеркәсіптің  біліктік табысы	2440429,6
Өнеркәсіптің  таза табысы	1708300,72
Корпоративті  табыстық салық	732128,88
Қор қайтарымы	1639,18
Еңбек өнімділігі	0,65
Қор қарулылығы	191410

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

 

 

Қазіргі таңда  дамыған шет елдерде түрлі  салаларда бар мобильді қосымшалар жүйелерін дамыту және жаңа мұндай қосымшаларды енгізу бойынша қарқынды дамып келуі байқалады; көпшілік жағдайларда бұл қосымшалар диспетчерлік басқару принципі негізінде құрастырылады.

Жаңа заман  жүйелері болып табылатын Android және iOS операциялық жүйелері негізінде  әзірленген мобильді қосымшаларды өндіріске  енгізу және одан әрі дамыту тілдерді зерттеу саласының сипатына сай болып келеді. Жаңа жүйені енгізу нәтижелілігі қосымшаның типінен байланысты. Жылдық  көрсеткіші бірнеше мыңнан миллиондаған долларға дейін болуы мүмкін. Мысалы, тек «Angry Birds» қосымшасы үшін, ол, мамандардың есептеуі бойынша 200000-нан 400000 долларға дейін құрайды.

Ұсынылып отырған  курстық жұмыста қазақ тілін  зерттеуге арналағн қосымшаларының экономикалы тиімділігі мен қажеттілігін анықтау СТП-СК03-02 стандарты талаптарына  сай жасалынған. Қосымшаны одан әрі  дамыту мақсатында әр түрлі авторлар аудармасын салыстыру мүмкіндігін беруге болады болады. Бұның арқасында пайдаланушыға өзінің қазақ тілін зерттеудегі әдіс-тәсілдерін жан-жақты бағалап, өзгертуге мүмкіндік туғызады. Сонымен қатар пайдаланушыға зерттеу үшін сөздер қорын өзгертуге, мәліметтер базасын дамытуға мұмкіндіктері беріледі.

 

 

Қолданылған әдебиеттер тізімі

 

 

1. Абалкин Л.  И. Логика экономического роста. - М.: Институт экономики РАН.

2. Баринов В.А.  Стратегический менеджмент: Учебное  пособие.- М.: Инфра-М, 2006

3. Бланк И. А. Стратегия и тактика управления финансами. - Киев, 1996.

4. Левицки С.  Как разработать стратегию.- Днепропетровск: Баланс Клуб, 2004

5. Попов С. А. Стратегический менеджмент. - М.: Дело, 2003.

6. Уотерман Р., Питере Т. В поисках эффективного управления. - М., 1997.