Халықаралық қауіпсіздікті сақтау және халықаралық ұйымдар

1.2 Ұлттық қауіпсіздік және ұлттық мүде

1.2.1 Мемлекеттің ұлттық және жеке адамдардың мүддесі

Қазіргі кезеңдегі  әлемдік жүйенің негізгі сипаттамасы  мемлекеттердің өзара байланысы  мен өзара тәуелділігі және әлемнің  тұтастығы, оның бірлігі, ортақтығы проблемасымен тығыз байланысты. Халықаралық саясаттың негізгі өзегі ұлттық мемлекеттік мүдде. Әлемде мемлекетаралық қарым қатынаста ұлттық мүдде басты орында тұрады. Ұмытпасам Уинстон Черчиль «ағылшындардың мәңгі досы да, мәңгі жауы жа жоқ, тек қана мәңгі мүддесі ғана бар» деген болатын.

Кез келген мемлекеттің  ұлттық мүддесі – бұл мемлекеттің, қоғамның, жеке тұлғалардың экономикалық, ішкі саяси, әлеуметтік, халықаралық, ақпараттық, әскери, шекаралық, экологиялық және басқа салалардағы мүдделер тепе теңдігінің жиынтығы.

Дәлірек айтсақ, мемлекеттің ұлттық мүдесі санатында:

• Жеке адамдар мүдесі
• Қоғамның мүддесі;
• Мемлекеттің мүддесі.

Жеке  адамдардың мүдесі болып мыналар  саналады:

• Конституциялық құқығы мен бостандығын жүзеге асыру;
• Жеке қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
• Өмір сүру деңгейі мен сапасын көтеру;
• Адамның, азаматтың рухани, интеллактуальды дамуына мүмкіндіктің болуы;

1.2.2 Қоғамның және мемлекеттің қауіпсіздік саласындағы мүддесі

Қоғамның  мүдесі ретінде саналатындар:

• Демократияны нығайту;
• Құқықтық, әлеуметтік мемлекет құру;
• Қоғамдық келісімге жету мен оны қолдау;
• Қоғамның рухани жаңаруы

Мемлекеттің мүддесі:

• Мемлекеттің территориялық тұтастығы мен егемендігінің, конституциялық құрылысының беріктігі, мызғамастығы;
• Саяси, экономикалық және әлеуметтік тұрақтылығы;
• Заңдылықтың сақталуы мен тәртіп тұзушылыққа жол бермеуді қолдау;
• Тең құқықты және өзара тиімді мемлекетаралық ынтымақтасуды дамыту;

Мемлекеттік ұлттық мүддені жүзеге асырудың басты шарты экономиканың тұрақты дамуы

1.2.3 Ұлттық қауіпсіздік ұғымы және мәні.

Ұлттық  қауіпсіздік – мемлекеттің тұрақты дамуы мен территориялық тұтастығын, егемендігін, адамдардың өмір сүру деңгейі мен сапасын, бостандығын, конституциялық құқығын қамтамасыз ететін, жеке адамдардың, қоғам мен мемлекеттің ішкі және сыртқы қауіптен қорғалу жағдайы.

Ұлттық  қауіпсіздіктің негізгі объектілері:

• Жеке адамдар – олардың құқығы мен бостандығы;
• Қоғам – материалдық және рухани құндылықтары;
• Мемлекет – оның конституциялық құрылысы, егемендігі мен территориялық тұтастығы:

1.2.4 Ұлттық қауіпсіздік жүйесі, мақсаты және принципі .

Ұлттық  қауіпсіздік жүйесі – мақсатты міндеттерді орындауды қамтамасыз ететін айқындалған байланысы мен өзара қатынасы бар ұйымдық құрылымдардан тұрады. Ұлттық қауіпсіздік негізгі бес міндетті шешеді:

• Диагностикалық - ол нақты қауіптің потенциалы жөнінде жаңа білімді, ақпаратты жинақтау және талдау;
• Жобалаушылық – қауіптің алдын алу үшін не қауіп төнген жағдайда қойылған мақсатқа жету бағытында органдар қызметін тиімді жоспарлаумен байланысты.
• Конструктивті, құрылымды, сындарлы – нақты кезеңде әр саланың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін оның потенциалын, әлеуітін анықтау, мақсатқа жету үшін әрбір кезеңде күштер мен құралдар көмегімен жүйеге әсер ететін композициялық құрылымдарды іріктеу мен құру;
• Коммуникативті – жүйенің қызметі процессінде органдар, күштер мен құралдар арасында олардың өзара іс қимылында байланыс орнату;
• Ұйымдастырушылық – мемлекеттің, қоғамның және жеке адамның мүдесіне қатер туғанда қауіп объектісін жою, оқшаул<span class="dash0410_0431_0437_0430_0446_0020_0441_043f_0438_0441_043a_0430__Char" style=" font-fa