Қазақтардың жеңілу себептері

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 25 Сентября 2013 в 09:06, реферат

Краткое описание

Қазақ хандықтары XVIII ғасырдың басынан-ақ сыртқы саяси жағдайдың одан әрі шиеленісуі туғызған аса ауыр халді бастан кешірді. Тәуке хан руаралық қырқысты уақытша болса да тоқтатып, жүздерде тыныштық орнатты, сол арқылы қазақ руларының қоныстарын сырттан басып кіруден қауіпсіздендірді. Бұған деректемелердің дәлелдеуі бойынша, оның карамағында 80 мыңға жуық сарбаз болғаны едәуір дәрежеде көп көмегін тигізді. Алайда билік үшін күрес пен сұлтандардың оқшаулануға ұмтылуы көп кешікпей бірлікті бұзды, оны көршілері дереу пайдаланып қалды. Оңтүстік-батыстан Жайық казактары қолдаған Еділ қалмақтары шапқыншылық жасады; солтүстіктен сібір казактары шабуылға шықты; Жайықтың арғы бетіндегі қоныстардан башқұрттар дәмеленді. Оңтүстік жағынан қазақтарды Орта Азия хандықтарының (Бұхара, Хиуа) феодалдары ығыстырды. Бірақ ең қатерлі қауіп қазақ халқына шығыстан күші басым, басқыншы әскери-феодалдық Жоңғар хандығы тарапынан төнген еді.

Содержание

Кіріспе 2
Жоңғар мемлекетінің құрылуы және оның қазақ жеріне шапқыншылығы.......3
Қазақ хандығының Ойраттармен қақтығысы.......................................................4
Қазақ халқының жоңғар басқыншылығына қарсы күресі...................................5
Үш жүздің бірігуі. Болат ханның үш жүздің басын қосуы.................................8
Бұланты маңындағы шайқас 8
Аңырақай шайқасы 11
«Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама»...........................................................14
Жоңғар мемлекетінің әскери күш-қуатының нығаюы.......................................16
Жоңғарлардың Қазақстан аумағында басқыншылық соғыс жүргізуінің себептері................................................................................................................17
Қазақтардың жеңілу себептері............................................................................17
Жоңғар агрессиясының салдарлары....................................................................17
Қорытынды............................................................................................................18
Қолданылған әдебиеттер тізімі…………………………………………………19

Скачать полностью (50.75 Кб) Сколько стоит заказать работу?
Прикрепленные файлы: 1 файл

реферат история.doc

— 177.00 Кб (Скачать документ)

Баяғыдан атысып-шабысып жүрген ата жауына тағы бір күйрете соққы  беруді кездеген қазақтар Жоңғарияда басталып кеткен өзара талас-тартысты пайдаланып қалуға тырысты. 1729 жылы Балқаштың оңтүстік жағынан Аңырақай деген жерде ең ірі және соңғы шайқас болды.

Қазақ жасақтарын ұрысқа Бөгенбай, Қабанбай және Райымбек батырлар бастап кірді. Алдыңғы шайқастардағы сияқты, казақтар бұл жолы да ұрыс қимылдарын жүргізудің дәстүрлі далалық тактикасын қолданды. Жауынгерлердің шағын тобы жоңғарлардың қарсы алдынан шыға келіп, қазақ қолының қатарын аз сияқты көрсетуге тырысты. Сонан соң кейін қарай қаша ұрысып, дұшпанды еліктіре ішке сұғындырып жіберді, сол кезде қазақ жасақтарының басты бөлімшелері қос қанаттан лап қойып, қансырата соқты. Аңырақай шайқасы жоңғарлар үшін шешуші соғыс болды.

30-жылдардан бастап жоңғарлармен  болған шайқастардың бәріне қатысып,  асқан ерлік көрсеткен, ақылды  әрі тамаша қолбасшы ретінде  көзге түскен Абылай Орта  жүздің билеушісі әрі бүкіл қазақтың ханы болып саналады. Қазақ халқының мүддесі үшін ол көрші мемлекеттер арасындағы, әсіресе олардың өз ішіндегі алауыздықты қалт жібермей пайдалана білді және жауларының өзара кырқысуларын одан әрі өршітуге ықпал етті. Мұның бәрі қазақ елінің сыртқы қауіпсіздігін нығайтып, ежелгі жауының күшін әлсіретуге көмектесті.XVIII ғасырдың 40-жылдарында жоңғар шонжарлары арасындағы өршіген алауыздықты пайдаланған Абылай жоңғарлардың ішкі ісіне араласып, үкімет билігіне таласқан шонжарлардың біресе ол жағын, біресе бұл жағын қолдап, талас-тартысты ушықтырды, сөйтіп, оларды әлсіретті. Осының нәтижесінде бұрын жоңғарлар бастап алған қазақ жерлерін қайтарып алды. 1745-1755 жылдар аралығында жоңғар шонжарлары хан тағы үшін өзара соғысып, әбден әлсіреді. Осыдан кейін 1757-1758 жылдары жоңғарлардың қазақ жеріне шабуылы біржола тоқтады.

 

                           Қолданылған әдебиеттер тізімі

  1. Қазақстан тарихы. Очерк. 184-194-бб.
  2. Түрік халық тарихы Алматы “Білім” 1996ж  26-44 б.
  3. Көне тарих 103-108 б.
  4. Түркістан халық энциклопедиясы  Алматы 2000ж  268-270 б.
  5. Қазақ энциклопедиясы, 4 том;
  6. Қазақстан тарихы (XVIII ғасыр — 1914 жыл). Жалпы білім беретін мектептің 8-сыныбына арналған оқулық. Қабылдинов З.Е., Қайыпбаева А.Т.Алматы: Атамұра, 2008. — 352 бет, суретті, карталы. ISBN 9965-34-816-2

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                     

                        

 

                    Л.Н.Гумилев атындағы   Еуразия Ұлттық Университеті

 

 

 

 

                

 

 

 

                    

 

 

 

 

 

Тақырыбы: Жоңғар шапқыншылығы 

Орындаған: Оразкулова Д

Тексерген: Ақпанбет Н

 

 

 

 

 

 

                                                   

 

 

                                                       Астана-2013


Информация о работе Қазақтардың жеңілу себептері