Мақсат- тегін заң қызметін жетілдіру

Мақсат-заң көмегін тегін көрсетуді жетілдіру

 

Батыс Қазақстан облыстық әділет департаменті адвокаттардың қатысуымен «Адвокаттармен тегін заң көмегін көрсетуге республикалық бюджеттен бөлінген қаражаттың игерілуі туралы» семинар өткізді.

Семинарды әділет департаментінің бастығы Әсия Мұхитова кіріспе сөзбен ашып, күн тәртібіндегі мәселеге жан-жақты тоқталды.

Еліміздегі саяси және экономикалық жүйені демократияландыруға байланысты азаматтардың құқығы мен бостандығын  қорғау саласын жетілдіру бүгінгі  күннің басты талабы болып табылады.

Осы мақсаттарды орындауда адвокатура қызметін ұйымдастыруды жетілдірудің маңызы бар. Заң көмегі «Адвокаттық қызмет туралы» Қазақстан республикасының заңында көзделген.

Қазақстан Республикасы Конституциясының 13-бабына сәйкес  «Әркімнің өз құқықтары мен бостандықтарының сот арқылы қорғалуына құқығы бар. Әркімнің білікті заң көмегін алуға құқығы бар. Заңда көзделген реттерде заң көмегі тегін көрсетіледі».

Осы міндеттер мемлекетпен адвокатура арқылы қамтамасыз етіледі.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 978 «Қазақстан Республикасы Yкiметінің 1999 жылғы 26 тамыздағы №1247       «Реcпубликалық бюджет қаражаты есебiнен адвокаттар көрсететiн заң көмегіне ақы төлеу және қорғау мен өкiлдiк етуге байланысты шығыстарды өтеудiң ережелерi туралы» қаулысына өзгерiстер мен толықтыру енгізу туралы» Қаулысы қабылданды.

Тегін заң көмегін  көрсету үшін  бойынша адвокаттар белсенділік көрсетулері қажет. Жоғарыда аталған қаулыға сәйкес адвокат қызметіне  ақы төлеу  бойынша мемлекет тарапынан барлық жағдайлар тудырылып отыр.

 Мәселен,  адвокаттың тергеуде және анықтауда  қылмыстық iс бойынша немесе  әкiмшілiк құқық бұзушылық туралы iс бойынша iс жүргiзуге қатысқан  бiр сағат iшiндегi көрсеткен заң  көмегiне, соның iшiнде iс материалдарымен танысқаны, iс бойынша шағым жасағаны үшiн ақы төлеу мөлшерi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жалақының ең төменгi мөлшерiнiң 1/21 есебiнен белгіленедi.

Адвокаттың  қамауда ұсталатын сезiктiмен  не айыпталушымен не әкiмшiлiк ұстауға тартылған адаммен кездесуге жұмсаған уақыты осы тармақтың бiрiнші абзацында белгіленген ақының 75 пайызы мөлшерiнде төленеді.

Егер адвокат  белгiленген уақытта келсе және басқа iстер бойынша iс жүргiзуге қатыспаса, адвокаттың тергеу немесе iс жүргiзу әрекетiнiң басталуын күтуге жұмсаған уақыты осы тармақтың бiрiншi абзацында белгіленген ақының 50 пайызы мөлшерiнде төленедi.

Адвокаттың Қазаќстан Республикасының  қылмыстық iс жүргізу кодексiнiң 68-бабында белгіленген мерзім аяқталатын, кейiнге қалдыруға болмайтын жағдайда түнгi уақытта сезiктiден немесе айыпталушыдан жауап алуға қатысқан әрбiр сағатына осы тармақтың бiрiнші абзацында белгіленгеннен бiр жарым еседен кем емес мөлшерде ақы төленедi.

Адвокаттың Қазақстан Республикасының  Қылмыстық iс жүргізу кодексiнің 68-бабында белгіленген мерзiм аяқталатын демалыс және мереке күндерi сезiктiден немесе айыпталушыдан жауап алуға қатысқан әрбiр сағатына осы тармақтың бiрiнші абзацында белгіленгеннен екi еседен кем емес мөлшерде ақы төленедi.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексі 321-бабының 1-бөлігінде белгiленген тәртiппен іс бойынша басты сот талқылауын басқа уақытқа не басқа күнге кейінге қалдырған жағдайда, егер адвокат бұл уақытта басқа iстер бойынша іс жүргізуге қатыспаса, адвокаттың басты сот талқылауының жалғасын күтуге жұмсаған барлық, бiрақ бір күннен аспайтын жұмыс уақыты төленуге жатады.  

Адвокат басқа жерге жол жүріп  заң көмегiн көрсеткен жағдайда, егер бұл күні басқа iстер бойынша  іс жүргізуге қатыспаса іс бойынша  сот талқылауының ұзақтығына қарамастан, ақы төлеу толық жұмыс күніне жүргiзiледi.     

Қылмыстық немесе азаматтық іс бойынша  апелляциялық немесе қадағалау шағымын  не әкімшілік құқық бұзушылық  туралы iс бойынша қаулыға шағым  жасағаны үшін ақы төлеуге жататын  уақытты iстің күрделілігін ескере отырып адвокат белгілейдi және ол уақыт екi сағаттан кем болмайды.

Адвокаттың сотта іс бойынша  іс жүргiзуге қатысқан бiр сағат ішіндегі көрсеткен заң көмегiне, соның  ішінде, егер ол осы іс бойынша алдын  ала тергеуге не анықтауға қатыспаса, сотқа дейінгі дайындық барысында қылмыстық ic немесе әкімшiлік құқық бұзушылық туралы іс не азаматтық іс материалдарымен, сот отырысының хаттамасымен танысқаны, қылмыстық не азаматтық iс бойынша апелляциялық немесе қадағалау шағымын немесе әкімшілік құқық бұзушылық туралы iс бойынша шағым, сондай-ақ сот отырысының хаттамасына ескертулер жасағаны үшін ақы төлеу мөлшерi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жалақының ең төменгi мөлшерінiң 1/21 есебiнен белгіленеді.

Адвокаттың қамауда ұсталатын  сотталушымен не сотталған адаммен не әкімшілік ұстауға тартылған адаммен кездесуге жұмсаған уақыты осы тармақтың бiрiншi абзацында белгiленген ақының 75 пайызы мөлшерiнде төленедi.

Семинар қорытындысында адвокаттарға тегін заң көмегін көрсетуге республикалық бюджеттен бөлінген қаражатты игеруге жұмыстануға нақты ұсыныстар берілді.

 

Болат Жангереев

Батыс Қазақстан облыстық

әділет департаментінің бас  маманы 

 

 

Мақсат-заң көмегін тегін көрсетуді жетілдіру

 

Батыс Қазақстан облыстық әділет департаменті адвокаттардың қатысуымен «Адвокаттармен тегін заң көмегін көрсетуге  республикалық бюджеттен бөлінген қаражаттың игерілуі туралы» семинар өткізді.

Семинарды әділет департаментінің  бастығы Әсия Мұхитова кіріспе сөзбен ашып, күн тәртібіндегі мәселеге жан-жақты тоқталды.

Еліміздегі саяси және экономикалық жүйені демократияландыруға байланысты азаматтардың құқығы мен бостандығын  қорғау саласын жетілдіру бүгінгі  күннің басты талабы болып табылады.

Осы мақсаттарды орындауда адвокатура қызметін ұйымдастыруды жетілдірудің маңызы бар. Заң көмегі «Адвокаттық қызмет туралы» Қазақстан республикасының заңында көзделген.

Қазақстан Республикасы Конституциясының 13-бабына сәйкес «Әркімнің өз құқықтары мен бостандықтарының сот арқылы қорғалуына құқығы бар. Әркімнің білікті заң көмегін алуға құқығы бар. Заңда көзделген реттерде заң көмегі тегін көрсетіледі».

Осы міндеттер мемлекетпен адвокатура арқылы қамтамасыз етіледі.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 978 «Қазақстан Республикасы Yкiметінің 1999 жылғы 26 тамыздағы №1247       «Реcпубликалық бюджет қаражаты есебiнен адвокаттар көрсететiн заң көмегіне ақы төлеу және қорғау мен өкiлдiк етуге байланысты шығыстарды өтеудiң ережелерi туралы» қаулысына өзгерiстер мен толықтыру енгізу туралы» Қаулысы қабылданды.

Тегін заң көмегін көрсету үшін  бойынша адвокаттар белсенділік көрсетулері қажет. Жоғарыда аталған қаулыға сәйкес адвокат қызметіне  ақы төлеу бойынша мемлекет тарапынан барлық жағдайлар тудырылып отыр.

 Мәселен, адвокаттың тергеуде және анықтауда қылмыстық iс бойынша немесе әкiмшілiк құқық бұзушылық туралы iс бойынша iс жүргiзуге қатысқан бiр сағат iшiндегi көрсеткен заң көмегiне, соның iшiнде iс материалдарымен танысқаны, iс бойынша шағым жасағаны үшiн ақы төлеу мөлшерi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жалақының ең төменгi мөлшерiнiң 1/21 есебiнен белгіленедi.

Адвокаттың қамауда ұсталатын  сезiктiмен не айыпталушымен не әкiмшiлiк  ұстауға тартылған адаммен кездесуге  жұмсаған уақыты осы тармақтың бiрiнші  абзацында белгіленген ақының 75 пайызы мөлшерiнде төленеді.

Егер адвокат  белгiленген уақытта келсе және басқа iстер бойынша iс жїргiзуге қатыспаса, адвокаттың тергеу немесе iс жүргiзу әрекетiнiң басталуын күтуге жұмсаған уақыты осы тармақтың бiрiншi абзацында белгіленген ақының 50 пайызы мөлшерiнде төленедi.

Адвокаттың Қазаќстан Республикасының  қылмыстық iс жүргізу кодексiнiң 68-бабында белгіленген мерзім аяқталатын, кейiнге қалдыруға болмайтын жағдайда түнгi уақытта сезiктiден немесе айыпталушыдан жауап алуға қатысқан әрбiр сағатына осы тармақтың бiрiнші абзацында белгіленгеннен бiр жарым еседен кем емес мөлшерде ақы төленедi.

Адвокаттың Қазақстан Республикасының  Қылмыстық iс жүргізу кодексiнің 68-бабында белгіленген мерзiм аяқталатын демалыс және мереке күндерi сезiктiден немесе айыпталушыдан жауап алуға қатысқан әрбiр сағатына осы тармақтың бiрiнші абзацында белгіленгеннен екi еседен кем емес мөлшерде ақы төленедi.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексі 321-бабының 1-бөлігінде белгiленген тәртiппен іс бойынша басты сот талқылауын басқа уақытқа не басқа күнге кейінге қалдырған жағдайда, егер адвокат бұл уақытта басқа iстер бойынша іс жүргізуге қатыспаса, адвокаттың басты сот талқылауының жалғасын күтуге жұмсаған барлық, бiрақ бір күннен аспайтын жұмыс уақыты төленуге жатады.  

Адвокат басқа жерге жол жүріп  заң көмегiн көрсеткен жағдайда, егер бұл күні басқа iстер бойынша  іс жүргізуге қатыспаса іс бойынша  сот талқылауының ұзақтығына қарамастан, ақы төлеу толық жұмыс күніне жүргiзiледi.     

Қылмыстық немесе азаматтық іс бойынша  апелляциялық немесе қадағалау шағымын  не әкімшілік құқық бұзушылық  туралы iс бойынша қаулыға шағым  жасағаны үшін ақы төлеуге жататын  уақытты iстің күрделілігін ескере отырып адвокат белгілейдi және ол уақыт екi сағаттан кем болмайды.

Адвокаттың сотта іс бойынша  іс жүргiзуге қатысқан бiр сағат ішіндегі көрсеткен заң көмегiне, соның  ішінде, егер ол осы іс бойынша алдын  ала тергеуге не анықтауға қатыспаса, сотқа дейінгі дайындық барысында қылмыстық ic немесе әкімшiлік құқық бұзушылық туралы іс не азаматтық іс материалдарымен, сот отырысының хаттамасымен танысқаны, қылмыстық не азаматтық iс бойынша апелляциялық немесе қадағалау шағымын немесе әкімшілік құқық бұзушылық туралы iс бойынша шағым, сондай-ақ сот отырысының хаттамасына ескертулер жасағаны үшін ақы төлеу мөлшерi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жалақының ең төменгi мөлшерінiң 1/21 есебiнен белгіленеді.

Адвокаттың қамауда ұсталатын  сотталушымен не сотталған адаммен не әкімшілік ұстауға тартылған адаммен кездесуге жұмсаған уақыты осы тармақтың бiрiншi абзацында белгiленген ақының 75 пайызы мөлшерiнде төленедi.

Семинар қорытындысында адвокаттарға тегін заң көмегін көрсетуге республикалық бюджеттен бөлінген қаражатты игеруге жұмыстануға нақты ұсыныстар берілді.

 

Болат Жангереев

Батыс Қазақстан облыстық

әділет департаментінің бас  маманы 

 

 

Мақсат-заң көмегін тегін көрсетуді жетілдіру

 

Еліміздегі саяси және экономикалық жүйені демократияландыруға байланысты азаматтардың құқығы мен бостандығын қорғау саласын жетілдіру бүгінгі күннің басты талабы болып табылады.

Осы мақсаттарды орындауда адвокатура қызметін ұйымдастыруды жетілдірудің маңызы бар. Заң көмегі «Адвокаттық қызмет туралы» Қазақстан республикасының заңында көзделген.

Қазақстан Республикасы Конституциясының 13-бабына сәйкес  «Әркімнің өз құқықтары  мен бостандықтарының сот арқылы қорғалуына құқығы бар. Әркімнің білікті  заң көмегін алуға құқығы бар. Заңда көзделген реттерде заң  көмегі тегін көрсетіледі».

Осы міндеттер мемлекетпен адвокатура арқылы қамтамасыз етіледі.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 30 қыркүйектегі № 978 «Қазақстан Республикасы Yкiметінің 1999 жылғы 26 тамыздағы №1247       «Реcпубликалық бюджет қаражаты есебiнен адвокаттар көрсететiн заң көмегіне ақы төлеу және қорғау мен өкiлдiк етуге байланысты шығыстарды өтеудiң ережелерi туралы» қаулысына өзгерiстер мен толықтыру енгізу туралы» Қаулысы қабылданды.

Тегін заң көмегін  көрсету үшін  бойынша адвокаттар белсенділік көрсетулері қажет. Жоғарыда аталған қаулыға сәйкес адвокат қызметіне  ақы төлеу бойынша мемлекет тарапынан барлық жағдайлар тудырылып отыр.

 Мәселен,  адвокаттың тергеуде және анықтауда  қылмыстық iс бойынша немесе  әкiмшілiк құқық бұзушылық туралы iс бойынша iс жүргiзуге қатысқан бiр сағат iшiндегi көрсеткен заң көмегiне, соның iшiнде iс материалдарымен танысқаны, iс бойынша шағым жасағаны үшiн ақы төлеу мөлшерi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жалақының ең төменгi мөлшерiнiң 1/21 есебiнен белгіленедi.

Адвокаттың  қамауда ұсталатын сезiктiмен  не айыпталушымен не әкiмшiлiк ұстауға  тартылған адаммен кездесуге  жұмсаған уақыты осы тармақтың бiрiнші  абзацында белгіленген ақының 75 пайызы мөлшерiнде төленеді.

Егер адвокат  белгiленген уақытта келсе және басқа iстер бойынша iс жїргiзуге қатыспаса, адвокаттың тергеу немесе iс жүргiзу әрекетiнiң басталуын күтуге жұмсаған уақыты осы тармақтың бiрiншi абзацында белгіленген ақының 50 пайызы мөлшерiнде төленедi.

Адвокаттың Қазаќстан Республикасының қылмыстық iс жүргізу кодексiнiң 68-бабында белгіленген мерзім аяқталатын, кейiнге қалдыруға болмайтын жағдайда түнгi уақытта сезiктiден немесе айыпталушыдан жауап алуға қатысқан әрбiр сағатына осы тармақтың бiрiнші абзацында белгіленгеннен бiр жарым еседен кем емес мөлшерде ақы төленедi.

Адвокаттың Қазақстан Республикасының  Қылмыстық iс жүргізу кодексiнің 68-бабында белгіленген мерзiм  аяқталатын демалыс және мереке күндерi сезiктiден немесе айыпталушыдан  жауап алуға қатысқан әрбiр сағатына осы тармақтың бiрiнші абзацында белгіленгеннен екi еседен кем емес мөлшерде ақы төленедi.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық  іс жүргізу кодексі 321-бабының 1-бөлігінде белгiленген тәртiппен іс бойынша басты сот талқылауын басқа уақытқа не басқа күнге кейінге қалдырған жағдайда, егер адвокат бұл уақытта басқа iстер бойынша іс жүргізуге қатыспаса, адвокаттың басты сот талқылауының жалғасын күтуге жұмсаған барлық, бiрақ бір күннен аспайтын жұмыс уақыты төленуге жатады.