Физика бойынша электронды оқулықтардың мазмұнын талдау.Олардың физика сабағында қолданудың методикалық әдіс-тәсілдері

Осы себептерге сүйене отырып, қашықтан білім беру үдерісі мыналармен қамтамасыз етуі тиіс:

• оқушыны индивидуалды тәсілмен және  дифферанциалды үдеріспен оқыту;
• оқушыны бақылау диагностикалық қателік жағынан және қайтармалы байланыс жағынан,
• өзіндік бақылау мен қамтамасыз ету және оқутану саласында оқушының өзіндік көз қарасы;
• визуалды ақпараттық оқулықты демонстрировать ету;
• құбылыс үдерісін модельдеу және имитировать ету;
• зертханалық жұмыстар мен зерттеулер жасау;
• дұрыс таңдау жасау;
• оқу үдерісіне қызығушылықты арттыру;
• оқу мәдениетін беру және т.б.Ең негізгі курстың мақсатына тоқталар болсақ.

Курс жоспарында міндетті деп қаралатындар:

• негізгі мақсаттарды анықтау, олар оқушының нені үйрену керектігін көрсетеді;
• қойылған мақсаттарды саралап, оқушылырдың нені істей алу керектігін анықтау;
• мақсатқа жету барысында оқушылардың әдіс-тәсілдерін қарастыру болып табылады.

Осы мақсаттар, оқушылардың оқу курсы нәтижесінде  нені білетіндігін көрсетуге көмектесті. Бұл мақсаттар, оқушылардың сабақ  біткеннен соң нені істей алатындығын  көрсетеді. Негізінен барлық сабақ  курсына міндетті түрде орындалу мақсаттарын енгізу шарт.

Бұл мақсаттар оқушылардың білім деңгейінің қаншалықты дамығанын анықтауға және денқоюға, қандай түрде екенін көрсетеді.

Дұрыс таңдау жасау  оқушыға:

• оқу тақырыпбына ой-санасын қалыптастыру;
• өзінің ынтасын неізгі мәселелерге аудару;
• мәтінге тиянақты дайындалу, тапсырмаға және басқада тәсілдерді бағалау;

Осы сала мақсатын қарай сараланып пішімделуі шарт.

Жоспарлау және жұмыс жасауда қашықтан оқу курстарын  міндетті түрде ескеріп, оқытушының негізгі үш компоненті, ал оқу материалының шығармасы , тәжірибесі, кайтармалы байланысы, қашықтан білім беру курстарында өзінің мағынасын сақтап қалады. Біздермен сараланған және пішімделген қашықтан оқу  келесідей болады:

• қашықтан білім алуда ең алдымен психологиялық тестілеу болады;
• оқу материалы пішімделген түрде болады, бұл оқушылардың әрбір тапсырмадан жүйелі білім алуына көмек береді;
• білімді бақылау түрі жүйелі тестілеудің көмегімен, бұндай түр қолдану мектеп курсында оқитын оқушыларға, бұнда дәстүрлік оқудың үш қиын түрі, репетитор немесе басқа маманның көмегіне жүгінеді.
• қашықтан білім алупедагогтар мен қарастыралған және жүйеленген және психологиялық тесттер ұжымынан құралған, бағдарламалық оқу мен эектронды оқулық, бұлар барлық әдіс-тәсілдерді қанағаттандырады.

Ең алдымен  оқушыларға психологиялық тесттер  жиыны мен сабақтар өткізіледі. Психологиялық тестердің нәтижелері оқушының психологиялық бейнесін жасайды, осы арқылы оған оқытудың әдіс-тәсілдері мен индивидуалды стратегиялар таңдайды.

Ақпараттық білім  алу – бұл негізгі бір оқытушы  құралдың қашықтан оқыту түрі. Оқушылар оған нақты және тиянақты ақпарат алу үшін жолығады. Бұндай қолданыс құрамына:

• қашықтан білім алу туралы жүйелі ақпарат, қашықтан білім алу әдіс-тәсілі;
• оқытушының өмірі жайлы ақпарат;
• оқу курсының технологиялық құрылуы;
• курстың мақсаты;
• оқуды тәмәмдау критерийлері;
• сағаттық телефон сауалдары;
• емтихан, құрылым, жазбаша жұмыстардың суреттері;
• басқа құрылғылар.

Электрондық оқулық оқушының уақытын үнемдейді, оқу материалдарын  іздеп отырмай, өтілген және ұмытып қал- 
ған материалдарын еске түсіруге зор ықпал етеді. Мазмұны қиындау үлкен тақырыптың бөліктерін өткенде қосымша бейнехабар және клиптер қажетті элемент болып табылады. Электрондық оқулықтың мотивациялық-мақсатты компоненті модульдер мен шағын модульдерді құрастырудан тұрады. Модуль – пән саласындағы жүйелік және қызметтік білімдердің жиынтығы. Ол электрондық оқулық арқылы оқытуды ұйымдастырудың «қызметтік түйіні» болып табылады.

Әрбір модуль құрамына:

• тақырыптың аты;
• оқу сұрақтары және нормативті еңбектілігі;
• сабақ мақсаты;
• модуль тақырыбының әдіс-тәсілдемелік нұсқаулары және үйренудің кезектілігі;
• оқу материалдарын қолдану;
• өзін-өзі тексеруге арналған жаттығулар мен тесттер, сонымен қатар дұрыс жауап кілттері, бұлар оқушылар өздерін тексеріп, дұрыс жауапты жаттап алып, өз білімдерін шыңдай түсу үшін көп көмегін тигізеді;
• жаттығулар мен тесттер қорытынды бақылау жұмысы.

Электрондық оқулықты пайдалану мұғалімнің де ғылыми-әдістемелік  потенциалын дамытып, оның сабақ  үстіндегі еңбегін жеңілдетеді. Оқытудың әр сатысында компьютерлік тесттер арқылы оқушыны жекелей бақылауды, графикалық бейнелеу, мәтіндері түрінде, мультимедиалық, бейне және дыбыс бөлімдерінің бағдарламасы бойынша алатын жаңалықтарды іске асыруға көп көмегін тигізеді. Электрондық оқулықтарды қарапайым оқулықтарға қарағанда пайдалану ыңғайлы және оларда өзін - өзі тексеру жүйесі бар. Осы электрондық оқулықтың артықшылығы болып табылады.                       Сондықтан, өзін - өзі тексеру жүйесі оқушы мен оқытушының арасындағы байланысын алмастырады да, оларды ауылдық жерлерде, мұғалім жетіспейтін  жерлерде  көбіне  қажет  етеді.  
         Электрондық оқулықтарды пайдалану оқушылардың, танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай, логикалық ойлау жүйесін қалыптастыруға шығармашылықпен еңбек етуіне жағдай жасайды.  
Осы уақытқа дейінгі білім беру саласында тек мұғалімнің айтқандарын немесе оқулықты пайдалану қазіргі заман талабын қанағаттандырмайды. Сондықтан қазіргі ақпараттандыру қоғамында бұл оқулықтарды пайдаланбай алға  жылжу мүмкін  емес.

          Электрондық оқулықтар курста оқытылатын тараулар мен тақырыптарға қатысты лекция конспектісін қамтитын негізгі; лабораториялық және практикалық тапсырмаларды орындауға арналған қосымша; материалға қатысты анықтама, библиографиядан тұратын көмекші; аралық және қорытынды бақылау сұрақтарынан тұратын тест; материалды дайындауда пайдаланылған әдебиеттер тізімдері бөлімдерін қамтуы;  
        Электрондық оқулықтың кәдімгі оқулықтардың мазмұндарын қайталамауы, яғни берілетін тақырыпқа қатысты ақпараттың нақты әрі қысқа берілуін  ескеру  керек.

         Электрондық оқулықтарды құру ақпараттық материалдардың әркез жаңарып отыруына байланысты мәселені шешуге мүмкіндік береді. Оларда, сонымен қатар, жаттығулар мен мысалдардың мол болуы және ақпараттың әр түрінің көрнекі түрде берілуі мүмкін. Сонымен бірге электрондық оқулықтар көмегімен білімді тексеру – компьютерлік  тест  орындалады.  
          Білім беру саласында "электрондық оқулықтарды" пайдалану оқушылардың танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай, логикалық ойлау жүйесін қалыптастыруға шығармашылықпен еңбек етуіне жағдай жасайды.  
           Электрондық оқулықтарды қолдану тәжірибесі студенттер мен оқушылардың берілген материалды сапалы түрде меңгеретінін көрсетті. Бұған тестілеу қорытындылары куә.   

           Олай болса ақпараттық технологияның дамуы білім беруде жаңа әдістер мен әдістемелерді ойлап табуға және сол арқылы оның сапасын арттыруға толық мүмкіндік береді.

            Модулмен жұмыс істеудің келесісі  – оқушы өзінің құралды қолдану  және онымен қалай жұмыс жасай  алатындығын тексере алады, ол және де тестегі қате жауаптарды дұрыс жауапқа жөндей алады. Егер сұрақтарға жауап беруде қиыншылықтарға болып қалған жағдайда, онда міндетті түрде тараудың құрылымына қайтып оралуы керек.

Модулмен жұмыс  жасаудың соңғысы – қорытынды  бақылау жұмысы болып табылады, оның дұрыс жауаптары оқу орталығына беріліп, олар оның бағалайды.

Егер, дұрыс жауаптар саны 70% көрсеткіші шамасында болса, онда материалды қабылдау толық іске асты деуге болады, және оқушыға келесі модульдің материалын жібереді. Егер де, дұрыс жауаптар саны 70% көрсеткішінен аз болған жағдайда, онда осы модульді оқуды міндетті түрде қайталау қажет.

Сонымен, қашықтан білім алудан көретініміз

Педагогикалық технология, толықтай ақпараттық және коммуникациялық технологияларды  қолдануы болып табылуында.

 

Физика бойынша электронды оқулықтардың мазмұнын талдау.Олардың  физика сабағында қолданудың методикалық  әдіс-тәсілдері

 

Мектептегі компьютерлер – ақпараттық қамтамасыздандару  мен әдіс-тәсілдемелік құрал.

Компьютерді құрал-жабдық түрінде пайдалану мектептегі «екі мұғалімді» татиды, ақпараттық-технология мұғалімі қарапайым пән мұғалімімен бірге бірігіп жұмыс жасаған да, оған көмек көрсете отырып, және де оқушыларға түсіндіре отырып белгілі бір бағдарламалық ортада болады.

Бұндай бағдарламалық  өнімдерді қалай таңдауға болады? Нарықта компьютерлік бағдарламалардың көптеген саны кездеседі, бұларда мына сөздер кездеседі  «оқытатын», «білім беретін» т.б, осы қатардағы сөздер ҚР Министрлік жалпы және профессионалды білімімен ұсынылған. Бұл оларға үлкен сенім арттырып, бірақ осы оқу бағдарламасын ұсынбайды және белгілі бір мұғалімнің оқу түріне қатысы жоқ.

Көп уақыт өткеннен соң  компьютер қолдану мәселесі мектепке дейінгі және орта білімде, ИНТ әрбір бағдарламалық өнімде методика және сөздік және оқу саласы бойынша семинар болады. Сондықтан да, бағдарламалық методикалық жиынға, ИНТ пен өндірілетін, дискет және компакт-дисктен басқа оқу-методикалық әдебиетке кіреді. Бұл материалдардың авторлары болып, институт қызметкерлері, білікті мамандар- өз ортасындағы профессионалдар, және де оқытушы-машықкерлер жаңа технологияны өз тәжірибелерінде қолданады. Мысалға, бұндай оқу-методикасының жиыны болып «Алгоритмика» табылады.

Оқу бағдарламалық құрамындағы IBM – біріккен компьютер мен Macintosh компьютері, бұнда тек қана өзіндік зерттеулерді ғана емес ИНТ, бірақ біздің көз қарасымызша, ресейлік және шет елдік фирмалар өнімдерінен керекті және методикалық түрлеріне ие бола алады.

ИНТ (www.shool.edu.ru/int) беттерінің ашылуы, бұған бағдарламалық және аннотацияның демоверсиясы енеді, оқу семинарларының өткен уақыттары, және де ашық почта (intsoft.@int.glasnet.ru) , бұнда сұрақтар жіберіп немесе сыныпта отырып ақпаратты бағдарламада қолдану.Егер, бұл тәжірибе білікті болса, онда ақпаратты ИНТ сайтына «Мұғалімдік тапқырлыққа»  жіберіп, және де технологиялық мұғалімдер бірлескен ұжымында сөз сөйлейге болады. Бұл жиналған біліктілікті шыңдай түседі, және де тәжірибені бір уақытта жаңа тесттік бағдарлама ортасында ұйымдастырады.

Барлық каталогқа қосылған өнімдерді ИНТта немесе почта  арқылы тапсырыс беру . Ерекшелейтін жағдай, білім беру ортасы ИНТте өнімді льготты бағамен, тіпті жеңілдіктердің болуыда ғажап емес. Бағдарламалық өнімдер оқу семинарларында, ИНТ, МИПКРО, білім беру мекемелерінде Мәскеудегі және басқа ресейдің қалалары мен аймақтарында.

Тірі Физика (Interactive Physics)

Know1edge Revolution, орысша мағынасы ИНТ

Компьютерлік бағдарламалық  орта, оқуға негізделген қозғалыс гравитациялық, электростатикалық, магниттік  немесе басқа да жолдар, және де қозғалыс, ондағы дененің әсері әртүрлі. Бағдарламаның жұмысы қозғалыс дәрежесінің санына негізделген.

Бұда, оңай және жылдам «құрылады» тәжірибе сызбасы, физикалық моделдер денесі, жол күші. Нәтижедердің келтірілуі ( мультипликация, графика, кесте, диаграмма, вектор) бұлар қолданушының ыңғайлы редакторлық ортада беріледі. Бағдарлама «тірілтеді» тәжірибелерді және иллюстрацияларды. Физика курсының тапсырмаларына,  жаңа методикалық материал жасау, оқушыларға теорияны жақсы меңгеруге көмек көрсету, берілген тапсырманы шешу, зерттханалық жұмысты талқылау.Бұл мектептегі оқушыларға да, жоғарғы оқу орындарында да болатын физика. Методикалық ақпарат құрамына  бірнеше ондаған дайын физикалық тапсырма мен тәжірибелік модель құастыру кіреді.

Қолданушы категориясы: VI-XI сыныптар.

Платформа: Windows, Mac OS.

Тасымалдаушы: дискет.

Құрамына кіретіндер:

Тірі физика: Сөздік әдістемелік  құралы. М.: ИНТ, 1995, 1997, 158бет. Бұл қолданушы  керекті ақпараттық құрал-жабдықтардың құрылымын, тәжірибе жүргізу.

Қосымша модулдер:

Компьютерлік тәжірибелердің  және оқу әдістемелік құрал жиыны – толық методикалық жүйе, зертханалық жұмыс, және өзіндік бағдарламалық шығармашылық. Олар мұғалімнің ең алғаш бағдарламамен танысуы, оны жасалған жүйе ретінде жылдам үйренуді көздеген.

  Бронфман В.В., Дунин С.М. Живая физика.VII сыныбы. М.: ИНТ, 1998. 44 бет. + дискета. Ұсынылған жиынның құрамында компьютерлік тәжіребелер тірі физика ортасында; оқушыларға арналған өзіндік тапсырма; компьютерлік иллюстрациялар, бағытталған проект тізімі. Бұлар компьютерлік сыныпта жұмыс істеуге немесе физика кабинетінде, компьютері үлкен дисплеймен немесе проектпен қамтамасыз етілген.

Бронфман В.В., Шапиро М.А. Начала кинематики. ІХ сынып. М.: ИНТ, 1996. 23 бет. +дискета. Бұл жиын тақырыпты оқуға арналған « жалпы қозғалыс жайлы мағлұмат» физика курсында ІХ сынып.

Бронфман В.В., Дунин  С.М., Шапиро М.А. Колебания. М.: ИНТ, 1997. 63 бет. + дискета. Бұл жиын 91 тәжірибелік  оқу компьютерінің және методикалық  басқару. Орта мектепте физика курсынан кернеулік оқып-үйренуге арналған, үйірме, факультативтік сабақтар, т.б.

Бронфман В.В., Шапиро М.А. Электростатика. М.: ИНТ, 1997. 17 бет. +дискета. Электростатиканы орта мектепте оқып-үйренуге арналған. Жалғастыру курсы болып табылмайды, бұл мұғалімді оқушыны осы тақырыпқа деген қығызушылығын арттырып, қиын сұрақтарға тиянақты жауап қайтарады, зерттеулер ұйымдастырады, бұндай зерттеулерді орта мектептерде жасау мүмкін емес.

Қозғалысты үйрену (Measurement in Motion)

Learning in Motion Inc., орысша мағынасы ИНТ

Компьютерлік орта денелердің қозғалысын оқып-үйренуге, кәдімгі видеокамерамен түсірілген. Бұл физика сабағында зерттеулер үшін жасалған жаңа құрал-жабдық, биология және т.б. жалпы циклдық пәндерге арналған. Бұл бағдарлама дененің қозғалысын фильм кадрларында өлшеуге, нәтижелерді анализдауға, графикалар мен кестелерді кең қолдануға арналған.