Кәсіпорынның сыртқы экономикалық қызметінің жалпы мәселелері

 

Егер де шетелдік резидент емес – кәсіпорын Қазақстанда  салық төлеуші болып табылмаса  да , олар өз жұмысын, қызметін, оларға қосылған құн салығын, республиканың  салық төлеушілеріне көрсетеді (қосылған құн салығынан босатылғандарды қоспағанда). Бұл кезде қызметті сату орны болып мыналар танылады:

• қозғалмайтын мүліктер, егер де жұмыстар, қызметтер осы мүліктермен тікелей байланыста болса;
• егер де көрсетілген қызметі, атқарылған жұмысы осы аталған мүліктердің қозғалысы мен нақты байланысты болса;
• егер де көрсетілген қызметі, мәдениеті, білімі, өнері, спорт аясы осы аталғандармен нақты қатынаста болса;
• кәсіпкерлік немесе жұмысты, қызметті сатып алушының кез-келген қызметі біршама байланысты болып келсе, атап айтқанда, меншік құқығын беру, кеңес беру.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ҚОРЫТЫНДЫ

 

Курстық жұмысты жазу арасында келесі тұжырым жасауға  болады:

- Шетелдерден материалдарды, құрал-жабдықтарды, тауарларды, материалдық емес акривтерді және басқа да мүліктерді сатып алумен байланысты импорттау операциялары жасалады, олармен есеп айрысудың есебі 671 «Мердігерлермен және жабдықтаушылармен есеп айырысу» шотында жүреді, ал ол келесі аналитикалық тұрғыда топтастырылады:

-шетелдік жабдықтаушылармен  есеп айырысу-есеп айырысу алдында инкассалық тәртіпте есептелінеді, содан соң акцептеу, акредитив, шотты ашу, сондай-ақ аванстық төлем жасау шаралары бойынша жүреді.

-коммерциялық неисе  бойынша шетелдік жабдықтаушылармен  есеп айырысу. 

Кедендік төлемдердің  және салықтардың есеп айырысу базасы болып кедендік құн саналады, ал жабдықтаушылармен есеп айырысуды көрсету үшін фактуралық құн пайдаланылады.

Бұл екі ұнның айырмасы мынадай: фактуралық құны жабдықтаушының бағасын білдіреді, ал кедендік құнның деңгейі есептеу жолымен шығарылады.

Тауарлардың кедендік құнын  дұрыс анықтаудың маңыздылығы. Бұл  үшін төменде келтірілген әдістердің бірін қолданылады.

ҚР Орталық кеден  органы мекемелерінің қоймасына  лицензия береді. Тиісті керек-жарақтарымен қамтылған кеден қоймасы кеден бақылуынсыз қоймаға тауарлардың түсуіне, шығуына жол бермейді және қоймада тұрған тауарлардың сақталуын қамтамасыз етеді. Қойманың жан-жағы қоршалады. Кеден қоймасынан тауарларды босатқан кезде кеден органдары берген кедендік жүк декларациясымен қоса мына құжаттар да ұсынылады:

• әкелінген тауарларға жүк және тауармен ілесіп жүретін құжаттары;
• кеден бақылауы мен кедендік рәсімдеуді жүзеге асыру үшін басқа да құжаттар.

ҚР кеден аймағында  тауарларды қайта өңдеу процесі  тек орталық кеден органдарының рұқсаты бар болса ғана жүргізіледі. Бұндай рұқсат қазақстандықтарға әкелінген тауарға ұқсас өңдейтін мүмкіндігі және өндірісі, сондай-ақ оның өңдеу қуаты бар болса ғана беріледі.

Кеден аймағында өңделетін  тауарлардың мерзімін орталық кеден  органы белгілейді. Бірақ белгіленген мерзім экономикалық жағынан дәлелденіп берілуі тиіс.

ҚР аумағына уақытша  әкелінген шикізат пен тауарларды, сондай-ақ сыртқа шығарылатын компенсациялық тауарларды біркелкі ету мақсатымен кеден органдары бұл тауарларға пломбалар, мөрлер, штамптар, цифрлық немесе басқадай маркалау түріндегі белгі соғады, содан соң оны кедендік тұрғыдан қамтамасыз ете алады. Тауарлардың сипаттап жазылуын, олардың кішірейтілген кескіндерін, суреттерін т.б. пайдалануға рұқсат етіледі.

 

 

 

Пайдаланылған әдебиеттер

 

1. Қ.Р.Президентінің заң күші бар Бухгалтерлік есеп жөніндегі жарлығы, 24маусым,2002ж,2732
2. Халықаралық қаржылық есеп беру стандарттары . (аудармашы Трусина В.И.)—М.,1992
3. Халлықаралық бухгалтерлік есеп және аудит стандарттары (құрастырушы РапопортМ.М), -- М., 1992
4. Бухгалтерлік есеп стандартына әдістемелік нұсқаулар.Қазақстан Республикасы-1997ж.
5. Вещунова Н.Л. Основы бухгалтерского учета (задачи и вопросы).Москва:Инфра-М,1995
6. Гупало В.И.  Шнейдман Л.З.  Бухгалтерский учет.Сборник нормативных документов.Москва:Финансы и статистика,1987
7. Жакипбеков С. Тауарлы-материалдық қорлар есебі: Оқу құралы.-Алматы. 2000
8. Ихданов Ж. Материалдық ресурстарды тиімді пайдалану Алматы: Қазақстан, 1985
9. Козлова Е.П. , Парашутин Н.В., Бабченко Т.Н. , Галанина Е.Н. Бухгалтерский учет. Москва: Финансы и статистика, 1994
10. Либерман Л.В. Учет материальных ценностей. Москва: Финансы и статистика, 1989
11. Лашун Л.Г. Учет товарно-материальных запасов./ / Бюллетень  Бухгалтера 1997.ж 50
12. Луговой В.А. Учет производственных запасов. Москва: Финансы и статистика, 1995
13. Палий В.Ф. Бухгалтерский учет для менеджеров.
14. Палий В.Ф. Учет производственных запасов. Москва: Финансы и статистика, 1995
15. Радостовец В.К. Финансовый управленческий учет на предприятий. Алматы. Центаудит, 1997
16. Радостовец В.К. Гамарник Т.Н. Бухгалтерский учет на предприятий. Алматы: Экономика, 1997
17. Радостовец В.К. Организация бухгалтерского учета. Алматы: Экономика, 1997
18. Радостовец В.К., Рейгер. Учет товарно-материальных запасов на предприятий// Библиотека бухгалтера и предпринимателя 1997ж. 15-167