Кныңәсіпорын бәсекеге қабілеттілігінің негізгі көрсеткіштері

“Тағам дән” ЖШС-гінің өнімі тұтынуды төмен  бағасымен тартады, бірақ бәсеке қабілеттілігін арттыруда өнімнің құнарлығын жоғарылату қажет, өйткені респондентті берілген көрсеткіштермен қанағаттандырылмаған,% бұл ЖШС-дің 41респонденті ЖШС-тің “Тәтті” ЖШС-гінің және “Феникс нан” ЖШС-гінің, сондай-ақ “Мавид” ЖШС-гінің нан өнімдерімен салыстырғанда ең алдымен құнарлық және табиғилық критерийі бойынша бәсекеге қабілетсіз деп тұтынушылар санайды. Бұл кәсіпорынның ең бәсеке қабілетті өнімі «Жай нан» болып табылады.

%Сұралғандардың жалпы санының 80 %респонденттері “Мавид” ЖШС-нің  сыртқа өнімінмен таныс емес және тек 2 кәсіпорынның өнімін  сатып алғысы келді. Бұл кәсіпорынның ең бәсеке қабілетсіз өнімі батон болып табылады, ол тұтынушылардың сұранысы бойынша жаңа дайындалғандардың, құнарлығы мен табиғилық көрсеткіштеріне сай емес.

Бәсеке қабілеттілікті жоғарылату “Мавид” ЖШС-гіның даму стратегиясы болуы керек, тек сонда ғана ол сол нарықта қызмет етумен қатар өз жұмысын кеңейтіп, нарықтағы үлесін жоғарылатады. Тауар бәсекестігі бағалық немесе сапа бойынша болуы мүмкін. Тауардың сапасы мынадай параметрлер мен анықталынады:

•   нормативті-техникалық параметрлер-бұл тауардың норма мен стандарттарға сәйкес келуі;
•   сенімділік және қауіпсіздік параметрлері;
•   эргономикалық параметрлер: қолайлы қорабы.

 Тауардың  адамның физикалық қажеттіліктеріне сәйкес келуі;

•   эстетикалық параметрлер – дизайн және мода;
•   бәсекелестерді білу және классификациялау, яғни бәсекелестер туралы мәліметтер банкасын құру;
•   бәсекелестер қызметінің көрсеткіштерін талдау;
•   бәсекелестердің күшті және әлсіз жақтарын білу.

Мұнда бәсекелестер қызметін әрқашан бақылау керек, себебі, кәсіпорындардың бәсекелестік позициялары ауысады және бүгінгі күнгі кезеңде өткізілген бағалау болашақта сенімді болады. Бәсекелестік-кәсіпорындар да бәсеке қабілеттілігін жоғарылатуда басқа тәсілдерді және жеке көрсеткіштер бойынша бәсеке артықшылыққа жету жолдарын іздейді.

Жүргізілген талдау бойынша мынадай қорытынды жасауға  болады: компания әртүрлі көрсеткіштерге ие. “Феникс нан” ЖШС-гінің бәсеке артықшылығы жоғары деңгейде тауардың сапасы, ол төменгі деңгейде жарнама  және өткізуді ынталандыру болып табылады.

Кесте 20

Қаскелен қаласының  нан өнімдер нарығының бәсекелестік ортасы

Фирма қызметінің профилі мен бәсекелестердің позициясын зерттеу “Мавид” ЖШС-гінің қызметін тек бір атрибут бойынша жетілдіруге болатынын көрсетеді. Ол бағаның жоғары деңгейі. Сонымен қатар, оның мынадай көрсеткіштер бойынша артықшылығы бар: тауар сапасы, тұтынушылар талғамы мен сұранысына      ассортименттің сәйкес келуі, өнім ассортиментінің кеңдігі мен әртүрлілігі. Негізгі бәсекелестердің қызметін талдайық. “Тағам дән”  фирмасы белгілі орташа көрсеткіштерді алады. Барлық көрсеткіштер үш баллмен бағаланған, тек қорабы және өткізуді ынталандыру құралдары ғана төмен баллды қамтиды. “Тәтті” ЖШС-нің өзінің бәсекелестерінен айырмашылығы бар. Ол төменгі бағалар-бұл олардың бәсекелестік артықшылығы, сонымен бірге кәсіпорын жеткілікті мөлшерде әртүрлі ассортиментті қамтиды. Бұл кәсіпорын өнімінің сапасы бойынша көбінесе ат қою, сондықтан бұл өнімді пайдаланбайтын тұтынушылар бар. Алайда, халықтың төменгі төлем қабілеттілігінен, “Тәтті” ЖШС-гі Қаскелен қаласында белгілі.

3 НАРЫҚТЫҚ ЖАҒДАЙДАҒЫ  ӨНІМНІҢ БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІЛІГІНЕ  ҚОЛ ЖЕТКІЗУ ЖОЛДАРЫ 

3.1 Өнімнің бәсекеге  қабілеттілігінің экономикалық  параметрлерін 

жақсарту

Бәсекелік саясатта тауарға қатысты, ең алдымен, оның функционалдық  тағайындалуын,  сенімділік,  қолдануындағы  ыңғайлылық, сыртқы      келбетің эстетикалығы және басқа сипаттамалары, яғни берілген       тауардың үлгі тауарларға қарағандағы тұтынушының қажеттіліктерін  қанағаттандыру  мүмкіндіктері  назарға  алынады. Берілген тауардың жиынтық қасиеттерін қосатын тауардың мұндай тұтынушылық  құндылықтарын  қалыптастыру нарықта өмір сүріп қалудың  маңызды  шарты  болып  табылады.  өндіруші бәсекеге  қабілетті тауарды  өндіргенде  әртүрлі  стратегияны  қолданылады:

• Бәсекелест<span class="dash041e_0431_044b_0447_043d_044b_0439__Char" style=" font-family: 'Times