Қазақстанға арналған 1 С Бухгалтерия 8

«ҚАЗАҚСТАНҒА АРНАЛҒАН 1 С БУХГАЛТЕРИЯ 8»

 

1 тақырып. «Қазақстанға  арналған 1 С Бухгалтерия 8» бағдарламасы  жайында жалпы мағлұмат

 

«Қазақстанға арналған 1 С Бухгалтерия 8» бухгалтерлік және салықтық есепті автоматтандыру үшін арналған, сонымен  қатар коммерциялық қызметтің кез-келген түрін орындайтын ұйымдарда міндетті (регламентті) есеп беруді дайындау.

«Қазақстанға арналған 1 С Бухгалтерия 8» кәсіпорынның алдында тұрған бухгалтерлік қызметтің барлық тапсырмалар шешімін  қамтамасыз етеді. «Қазақстанға арналған 1 С Бухгалтерия 8»-ге қоса 1С кәсіпорын 8 жүйесінің «Қазақстанда сауда басқару» және «Қазақстанда жалақы және персоналдарды басқару» қолданбалы шешімдерін пайдалануға мүмкіндік кепілденген.

Есепшот құрамы, аналитикалық, валюталық, сандық есеп ұйым есепшотында бухгалтерлік есепті жүргізу және есепшотта көрсетілген деректер заң талаптарына сай жүргізіледі. Қажет болған жағдайда пайдаланушылар қосымша қосалқы шот және аналитикалық есеп қимасын (разрез) құруға болады.

«Құжаттан» есеп және ұқсас операциялар. Есепте шаруашылық операциясының көрініс табуының басты тәсілі алғашқы бухгалтерлік құжаттарға сәйкес конфигурация құжаттарын енгізу болып табылады, сонымен қатар бөлек жазбаларды тікелей енгізуге болады. Жазбаларды топтық енгізуге ұқсас операцияларды қолдануға болады – оңай пайдаланушы және жылдам құра алатын автоматтандырудың қарапайым құралы.

Бірнеше ұйымдардың есептік  қызметін жүргізу. «Қазақстанға арналған 1 С Бухгалтерия 8» көмегімен бірнеше ұйымдардың шаруашылық қызметінің бухгалтерлік және салықтық есебін жүргізуге болады. Сонымен бірге жалпыға бірдей ақпараттық базаны бірнеше ұйымдардың-заңды тұлға, сондай-ақ жеке кәсіпкерлерге бухгалтерлік және салықтық есебін жүргізу үшін  «Қазақстанға арналған 1 С Бухгалтерия 8» қолдануға мүмкіндік береді. Егер лоардың шаруашылық қызметі өзара берік байланысқан болса, онда ол өте ыңғайлы: жалпыға бірдей тауар тізімдерін, контрагенттерді (іскерлік серіктестер), жұмыскерлерді, қоймаларды (сақтау орындарын) және т.б  қолдануға болады, ал міндетті есептілікті бөлек қалыптастыру керек. «Қазақстанға арналған 1 С Бухгалтерия 8» үшін салықтың әр түріне байланысты салық төлеушілерді анықтауға жұмыс істеу мүмкіншілігі бар.

Материалдық өндірістік қорлар есебі. Материалдық өндірістік қорларды шығаруда бағалаудың келесі тәсілдері қолданылады:

• орташа өзіндік құн бойынша
• уақыт бойынша материалдық өндірістік қорларды шығару бойынша өзіндік құны (ФИФО тәсілі)

Қойма есебі. Қойма бойынша сандық және санды-сапалық есеп жүргізілуі мүмкін. Бірінші жағдайда тауарлар мен материалдарды бухгалтерлік және салықтық мақсаттарда бағалау қай қоймадан алынғанына тәуелді емес. Қажетсіз болған жағдайда қойма есебін өшіруге болады.

«Қазақстанға арналған 1 С Бухгалтерия 8»-де автоматты түрде есеп деректерімен тіркелетін түгендеу деректері тіркеледі. Түгендеу негізінде артықшылықты анықтау және жетіспеушілікті есептен шығаруды кіріске алуда көрініс табуы мүмкін.

Сауда операциялық есебі. Тауарлар мен қызметтердің түсу және өткізу есебі автоматтандырылған. Тауарды сату барысында есепшоттарды төлеу шығарылады, жүкқұжаты және шот-фактура рәсімделеді. Барлық сауда операциялары сатып алушылар мен жеткізушілер келісімдер қимасында есептеледі. Шеттен әкелінген тауарлар үшін «жүктік-кедендік декларация» деректер есебі қарастырылған.

Сатып алушылар мен жеткізушілердің тауарлар көрінісі автоматтандырылған. Сонымен қатар, қызметті қайтаруға болады, егер жеткізушіден қосымша шот-фактура ұсынылса, және қате ұсынылған қызмет бойынша шот-фактуралар болса.  «Қазақстанға арналған 1 С Бухгалтерия 8»-де бірнеше баға түрі қолданылады. Мысалы: «толайым баға», «ұсақ толайым баға», бөлшек баға», «сатып алынатын баға» және т.б. Бұл түсу жәен өткізу операциялар көрінісін ықшамдайды.

Банктік және кассалық операциялар  есебі. Ақша қаражаттары мен валюталық операциялардың нақты және нақты емес қозғалыс есебі өткізілген. Кіріс және шығыс кассалық ордерін, төлем тапсырмасын енгізу және басып шығару (печать) қолданылады.

Жеткізушілер мен сатып алушылардың  өзара есептесуі операция көрінісінде  төлем сомасы автоматты түрде  аванс және төлеуге деп екіге бөлінеді. Кассалық құжаттар негізінде орнатылған үлгінің Кассалық кітабы құрылады. «Банк клиенті» үлгісіндегі бағдарламамен ақпаратты айырбастау механизмі ұйымдастырылған (реализованный).

Контрагенттермен есеп айырысу есебі. Жеткізушілер мен сатып алушылардың есеп айырысу есебін теңге және шетел валютасында жүргізуге болады. Әр операцияда курстық айырмашылық автоматты түрде есептеліп отырады. Контрагенттермен есеп айырысу келісімін толық түрде немесе есеп айырысудың нақты құжаттарын көрсету бойынша жүргізуге болады. Есеп айырысуды жүргізу әр келісім үшін бөлек анықталады. Түсу және өткізу құжаттарын рәсімдеу барысында барлық контрагенттер үшін жалпыға бірдей баға қолдану сияқты нақты келісім үшін жекешені де қолдануға болады.

Негізгі құралдар және Материалдық емес активтер есебі. Есеп бойынша барлық негізгі операциялар автоматтандырылған: түсім, есепке қабылдау, амортизацияны есептеу, модернизация, табыстау, шығару, түгендеу, қайта бағалау. Бірнеше есепшоттар мен объектілердің аналитикалық есебі бір айлық амортизацияның сомасын бөлуі мүмкін. Мерзім бойынша негізгі құрал үшін амортизацияны есептеу графигі қолданылуы мүмкін.

Негізгі және қосымша  өндіріс есебі. Өнімнің және қызметтің өзіндік құны автоматтандырылған. Бір ай ішінде шығарылған дайын өнім есебі жоспарлы өзіндік құн бойынша жүргізіледі. Ай соңында шығарылған өнім мен көрсетілген қызметтердің деректі (фактически) өзіндік құны есептелінеді.

Жанама шығын есебі. Ай соңында тікелей өндірістік шығынды автоматты түрде бөлу жүргізіледі. Ортақшаруашылық шығындар өндірістік өнім құны мен аяқталмаған өндіріс арасында өзара бөлінеді. Жанама шығындар үшін бөлудің келесі базалары болуы мүмкін:

• шығарылым көлемі
• еңбекақы
• материалдық шығын

ҚҚС есебі. Әр ұйым үшін кәсіпорын құрамына кірген жағдайда оның ҚҚС төлеуші болып табылуын немесе табылмауын анықтауға болады. ҚҚС-ң түрлі мөлшерлемелерін қолдану барысында тауарлар мен қызметтердің түсуі және өткізуі бойынша шеттен әкелінген жағдайда ҚҚС-ң түрлерімен, сонымен қатар салықтық агенттің ҚҚС-ті төлеу міндеттерін орындауы бойынша шаруашылық операциялар қадағаланады.

Еңбекақы есебі мен кадрлық  есеп. Кәсіпорынның жұмысшыларына еңбекақы төлеу формасына сай жалақыны бөлу әр жұмысшыға әр бөлу түріне байланысты есептеу тәсілі:

• жұмысшыларға сыйақы беру резервін қалыптастыру
• жұмысшыларға еңбекақыны төлеуге дейін касса арқылы өзара есептесу және еңбекақыны жұмысшылардың есепшот карточкасына аудару
• регламенттік заңды салықтар, жинақ және аударымы бар ұйым жұмысшыларының еңбекақысын есептеу
• сәйкес салық органдарына және жұмысшылардың еңбекақысына салық төлеуге қаражат аудару
• сәйкес есептерді қалыптастыру (салықтық және статистикалық).

Есептеу жүргізу барысында кәсіпорында  мыналар ескеріледі:

• зейнеткерлер
• мүгедектер
• Ұлы Отан Соғысына қатысушылар
• шетел мамандары

Айдың қорытынды операциялары. Бухгалтерлік және салықтық есеп бойынша регламентті операциялар осы немесе басқа кезең соңында орындалғаны автоматтандырылған, соның ішінде НҚ мен МЕА-ге амортизацияны есептеу, валюталарды қайта бағалау, болашақ кезеңдердің шығынын шығару,   шығарылған өнім мен қызметтің деректі өзіндік құнын есептеу, аванстық төлемдерді салық және жинақ бойынша есептеу, есеп беру сомасын жабу, қаржылық нәтижені анықтау және т.б.

Стандартты бухгалтерлік есептер. «Қазақстанға арналған 1 С Бухгалтерия 8» пайдаланушыға стандартты есеп терімін (набор) қамтамасыз етеді, яғни қалдықтар бойынша мәліметтерді талдауға, бухгалтерлік және салықтық есеп шот айналымы және түрлі қима жазба бойынша мүмкіндік береді. Солармен қатар, Айналым қалдық ведомості, шахмат ведомості, шот бойынша айналым қалдық ведомості, шот ведомості, шот картасы, талдау шоты, субконто талдауы, субконто арасындағы айналым, субконто карточкасы, жиынтық жазбалар бойынша есеп, басты кітап, диаграмма.

Регламентті есептеме. «Қазақстанға арналған 1 С Бухгалтерия 8»-ге ұйым иесіне және мемлекеттік орган қадағалаушыларына, сондай-ақ бухгалтерлік есетеме формасын, салықтық декларацияларды, статистика органдары мен мемлекеттік қор есептемелеріне арналған міндетті (регламентті) есептер қосылады.

Регламентті есептер, яғни мұндай мүмкіншілік нормативтік құжаттармен қарастырылғанда электрондық түрде болуы мүмкін.

Сервистік мүмкіншіліктер. «Бухгалтер мониторі» жедел және ыңғайлы түрде есептеме шотында және кассада қалдық бойынша мәліметтер алуға, дебиторлық және кредиторлық қарыз сомалары жайлы, есептемені өткізу уақыты туралы және де салық төлеу мерзімі жайлы білуге көмектеседі. «Бухгалтер күнтізбесі» заң түрінде қарастырылған салық төлеу мерзімі мен есептемені тапсыру уақытының келгенін алдын-ала хабарлайды.

 «Қазақстанға арналған 1 С Бухгалтерия  8» келесі сервистік мүмкіншіліктерді  қосады:

• толық текстік мәліметтерді іздеу – конфигурацияның барлық объектілері бойынша мәтінді іздеу (құжаттар, тізімдеме)
• классификатордың мекен-жайын жүктеу
• техникалық қолдау көрсету бөліміне хат жолдау
• «Қазақстанға арналған 1 С Бухгалтерия 8»-ді интернет бойынша автоматты түрде тексеру және жаңаруды орналастыру

Тез игеруге арналған құралдар. «Стартты көмекші» бағдарламамен (программа)жұмысты бастау үшін қажет негізгі мәліметті енгізуге арналған.

«Функция панелі» бастапқы пайдаланушыларға бағдарламаны жылдам игеруге, ал тәжірибелі пайдаланушыларға күнделікті тапсырмаларды  тиімдірек орындауға көмектеседі. Есептің негізгі бөлімдері (Банк, касса, өндіріс, жалақы) жұмыссызбасы түрінде көрсетілген.

Бағдарламаны өз бетімен игеру  үшін «Қолданушыларға кеңес»: бағдарламадағы шаруашылық операцияның бейнесі, құжаттарды рәсімдеу, тізімдемені толтыру және есептемелерді қалыптастыру.

 

 

 

 

 

 

 

Тақырып  2. 1С:Кәсіпорындағы  базалық түсініктеме

Константы - тұрақты мәлімет беретін бағдарламаның объектісі.

Әрбір константтық жұмыстар арнайы терезеде жүргізіледі.

Операции→ Константы

Справочники – тұрақты және шартты тұрақты ақпараттар сақталған бағдарламаның объектісі. Экранға анықтаманы шығару үшін келесі жағдай қолданылады:

Операции→ Справочник

Экранға анықтама жүйесінде барлық тізім шығарылады, бұл анықтама керекті  тізімі атын таңдаңыз.

Документы – шаруашылық операцияларды рәсімдейтін электронды түрінде бағдарламаның объектісі.

Операции→ Докуметы→Выбор журнала→ Добавить→ выбор докумета

Кәсіпорында болып жатқан қандайда бір жағдайларды көрсту сондай-ақ 1С мәліметтерін қолдану және есептерді  басқару үшін «Банк и Касса», «ОС  и НМА», «Зарплата» и т.б. закладтар  қолданады.

Отчеты. Түрлі ақпараттарды алу үшін қолданылады, мұнда нақты кретирилар бойынша ттолық ақпараттар және қорытындылар болады.

Барлық есеп жұмыстары «Отчеты» менюда болады.

План счетов – құндылықтар мен міндеттерінің есебін жүргізетін шоттар жоспарының объектісі.

Шоттар жоспарын менюдан ашуға болады

• Предприятие→ План счетов→ План счетов бухгалтерского учета
• Опрации→ План счетов→ План счетов налового учета

План видов характеристик – субконты түрін құруға мүліктік беретін объект. Субконты термині анықтамасын білдіретін ол бухгалтерлік шот бойынша есеп талдауды енгізеді. Әдетте субконт ретінде кәсіпорындағы есепті талдауды енгізу объектісі болады.

Опрации→ План видов  характеристик

План видов расчета – есеп объектінің сипаттайтын бағдарламаның объектісі.

Опрации→ План видов  расчета

Мысалы, Оснавные начисления организации  есептеу түрі жоспары жалақы есептемесі қолдану бойынша төлем тізім құрамына енгізіледі.

Регистры – бұл тізім:

• бухгалтерлік регистірі
• жинақтаушы ригистірі
• Мәліметттер регистірі

Журналы - әр түрлі бөлімдерге бөлінбейтін құжаттар тізімдемесі

Операции→ Докуметы→Выбор соответствующего журнала

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Тақырып 3. Кіріс қалдықтарын  енгізу

Басты мәліметтерді енгізу. «1С: Бухгалтерии 8 для Казахстана»-ны ең бірінші қосқанда алғашқы ақпараттық базаны толтыру автоматты түрде болады.

«1С: Бухгалтерии 8 для Казахстана» толтырылған шот жоспары мен және басқа құрылымдармен қойылады, олар бухгалтерлік және салықтық есеп енгізу дайындалды. Сондай-ақ бұл құрылымдарды қолданушы өзгерте алады.

Мекеме туралы жалпы мәліметтер «Предприятие» - «Организации» менюіне кіреді. Әр мекеме үшін қысқа және толық атау нұсқасын және басқа мәліметтер, олар «Организации» анықтама элемент формасымен қарастырылған – содан бұл анықтамалар «1С: Бухгалтерии 8 для Казахстана» құжаттарына және есеп формасына автоматты түрде енгізіледі. Мекеменің есептік шоттары туралы мәліметтері енгізіледі.