Кәсіпорынның қаржылық жағдайының мәні және оны талдаудың мақсаты, объектілері

Корпорация толықтай меншікті айналым қаражаттар есебінен қорларды қамтамасыз етеді 2010 жылмен салыстырғанда 2012 жылы бұл көрсеткіштің төмендеген.

 

8. Дебиторлық және кредиторлық борыштың ара қатынасы коэффициенті.

 

К д.және к.б ара қат.=Дебиторлық берешек/Міндеттемелер ≥ 2            

 

К д.және к.б ара қат.₂₀₁₀= 140007/1309295 = 0,12 ≤ 2

К д.және к.б ара қат.₂₀₁₁=199832/1267197 = 0,16 ≤ 2

К д.және к.б ара қат.₂₀₁₂=141069/757672 = 0,19 ≤ 2

Корпорацияның кредиторлық  борыш дебиторлық борышпен қмтамасыз  етілмеген, коэффициенттер нормаға  сай келмейді.

 «Восток Молоко»  корпорациясының  мәліметтері  негізінде баланс активінің өтімділік  дәрежесі және оның пассивінің  мерзімінің шұғылдығы бойынша баптарының тобы.

«Восток Молоко» корпорациясының  баланс өтімділігі, мың.тг

Актив	2010	2011	2012	Пассив	2010	2011	2012
1	2	3	4	5	6	7	8
Ең өтімді активтер	204538	253729	138666	1 Тез төленуге тиісті міндет-темелер	776858	621219	494148
Тез өткізілетін активтер	529993	535639	295393	2 Қысқа мерзімді міндеттемелер	436412	523980	114809
3 Баяу өткізіле-тін активтер	513184	431462	304868	3 Ұзақ мерзімді міндеттемелер	96025	103454	148715
4 Қиын өткізіле-тін активтер	944804	771264	501522	4 Тұрақты мін-деттемелер	888354	727455	485164

 

Жалпы баланс өтімділігі мына формуламен анықталады:

1. Кж.ө.= (А1+0,5А2+0,3А3)/(П1+0,5П2+0,3П3) ≥ 0,9   Кж.ө.₂₀₁₀=(204538+0,5*529993+0,3*513184)/( 776858 + 0,5*436412 + 0,3*96025) = 0,61 ≥ 0,9  

Кж.ө.₂₀₁₁=(253729+0,5*535639+0,3*431462)/( 621219+0,5*523980+

0,3*103454) = 0,71 ≥ 0,9  

Кж.ө.₂₀₁₂=(138666+0,5*295393+0,3*304868)/( 494148+0,5*114809+

0,3*148715) = 0,63 ≥ 0,9  

Корпорацияның жалпы баланс өтімділігі  2010 жылы нормаға жуықтау болды, 2012 жылы бұл көрсеткіш төмен болды.

 

2. Абсолютті өтімділік коэффициенті

Кабс.ө.=(АҚ+ҚҚ)/ҚММ ≥ 0,2 0,5    

мұндағы, АҚ- ақша қаражаттары;

ҚҚ- құнды қағаздар.

К абс.ө.₂₀₁₀=7340/1213270 = 0,001

К абс.ө.₂₀₁₁=42844/1163743 = 0,04

К абс.ө.₂₀₁₂=49076/608957 = 0,08

Ағымдағы міндеттемелердің аз бөлігі өтімділігін көрсетілген. 3 жылдада нормаға сай келмейді.

 

3. Аралық өтеу коэффициентін.

К аралық өтеу = (АҚ+ҚҚ+ДБ)/ҚММ ≥ 1    

мұндағы, ДБ- дебиторлық берешек.

К аралық өтеу ₂₀₁₀= (7340+140007)/1213270 = 0,12 ≥ 1

К аралық өтеу ₂₀₁₁ = (42844+199832)/1163743 = 0,21 ≥ 1

К аралық өтеу₂₀₁₂= (49076+141069)/608957 = 0,31 ≥ 1

Баланстың аралық өтеу коэфициенті  нормаға сай емес және төмен мөлшерде, бұл корпорацияның ақша қаражаттары  мен дебиторлық берешегінің төмендеуімен байланысты.

4. Ағымдағы өтімділік коэффициенті (жалпы өтеу коэффициенті)

 

Каө = ҚМА/ҚММ ≥ 2           (15)

 

мұндағы, ҚМА- қысқа мерзімді активтер;

ҚММ-қысқа мерзімді міндеттемелер.

Каө ₂₀₀₈  = 1252846/1213270 = 1,03 < 2                   

Каө ₂₀₀₉  = 1223388/1163743 = 1,05 < 2

Каө ₂₀₁₀  = 714766/608957 = 1,17 < 2

Берілген шектеу кәсіпорынның өтімді құралдарға тиімді қажеттілік деңгейі ағымдағы міндеттемелерден  2 есе асуы қажет екендігін көрсетеді.   

Жалпы алғанда соңғы  екі өтімділік коэффициенттерінің шамалары талап етілген шектеуге жауап бермейді, жыл соңында олардың мәндері азайып отыр. Сондықтан алдағы уақытта бұл құбылыстың қайталанбасы үшін, оның себептерін анықтаған жөн.

 

Корпорацияның 3 жылға  кіріс  және шығыс есебі төменгі 4 кестеде көрсетілген.

 

 «Восток Молоко» корпорациясының кіріс және шығыс есебі

Көрсеткіштер	Код	2010	2011	2012
1	2	3	4	5
Өнімді өткізумен мен көрсеткен  қызметтен түскен түсім	010	2022902	1095416	896568
Өнімді өткізумен мен көрсеткен  қызметтің өзіндік құны	020	1588283	792285	640690
Жалпы табыс(стр. 010 - стр. 020)	030	434619	303131	255878
Қаржыландырудан түскен табыс	040	53707		32
Басқада табыстар	050	87189	39588	26586
Өнімді өткізумен мен көрсеткен  қызметке кеткен шығындар	060	118189	62687	57223
Басқарушылық шығындар	070	125034	54195	49840
Қаржыландыруға кеткен шығындар	080	21093	9850	7942
Басқа да шығындар	090	36859	21902	10018
Табыс (залал) үлесі, үлескерлік әдісін ескеру арқылы қатысуы	100
Негізгі қызметтен түскен табыс(залал) (стр. 030+стр. 040+стр. 050-стр.060 – стр. 070 - стр.080 - стр. 090+/- стр. 100)	110	274340	194085	157473
Негізгі емес  қызметтент түскен табыс (залал)	120
Салық салынғанға дейінгі қалыпты  қызметтен түскен табыс  (залал) (стр.110+/-стр. 120)	130	274340	194085	157473
Корпоративтік салық бойынша шығындар	140	45814	33879	34584
Таза табыс (стр. 130-стр. 140)	150	228526	160206	122889
Үлескерлер	160
Қорытынды табыс (залал) (стр. 150-стр. 160)	170	228526	160206	122889
Акция табысы	180

 

Активтердің табыстылығы = Таза табыс/ Активтер сомасы

 

1. Активтердің табыстылығы ₂₀₁₀= 228526/2197650 = 0,1              
2. Активтердің табыстылығы ₂₀₁₁=160206/1994652 = 0,08

Активтердің табыстылығы ₂₀₁₂=122889/1242836 = 0,01

Корпорацияның активтерінің табыстылығы 2010 жылы -0,1 болса, 2012 жылы бұл 0,01 азайған.

 

3. Меншікті капитал табыстылығы= Таза табыс/ Капитал сомасы    

 

Меншікті капитал табыстылығы ₂₀₁₀=228526/888354 = 0,26   

Меншікті капитал табыстылығы ₂₀₁₁=160206/727455 = 0,22

Меншікті капитал табыстылығы ₂₀₁₂=122889/425164 = 0,29

Корпорацияның меншіктік капитал табыстылығы 2010 жылы 0,26 құраса, 2012жылы ол 0,29 болды, яғни капиталға салған әр бір теңгеден 29 тиын  табыс алады.

 

4. Сату табысының коэффициенті=Жалпы табыс/ Өнімді өткізуден түскен түсім    

 

Сату табысының коэффициенті₂₀₁₀= 434619/2022902 = 0,22                 

Сату табысының коэффициенті₂₀₁₁=3033131/1095416 = 0,28

Сату табысының коэффициенті₂₀₁₂=255878/896568 = 0,29

Корпорацияның сату табысы 2010 жылы 0,22, ал 2011 жылы 0,29 құрайды, әр бір сатылған өнімнің 1 теңгесі корпорация 29 тиын табыс алады.

 

Корпорацияның қаржылық тұрақтылығы 2010жылға қарағанда 2011 жылы және 2012 жылы төмендеген, себебі кәсіпорынның ұзақ мерзімді активтері мен капитал мөлшері өзгеріске ұшыраған.

Маневрлік және инвестициялық коэффициенттері нормаға сай. Қаржылық тұрақтылық коэффициенті 0,75 қауіпті мәннен төмен, бұл корпорация үшін жағымсыз жағдай.

Корпорацияның сату табыстылығы  мен активтердің табыстылығының кему 2010 жылға қарағанда 2012 жылы төмендеген, ал меншіктік капитал табыстылығ керісінше 2010 жылға қарағанда өскен.

 

 

3. «Восток Молоко» корпорациясының іскерлік белсенділігі мен тоқырауға ұшырауын талдау

 

1. Капиталдың жалпы айналымдылық коэффициенті.

 

К⁰_А = D^N /А_к        

мұндағы, D^N – өнімді сату мен көрсетілген қызметтен түскен түсім

         А_к – авансталған капитал

К⁰_{А 2010} = 2022902/1252846 = 1,61

К⁰_{А 2011} =1095416/1223388 = 0,89

К⁰_{А 2012} =896568/1242836 = 0,72

Капиталдың жалпы айнылымы 2010 жылы 1,61, ал 2011 жылы 0,72 азайған.  Көрсеткіш соңғы жылдары кәсіпорынның жалпы капиталын (барлық ресурс-тарды) пайдалану тиімділігінің төмендегенін көрсетеді. Егер  2010 жылда кәсіпорында активтердің әрбір ақша бірлігі 1 теңге 61 тиын, ал 2012 жылы  72  тиын келтірді.

 

2. Негізгі құралдардың айналымдылығы

 

К⁰_С= D^N/ Н_к          

 

К⁰_{С 2010}=2022902/433029 = 4,67

К⁰_{С 2011}=1095416/449456 = 2,44

К⁰_{С 2012}=896568/378701 = 2,37

 

Көрсеткіш соңғы жылдары  кәсіпорынның негізгі құралдардың  пайдалану тиімділігінің төмендегенін көрсетеді. Егер 2010 жылы кәсіпорында негізгі құралдардың әрбір бірлігі 4 теңге 67 тиын келтірсе, 2012 жылы 2 теңге 37 тиын келтірді.

 

3. Меншікті капиталдың айналымдылық коэффициенті.

К⁰_С = D^N/ С_к      

 

мұндағы, С_к  - баланс бойынша меншікті капиталдың кезеңдегі шамасы.

К⁰_{С 2010}=2022902/888354 = 2,28

К⁰_{С 2011}=1095416/727455 = 1,51

К⁰_{С 2012}=896568/425164 = 2,11

Көрсеткіш соңғы жылдары  кәсіпорынның меншікті капиталдың пайдалану  тиімділігінің артқанын көрсетеді. Егер 2010 жылы кәсіпорында меншікті капиталдың әрбір ақша бірлігі 2 теңге 28 тиын, ал 2011 жылы 1 теңге 51 тиын, 2012 жылы 2 теңге 11 тиын келтірді.

 

4.  Ағымдағы активтер немесе айналым капиталының айналымдылық коэффициенті.

 

К⁰_та =  D^N / Т^А_С           

мұндағы,  Т^А_С - ағымдағы активтер.

К⁰_{та 2010}=2022902/1252846 = 1,61

К⁰_та2011=1095416/1223388 = 0,89

К⁰_та2012=896568/ 714766 = 1,25

Көрсеткіш соңғы жылдары  кәсіпорынның ағымдағы активтердің  пайдалану тиімділігінің артқанын көрсетеді. Егер 2010 жылы кәсіпорында активтердің әрбір ақша бірлігі 1 теңге 61 тиын, ал 2011 жылы 89 тиын, 2012 жылы 1 теңге 25 тиын келтірді.

 

5. Материалдық айналым қаражатының айналымдылық коэффициенті

 

К_З^О = S^N/ З_С         

 

мұндағы,   S^N - сатылған өнімнің толық өзіндік құны;

З_С - өндірістік материалдық қорлар.

К_З^О₂₀₁₀=1588283/513184 = 3,09

К_З^О₂₀₁₁=792285/431462 = 1,84

К_З^О₂₀₁₂=640690/278320 = 2,3