Тұрғын үй сапасы. Тұрғын үй аумағы экологиясы

         Ванна бөлмесi сөзсiз қазiргi пәтердiң тиiстiлiгi болып табылады. Жабдықтың құрамына ванна, қол жуғыш, сулық кептiргiш, жақсартылған орналастыру пәтерлерiндегi кiредi төсек-орын үшiн кептiргiшпен биде және жуу машиналарында болады. Бөлменiң ваннасымен ауданмен өлшеммен және жабдықтың жиынымен анықталады. Бөлменiң ваннасының ауданның енiң 0, 3-0, 6 шаршының молары 1 шаршы немесе отыруға арналған ванна кеспелтек алылатын ауданның кәдiмгi түрiнiң ваннасы түрден тәуелдi болады су жылыту, ол ыстық сумен жабдықтауда бола алады, сондықтан бөлменiң ваннасымен аудан м 2, 5 12 шаршыға құрайды.

         Дәретханалар унитазбен, олардағы жақсартылған орналастыру үйлерiндегi жабдықтаған қол жуғыш және биде орналастырған. Дәретхананың ең төменгi ауданы м 1, 5 шаршыны аспайды.

         Маусымды  болжағыш және үй тұрмысының заттарының сақтаулары үшiн қамба (шоландар ) жеке бөлмелер, кiрiстiрiлген шкафтар және антресольлердiң түрлерiнде берiледi. Олар уақытша керек емес болжағыш және киiмдерденгi тұрғын бөлмелерiн босатады. Мұндай бөлмелердiң ауданы м 1, 5 6 шаршыға былқ-сылға алады.

         Маңызды  эстетикалық және сауықтыру мәнi  ашық бөлмелердi алады - балкондар,  лоджия, дәлiз.        

Балкон және лоджиялар ортақ  бөлмелердiң периметрi, әсiресе оңтүстiк  бағыт бойынша жақсы ұнасын, олар өйткенi қызып кетуденгi тұрғын бөлмелерiн қорғайды. Оңтүстiк бағыттың жанында лоджияларының шынылауы микроклиматты нашарлатады, жылы жайда өскен эффекттi бередi. Солтүстiк кеңдiктерiндегi лоджиялары пәтерлердiң табиғи жарықтықтарын нашарлатады, әсiресе шынылауда.

         Сонымен бiрге көмiртектiң екi тотығының пәтерi шоғырландыруды ауада төмендететiн тесiп өткен желдету қамтамасыз етiледi токсин микроорганизмдар 3-5 есе де шаң көтер. Ауаның қунақылығы 0, 05-0, 1 м/с бiржақты орналастыру.        

         60-шi жылдармен (хрущевте) үш бөлмелi пәтерлер үшiн молар бiр бөлме және 40 шаршы үшiн молар 18 шаршы кiсi тұратын ауданмен үй шағын метражды пәтерлермен қарқынды тұрғын-үй құрылысы басталды. Мұндай үйлер бiр үлгiдегi темiрбетон элементтерден 5, 7, 9 қабатқа индустриалды әдiстермен салды.

         Шағын метражды  пәтерлер жалғыз адамдар, жанұялар  үшiн балаларсыз арналған немесе  бiр бөпемен.

3. ТҰРҒЫН ҮЙЛЕРДЕГІ АУА ОРТАСЫНЫҢ КҮЙІ

         Зәрлi қалалық шаңды үлкен қаланың өнеркәсiптiк кәсiпорындардың лақтырулары және машиналардың газ шығару кiр басқан ауасы, көлiктiң шулары және қалған патогендiк факторлармен, адамның денсаулығының сақтауына бәлкiм мүмкiндiк туғызады. Осы ғалымдармен, Ресей арналған ауаның газдылығының деңгейi бойынша АҚШты қуып жеттi, пәтерлер ауа бұдан басқа, мәлiметпен бойынша сол баспанаға 8-10 есе улағыштығырақ атмосфералық.

         Тұрғын үйлер ауада адамның физиологиялық айырбастау процесстерi, азықтың даярлауы, тұрмыстық газдың жануы, өшiр, полимерлiк өңдеу материалдардың деструкциясы әсерi болып табылатын бактериялық және химия табиғатының ластағыштары бола алады. Тұрғын үйлердiң ауасының ақыр соңында газды құрамына құйылатын атмосфералық ауаның газды құрамы және бөлмелердiң iшi сараман заттармен анықталады. Жиынтық химия жүктемесiне атмосфералық ауаның үлесiн 20-36% құрайды.        

Ауада орташа статистикалық  пәтер химия Қосуларының әр түрлi сынып жататын 100iрек ұшпа химия  заттарына бiр уақытта қатысады, және де бұл заттардың көпшiлiгi биiк  улағыштықтармен ие болады. Ең үлкен  экологиялық - гигиеналық мәннiң ұшпа химия заттарының арасында формальдегид, фенол, бензол, стирол, толуол, ксилол, ацетон, азоттың тотықтары, көмiртектiң тотықтарын алады. Адамның денсаулығы үшiн қауiп-қатер ең үлкен азотты бензол, формальдегид және диоксидтердi ұсынады.       

 Жабулы бөлмелердiң ауасының тазалықтары көрсеткiшпен көмiрқышқыл газ болып есептеледi, оның мазмұны өйткенi химия құрамы және әуе ортасының физикалық қасиетiн қамтып көрсетедi. Бөлме көмiрқышқыл газдың ұтымды мазмұны ауада 0, 1%.0 Көмiрқышқыл газдың аз шоғырландырулары сонымен бiрге ауаның тазалығы туралы әрдайым куәландырады. Олар аласа шаңмен, бактериялармен және синтетикалық өңдеу материал сараман зиянды химия заттарын түбегейлi ауаның ластануында қала алады. Бөлмелер ауаның ластануының кешендi бағасы үшiн көмiрқышқыл газдың мазмұнынан басқа, ауаның органикалық байланыстарына арналған интегралды көрсеткiштердi қолданады - ауаның тотыққыштығы, сонымен бiрге әр түрлi тектiң химия заттарының ршшы.

Тұрғын-үйлер  санитарлық сәулеттендiрудi өте маңызды  элемент әуе текшесi болып табылады, яғни 1 адамға ауаның көлемi.        

Бұл шаманың есептеуiнiң  негiзiне бөлмелер көмiр қышқылының ршшы ауада қабылданған, тең 0, 1%.0 Адам, көмiр қышқылының мүмкiн деңгейiнiң  сүйемелдеуi үшiн гигиеналық пiкiрлермен  ерiксiз көндiретiн ауаның 37, 7 текше моларын 1 адамға сағатқа ауада сағатқа орнатыла ала 22, 6 л көмiр қышқылын ерекшелейдi әперуге керек. Бөлмелердiң улы ауаның ластануының көз болатын полимерлiк материалдардың қазiргi тұрғын-үйлерiнiң үлкен толықтығы 50 текше м/чке дейiн 1 адамға сыртқы ауаның көлемi үлкейткiзе алады, 200 текше м/чке дейiн кейде. Әуе текшесiнiң шамасымен ауқыммен және бөлменiң биiктiгiмен анықталады. Ауданның үлкеюiн бөлменiң биiктiгiнiң төмендетуi орнын толтыруға болмайды. Бұл жағдайлар (1, 7 молар) үйреншiктi адам, жуандық үшiн бөлменiң ең төменгi биiктiгiнiң есептеулерiмен кiлегейленi төбемен (0, 75 молар) бөлме алып тасталатын сарсылатын бұзық қыздырылған ауа қабаттай расталады. Адам және необхтың бұзық ауасының жiгiмен бастың аралығында аэрацияның шарттарының жақсартулары үшiн баспанаға.        

Бөлмелердiң биiктiгiнiң  нормативтары дәл қазiр әр түрлi және тұрғын-үйдiң түрi, климаттық шарттармен анықталады және 1957 жылдан 2, 6 3, 5 мге  толқиды бөлменiң биiктiгiнiң уақытша  нормативы бар болады - шағын метражды түр үйлерiндегi 2, 5 молары. 3, 5 мге дейiн молар және бөлмелердiң биiктiгiнiң 17, 5 шаршыға дейiн кiсi тұратын ауданның нормативтарының жоғарылатуын ендiгәрi ұсынылады.

         Тұрғын-үйдiң микроклиматы температуралық тәртiп бойынша бағаланады, яғни ауаның температура айырымдарына көлденең және биiктiк және 2 градус C. 1 моларының қарама-қарсы қабырғаға терезесiнен 2 градус C. асуы керек болатын бөлменiң тiгi. Бөлме ауасы және iшкi қабырғаның температурасының температура айырымдары адамның радиациялық сууын құтылуға 2-3 градус C. асуы керек. Бөлмесiнiң ауасының температурасының нормативтары климаттық шарттарымен анықталады ыстық ауа райы үшiн шамалы және 23-25 градустың суық, 20-22 градус C. үшiн 20-23 градус C. құрайды. Ауаның шартты ылғалдылықты 40-60% құрайды, оның үлкеюi 80%ке дейiн жаман нашар ги туралы айтады.

        Бұл кемшiлiктердiң жылытуын орталық жүйелердi алмайды. Тұрғын үйлердегi аласа қысымның сумен жылытуларын қолданылады, оны әдеттегiдей конвекциялық жолымен 70нен жоғары емес градустарының радиаторларының температурасының жанында ауасының бiр қалыпты қыздыруын қамтамасыз етедi, радиаторлар бөлменiң көлем жақсы жылжымалы ауалардың конвекциялық ағындарының күшейтуiне мүмкiндiк туғызатын терезелiк аймақта бекiтiледi.

         Өте қолайлы физиологиялық реакциялар және тепло сезiну адамдарда 40-45 градус C. қабырғаның панелдерiнiң температурасы, 28-30 градус C. төбе, 25-27 градус C. етектiң жанында байқалады, ауа бұл температурада Стың 17, 5 градустарына дейiн баспанаға азайта алады.        

3.1. АУАНЫ ЛАСТАЙТЫН КОМПОНЕНТТЕР

         Экология бойынша мамандар бiрнеше негiзгi топтарда ауа кiрлеп қалатын компоненттердi ерекшелейдi:

1. Ауада ол кiрлеп қалатын айналатын химия және биологиялық заттар.
2. Демек, интерьердiң құралым элементтерi құрылыс және өңдеу материалдардың құрам кiретiн физикалық және химия компоненттерiнiң қиратуды деструкциясының өнiмдерi былайша. Мұндай материалдарға Таскендiр, пластиктен жасалған жамылғылары, лак бояу жамылғыларын (дсп ) ағаш-жоңқалы тақталар, жеке түрлер, ацетонның түрiнiң әр түрлi ерiткiштерi жата алады, өркениеттiң ұқсас игiлiктерi тағы басқалар. Мысалы, формальдегид және фенолдай өткiзiлген зерттеулер мұндай зиянды заттарды оның жасауының бұзушылыққа қатысты технологиялары ерекшелей аладуға дсп таралған жиhаз және құрылыс материалы бiр қатар жағдайда көрсеттi.  Дсптан бұйымдардың сатып алуының жанында мамандар сондықтан егер сапа сертификатқа емес ықылас көрсетуге кеңес бередi, онда иiстенгендiгiмен. Егер, оның күштi, химия тегi, сатып алудан жақсы iркiлiп қалсын.
3. Антропотоксиндер. Термин қайы, нақтылы шоғырландырудың адам тiршiлiк әрекетiнiң процесс құрастыратын зәрлi өнiмдерiн белгi қояды адамдар үшiн қауiп-қатер организмнан адырая ұсына алады, тұйықталған кеңiстiкте боламын. Токсиннiң мысалы, тән жабулы, желдетiлетiн бөлмелердiң кiлегейленi, көмiрқышқыл газ сияқты көмiртектiң диоксидi, белгiлi тұрмыста қызмет көрсете алады. Бұл химия Қосуы шоғырландырулар үлкеюде ауада Уштардағы бас ауыруы, шу атап өткенi белгiлi жұмысқа қабiлеттiлiктiң үдетiл жүрек соғуы, төмендетуi.
4. Ластануларды тағы бiр топ шаруашылық - тұрмыстық қызметпен және тұрмыстық газдың жануымен байланған. Бұл тұрмыстық химияның тағы басқа құралдарының тозаңдары, мол косметика және темекi түтiн ұнтақталған қолданулары азық даярлаудың нәтижесiнде жуу құрастыратын ұшпа заттар бола алады. Сонымен қатар ауа тазартуға және ауаның желдетуi бойынша жабдықтың қоюын кеңес беру мүмкiн алдыңғы жағдайда кеңес беру мүмкiн.

5. Қай адамды дем тартатынын, неткен болғанын әр түрлi ластанулардан басқа, оның организмына тiптi парықсыз емес, компоненттер ауада болатын оң немесе терiс зарядтары алып жүредi. Орманда оңай дем алатынын есiңiзге түсiрiңiз. Ауа тойдырған терiс иондар шаршауларды организмның қорғайтын күштерiнiң активизацияларының мүмкiндiк туғызады шешедi және жұмысқа қабiлеттiлiктер төмендетедi. Өткiзiлген зерттеулер 5000 иондардың текше сантиметрiнде мұндай орындардағы терiс оқтаулы бөлшектерiнiң шоғырландыруын 1000 шамасында құрайтынын көрсеттi. Салыстырулар үшiн: тұрғын және терiс оқтаулы бөлшектердiң шоғырландыруы қызметтiк баспанада жинағы 50 бiрлiктердiң текше сантиметрiнде құрай алады. Айтылатын, артық болатын түсiнiктер.

6. Терiс иондардың бөлмелердiң әуе ортасының жарлылануына аз емес үлес әр түрлi электронды аспаптарды кiргiзедi, соның iшiнде дербес компьюлер, видео және оргтехника. Өкiнiшке орай, тiптi зиянды қабiлеттiлiктiң бұл техникалық үдерiстiң өкiлдерi Ож иондарын қалыптастыруға ие болады.

3.2 АУАНЫ ТАЗАРТУ ӘДІСТЕРІ

          Бөлмелердiң әуе ортасының тазартуының әдiстерiнiң жиындары бар болады. Ең алдымен, заттар және ауа баспанаға кiрлеп қалатын процесстер болатын ескертетiн шаралардың бұл өткiзулерi жеке алғанда барынша кiшiрейту немесе материалдардың толық жоюы болуы мүмкiн.

           Ауаның құрамының жақсартулары өте бос тұрумен және түсiнiктi әдiс бөлмелердiң желдетуi терезе, желдеткiш, фрамугадан кейiн болып табылады. Басқа мағнада көшедегi ауа дегенмен соншама болады артық рет ойлағысы келетiн қазiргi мегаполистың тағы басқа игiлiктерiмен тағы басқа қалдықтармен көшедегi контейнерлердегi жанып тұрған қоқысынан, автокөлiктердiң газ шығаратын тотық газдары, өнеркәсiптiк лақтырулармен түтiнмен терезе ашудан бұрын ластаған. Тазартуға және баспанаға түсетiн ауаның сапалы құрамының қалпына келтiруiндегi шығу. Статистикалық мәлiметтермен сәйкес, тазарту бойынша арнайы шаралардың қолдануларысыз, кеңселер және пәтерлер ауа баспанаға 4-6 есе айғызырақ сыртқы және 8-10 есе улағыштығырақ. Содаға бөлмелерiнiң ауасы.

         Ауа алмасудың қолайлы жағдайларының жасауындағы маңызды рөл тұрғын үйлердiң желдетуi ойнайды. Дұрыс ұйымдастырылған желдету бөлмелердiң ылғалмен күресiнiң маңызды элементi болып табылады, қолайлы әуе ортасының жасауына мүмкiндiк туғызады, жеңiл-тамшы инфекциялардың қоздырушыларының таратуына кедергi келтiредi. Табиғи желдету бөлме ауаның температурасы iшiнде және тыс айырмашылық есебiнен iске асады және деп аталатын желдiң күшi арқасында, яғни сыртқы ғимараттың қабырғаларына желдiң қысымы. Ауаның инфильтрациясы арқылы болады құрылыс материалы және ғимараттың тығыздығы мезгiл. Ауа алмасу бұл еселiлiкте тесiп өткен желдету сағатқа 1-1, 5 құрайды қарқынды ауа алмасудан астам қамтамасыз етедi. Пәтерлермен салыстырғанда барлық бөлмелер үйдiң тарабына бiр-бiрденi орналастырған бұл тұрғыда қолайлы пәтерден астам екi жақты орналастыру.

         Ауаның каталитиялық тазартуының технологияның игерiлген ресейлiк ғалымдарымен тұрмыстық және өндiрiстiк бөлмелердегi ауа тиiмдi тазартатын құралдар сонымен бiрге адамдардың жаппай жиналып қалуының жабулы орындарындағы қатарын жасауға мүмкiндiк бердi. Ауаның тазартуын қағида Фотокаталитический таза ауаның зиянсыз компоненттерiне дейiн молекулалардың жiктеуi реакциялары күрделiге физикалық-химия негiзделген. Жiктеудi реакция сәулеге түсiруде (320-400 нм) биологиялық қауiпсiз диапазондағы ультракөгiлдiр шығаруды оның көзiмен арнайы каталитиялық жiкте болады. Қабаттай шығын шығармайды және бұл материалда каталитиялық, демек оның алмастыруына шығын талап етпейдi. Мысалы, бұл қағида ауаны тазартуға мүмкiндiк бередi шаң көтер және қазiргi әдiстер және затрдың құралдарымен тазарту ұқсас Қосулар тағы басқалар фенол, формальдегид, құрамында оттегi бар көмiртектер, метанның Қосуы, мұсатыр, күкiрт сутек ыс, сонымен бiрге әр түрлi улағыштық ластанулардан көмiртектiң тотыққан мұндай азоттың тотықтары.

         Бөлме өсiмдiктерi - тұрғын-үйлердiң ауасының тазалағыштары.

         Өсiмдiктер ортаның күйiнiң азғантай өзгерiстерi әрдайым сергек ұстайды, өйткенi оған табиғи тiрi қалу үшiн күресудi қозғайды. Бөлме өсiмдiктерi әсiресе бiздiң үйде алдақашан өмiршең синтетикалық материалдар, темiрбетон қабырғалардың әсерiне, тұрмыстық техника және электроникалар бейiмделiп, орайланады. Өсiмдiктер өздерiн өзгертедi және өздiң орталарына көрсететiн ахуалды әсемдей өзгерте және бейiмделедi, хал-қадерiнше бойынша. Олар туралы ойлайтын олармен оларды ортаға және адамдарға, көршi-қолаңдар ебдейленуге көмектеседi.

         Оттектiң терiс оқтаулы иондарының тапшылық толықтырысатын өсiмдiктер бiздiң көңiл күйлердi жақсартады: қылқан жапырақ, цереустер, кротондар. Бөлме фонтаншылары сонымен бiрге ауаларды иондайды. Барлық өсiмдiктер ауаның орталық жылытуы бар үй пайда болатын құрғақтықтарын азайтады.        

4. ТҰРҒЫН ҮЙЛЕРДІҢ БИОЛОГИЯЛЫҚ ЛАСТАНУЫ

4.1. ҮЙ ШАҢЫ

        үй шаңы құм және топырақтың кiшкентай бөлiктерiнен тысқары құрамына тоқыма тал жiптер кiретiн тек қана жасанды субстрат болады өсiмдiктер, синантропты организмдарының метаболитi және (2-шi қосымша) тағы басқалар үй жануары, сонымен бiрге гүлдiң аталығын адам Шаштар және қабық жүнде.

         Адам денсаулыққа құрам және  ықпал кәдiмгi тұрмыстық барлық  шаң көтер халықаралық симпозиумдарға ғылыми зерттеулер және талқылаулары жиiрек зат болып қалыптасады. Биологиялық ғылымдардың журналында 1993 жылда әлi денсаулық сақтауды Бүкiләлемдiк ұйымның болжамы жариялаған - XXI ғасырының басына өзi аллергиялық аурулар болуға таралған. Ендi бiз дәл солай көремiз.