Курылыс конструкциясы

Нысандағы өрт технологиялық  үрдіспен қаралмаған жану ретінде қаралады.Өрт көбінесе әр түрлі нысандар мен ғимараттардың зақымдануы мен қирауының негізгі себебі болып табылады.Ол жанғыш конструктивтік элементтердің жануы нәтижесенде де,сондай ақ қарқынды қызу салдарынан жүктелген конструкйияның деформациясының (жылу сырғанағыштығы) нәтижесі.Мұндай деформациялауға температураның өсуімен материалдардың беріктігі мен серпімділік сипаттамаларының азаюы салдарынан темір бетон және метал конструкциялар (әсіресе қорғаныштық конструкциялары жоқ) ұшыраған.

Құрылыста бастапқы нормаланатын өрт-технологиялықкөрсеткіштерге мыналар жатқызылады:

• материалдар үшін тұтанғыштық;
• Отқа төзімділік шегі және конструкция үшін оттың таралу шегі;
• Ғимарат үшін отқа төзімділік дәрежесі;

Жанғыштығы бойынша  материалдар үш топтың біріне жатқызылады:

-Жанбайтындар

-Қиын жанатындар

-Жанатындар

     Оттың таралу  шегі деп тікелей жану аймақтарынан  тыс шекараларда жану нәтижесінде  конструкцияның зақымдану өлшемін  айтады.

     Ғимараттар  мен үймереттерді отқа төзімділікпен  оттың таралу бойынша бес дәрежеге  бөледі.

     Апаттар.

     Бірінші  дәрежелі отқа төзімді ғимараттарды  неғұрлым отқа төзімді конструкциялардан  салады.

     Бесінші  дәрежелі отқа төзімді ғимараттар  үшін оттың таралуының отқа  төзімділік шектері нормаланбайды.

 

Конструкциялардың қауіпсіздігіне қойылатын техникалық талаптар.

     Конструкцияларды жобалау кезінде олардың механикалық қасиеттеріне келісті талаптар қойылу қажет.

     Конструкцияларды  жобалау кезінде ғимарат ішінде  орналасуын,эксплуатация кезіде  жұмыс жасауын және келісті  жүктемелердің әсер етуін ескеру қажет.

   

 Бетон және темер бетон  конструкцияларының жалын әрекеті  кезіндегі котермелі қабілетінің  өзгеруі құрамындағы бетон қоспасымен  арматураның маркасына,класына байланысты  және есептеу барысында механикалық  қасиеттерінің өзгеруін ескеру қажет.

     Отқа төзімділігін  анықтау үшін анықталған нормативтік  көрсеткіштеріне бетон және арматура  бойынша келісті сенімділік корсеткіштерін  енгіземіз.

      Бетон  бойынша   γ_в=0.83

      Арматура  бойынша γ_s=0.9

     Бетон бойынша нормативтік және есептік көрсеткіштер.

R_вu=R_вn/0.83=22/0.83=26.51МПа

R_вtu=R_в/0.83=17/0.83=20.48МПа

   Арматура бойынша  нормативтік және есептік көрсеткіштер7

R_scu=R_sn/0.9=390/0.9=433.33МПа

R_su=R_s/0.9=355/0.9=394.44МПа

                                     R_scu>433.33 МПа кіші 450 ден.

Кіші болғандықтан кедергі  мәнін 433,33 МПа ға тең деп қабылдаймын.

Отқа төзімділік есептеулерінде бетон және арматураның есептік  кедергілеті келісті коэффициенттерге көбейту арқылы төмендетіледі.

Арматура жұмыстық жағдайының көрсеткіші сығылу арматурасыз келесі критикалық мәндерін ескерумен анықталады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5.     ӨРТПЕН                  ЗАҚЫМДАЛҒАН КОНСТРУКЦИЯЛАРДЫ КҮШЕЙТУ

       Көптеген дамыған елдерде материалдық ресурстардың көлемдері, ғимараттардың эксплуатациялық қасиеттерін сақтауға жұмсаған қаражатты, жаңа үйлерді тұрғызумен тең болып келеді.

 Темірбетон конструкциялары  үшін оларды күшейту бойынша  техникалық шешімдер жасалған:қималардың  ұзартылуы,конструкция схемасының  есепті өзгерісі мақсатында жүктемелердің  қайта бөлінуі және конструктивтік ұсыныстар,шешімдер жарияланғанжәне жөндеу және әдістемелері мен құрылыс элементтердің күшейтілуі.

 Соңғы кездері жөндеуге  арналған замандас технологиялар және конструкцияны күшейтуге арналған құрылғылар шет елдерде шыға бастады.

Жаңа технологиялар межремонтный периодтарды ұзартуға рұқсат етті,тұрақты жүкті тиеулерді артусыз жөндеу және ең қысқа мезгілдерде конструкциялардың күшейтілуін орындау және ішкі орналастырулардың көлемін өзгертуге жол берді.

        Тәжірибе көрсеткендей дәстүрлі  әдістермен орындалатын жөндеу жұмыстары әрқашан нәтижелі емес және негізгі элементтердің көлемін арттыруды талап етеді,сондықтан бөлменің көлемі азаяды.Сонымен қатар,адамдар тұратын үйлерді жөндеу жұмыстары тұрғындардың көп мезгілге көшуін талап етеді.

       Темірбетонды конструкцияларды күшейту сыртқы қаптау жолымен  композициялық материалдармен олардың қабілеттілігін арттыру,жарылуға беріктігінжәне қаттылығын жоғарлату бойынша жүзеге асады.

        Белгілеп қою керек,конструкциялардың  күшейту элементтерін физико-механикалық мінездемелерінің арқасында оларды күшейту кезінде салмақтары артпайды (әдеттегі күшейтетін элементтердің жуандығы 2-3мм аспайды),ал құрылыс монтажды жұмыстар үлкен шығындармен және жұмыстардың орындалуымен жүзеге асады.

        Конструкция беріктігін жоғарлату оған төзімді материалдардан бетіне жапсырма жолымен арнайы адгезивамен,эпоксид негізінде жүзеге асады.

        Ғимараттың  немесе жеке конструктивті элементтердің  мезгілсіз қирауы кездейсоқ сипат  алады.Көбінесе ғимараттардың бөлшектері мен жеке элементтерінің қирауының бірінші себебі қуыстарға құрылымның жарығына тиетін су.Мезгілсіз қираудың сипаты мемлекеттің әр түрлі аймақтарына бірдей емес жағдайларға тәуелді.Өртпен зақымдалған темірбетон конструкцияларын күшейткенде кәдімгі дәстүрлі күшейту тәсілдерін қолданады. 

            Рис.7 Металлобетонная обойма

 

 

         Зақымдалған темірбетон бағаналарын  мынадай тәсілдермен күшейтеді:бір  жақты,екі жақты,үш жақты немесе (рубашка) тәсілдермен өсіру.Негізгі  темірбетон  конструкцияларын күшейту кезіндегі рубашка әдісін армирлеу кезінде тиіс,қиғаш,хомут тәрізді іске асырылады.Қималы темірбетон рубашкаларымен тұйықталған бағананы арматура құрсауларымен қамтитын бір жақты,екі жақты,үш жақты армирленген бетон қабатын өсіру арқылы күшейту.Темірбетон конструкцияларын обойма әдісімен де күшейтуге болады,бірақта бұл кезде обоймамен күшейтілетін бағананың бірге жұмыс істеуін қарастыру керек.Төбежабын аралығының күшейту тәсілі жоғарыды қарастырылғандай бағана конструкцияларын күшейту тәсіліне ұқсайды.Күшейту тәсілі(металлобетонды құрсау әдісі).

 

    Қорытынды

     Қазіргі кезде құрылыста бұрын қолданыста болған материалдар қолданылады.Мұндай материалдар жаңа материалдар сияқты төзімді бола бермейді.Құрылысқа қажетті құрал-жабдықтарды алу қаражатты үнемдей алмайды.

Өртті болдырмау үшін,оның алдын алу шараларын біліп,оны  ұстанған жөн.

        Құрылыс конструкциялары және  ғимараттар мен салулардың апаттар  талдаулары көрсеткендей,атап өтілген  шарттардың бір немесе бірнешеуі  сақталмаған жағдайда ол жүйе  сенімділіктің төмендеуіне,ал көбінесе оның қирауына(істен шығуына)әкеледі.

         Құрылыс жүйелердіңсенімділігі  оларды жобалауда,тұрғызуда және  эксплутациясы  кезінде келесі