Дәрілерді қолдануда туындайтын аурулар

                  Дәрілерді қолдануда туындайтын аурулар

Жоспар:

I.Кіріспе

II.Негізгі бөлім

• Дәрілік заттарды... қолданбау

• Дәрілік заттарды дұрыс қолданбаудың зардаптары

III.Қорытынды

IV.Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Емдік немесе алдын ала емдеу мақсатында колланылатын заттар немесе олардың

қоспасы. Сот медицинасында дәрі-дәрмектер олардын әсер ету...ие болды. Өз-

өзіне қол салу мен өлтіру өлім...зор бірак барлық осындай жағдайларда

денсаулыққа зиян келтіру немесе өлімге душар ету негізгі мақсат болып

табылмайды. Негізгі сарын өзінікі сияқты, өзге біреудін мінез-

құлқына,допинг... бір аркылы, оны психотропты немесе есірткілік заттардың көмегімен

бағынышты, тәуелді...Дәрі-дәрмектер тудырған

әсерлер, көп жағдайда басқа қылмыстық әрекеттер кезінде, әсіресе автокөлік

қылмыстарында рөл Бұл... болмауы немесе шүғыл кажетдәрі-дәрмекті бермеу елеулі маңызға ие

болады. Дәрі-дәрмекпен улануды...тығыз байланысты. Оқиға орнында табылған дәрі қораптары мен

улану белгілері кұнды деректер бере де көп кезінде белсенді заттар мөлшерінің тым

аз болатыны соншалықты, зиянын тигізген компонентті ұзақ...ғана анықтау мүмкін болады

Дәрілік заттарды орынды қолдану

Денсаулық сақтау саласындағы кепілдіктер Қазақстан Республикасының

әлеуметтік саясатының маңызды  элементі болып табылады, сондықтан

медициналық көмекті басқару, медициналық  ала

жоспарлау, оның көлемдерін, құрылымы мен шарттарын келісу арқылы денсаулық

сақтау жүйесінің ресурстары мен...қамсыздандыруды басқару, бәрінен бұрын, формулярлық жүйе мен

медициналық қызметтердің экономикалық моделіне кіретін «дәрілік

стандарттарға» сүйенуі тиіс. Шектелген қаржылық ресурстар жағдайында науқас

үшін...азаматтарына кепілдік берілген

минималды (одан төмен медициналық көмек көрсетудің көлемі мен... жиынтығын оңтайландыру қажет.

Денсаулық сақтау ісінің шектелген қаржылық процесті дәрілік заттармен, жұмсау материалдарымен және

медициналық мақсаттағы бұйымдармен  орынды қамтамасыз ету мәселесі айрықша

өзекті және маңызды болып...ұйымының (БДСҰ) деректері бойынша:

• Барлық дәрілердің 50%-дан...сатылмайды және әрбір екінші пациент дәріні дұрыс

қабылдамайды;

• Дәрілерді шамадан тыс, жеткіліксіз немесе...және ресурстарды ысырапшылдықпен жұмсауға алып келеді;

• Барлық елдердің 50%-дан...ынталандыру

бойынша негізгі саясатты жүргізбейді;

• Дамыған елдерде мемлекеттік сектордағы пациенттердің кемінде 40%-ы

және жеке меншік сектордағы 30%-ы сәйкес ем алады;

• Дәрілік заттарды қолдануды жақсартуға құру мен ісі мен дәрілік

заттарды тиісінше жеткізіп беру секілді шараларды қиыстыру тиімді әсерін

тигізеді (осы кез...әсер орынды қолдану ұғымы дәрілік заттарды дұрыс және тиісінше

қолдануды... уақыттың тиесілі

аралығында тиісті дәрілік препараттарды дұрыс мөлшерлемесімен және олар мен

олардың қауымы үшін ең... дұрыс қолданбау

Бүкіләлемдік денсаулық сақтау ұйымының бағалауы бойынша барлық

дәрілердің жартысынан астамы тиісінше тағайындалмайды, босатылмайды... дұрыс қабылдамайды. Бұл қате

қолдану рецептуралық препараттар мен рецептісіз босатылатын дәрілерді

шамадан тыс, жеткіліксіз немесе тиісінше алып мәселелер төмендегілер болып табылады:

• полипрагмазия (дәрілік заттардың аса артық көлемін қолдану);

• антибиотиктер мен инъекцияларды тыс... клиникалық басқару принциптерін сақтамау;

• өзін өзі... дұрыс қолданбау адамдар үшін зиянды зардаптарға және

ресурстарды ысырапшылдықпен жұмсауға алып келе...... орнықтылық. Антибиотиктерді шамадан

тыс қолдану микробтарға қарсы препараттардың орнықтылығын күшейтеді,

дәрілердің көп мөлшері инфекциялық ауруларға қарсы... Обырды емдеудің көптеген хирургиялық процедурасы мен әдістері

инфекциямен күресу үшін қолданылатын антибиотиктерсіз мүмкін емес.

Орнықтылық аурудың ұзаққа созылуына, пациенттердің ауруханада ұзақ...алып...Дәрілерге қолайсыз реакциялар мен дәрімен емдеудегі қателіктер. Дұрыс

қолданбаудан туындаған дәрілерге......күшеюіне, азаптануға және өлімге алып

келеді.

•... сақтаудың ұлттық

бюджеттік қаржысының 10%-40%-ы дәрілерге жұмсалады. Дәрілерді өз қаржысына

алу адамдар мен олардың отбасылары үшін әжептеуір қаржылық тағайындамау мен дұрыс қолданбау кезінде

мемлекеттік және жеке қаржыдан миллиардтаған доллар ысырапшылдықпен

жұмсалады.

• Пациенттердің сенімін бұзу. шамадан тыс

қолдану олардың жетіспеушілігіне немесе қолжетімсіз бағамен сатылуына алып

келеді, нәтижесінде... дәрілерді

тиісінше қолданбаудан туындаған денсаулыққа қатысты нашар және негативті

нәтижелер де сенімді бұзуға алып келеді.

Дәрілік заттарды дұрыс қолданбауға қандай факторлар мүмкіндік... мен...дәріні

тағайындайтын тұлғаның тиісті диагноз қою кезінде оңтайлы шешім туралы

білімінің жоқтығы, клиникалық басқару принциптері секілді тәуелсіз

ақпараттың жоқтығы, пациентті одан әрі істі қарауының ықтималдығына байланысты қауіптің жоқтығы дәрілік

заттарды тиісінше тағайындамауға немесе тиісінше босатпауға алып келеді.

•... сәйкессіз, этикасыз

жылжытуы. Дәрілік заттарды тағайындайтындардың көпшілігі ақпаратты

клиникалық басқару принциптері секілді тәуелсіз көздерден емес, негізінен

фармацевтикалық Бұл тыс... сатудан түскен пайда. Көптеген елдерде бөлшек саудамен

айналысатындар дәрілерді рецептісіз тағайындап, сатады. Олардың табысы

сатылған ал бұл – дәрілерді, әсіресе,

қымбатырақ тұратын дәрілерді шамадан тыс қолдануға алып келеді.

•... Көптеген елдерде антибиотиктер секілді

рецептуралық препараттар рецептісіз еркін сатылады. Бұл өзі өзі емдемеуге және мөлшерлемесін сақтамауға алып

келеді.

• Медициналық персоналдың шамадан тыс... аз ғана уақыты бар, ал

бұл – диагнозды дұрыс қоймау мен дұрыс емдемеуге алып...тағайындайтындар дәрі-дәрмек саласындағы білімін

толықтыруға уақыты жоқтықтан әдеттегі... Құны қолжетімсіздігі. Құны бойынша дәрілер

қолжетімсіз болған жағдайда адамдар оны толық емдеу курсына қажетті көлемде

сатып ала алмайды немесе мүлдем сатып ала Оның берілмеген дәрілерді немесе өзінің туыстары мен достарына

тағайындалған дәрілерді алу секілді балама нұсқалар іздеуі мүмкін.

•... саясаттың жоқтығы. Барлық

елдердің жартысына жуығы дәрілік заттарды тиісінше қолдануды БДСҰ...Оған қолдану

мониторингі мен реттеу үшін тиісті шаралар мен инфрақұрылым, сондай-ақ

дәрілерді тағайындайтын денсаулық сақтау қызметкерлерін даярлау мен жақсарту үшін не істеуге болады?

БДСҰ әлемге саясат, құрылым, ақпарат пен білімнің көмегімен дәрілік

заттарды орынды қолдануды ынталандыру бойынша ұлттық бағдарламаларды... заттарды қолдану және олардың әсерінің мониторингісі бойынша

саясатты үйлестіру үшін... дайындау, бақылау және қолдау

бойынша фактілік деректерге негізделген... сатып алу мен шығындарды өтеу

үшін қолданылатын негізгі дәрілік заттар тізбесі;

• дәрілік заттарды қолдануды жақсарту бойынша мен үшін мен заттар бойынша комитеттер құру;

• жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу бағдарламаларына

фармакотерапия мен дәрілерді тағайындау саласындағы поблемалық оқытуды

қосу;

•...алу үшін қажетті шарт ретінде

үздіксіз медициналық білімді талап ету;

• медициналық мен үшін...жетерлік тәуелсіз және объективті ақпарат;

• дәрілік заттарға қатысты халықты ағарту ісі;

• дәрілерді тиісінше тағайындамауға алып келетін қаржылық...тұлға өзінің табысын арттыру үшін пайда

табу мақсатында оларды сататын жағдай);

• дәрілік заттарды жылжыту бойынша қызметті жүзеге...қамтамасыз ететін нормативтік –құқықтық

актілер;

• дәрілік заттар мен медициналық персоналдың бар болуын қамтамасыз ету

үшін тиісінше қаржыландыру.

Дамыған елдерде бастапқы медициналық-санитарлық көмек жақсарту үшін ең тиімді шешім білім мен медициналық

қызметтерді жеткізушілерді бақылау, тұтынушыларды ағарту ісі және дәрілік

заттарды тиісінше беру қиыстыру болып табылады.

Дәрі-дәрмек ақпараттық орталығы көрсетілімдер, қарсы көрсетілімдер,

мөлшерлемесі, жанама әсерлері, бағасы мен келіп түсетін...дұрыс қолданбау мен артық мөлшерленген

жағдайда қолданатын шаралар секілді аспектілер...провизорлар мен тұтынушыларға

заманауи ақпаратты ұсынады. Сонымен қатар Дәрі-дәрмек ақпараттық

орталығының бар болуы дәрілік заттарды орынды таңдау, алу... болып табылады.

Денені дәріге үйретудің үш түрі болады екен. –... өте Дәрілер арасында күшті тәуелділікті

тудыратын құрамында... бар бар. Мысалы,

морфин. Мұндай күшті әсері бар дәрілерді... түрі – заты бар...онсыз ағзаның

өздігінен жұмыс жасай алатындығына сенімсіздік таныту. Мұндай жағдайда ағза

бұл дәрілерге тез үйреніп, оның жеткілікті әсер алуы үшін көп... Көбіне бұған тыныштандыратын, аллергияға қарсы

және мұрынға тамызатын дәрілер кіреді.

Дәріге тәуелділіктің үшінші түрі –......алмайтын адамдармен кездескен... бұл... жөнінде ақыл айтып

әуре болмай-ақ қойыңыз.

Қандай дәрілер қауіпті?

Морфин – ертеден келе жатқан дәрі. Дәрігерлер көп уақыт оның әсер...білмей келді. Кейін

анықтағанымен, оны дәрілер қатарынан алып тастау... ауруды сездірмейтін ең (көбіне ісік ауруларына) қажет

құрал да Ақыл-есі дұрыс адам оны бей-берекетсіз

пайдалана бермейтіні анық.

Анальгин дәрісі:

Қызу түсіретін, бас ауруын жазатын қасиеті бар. Алайда бұл дәрі түрін жүрек

айныту өте 1991 жылы (ДДҰ) қолданбау туралы ұсыныс жасаған. Себебі ол адамды

жұқпалы инфекциядан иммунологиялық қорғанышсыз қалдыратын көрінеді. Осыдан

кейін әлемнің 39... дәрі

Қазақстанда әлі күнге дейін қолданылып келеді.

Парацетамол:

ДДҰ ескертуіне қарағанда, оның құрамында 150-ден астам антибиотиктер бар.

Осыдан барып оны жиі қолданатын адамның... зиянын тигізбейтіндей көрінгенімен, ағзаға тәуелділік тудыратын,

дәрігердің рұқсатынсыз дәріханаларда сатылатын кейбір дәрілер де бар. Бұл

дәрінің... керек. Өйткені оның құрамында

ағзаны уландыратын заттар болады. Соңғы......керектігі жиі көтеріліп жүр. Бірақ саудасы жүргенін

ойлайтын дәріханалар мұндай ескертпелерге аса... бірақ тәуелділік

туғызатын дәрілер де бар....... қосуға болады. Басымыз қатты ауырса пенталгин, ұйқымыз келмесе

корвалол іше рас қой. Кей......бар. Білгіштердің сөзіне еріп, жақсы деп

естіген дәріні де іше... қоятынымыз

да жасырын емес. Оған денені үйрету қиын... бір...пайдасы тиді. Осыдан кейін-ақ сол дәріні «жақсы көріп»

қаламыз, мақтаймыз, да сол...дәріге қалай

тәуелді болып қалғанымызды аңғармаймыз.

Дәрігерлердің айтуынша, бұл дәрілерді қабылдаған оған 10 болады екен. Сондықтан, құрамында кішкене де болса

есірткі заты бар қабылдаудан сақтанған жөн.

Құрамында кодеині бар препараттарға шектеу қойылды

Қазақстан Республикасында құрамында кодеині бар дәрілік заттардың 18 атауы

тіркелген.

Құрамында бар 7-еуі №20, Колд флакон 100 мл, Тетралгин № 10, Пенталгин-П®, Нурофен®

Плюс, Сантопералгин) 10.07.1998 жылғы «Наркотикалық, психотроптық заттар

мен прекурсорлар және олардың заңсыз мен тыс салу» заңымен бақыланады, ал қалған 11-і 21, 23, 24, № 27, Солпадеин № 28,

Солпадеин №12, Тетралгин® №10, Юниспаз №6, Антиспазм № 20, Коделак® фито

100 мл) бақылауға алынбаған.

Бақылауға бар...Юниспаз, Антиспазм, Пенталгин-П) дәрігердің рецептінсіз

босатылады.

2011 жылдың қараша айынан бастап Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау

Министрлігі... Пенталгин-П сияқты құрамында

кодеині бар дәрілік заттардың рецептсіз босатылуына тыйым салды.

Бұл шара бір қарағанда айтарлықтай зияны жоқ болып көрінетін құрамында

кодеині бар тыс «дәріханалық наркоманияның» таралып кетуіне байланысты қолға

алынды.

Дәрігер-наркологтардың айтуынша осындай дәрілік заттарды шектен тыс

қолдану және жүйе және галлюцинация және өзін-өзі өлтіруге алып келеді.

Сонымен қатар, ВИЧ инфекциясын, гепатитті жұқтыру қаупі жоғарылайды.

Құрамында кодеині бар дәрілік заттардан дайындалған наркотик тез

бейімделуге және 2010 жылдың қазан айында Великобританияның

дәрілік заттарды бағалау бойынша Медициналық Ұйымы (The Medicine and

Healthcare products Regulatory Agency - MHRA) дәрілік препараттарды қолдану бойынша пайда мен зияны ара-

қатынасын салыстыра оған тез... қабылдамауды, сонымен қатар қатаң түрде тек рецептпен

босатуды ұсынды.

Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында көптеген ауруды басатын, соның

ішінде бар заттар тіркелген және

қолдануға ұсынылған. Сол себепті құрамында кодеині бар көпқұрамды

препараттарды салу...игі шаралардың бірі болып табылады.

Адамның денсаулығын дұрыстау үшін қолданылатын дәрінің, керісінше, адам

денсаулығына қатерлі затқа  айналуы қорқынышты жайт.... сапасыз дәріні қолдану салдарынан 1000-ға жуық

жас нәресте БЦЖ вакцинасын салдыру кезінде зардап шекті. Осы секілді

лицензиясыз дәрілердің зардабы мемлекетке де орны... дәрі-дәрмек сапасы мемлекеттік тұрғыдан

бақылауға алынып, сапасы төмен, лицензиясы жоқ дәрі-дәрмек өндірушілер...жөн болғаны айқын. Қалай десек те, қоғамның басты байлығы

адам болса, адамның басты байлығы-денсаулығымызға өз... саласының мамандары жуырда 10 мың

препаратты тексеруден өткізген болатын. Жағдай жаға ұстатарлықтай. Сүзгіден

өткен дәрілердің 20 пайызы жарамсыз болып шыққан. Ең қорқыныштысы, дәрі сай кетіпті. Мамандардың тексеру қорытындысы мүлдем бөлек болып

шыққан. Жыл бері 20 адамның дәріден улану фактісі

тіркелген. Фармакологиялық бақылау басқармаларына дәріге байланысты 150-ден

астам шағым түсіпті. Сондай-ақ... анықталып отыр. Елімізде дәрі өндірісімен

айналысатын зауыттардың саусақпен санарлықтай екені белгілі. Енді солардың