Адамгершілік туралы педагогтардың пікірлері, адамгершілік тірбиенің мазмұны

в)    оқу-тәрбие  процесінің    практикасында   жеткіншек   ұрпақты  эстетикалық тұрғыда  тәрбиелеудің тарихи қалыптасқан өркениетті түрлері мен әдістерінің пайдаланылуы;

г)    халықтық  педагогика   идеялары   оқушылардың   іс-әрекетіне ғана емес, сонымен бірге оқудан тыс іс-әрекетіне де (факультативтік курстар; эстетикалық циклдер жөніндегі үйірмелер және т   б.) енгізілуі;

д)    мұғалімдердің білімін жетілдіру   институттары,   әдістемелік кабинеттер қазақтардық және республикада тұратын  басқа да халықтардың өркениетті  идеяларына  бағдар ұстай отырып,  педкадрларды қайта даярлауды жүзеге асыруы қажет.

Қазақ халқының өзге халықтармен сонау көне заманнан бергі мәдени байланысының даму жолын суреттейтін тарихи еңбектерге талдау жасау рухани-мәдени бағыттағы жетістіктер көрінісін, сондай-ақ орын алған олқылықтарды саралап көрсетуге мүмкіндік берді. біткендегіге мұндай көзқарас халықтар арасында бір-біріне деген сыйластық сезімін туындатады, интернационалдық қатынастың нығая түсуіне себепкер болады.

Республика мектептерінің, мүғалімдерінің, жеткіншектерге қазақ халқының тарихын, ізгілікті мәдени дәстүрлерін меңгеруге байланысты іс-тәжірибелеріне, оқу-тәрбие процесіне арналған әдістемелік-оқу құралдарына талдау жасау халық мұрасы: айтыс, ән, күй, сәндік-қолданбалы өнер, халықтың отбасы өмірі дәстүрлері бойынша жаңа дидактикалық кешендер (бағдарламалар, хрестоматиялар, әдістемелік нұсқаулар, бейнефильмдер, диафильмдер) жасауға түрткі болды.

Зерттеу барысында «Елім-ай» атты ән-күй бағдарламасы (екі бөлімі: «Домбырада ойнап үйрену», «Ауыз әдебиеті үлгілері»), әдістемелік нұсқаулар тәжірибе-эксперимент жүргізіліп жүрген мектептептердің (46) мақұлдауынан өтті. Осы оқу-әдістемелік құралдардың мақұлдануы оқушылардың рухани өрісінің кеңеюіне жәрдемдесті, күй өнеріне деген қызығушылықты, түсініктерді молайтып, күй сазын жүйрек сезімімен қабылдай білуге дағдыландырды.

Сондай-ақ «Әдеп және отбасы өмірінің психологиясы» курсының бағдарламасына жасалған толықтыру оның негізгі принциптеріи бұзбайды, қайта, теориялық қағидаларды ұғынықты, материалмен, фактілермен, мысалдармен нақтылай түседі. Сөйтіп, қазақ, орыс және басқа халықтар, олардың отбасы дәстүрлері арасындағы және, тұтас алғанда, жалпы адамзаттық қазына нормаларымен байланысты ашып көрсетуге мүмкіндік туғызады.

Әрбір тақырыпқа бөлінген сағат саны (34) және тақырыптарды топтау тиімділігіне қарай өзгертілуі мүмкін. Республика мектептерінің-облыстық, аудандық, аймақтық ерекшелігін және ұлттық құрамын ескере отырып, нақты тақырыптар мен материалдарға толықтырулар мен езгерістер енгізуге болады. Демек, ұстаздар алдында тұтас алғанда үлгі бағдарламага енгізілген толықтырудың жалпы бағытын ескере отырып, оларды барынша шығармашылықпен пайдалануға жол ашылады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН  ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

 

1. Әбенбаев С.Тәрбие теориясы мен әдістемесі. Алматы, «Дарын»-2004 ж.
2. Әбиев Ж.  Педагогика // Алматы, «Дарын» - 2004 ж.
3. Жарықбаев Қ.  Қазақ тәлім-тәрбиесі. Алматы «Санат» - 1995 ж.
4. Қалиев С. Қазақ этнопедагогикасының теориялық негіздері мен тарихы. Алматы «Білім»  2003 ж.
5. Мусаева С., Бегалиев Т. Жас ерекшелік педагогикасы, 2006 ж.
6. Нұғманова Х.  Халықтық педагогика құралдарын оқушыларға эстетикалық тәрбие беруде пайдалану.  Ұлт тағылымы // №2 / 2002 ж.
7. Сайлау қызы С. Ұлттық дәстүрді оқу үрдісінде қолданайық // Қазақстан мектебі, №7 / 2005 ж.
8. Сатыбалдина З. Ұлттық рухты көтерейік. Қазақстан мектебі №11-12 / 2001 ж.
9. Қоянбаев Ж.  Педагогика, Алматы – 1992 ж.
10. Табылдиев Ә.  Қазақ этнопедагогикасы.  Алматы – «Санат», 2001 ж.
11. Ұзақбаева С.  Өміршең өнер өрісі.  Алматы «Мектеп» - 1988 ж.
12. Ұзақбаева С.  Тамыры терең тәрбие // Алматы, «Мектеп» 1995 ж.
13. Т.А.Ильина."Педагогика". - Алматы, 1977.
14. Қ.Б.Сейталиев. Тәрбие теориясы. - Алматы, 1976.
15. И.А.Қайров "Адамгершілікке тәрбиелеу әліппесі". -Алматы, 1980.
16. К.А.Оразбекова "Иман және инабат". - Алматы, 1993.
17. Қ.Жарықбаев."Аталар сөзі, ақылдың-көзі". 1980.
18. А.Құнанбаев шығармаларының толық жинағы. — Алматы, 1954.
19. Ш.Құдайбердиев шығармалары. - Алматы,  1988.
20. Ы.Алтынсарин. Таңдамалы шығармалары.
21. Ыбырай тағылымы. — Алматы, 1955.
22. А.Байтұрсынов "Ақ жол". - Алматы, 1991.
23. Жүсіп Баласағұн "Құтты білік". - Алматы, 1986.
24. А.Көбесов "Әл-Фараби". -Алматы, 1971.
25. А.Ә.Измайлов. "Орта Азия. Қазақстан халықтарының халық педагогикасы. - Москва, 1991.
26. Ғылыми практикалық конференция материалдары. - Алматы. 1992.
27. "Ел аузынан". - Алматы, 1989.
28. Тәлім-тәрбие тұжырымдамасы. "Қазақстан мұғалімі". 5ақпан 1993.
29. М.М.Тілеужанов "Қазақ халықтың педагогикасының кейбір мәселелері". - Орал, 1992.
30. В.А.Сухомлинский. "Мектептің жас директорымен сырласу"..-Алматы, 1984.
31. В.А.Сухомлинский. "Бала жүрек жылуы". -Алматы, 1976.
32. В.А.Сухомлинский. "Коллективтің құдіретті күші".
33. Ж.Байжанова. "Қызым саған айтам".
34. Ж.Байжанова. "Ұлым саған айтам". - Алматы.
35. Г.Исаева. "Шаңырақ шаттығы". - Алматы, 1992.
36. Мерзімді баспасөз материалдары.