Матералтану

Пән бойынша оқу бағдарламасы (Syllabus)

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/37

 

Қазақстан Республикасының білім  және ғылым министрлігі

 

С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

 

Физика және аспап жасау кафедрасы

 

 

 

 

 

 

ПӘН БОЙЫНША ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ (Syllabus)

 

«Материалтану»

050716-«Аспап жасау» мамандығы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Павлодар

Пәннің оқу бағдарламасының  бекіту парағы (Syllabus)

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/38

        БЕКІТЕМІН

        ФМжАТФ деканы

      __________ Ж.Қ. Нұрбекова

      «___»____________2010 ж.

 

 

Құрастырған: доцент, ф.-м.ғ.к. _____________ Н.А. Испулов

 

Физика және аспап жасау кафедрасы

Пән бойынша оқу бағдарламасы

 

Материалтану

 

050716 «Аспап жасау» мамандығының күндізгі оқу түрі бойынша оқитын студенттерге арналған

 

 

Бағдарлама 2010 ж. __________ «____» бекітілген жұмыс бабындағы жұмыс бағдарламасының негізінде әзірленген

 

2010  ж.    «      » _____ кафедра отырысында ұсынылған

Хаттама №     .

 

Кафедра меңгерушісі ___________ Ш.К.Биболов

 

Физика, математика және ақпараттық технологиялар факультетінің оқу –әдістемелік кеңесімен құпталған  2010 ж. «____»_____________ хаттама №_____

 

ОӘК төрағасы _______________________ Ж. Ғ. Мұқанова

 

 

1 Оқытушулар туралы мәлімет

 

Испулов Нұрлыбек Айдарғалиұлы - ф.-м.ғ.к., физика және аспап жасау кафедрасының доценті - дәріс, зертханалық сабақтар.

Қабылдау сағаттары: А-313, сабақ кестесі бойынша консультациялар.

 

2 Пән туралы мәліметтер:

Материалтану

Курс  – 2

Кредиттер саны – 3

Өткізу  орны: ПМУ – дың бас корпусы

 

3 Пәннің жұмыс көлемі

Семестр	Кредиттердің саны	Аудиториялық сабақтардың түрлері  бойынша сағаттар						Студенттің өздік жұмыстың сағаттардың саны		Бақылау түрі
		Барлығы	Дәріс	Тәжір	зертх	студ.	жекеленген	Барлығы	СОӨЖ	емтихан
3	3	30	15	-	15	-	-	60	30

 

4 Пәннің мақсаттары мен міндеттері

Мақсаты:

«Материалтану»  пәнінің мақсаты негізгі электртехникадық материалдардың физикалық және химиялық қасиеттерін және конструкциялық материалдар технологиясын зерделеу және меңгеру болып табьшады.

Міндеттері:

Пәннің міндеттері олардың параметрлерінің  сыртқы әсерлерге және қор-шаған ортаның жағдайларына, конструкциялык материалдарды алу мен өңдеу технологиясына тәуелділігімен, материалдарда ток өту процесіне байланысты  олардың жіктелуімен танысу болып табылады.

 

5 Білімдеріне, машықтарына қойылатын  талаптар

Біліктілік  сипаттамасына сәйкес пәнді зерделеу нәтижесінде студенттер:

Конструкциялық, электртехникалық материалдарды  өңдіру технологиясы туралы, материалдардың жеке қасиеттерін есепке алғацда оларды өңдеу ерекшеліктері, оларды аспап жасауда қолдану салалары туралы, қолданылып жүрген материалдарды жетілдіру бағыттары, электртехникалык қүралдар мен жаңа материалдарды жасау жолдары туралы ТҮСІНІГІ БОЛУ КЕРЕК.

Аса кең таралған өткізгішті, жартылай өткізгішті, окшауланған және магниттік  материалдардың негізгі қасиеттерін  және нақты қолданылуын, осы материалдарды өңдеу технологиясын БІЛУ КЕРЕК.

Олардың электрлік, магниттік параметрлерін  және олардың қоршаған орта жағдайларына тәуелділігін есепке алғанда, электртехңикалық материалдардың түрлері мен маркаларын қолданудың нақты шарттары үшін таңдау жүргізуді, электртехникалық қүралдарды дүрыс пайдалануды, газ тәрізді қатты диэлектриктер мен толтыргыштарды таңдауды ЖАСАЙ БІЛУ КЕРЕК.

Өлшеуді орындаудьщ, нақты жағдайларда  болжанатын касиеттердің сипаттамаларын есептеудің, вр түрлі материалдарды сынау бойынша жүмыстарды үйымдастырудың практикалық дағдырларын ИЕЛЕНУ КЕРЕК.

Приборлар жасаудағы жаңа электртехникалык материалдарды  жасауда БІЛІКТІ БОЛУ КЕРЕК.

 

6  Пререквезиттер:

– Математика;

– Физика;

– Химия.

 

7 Постреквизиттер:

– автоматика негіздері

– электроника негіздері.

 

Пәннің тақырыптық жоспары

Нысан ПМУ ҰС 7.18.2/10

 

8 ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
№	Тақырыптардың атауы	Дәрістер	Зертх.	СӨЖ
1	2	3	4	5
1	Кіріспе	1	-	2
2	Материалдардың электрлік және магниттік  қасиеттері бойынша жіктелуі	1	-	4
3	Конструкциялық материалдар технологиясы	1	-	6
4	Өткізгіштік материалдар	2	5	8
5	Жартылай өткізгіштік материалдар	2	5	8
6	Диэлектриктер	2	5	8
7	Магниттік материалдар	2	5	8
8	Материалдардың физика-химиялық қасиеттері	2	5	8
9	Материалдардың механикалық қасиеттерінің  негізгі сипатгамалары	2	5	8
	Барлығы	15	30 (15)	60

 

9 Пәннің қысқаша мазмұны

Пәннің ұзақтылығы 15 апта, 3 семестрде оқытылады. Пәннің жалпы көлемі 90 сағат, олардың ішінде 30 сағат – аудиториялық, 60 сағат – студенттердің өздік жұмысына (СӨЖ) арналған.

Аудиториялық сағаттардың  үлесуі календарлық жоспарда көрсетілген.

 

10 Курстың компоненттері

 

10.1 Дәріс сабақтарының тізімі

Тақырып 1. Кіріспе. Электр техникасының дамуы электр техникасы материалдарының сапасын тұрақты жетілдіру және ең жетілген технология бойынша олардың шикізат жасау проблемалары.

Тақырып 2. Материалдардың электрлік және магниттік қасиеттері бойынша жіктелуі. Өткізгішті, жартылай өткізгішті және диэлектрлік материалдардың энергетикалық диаграммалары.

Тақырып 3. Конструкциялық материалдар технологиясы. Дайындамаларды құю және илемді деформациялау арқылы алу. Материалдарды дәнекерлеу, дәнекерлеу түрлері және материалдарды желімдеу, тетіктердің беттерін кесу арқылы, электр-физикалық және электр-химиялық тәсілдермен сырт пішінін құру.

Тақырып 4. Өткізгіштік материалдар.  Өткізгіштердің жіктелуі, негізгі параметрлері. Өткізгіштігі жоғары материалдар. Мыс пен алюминий қорытпалары.

Тақырып 5. Жартылай өткізгіштік материалдар. Жартылай өткізгіштердің жиктелуі. Қарапайым жартылай өткізгіштер.

Тақырып 6. Диэлектриктер. Диэлектриктердің жіктелуі. Негізгі қасиеттері. Газ тәрізді, сұйык, қатты диэлектриктердің жіктелуі. Әуе атмосферасының құрамдары, элегаз, перфторланған кемірсутектер. Мұнайлы майлар, синтетикалық сұйық диэлектриктер.

Тақырып 7. Магниттік материалдар. Магниттік материалдардьщ параметрлері. Магнитті-жұмсақ материалдар. Темір, болаттар, пермаллои, альсиферлер, магнитті-жұмсақ ферриттер. Магнитті-қатты материалдар.

Тақырып 8. Материалдардың физика-химиялық қасиеттері. Материалдардың ылғалдылық қасиеттері. Тығыздық. Анизотропия. Материалдардың коррозияға қарсы қасиеттері.

Тақырып 9. Материалдардың механикалық қасиеттерінің негізгі сипатгамалары. Қысу, керілу жөне иілу кезіндегі беріктік шегі.

10.2 Зертханалық сабақтар мазмұны

 

Тақырып	Мазмұны	Бақылау түрі	Орындау мерзімі
Материалдардың электрлік және магниттік  қасиеттері бойынша жіктелуі	Берілген тақырып бойынша ЗЖ қарастырылмаған	Жасау және қорғау	2 апта
Өткізгіштік материалдар	ЗЖ №1 Өткізгіштердің кедергісін оның геометриялық өлшемдері бойынша анықтау	Жасау және қорғау	4 апта
Жартылай өткізгіштік материалдар	ЗЖ №2 Диодтардың вольт-амперлік сипаттамасын зерттеу	Жасау және қорғау	7 апта
Диэлектриктер	ЗЖ № 3 Баллистикалық гальванометр көмегімен сұйық диэлектритердің диэлектрлік өтімділігін анықтау.          .	Жасау және қорғау	10 апта
Магниттік материалдар	ЗЖ № 4 Ферромагнетиктің Кюри нүктсесін  анықтау.	Жасау және қорғау	13-14 апталар

 

10.3 Студенттердің өздік жұмысының мазмұны

 

№	СӨЖ-дің түрі	Есептің формасы	Бақылау түрі	Сағаттағы көлем
1	Дәріс сабаққа дайындалу		Сабаққа қатысу	15
2	Үй тапсырмасын орындау	Жұмыс дәптері	Сабаққа қатысу	15
3	Зертханылық жумыстарға дайындалу	Керек кестелерді дайындау	ЗЖ рұқсат алу	7
4	Зертханалық жұмысының есебін дайындау және қорғау	Есеп	ЗЖ қорғау	8
5	Аудиториялық сабақтың мазмұнына  кірмеген материалды зерттеу	Конспект (и др.)	Жазба бақылау	10
6	Бақылау шараларға дайндау		МБ 1, МБ 2, коллоквиум (тестілеу және т.б.)	5
Барлығы				60

 

10.4 Студенттерге өзіндік оқуға арналған тақырыптар:

 

1 Тақырып  – Кіріспе

Жаңа электр техникасы  материалдары техникалық материалдар  ретінде пайдалануы мүмкін болатын  заттардың физикалық, механикалық  және химиялық сипаттамалары.

Ұсынылған әдебиет: [5], 113-155 б.

2 Тақырып  - Материалдардың электрлік және магниттік қасиеттері бойынша жіктелуі

Диамагнетиктерде, парамагнетиктерде, ферромагнетиктерде электрондық спиндердің таралуы.

Ұсынылған әдебиет: [5], 329-331 б.

3 Тақырып - Конструкциялық материалдар технологиясы

Тетіктердің беттерін жемірлі құрал-сайманмен өңдеу, тетіктерді өңдеу дәлдігі және бетінің кедір-бұдырлығы, типтік технологиялық жабдықтар мен құрал-саймандар. Арнайы материалдар.

Ұсынылған әдебиет: [5], 331-3373 б.

4 Тақырып  - Өткізгіштік материалдар

Жоғары омды қорытпалар. Қолдану облыстары. Терможұптарға арналған қорытпалар және оларға қойылатын негізгі талаптар.

Ұсынылған әдебиет: [5], 374-399 б.

5 Тақырып  - Жартылай өткізгіштік материалдар

Жартылай өткізгішті химиялық қосылыстар, жартылай өткізгішті кешендер. Ұсынылған әдебиет: [5], 400-416 б.

6 Тақырып - Диэлектриктер

Синтетикалық  шайырлар. Эпоксидті шайырлар. Талшықты материалдар. Балауыз тәрізді диэлектриктер. Илемді массалар. Қабатты пластиктер. Керамикалық материалдар.

Ұсынылған әдебиет: [5], 418-474 б.

7 Тақырып - Магниттік материалдар

Қоспаланған болаттар, ұнтақтардан жасалған магниттер, магнитті-қатты ферриттер. Магниттік материалдардың параметрлері.

Ұсынылған әдебиет: [5], 329-373 б б.

8 Тақырып - Материалдардың физика-химиялық қасиеттері

Жылу  өткізгіштік. Жылу сыйымдылық. Қызуға төзімділік.

9 Тақырып - Материалдардың механикалық қасиеттерінің негізгі сипатгамалары

Материалдардың  тұтқырлығы.

Ұсынылған әдебиет: [7].36-57 б., [7], 163-164 б.

 

 

 

 

 

 

«Материалтану» пәні бойынша СӨЖ және тағы басқа жұмыстарға 050716 «Аспап жасау» мамандығының күндізгі оқу түрі бойынша оқитын студенттерге арналған

бақылау шаралардың күнтізбелік графигі

 

Рейтинг 1									Барлығы баллдар
1 Межелік рейтинг
Апта	1	2	3	4	5	6	7	8
Максималды балл, оның ішінде бақылау турлері бойынша:	2	12	2	34	2	12	24	12	100
1. Дәріс сабақтары	2	2	2	2	2	2	2	2	16
2. Зертханалық             сабақтар				22			22		44
СӨЖ сабақтарын орындау (конспекттер)		10		10		10		10	40
Межелік бақылау 1								МБ  100	100
Рейтинг 2									Барлығы баллдар
2 Межелік рейтинг
Апта	9	10	11	12	13	14	15
Максималды балл, оның ішінде бақылау турлері бойынша:	2	37	2	17	23	17	2		100
1. Дәріс сабақтары	2	2	2	2	2	2	2		14
2. Зертханалық             сабақтар		20			21				41
СӨЖ сабақтарын орындау (конспекттер)		15		15		15			45
Межелік бақылау 2							МБ 100		100