ҚР МСЖ-да өнімдерге сертификаттау жүргізудің тәртібімен ережесі

 ЖОСПАР

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1 ҚР МСЖ-да өнімдерге сертификаттау  жүргізудің тәртібімен ережесі

1.1 ҚР МСЖ өнімдерді сертификаттау бойынша жұмыс жүргізудің төмендегі кезектілігі

ҚР МСЖ өнімдерді  сертификаттау бойынша жұмыс жүргізудің төмендегі кезектілігін анықтайды, қарастырады:

- Сертификаттау  жөніндегі органға өтініш берушісінің  өтініш беруі;

- Өтінішті қарау  нәтижесі бойынша шешімді өтінім  берушіге жолдау;

- Өнімді сертификаттау  бойынша жұмысты жүргізу үшін  өтінім берушімен сертификаттау орган арасындағы шартты рәсімдеу;

- Өнімдерді  сертификаттау бойынша жұмысты  жүргізуге татылған жұмысқа қатысушылар  мен сертификаттау жөніндегі  орган арасындағы шартты рәсімдеу;

- Мәлімдеген  өнімдерде іріктеу жүргізу, үлгілерін  (сынамасың) – (бұдан әрі үлгілер) біргейлестіру және оларды сынақ зертханасына (орталығына) тапсыру;

- Мәлімдеген  өнімдердің үлгілеріне сертификаттық  сынақ жүргізу және өтінім  берушіде кәсіпорында сапа жүйесін  бағалау (егер өтінім беруші  таңдаған сұлбасында көзделсе);

-  Алынған нәтижелерді  талдау және сәйкестік сертификаттау  (бұдан әрі сертификат) және лицензияны  беру мүмкіндігі туралы шешім  қабылдау;

- Сертификат беру және  ҚР МСЖ Мемлекеттік тізбесіне  сертификаттағы өнімді енгізу. Сертификаттау  жөніндегі орган мен өтінім беруші лицензиялық шартта рәсімдеуі;

- Өнімнің сертификатталған  қасиеттерінің тұрақтылығына және  сапа жүйесінің жұмыс істеуіне  инспекциялық бақылау жүргізу  (егер бұл сертификаттау сұлбасында  көзделсе);

- Өнімдерді сертификаттау  нәтижесі туралы ақпарат.

1.2 Өтініштерді беру және қарау.

 

4.2.1 Өнімдерді сертификаттау  өтінім беруші сертификаттау  жөніндегі органға жолдаған өтінімі  негізінде жүргізіледі. 

- Өнімдерге сертификаттау  жүргізуге арналған өтінім бланкысының  нысаны Б қосымшасында келтірілген.

- Сертификаттау сұлбасын  таңдау жөніндегі ұсыныстар В  қосымшада келтірілген.

- Өтінім берушіде осындай  орган туралы ақпарат және  оны қызықтырған өнімді сертификаттау  тәртібі туралы ақпарат жоқ  болса, ол оны ҚР Мемстандарта  және оның аумақтық органдарында алады.

1.2.2 Егер осы өнімді сертификаттау жөнінде бір неше орган болса, өтінім беруші оларды кез келгеніне өтінім беруге хұқылы.

1.2.3 Өтініш берілген сәтінде сертификаттау жөніндегі орган жоқ болса, өтінім ҚР Мемстандартқа жолданады.

1.2.4 Сертификаттау жөніндегі орган өтінішті алған және оны тіркеген сәттен бастап екі апталық мерзімде өтінішті қарау нәтижесі бойынша шешімді және мәлімделген өнімді сертификаттау бойынша жұмыс жүргізуге арналған шаруашылық шарты 2 данадан өтініш берушіге жолдайды. Шешім көшірмелерін шешімде көрсетілген өнімдерді сертификаттау жөніндегі жұмысқа қатынасуын жолдайды.

- Өтінішті қанағаттандырудан  бас тартылған жағдайда сертификаттау  жөніндегі орган өтінім берушіге  шешіммен бірге оған тиімді  барлық құжаты қайтарылады.

- Өнімді сертификаттауға  арналған өтініш бойынша шешімнің  бланкысының ұсынылған нысаны  Г қосымшасында келтірілген.

1.2.5 Өнімді сертификаттау жөніндегі жұмысты жүргізу шартарымен келіскен жағдайда өтінім беруші қол қойылған шаруашылық шартын бір мауасын шартта көрсетілген көлемдегі авансты сертификаттау жөніндегі органды есеп шотына енгізу туралы төлем тапсырмасымен көшірмесімен бірге сертификаттау жөніндегі орган талдайды.

- Сонымен қатар  өтінім беруші мәлімделген өнім  үлгілеріне сынақ жүргізу тапсырылған органмен қажет жағдайда оны өткізу мерзімін келіседі.

1.3 Өнім үлгілеріне іріктеу жүргізу

1.3.1 Мәлімделген өнімдер үлгілеріне іріктеуді сертификаттау жөніндегі орган және оның тапсырмасы бойынша шаруашылық шарт негізінде ҚР Мемстандарттың аумақтық органы жүргізеді.

- Үлгілерге  іріктеуді жүргізуді сертификаттау  жөніндегі орган өтінім берушінің  өзіне тапсырма алады. Бұл жағдайда  үлгілерді іріктеуді мүлделі  емес ұйымдар өкілдер санатынан өтінім беруші бұйрығымен тағайындалған кемінде үш адамдық құзыретті комиссия өткізеді. Іріктеу актісіне комиссия мүшелері қол қояды және өтінім беруші кәсіпорынның басшысы бекітеді. Комиссия мүшелерінің жұмысын өтінім беруші төлейді.

1.3.2 Алынған үлгілер көлемі (іріктелім көлемі), оларды іріктеу, біргейлестіру және сақтау әдістемесі мәлімделген өнімнің нормативті технологиялық құжаттамасында мазмұндалған талаптарға сәйкес келуге тиіс. Мұндай құжаттар жоқ болған немесе олардың талаптары жеткіліксіз болған жағдайда үлгілерді іріктеу сертификаттау жөніндегі орган қабылдаған әдістерінен немесе өзге құжаттар бойынша жүргізіледі. Шешімге өтінішті қанағаттандырудан бас тартуды негіздеген ерікті нысандағы түсініктеме жазғандағы қосып ұсынылады.

- Алынған үлгілердің  құрылымы, құрамы және даярлау  техникасы үлгісі тұтынушыға (тапсырушыға жеткізілетін мәлімделген өнімдегідей (үлгілердегідей болуға тиіс).

- Үлгілерді  іріктеу актілерімен рәсімделеді.  Оның ұсынылған нысаны Д қосымшасында келтірілген.

1.3.3 Өтінім беру.

Тиісті тәртіппен  біргейлестірілген буып-түйген және сүргіштелген (егер бұл қажет және мүмкін болса) іріктелген үлгілерді оны алған қызметкердің (комиссия мүшесінің) қатысуымен іріктеу актісімен және оған тігілген техникалық құжаттамасын есептелген данасын сынақ зертханасында (орталығына) тапсырады. Техникалық құжаттаманы құрамы мен мазмұнның сертификаттау жөніндегі орган анықтайды.

1.4. Сертификаттау мақсатында сынақ жүргізу.

1.4.1 Сынақ зертханасы (орталық) өтінім берушімен келісімді мерзімді мәлімделген өкім сынақ жүргізеді.

1.4.2 Сынақ нәтижелер оң болса да сынақ зертханасы сертификаттау жөніндегі органға сынақ хаттамасын жолдайды. Оларды хаттама данасын сертификаттау орган анықтайды. Сынақ хаттамасының нысаның ИСО/МЭК 45 басшылығын ережелерін ескере отырып сертификаттау жөніндегі орган белгілейді.

Сынақ хаттамасында сынақ зертханасында ҚР МСЖ тіркелгендігі немесе мойындағандағы және сынақтың тіркеу мойындау шартына сәйкес жүргізілгендігі мәлімдемесі қарастырылуға тиіс.

1.4.3 Бір көрсеткіші бойынша сынақтың нәтижелері теріс болып шықса өнімді сертификаттау мақсатындағы сынақ тоқтатылады.

- Жағымсыз нәтиже  бойынша ақпараты сынақ зертханасында  сынақ хаттамасымен бірге өтінім  берушіге ҚР Мемстандарты аумақтық  органына және өтініштің күшін  жоятын сертификаттау жөніндегі  органға жолдайды.

1.4.4 Өтінім берген сәтте өтінім берушіде ҚР Мемстандарты аумақты органның өкілі алған және ҚР МСЖ тіркелген немесе мойындалған зертханада сынақта өткен мәлімделген өнімдердің сынағының хаттамасы болған жағдайда сынақ сертификаттау жөніндегі органы шешімі бойынша жүргізілуі мүмкін.

1.4.5 Егер нормативті құжаттармен үлкен шығынмен уақытқа сондай-ақ тасымалдануы үшін және тапсырыс бойынша жасалған. Бұйымдарға байланысты сынақ белгіленсе, алғашқы сынақтарды жүргізу күрделі болса, ал үлгілерді іріктеу қымбатқа түсе сертификаттау жөніндегі орган сертификат сынақтарында сертификаттау жөніндегі орган өкілімен қатысумен өндіріс процесі кезінде жүргізілетін сынақтармен бірге өткізу туралы шешім қабылдай алады.

- Мұндай жағдайларда  сынақ жүргізетін техникалық  құралдар міндетті түрде тексерілуге  және аумақтық ЦСМ белгіленген тәртіппен аттестациялауға тиіс.

1.5 Сертификаттау сапасын қамтамасыз  етуінің жалпы критерийлері

 

Сертификаттау – ақиқаттық  және құмарсыздық сапаларын иемденуі керек.

Сәйкестіктің бағалану ақиқаттығы нормативті құжаттаманың сертификат объектілерінің талаптары сертификат мүшесінің техникалық құзырлығы мен сынау зертханалары арқылы анықталады.

Сертификат нәтижелерінің  құмарсыздығы сертификаттау мүшесінің  тәуелсіздігінен және өндірістің сынау  зертханаларынан, өнімді тұтынудан  және қызметтерден тұрады.

Бұл екі критерий сертификаттауды  жүргізудің сапасын қамтамасыз ету  болып табылады. Осы критерилердің  механизмі “сапа қамшысында” (10.7-сурет) көрсетілген. Ол өндіріс өнімінің элементтерінің толық ара қатынасын, процесстер мен қызметтерді білдіреді, олар сапаға байланысты болып келеді.

Маркетинг кезінде және сертификаттау сапасын зерттеуіне сұраныс талдау және сертификат жүйесінің  таңдауымен байланысты болады, сәйкестікті  бағалауын өткізу ережелерімен келісіп, сертификат мүшесінің өкілеттеу облысын анықтау және сынау нәтижелерінің мәселелерін ұмытпау керек және сонымен қатар, нақты өнім түрлерін сертификаттау мен әр елдегі қызмет көрсетулер.

Сертификаттау процесін жобалау кезеңінде сапаға әсер ететін факторларды қарастырады: клиент усынысы, заңды талаптар, ұйымдық, техникалық, ғылыми-әдістемелік және тағы басқалар.

Ресурстар өздеріне сынау  зертханасындағы сертификаттау  мүшесінің бар болуын қаратады: маман  қызметкерлері, дайын әсер, нормативті құжаттамалардың фондтары, өлшеу  құрылғылары, сынау және бақылау, оргтехникалар.

Сертификаттау процестері ақиқаттықты және сертификат құмарсыздығына қамтамасыз етеуге сенімділігін өңдейді. Барлық процесстерді ішкі және сыртқы сапа жұмыстарын өткізуге мүмкіндік  болатындай жоспарлау керек, корректіленетін мейрамдар. Ең маңыздысы іс жүргізу және барлық процестерді құжаттау, құпиялы ақпаратты қамтамасыз ету және тағы басқалар.

Сертификаттауды өткізу сертификаттау жүйесінің ережелерімен сәйкес өткізеді, оған сүлбе таңдап алынады және сертификат мүшесінің ішкі инструкциясынан немесе сынау зертханаларынан.

Процестерді бақылау  бағасының сәйкестігін өткізбесе, сертификат сапасын қамтамасыз ету  мүмкін емес. Ол ішкі және сыртқы бақылаудың периодтық жүйесіне қол жеткізеді.

Сертификат сәйкестігін  тіркеу кезінде және сәйкестік белгісін қолдану құқығы бар лицензиясы пішінге деген талап және мазмұні сақталуы керек, олар олардың ақпараттары мен мәнділігінің max-ығын қамтамасыз етеді. Әрбір сертификатта мыналар болу керек: сертификат объектісін атауы, нормативті құжаттама, ол соған сәйкес болуы керек, сертификат мүшесінің атауы, сертификат беруі керек, берілген уақыты, жұмыс мерзімі және сонымен қатар, мүмкіндігінше сертификат мүшесін өкіметтілігі.

Сертификатталған қызмет сапасы келесі элементтермен анықталады:

• сертификатталған өнімнің тізілімін жүргізу, қызмет көрсету, сапа жүйесі, қызмет. Тізілім  сертификат объектісіне қажетті ақпаратты устау керек және ол қолданушының кең шеңберіне қол жеткізілетіндей болуы керек,
• сертификат мүшесінің жақтауымен сертификатталған өнімнің инспекциялық бақылауы,
• сертификаттау мүшесінің ақпататты қызмет көрсетуі, сертификатталған нәтижелері туралы жалпы мәліметтерімен қорытындылануы, сертификаттауды жүргізу тәжірибесі мен қызықтырылған құрылымдар арасындағы алмастыру.

Сертификаттың жұмысының мерзімінің өтуімен сәйкес өтініш беруші жаңа сертификаттау шешімін қабылдауына болады.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                                                   

                                                                     

 

 

 

 

                                                               

1 – сурет.

1.6 Бұйымның сапасының экономикалық негіздемесі

 

Өнім сапасы тұтынушыға оның сұранысын қанағаттандыруына, өнімге сенімділігіне және шығыстың экономикасына кепілдеме беруі керек. Бул қасиеттер өндірісті өндіруші қызметінің процесімен қалыптасады. Олармен бірге өнім жоспарланудан бастап жалға алуға дейінгі қасиеттерін сипаттайды. Ол сапа принципін нақтылауға рұқсат береді және оны қашан, қай кезде бұзуына болатынын тексереді. Сапа кепілдемесі техникалық, технологиялық, экологиялық, эргономикалық, экономикалық және басқа көрсеткіштер болып табылады, олар тұтынушының сураныстарын қанағаттандыруын қамтамасыз етеді.

Бұл көрсеткіштерде сапалы білдірулер және сонымен қатар, өнім сапасының жоспарлы, фактылық және критериалді түрлері бар. Кәсіпорынның қызметінің барлық кезеңдерін элемент шығындары басқарады.

Өнімнің сапасымен байланысқан  шығындарды, ғылыми-техникалық, басқармалық  және өндірістік түрлеріне болуге болады.  Ғылыми-техникалық және басқармалық түрлері өндірістің шарттарын сапалы өнімдермен қамтамасыз етеді, өндірістің шығындарының көлемі мен бар болуын анықтағаннан соң. Өндірістік шығындар өз ішінен материалды және техникалық, енбектік болып үш түрге бөлінеді.

Шығындар түрлерін басқару мақсатымен базалық және қосымша шығындарды айырмалылығын айырады. Ақаулы шығындарды және оларды дұрыстауын бөлек қарастырады.