Тақырыбы: Фирманың
тауар саясаты
Жоспар:
1.Тауар ассортиментін жоспарлау
2.Жаңа тауарды жоспарлау
3.Тауар сапасы мен бәсекеқабілеттілігі
4.Тауар белгісі және оның оралуы
1.Тауар ассортиментін
жоспарлау
Тауар ассортиментін жоспарлау,құру
және басқару маңыздылығы өздерінің өндіріс
мүмкіндіктеріне қарай делгілі тұтынушылардың
талаптарын қанағаттандыру үшін, нақты
тауарлар жиынтығын ұсынуға бағытталған.
Тауар ассортименті дегеніміз- кәсіпорын өндіретін белгілі
тауардың барлық түрлер жиынтығы.
ассартименттк топтарына байланысты
бөлінеді.Тауар ассортиментін мынадай
Тауар түрлі функционалды және оның сапасына,бағасына
және түрлі көрсеткіштермен сипатталады:
1. Ассортимент ені.
Бұл асортимент тауардың саны болып табылады.
2. Ассортимент тереңдігі.
Әр ассортимент топтағы жайғасым
саны.
3. Ассортименттң салыстырмалылығы.
Бұл тұтынушы көз қарасынан
қолдануынан тарату арналарынан туындайтын
ара қатынастар.
Ассортиментті қалыптастыру
жүйесі келесі негізгі жағдайлардан тұрады:
1. Нарыққа сәйкес тұтынушылардың
іс- әрекет ерекшеліктері және
берілген немесе нақты тауарды
қолдану тәсілдерін талдау,тұтынушылардың
перспективті және ағымдық қажеттіліктерін
анықтау.
2. Бәсекелестер іс-әрекетін
бағалау
3. Тұтынушылар талаптарына
сәйкес тауар ассортиментін өңдеу
4. Рентабельділік , өзіндік
құн , баға элементтерін ескеріп,
өндіріс мүмкіндіктерін үйрену
5. Негізгі көрсеткіштер
бойынша потенциалды тұтынушылар
есебімен өнімдерге тәжітибе
жүргізу
6. Тауар ассортиментін
басқару және жоспарлау
2.Жаңа тауарды
жоспарлау
Жаңа тауар дегеніміз
– қолда бар тауарларға қарағанда жаңа
тұтыну қасиеттерімен ерекшеленіп,нарыққа ұсынылатын
жаңа өнімдер.
Жаңа тауарды жоспарлау процесі
төмендегідей сатылардан тұрады:
1. Идея жинау сатысы.
2. Өнімді бағалау.
3. Тұжырымдаманы тексеру.
4. Экомомикалық талдау.
5. Өнімді шығару.
6. Байқау маркетингі.
7. Коммерцияға енгізу.
Әрбір компанияда жаңа тауарды
өңдеу процесі жеке ұйымдастырылады.Кең тараған
ұйымдастыру фирмалары төмендегідей:
1.Өнімдер бойынша
менеджерлер.
Идеяларды қалыптастыру
жауапкершілігіне ие болады.Проктика бойынша
бұл жүйенің көптеген кемшіліктері бар.Әдетте
менеджерлер тауар линиясын қамтамасыз
ету мәселелеріне ие болып, жаңа тауарларды
өңдеу процесіне аз көңіл бөлді.
2.Жаңа тауарлар бойынша менеджерлер.
Қаржылық мүмкіндігі
жоғары компанмяларда мұндай қызметкерлер
жұмыс атқарады.
3.Жаңа тауар бойынша
кеңесшілер.
Көптеген компанмяда
жоғары басшы мүшелерінен құралған жаңа
тауар бойынша ұйымдастыруда, құрау негізінде
кеңестер жүргізіледі.
4.Жаңа тауар бөлімдері.
Ірі компанияларда жаңа тауар
бойынша бөлімдер жұмыс атқарады.Жаңа тауарларға практика жүзінде
бақылаулар жүргізу және коммерциялық
негізінде өндіріске енгізу б.т
3.Тауар сапасы
мен бәсекеқабілеттілігі
Тауардың сапасыжәне бәсеке
қаблеттілігі қазіргі әлемде барлық фирмалар
көп көңіл бөлетін элемент болып табылады.
Бұл мәселелерге әр елдің
экономикалық және әлеуметтік өміріне
байланысты.себебі:сапа және бәсеке қаблеттілік
деген ұғым әр елдің өндірушінің тауарлармен
қызметтерді өңдеу , өндіру ,өткізу мүмкіндіктерінің
жиынтығын анықтаушы көрсеткіш б.т.
Сапа дегеніміз
– Ұлттық экономикалық даму
серпмен деңгейінен бастап,әр шаруашылықтың
бірлікте сапаны құру процесін басқару
мен ұйымдастыруды көрсететін синтетикалық
көрсеткіш.
Нарықты эконоимка жағдайында
өнімніңбәсеке қаблеттілік процесі маңызды
б.т.
Тауардың бәсеке
қабілеттілігі дегеніміз- өнімнің нарықтағы табысын
анықтайтын тұтыну және құнды сипаттаманың жиытығы.
Тауардың бәсеке қаблеттілігін
басқа тауарлар мен салыстыруға болады.
Сондықтан нақты нарықта және
сату уақытына байланысты параметрлер
санын анықтау керек.
4. Тауар белгісі
және оралуы
Тауар таңбасы дегеніміз
басқа тауарлардан оны айыру үшін,қабылданған
тәртіпке сәйкес тіркелген тауарға берілген
белгі болады.Ол сурет,рәміз(символ),біріккен
әріптер немесе цифрлар сипатында болуы
мүмкін.
Таңбалық ат дегеніміз атаулы
тауардың таңбасының бөлімі.
Таңбалық бергі деп. суреттеп
белгіленген тауар таңбасының бөлімін
айтады
Тауар белгісі дегеніміз
заңға сүйенген (құқықтық)қорғаумен қамтамасыз
етілген тауар таңбасының бір бөлімі.Тауар
белгісі 1883 жылы Париж конвенциясында
бекітілген өндірістік меншіктің бір
түрі деп. те атайды.Ол коммерциялық жарнамамен
қатар,бәсекенің маңызды Турін құрайды.Жоғарыда
көрсетірген конвенциядан бөлек тауар
белгісінің құқығын қорғау мақсатымен
1981 жылы өткен Мадрид конвенциясындағы
тауар белгісінің халықаралық тіркеуінде
және 1981 жылы өткен тауар белгісі жайындағы
шартқа Ресейде қатынасқан.”Тауар бергілері,белгінің
қызмер көрсетуі,тауар өндірушінің аты”деген
эаң Қазақстан Республикасында да бар.
Тауар белгілерінің тіркелуі
бәсекелестермен бәсекеге түсу,жарнама
жасау,тұтынушылардың және олардың коммерциялық
құрылымымен Тансу үшін ғана қажет емес,ол
бастр түрде тауар белгілеріне лицензия
сару мүмкіншілігі үшін қолданылады.
Таңбалық белгінің төрт түрі
бар:
1 Фирманың аты - ол міндетті
түрде айтырған әріп,сөз немесе әріптер
және сөздер тобі
2. Фирма белгісі –
көрінетін символ,сурет немесе
айырмашылығы бар түстер
3. Саудалық бейнесі
– жекелеген сауда таңбасы
4 .Сауда белгісі –
фирма аты,фирма белгісі,сауда
бейнесі.
Тауардың оралуы – оны салатын
ыдысқа немесе қорапқа орайтын затқа байланысты.Тауардың
ішкі және сыртқы оралу болады.
- ішкі оралуы дегеніміз
тауардың салынған тікелей ыдысы.
- сыртқы оралу дегеніміз
тауарды қорғау үшін орайтын
және тауарды тікелей қолдануға
дайындау кезінде алынып тасталынатын
материал
Тауардың оралу мынадай қызметтер
атқарады:
1. Тауардың бұзылуы
мен бүлінуінен сақтайды.
2. Тауарды көлікпен
тасмалдауды,тиеуді және түсіруді
жеңілдету үшін бөлшектейді.
3. Тауарды сату үшін
салмағы мен көлемін оңтайландыруды
қамтамсыз етюді.
4. Жарнама жасау үшін
қолданады.
5. Қоймаға тауарды синап
қоюды жеңілдетеді.
Ораудың сыртқы безендірілуі
мен ақпарат құралы ретінде пайдалануы
маңызды қызмет атқарады.
Тауардың оралуына қойылатын
талап тар:
- тауардың өзіндік түп нұсқасын
және патентін қорғау
- оралған ыдыстың өзін басқа
мұқтажға қолдану мүмкіндігі
- сатып алушыға эстетикалық
әсер ету
- орауға кеткен шығындардың
неғұрлым төмен болуы
- тауардың сапасын сақтау
талаптарын орындау
Қолданылатын әдебиеттер
1. ЗаконР.К “О ценооброзовании
в Р.К ”Алматы,1995
2. Закон Р.К “О защите
прав потребителей”Каз.Правда.1991
3. Закон Р.К “О стандартизации
и сертификации”Каз.Правда.1991
4. Закон Р.К “О товарних
знаках,знаках обслуживания и наименованиях,лист происхождения
товаров”Каз.Правда.1993
5. Ф.Котлер”Основы маркетинга”-М.Прогресс,1990
6. С. Сатыбалдин “ Маркетинг
нарықтану “Алматы , 1999
7. Қ.Қожаназаров “Маркетинг
негіздері” Алматы, 1995
8. Н. Романова “Маркетинг
” Москва ,1996
9. Ф.Котлер “Маркетинг Менеджмент
”Санкт - Петербург
10. Ф.Котлер “Основы маркетинга”М,Прогресс,1996
11. А.Қамшыбаев,А.Баймағамбетова
“Халықаралық маркетинг”Алмати,2003
12. Ф.Котлер “Маркетинг негіздері”професор
М.Ізбасардың жалпы редакциялануымен
ағылшын тілінен аударылған.Алматы,Жазушы,2000