Сальмонеллездердің эпидемиологиялық көрсеткіштері

С. Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті

 

Презентация

 

Тақырыбы: “ботулизм кезіндегі шаралдың стандарттары және алгоритмдері.

Сальмонеллез кезіндегі шаралардың стандарттары және алгоритмдері

“

 

 

 

                                                                                         Орындаған: Бекенова Диляра

                                                                                         Факультет: ҚДС

                                                                                         Курс:V

                                                                                         Топ: 508 – 2

                                                                                         тексерген: Жақан Ж.ж.

                                                                                        

 

 

Алматы 2013ж.

 

Жоспар:

 

І. Кіріспе 

ІІ. Негізгі  бөлім

1. Сальмонеллездердің эпидемиологиялық көрсеткіштері;
2. Сальмонеллездің клиникалық жіктелуі және диагноз қоюдың клиникалық критерилері
3. Сальмонеллезге диагноз қоюдың зертханалық критерийлері:
4. Эпидемиологиялық тексеру және сальмонеллездердің эпидемиялық ошағындағы шаралардың алгоритмі:
5. Эпидемиологиялық тексеру және сальмонеллездердің эпидемиялық ошағындағы шаралардың алгоритмі:
6. Ботулизм пайда болуының эпидемиологиялық алғышарттары
7. Ботулизмнің клиникалық түрлерінің жіктелуі:
8. Ботулизмге зертханалық диагноз қою критерийлері:
9. Ботулизм ошағында санитарлық-эпидемиологиялық тексеру жүргізу және санитарлық-эпидемиологиялық, эпидемияға қарсы шараларды ұйымдастыру алгоритмі
10. Ботулизмге санитарлық эпидемиологиялық қадағалау және алдын алу шараларының алгоритмі:

ІІІ. Қорытынды 

Кіріспе

 

Сальмонеллездер – Salmonella туыстастығының көптеген өкілдерімен туындалатын, көбінесе шұғыл ағымда өтетін, барлық жерлерге таралған, нәжісауыз механизмімен беріліп, асқазанішек жолдарын зақымдайтын, жиірек жағдайда гастроэнтерит немесе гастроэнтероколит түрінде көрінетін, сирек сүзекке ұқсас немесе сепсистік варианттарда байқалатын, клиникалық ағымының полиморфтілігімен сипатталатын, яғни бактериялар ыдырағандағы бөлінетін эндотоксинге байланысты уланудың ауыр түрде өтуіне және сальмонеллалар бөлетін энтеротоксинге байланысты диарея және организмнің сусыздануын шақыратын су электролиттік алмасудың бұзылуына, сонымен бірге симптомсыз транзиторлы және созылмалы бактерия тасушылыққа әкеліп соғатын жұқпалы аурулар

Сальмонеллездердің эпидемиологиялық көрсеткіштері:

 

Зооноздық сальмонеллез

 

Антропоноздық сальмонеллез ауруханаішілік сальмонеллез

Зоонозды сальмонеллез:

 

этиологиясы	көп
Инфекция резервуарлары	Негізінен ауыл шаруашылық малдары; Шошқалар; құстар
Берілу жолдары	Тағамдық; Тұрмыстық; сусирек
Қауіпқатер топтары	Көбінесе ересек балалар мен жасы алпыс жастан асқан қарттар; Ауыл тұрғындарына қарағанда қала тұрғындары сезімтал

Антропоноздық сальмонеллез:

 

Этиологиясы	S.typhimurium; S.enteritidis; S.haifa; S.infantis; S.panama
Белгілері	Антибиотиктерге полирезистенттілігі; Дезинфектенттарға тұрақтылығы; Адамдарға, әсіресе нәрестелерге жоғары вируленттілігі
Негізгі инфекция көзі	Науқас адам; бактериятасымалдаушы
Берілу жолдары	Тұрмыстықаурухана қызметкерлерінің қолы мен науқастарды күту заттары; Сулық; Ауа шаңдық; жасанды

Антропоноздық сальмонеллез:

 

Қауіп-қатер факторлары:

• Жас балалар және қарттар;
• Қарқынды емдеу және реанимация бөлімінде болу және осы бөлімдерде жағдайы ауыр науқастардың көп болуы, оларға инвазивті тексеру әдістерін қолдану;
• Операциялық іс әрекеттер;
• Пациенттің иммундық жағдайының өзгеруіне әкеліп соғатын химиялық препараттар және антибиотиктермен, гормондармен белсенді емдеу

Сальмонеллездің клиникалық жіктелуі және диагноз қоюдың клиникалық критерилері:

 

• Гастроинтестиналдықжергілікті:
1. Гастриттік сирек кездеседі;
2. Гастроэнтериттік
• Генерализацияланған жайылмалы:
3. Гастроэнтероколиттік;
4. Сүзек тәріздісирек;
5. Сепсистікөте сирек
• Бактериятасымалдаушылық:
6. Жіті бактерия бөлушілік;
7. Транзиторлық бактерия бөлушілік;
8. Созылмалы бактерия бөлушілік

Сальмонеллезге  диагноз қоюдың зертханалық критерийлері:

 

ДИАГНОЗ ҚОЮ ӘДІСТЕРІ	ЗЕРТТЕЛЕТІН МАТЕРИАЛ	ДИАГНОЗ ҚОЮДЫҢ МАҢЫЗДЫ КРИТЕРИЙЛЕРІ
БАКТЕРИОЛОГИЯЛЫҚ	НӘЖІС, ҚАН, ЗӘР, ҚҰСЫНДЫ МАССАЛАР, АСҚАЗАН ЖӘНЕ ІШЕКТІҢ ШАЙЫНДЫ  СУЛАРЫ, ТАМАҚ ҚАЛДЫҚТАРЫ, ЫДЫСТАН, ҚОНДЫРҒЫЛАРДАН ЖӘНЕ ЗАТТАРДАН АЛЫНҒАН ШАЙЫНДЫЛАР, ҚАБЫНУ ОШАҒЫНАН АЛЫНҒАН ІРІҢ ЖӘНЕ ЭКССУДАТ	МІНДЕТТІ ТҮРДЕ БАЙЫТУ ОРТАЛАРЫН ЖӘНЕ БІРНЕШЕ ДИФФЕРЕНЦИАЛДЫ ДИАГНОЗ ҚОЮҒА АРНАЛҒАН ОРТАЛАРДЫ ҚОЛДАНУ; САЛЬМОНЕЛЛАЛАРДЫ, ОЛАРДЫҢ СЕРОВАРЛАРЫН, БИОВАРЛАРЫН ИДЕНТИФИКАЦИЯЛАУ ҮШІН БИОХИМИЯЛЫҚ ТЕСТТЕРДІ ЖӘНЕ МОНОВАЛЕНТТІ АДСОРБЦИЯЛАНҒАН О ЖӘНЕ Н САРЫ СУЛАРДЫҢ, О САЛЬМОНЕЛЛЕЗДІК БАКТЕРИОФАГ ЖИЫНТЫҒЫН ПАЙДАЛАНУ; ЖІТІ, ТРАНЗИТОРЛЫҚПЕН БІРГЕ, СОЗЫЛМАЛЫ БАКТЕРИЯ ТАСЫМАЛДАУШЫЛЫҚТЫ БАКТЕРИОЛОГИЯЛЫҚ ДӘЛЕЛДЕУ МІНДЕТТІ БОЛЫП САНАЛАДЫ; БАКТЕРИОЛОГИЯЛЫҚ ДИАГНОЗ ҚОЮДЫҢ ТИІМДІЛІГІ АНТИБАКТЕРИЯЛЫҚ ЕМ ҚОЛДАНУ ФОНЫНДА ТӨМЕНДЕЙДІ; ТГАР, АР

ИММУНОЛОГИЯЛЫҚ	ҚАН САРЫСУЫ	Серологиялық әдістер көбінесе диагнозды ретроспективті дәлелдеу үшін ғана бағалы; Сальмонеллаларды Қт РКоА, ИФТ, РИА анықтау экспресс әдіс болып есептеледі. Сальмонеллалардың қарсытектерін анықтау берілу факторларын эпидемиологиялық дәлелдеу үшін қажет; Антиденелер мен антигендерді анықтау үшін ИФТ қолданылады.
ЭКСПРЕСС ӘДІСТЕР	НӘЖІС, ҚАН, ЗӘР, ҚҰСЫНДЫ МАССАЛАР, АСҚАЗАН ЖӘНЕ ІШЕКТІҢ ШАЙЫНДЫ  СУЛАРЫ, ТАМАҚ ҚАЛДЫҚТАРЫ, ЫДЫСТАН, ҚОНДЫРҒЫЛАРДАН ЖӘНЕ ЗАТТАРДАН АЛЫНҒАН ШАЙЫНДЫЛАР, ҚАБЫНУ ОШАҒЫНАН АЛЫНҒАН ІРІҢ ЖӘНЕ ЭКССУДАТ	ИФР; Сальмонеллаларды Қт РКоА, ИФТ, РИА анықтау экспресс әдіс болып есептеледі. Сальмонеллалардың қарсытектерін анықтау берілу факторларын эпидемиологиялық дәлелдеу үшін маңыздырақ
БИОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕ ЖАҒДАЙЛАРДА	НӘЖІС, ҚАН, ЗӘР, ҚҰСЫНДЫ МАССАЛАР, АСҚАЗАН ЖӘНЕ ІШЕКТІҢ ШАЙЫНДЫ  СУЛАРЫ, ТАМАҚ ҚАЛДЫҚТАРЫ, ЫДЫСТАН, ҚОНДЫРҒЫЛАРДАН ЖӘНЕ ЗАТТАРДАН АЛЫНҒАН ШАЙЫНДЫЛАР, ҚАБЫНУ ОШАҒЫНАН АЛЫНҒАН ІРІҢ ЖӘНЕ ЭКССУДАТ	Ақ тышқандарға сынама қою

Эпидемиологиялық  тексеру және сальмонеллездердің эпидемиялық  ошағындағы шаралардың алгоритмі:

 

• Мақсаты:

Эпидемиялық ошақтың  пайда болуының себеп салдарлық  байланысын анықтау:

• Жұқпа қоздырғышының көзін;
• Зақымдалу жолдары мен факторларын;
• Пайда болған ошақты жою үшін керекті оңтайлы шешімдерді анықтау;
• Алдын алу;
• Індетке қарсы шараларды ұйымдастыру

Эпидемиологиялық  тексеру және сальмонеллездердің эпидемиялық  ошағындағы шаралардың алгоритмі:

 

Кезеңдер, атқарылатын жұмыстардың реті:

 

• Эпидтексеруге шұғыл хабарламаны алған соң эпидемиолог, ал тағамдық жолмен берілуге күдіктенгенде тағамтану гигиенасы дәрігерімен бірге атқару;
• Зерттеу кестесі: науқастан және оның маңындағылардан сырқаттың алғашқы симптомдарының пайда болған уақыты туралы сұрау;
• Жұқтыру себебі болуы мүмкін деген күдікті тағамдық өнімдердің сынамасын алу, сонымен қатар науқастан биоматериалдар алу;
• Госпитализациялау клиникалық және эпидемиологиялық көрсеткіштерге байланысты;
• Дератизация барлық тағам өнеркәсіптерінде және объектілерінде, балалар, емдеу алдын алу мекемелерінде, көпшілік тамақтану орындарында жасау;
• Қоздырғыштардың мүмкін болған берілу факторы ретінде анықталған барлық тағамдық өнімдерді термиялық өңдеу немесе жою;
• Дезинфекция АІИ оқиғалары бар бөлімдерде: науқастың бөлінділері, төсек жаймалары, ыдыстары,ванналар және т.б.зарарсыздандыру. Өорытынды дезинфекция АІИ жойылған соң немесе науқас ауруханадан шыққан соң атқару

Эпизоотологиялық және эпидемиологиялық қадағалаудың негізгі функциялары  мен міндеттері:

 

• Қауіп қатер тобымен қоса халықты бактерия тасымалдаушылық туралы хабарлау және тіркеу, талдау, интерпретациялау процедураларын стандарттау және оларды сенімді әдіспен жасау;
• Ветеринарлық, санитарлық эпидемиологиялық, коммуналдық қызметтер, тағам өнеркәсіптері және соған теңдес мекемелердің жұмыстарын жергілікті, аймақтық, ұлттық деңгейде реттеу;
• Медициналық қызметтің жұмыс қағидаларын  регламенттейтін нұсқауларды және нормативтік құжаттарды даярлау және оларды басқа да мүдделі ведомствалармен үйлестіру;
• Диагноз қоюдың сенімді әдістерін жасау және стандарттау, эпидталдаудың қазіргі кездегі әдістерін қолдану, сырқаттану оқиғалары туралы хабарлау және тіркеу жүйесін стандарттау

Сальмонеллездің алдын  алу шараларының алгоритмі: